Icipandwa 7

Bombeleni Yehova Ukulingana na Mafunde Yakwe Ayafikapo

 1. Bushe abaleikala mu Yerusalemu mu nshiku sha kwa Sefania balemona shani amafunde ya kwa Yehova?

“YEHOVA takacite cisuma nangu kucite cibi.” E fyo abantu balelanda mu Yerusalemu mu nshiku sha kwa Sefania. Baletontonkanya ukuti Yehova talebenekela ukukonka amafunde nangu yamo. Sefania alandile ukuti bali kwati ‘fiseekwa fya mwangashi watikama’ ifikalila pa nshi. Aloseshe mu kuti abantu balefwaya ukuikalila abene, na ku matwi tondolo ukwabula ukuti Lesa alebakaanya mu fyo balecita. Lelo, Lesa aebele aba baYuda ukuti aali no ‘kufwayafwaya mu Yerusalemu ne nyali’ no “kukanda abantu” abalesuula amafunde yakwe. Kanshi Yehova alikwata amafunde kabili afwaya ukuti abantu baleyakonka.—Sefania 1:12.

 2. Bushe uko mwikala abantu abengi bamona shani amafunde?

² Na muno nshiku mwine, abantu abengi tabafwaya nangu panono ukukonka amafunde. Limbi kuti mwaumfwa uko balelanda ukuti, “Ulecita fye ifyo ulefwaya we mwine!” Bambi na bo batontonkanya ukuti, ‘Nga nshikwete indalama ishingi nangu nga nafilwa ukucite fyo ndefwaya, te mulandu, kuti nacita fye icili conse ico ndefwaya pa kuti imbeko bwino.’ Tababikako amano ku mafunde ya kwa Lesa nangu ku fyo afwaya balecita. Inga imwe? Bushe mwalitemwa ifi Kabumba e utweba amafunde ya kukonka?

3, 4. Mulandu nshi mwingalandila ukuti caliwama ukukwata amafunde?

³ Abengi abasuula ukukonka amafunde ya kwa Lesa, amafunde ya bantu yena balayasumina. Katulangilile, tontonkanyeni pa mafunde ayo abantu bakonka pa menshi ya kunwa. Amabuteko ayengi yalibikako amafunde ya kukonka pa fyo amenshi ya kunwa umuntu yafwile ukuba. Nomba ni shani nga ca kuti aya mafunde tayafikilepo? Abantu kuti balwala ubulwele bwa kupolomya na malwele yambi ayafuma mu menshi, na bengalwala sana bana. Lelo kwena, mufwile mulanonkelamo mu mafunde ayafikapo pa fya kuwamya amenshi ya kunwa. Akabungwe aketwa ukuti International Organization for Standardization katila: “Nga takwali amafunde, mu kwangufyanya fye kuti twamona ifyo cingaba. Ilingi line tatwishiba no kwishiba ifyo amafunde yalenga ifintu filepangwa bwino, ukuicingilila ku masanso, ukucetekela ifyo tulebomfya, ifintu ukulabomba bwino kabili yalalenga no kupyanikishapo ifipe fimbi nga fyaonaika ukwanguka, na kabili yalalenga ukuti twilapoosa indalama ishingi.”

⁴ Nga mulesumina ukuti calicindama ukukwata amafunde ya kukonka pa kubomba imilimo yalekanalekana, ninshi kanshi kuti calinga ukwenekela Lesa ukupeela abantu bainikwako ishina lyakwe amafunde ayafikapo, bushe te ifyo fine?—Imilimo 15:14.

BUSHE AMAFUNDE YA KWA LESA YALIKOSA?

 5. Bushe Yehova alangilile shani ukupitila muli Amose ubucindami bwa kukonka amafunde yakwe?

⁵ Pa kukuula ing’anda, amafunde ya kukonka yalafwaikwa. Icibumba fye cimo nga tacololweke, ninshi icikuulwa conse calatundama. Nangu nga ca kuti mu cibumba ca ng’anda muli imimpempekela, limbi teti mwikale abantu. Ici e cishinka ico Amose alandilepo ilyo alesesema mu myaka ya ba 800 B.C.E., icimonwa cakwe calelangilila ifyo uluko lwa mikowa 10 ulwa bena Israele lwali. Amwene Yehova naiminina pa cibumba ali ne “ca kubeyamwinako mu minwe yakwe.” Lesa atile: “Mona, nkabike ca kubeyamwinako mu kati ka bantu bandi Israele; nshakabwekeshepo kabili ukubaleka fye.” (Amose 7:7, 8) Ica kubeyamwinako caleba ni ntambo e lyo ku mpela babikako cimo icafina; abena kale balecibomfya ku kupiminako ukumona ifibumba nga nafyololoka ukulola mu muulu. Icibumba ca mampalanya ico Amose amwene Yehova naimininapo “calingilwe ku ca kubeyamwinako.” Ici cibumba caiminine fye icaololoka. Lelo, abena Israele mu nshiku sha kwa Amose balifililwe ukuba abalungama, tabali abaololoka, bali kwati cibumba icatundama icalefwaikwa ukubongolola ilyo cishilawa.

 6. (a) Cishinka nshi icikalamba icaba mu fyalembele bakasesema 12? (b) Mulandu nshi mwingalandila ukuti amafunde ya kwa Lesa tayayafya ukukonka?

⁶ Ilyo mulesambilila amabuuku ya bakasesema 12, muli no kumona ukuti ici cishinka balecikomailapo sana, ici cishinka ca kuti: Calicindama ukukonka amafunde ya kwa Lesa. Ubukombe bwaba muli aya mabuuku te bwa kukalipila fye abantu abashalekonka amafunde yafikapo aya kwa Lesa. Limo limo, Yehova aleti nga ababebeta, alemona ukuti abantu bakwe balesunga amafunde yakwe. Apo abantu limo limo balekonka amafunde ya kwa Lesa, cilangilila fye apabuuta ukuti amafunde yakwe tayakosa; na bantu bene abashapwililika kuti bayakonka. Moneni ica kumwenako.

 7. Bushe Sekaria atwafwa shani ukwishiba ukuti abantu abashapwililika kuti bakonka bwino bwino amafunde ya kwa Yehova?

⁷ Ilyo abaYuda babwelele mu busha bapangile umufula we tempele, lelo umulimo waliminine. E calengele ukuti Lesa atume bakasesema bakwe Hagai na Sekaria ukuyakoselesha abantu ukutendeka ukukuula na kabili. Mu cimonwa cimo ico Yehova alangile Sekaria, alondolwele ukuti Serubabele umulashi wa ku Yuda, aalikete ica “kulingilako mu minwe [yakwe]” ilyo alekuula ilibwe lya kulekeleshako pe tempele. Itempele lyakuulilwe ukulingana ne fyo Lesa umwine alefwaya. (Sekaria 4:10) Nomba umfweni ici cishinka icisuma pe tempele ilyo lyapwile: “Ishi cinelubali menso ya kwa Yehova ayalesabanta [nangu ayalemona] pano isonde ponse.” Lesa alimwene uko Serubabele alekuula ilibwe lya kulekeleshako pe tempele, kabili apo Lesa alamona fyonse, alimwene ukuti itempele ilyakuulilwe cipya cipya, lyali fye bwino, lyakuulilwe ukulingana ne fyo umwine alefwaya! Icishinka ca kuti nangu ca kuti Yehova alikwata amafunde ayafikapo nga nshi, abantunse kuti bayakonka ukwabula no bwafya. Serubabele na bantu bakwe balikonkele amafunde yafikapo aya kwa Lesa pantu balikoseleshiwe kuli Hagai na Sekaria. Kanshi na imwe bene te kuti mufilwe ukukonka ifyo Lesa afwaya nga filya fine Serubabele acitile. Ala ukwishiba ifi kulatukoselesha icine cine!

MULANDU NSHI TULINGILE UKUKONKELA AMAFUNDE YA KWA YEHOVA?

8, 9. (a) Mulandu nshi twingalandila ukuti Yehova e walinga ukubikako amafunde? (b) Mulandu nshi cabelele icalinga kuli Lesa ukwenekela abena Israele ukusunga amafunde yakwe?

⁸ Apo Lesa ni Kabumba, alikwata insambu sha kupeela abantunse amafunde no kwenekela abantu ukuyakonka. (Ukusokolola 4:11) Yehova takabila ukutweba amafunde yonse fye apo yapela, pantu fwe bantu alitupeela kampingu uwa kututungulula. (Abena Roma 2:14, 15) Lesa aebele abantu ba kubalilapo ukuti bekalya ku “muti wa kulengo kwishibo busuma no bubi,” pantu ulya muti waleimininako insambu sha kwa Lesa isha kupeela abantu amafunde pa busuma no bubi. Mwalipwa no kwishiba icacitike. (Ukutendeka 2:17; 3:1-19) Hosea alikumisheko ku fyabipa ifyo Adamu acitile, atile: “[Abena Israele nabo] bene, nga Adamu, bapula mu cipingo.” (Hosea 6:7) E ico Hosea atulangilila ukuti abena Israele balufyenye fye ku mufulo.

⁹ Finshi balufyenye? ‘Bapulile mu cipingo ce Funde.’ Apo Lesa e wabalubwile mu Egupti, aali e shikulwibo kabili e wakwete ne nsambu sha kubapeela amafunde. Abena Israele balisumine icipangano bapangene na Yehova icalelangilila ukuti balisumine ukulakonka amafunde ya cipangano. (Ukufuma 24:3; Esaya 54:5) Nomba nangu basumine, abengi tabalekonka Ifunde. Balikwete imilandu ya kwipaya abantu, no bulalelale.—Hosea 6:8-10.

10. Bushe Lesa afwaile shani ukwafwa abantu abalefilwa ukukonka amafunde yakwe?

¹⁰ Yehova atumine bakasesema pamo nga Hosea ukuya-afwa abantu bakwe abaipeele. Pa mpela ye buuku lyakwe ilya busesemo, Hosea atile: “Nani uwa mano, eluke ifi fintu? Nani uwacetekanya, afiishibe? Pantu shalitambalale nshila sha kwa Yehova; abalungama e mo benda, lelo abapulumushi bakawamo.” (Hosea 14:9) Ku kutendeka kwa cipandwa 14 ica kwa Hosea, kasesema akomaile pa bucindami bwa kubwelela kuli Yehova. Aba mano bali no kwishiba ukuti Yehova e wali no kubalangilila inshila shisuma isha kukonka abantu bakwe. Apo muli babomfi ba kwa Lesa abaipeela, na imwe mufwile mulafwaya ukuba aba cishinka no kulaenda mu nshila sha kwa Yehova.

11. Mulandu nshi uo mulingile ukusungila amafunde ya kwa Lesa?

¹¹ Hosea 14:9 itweba ubusuma na bumbi ubwaba mu kukonka inshila yalungama. Tulapaalwa kabili tulanonkelamo nga tulekonka ifyo Lesa afwaya. Apo ni Kabumba, alishiba ifyo twapangwa. Ifyo enekela ukuti tulecita, ni fwe bene tumwenamo. Pa kulangilila bucibusa bwaba pali ifwe na Lesa, kuti twatontonkanya pali motoka e lyo no wapangile. Uwapangile motoka aleshiba ifyo yaba, kabili nangu ili fye ifyela fyeka fyeka, kuti apanga na kabili. Aleshiba ukuti libili libili alingile ukulafumyamo oilo ya kale no kubikamo iipya. Kuti caba shani nga ca kuti mwasuula ili funde, nalimo mwalatontonkanya ukuti kabili motoka ileenda fye bwino? Ninshi mu kwangufyanya fye, injini kuti yatampa ukulaonaika panono panono kabili kuti yafwa. Cimo cine fye na bantu. Kabumba wesu alitupeela amafunde. Nga tuleyasunga ni fwe bene twingalanonkelamo. (Esaya 48:17, 18) Nga twaishiba ukuti tulanonkelamo kuti calenga twaishiba umulandu na umbi uo cawamina ukucita ifyo Lesa afwaya no kukonka amafunde yakwe.—Amalumbo 112:1.

12. Bushe ukulaendela mwi shina lya kwa Lesa kuti kwakosha shani bucibusa bwesu na Lesa?

¹² Icilambu icikalamba ico tupokelela nga tulekonka amafunde ya kwa Lesa kukwata bucibusa bwakosa na Lesa. Nga tulekonka amafunde yakwe cila bushiku no kulayamona ukuti yasuma kabili kuti yatunonsha, ukutemwa Kapanga wa mafunde kulakulilako. Kasesema Mika alondolwele bwino ubu bucibusa bwabondoka ukuti: “Inko shonse sha bantu shendela ulo no lu mwi shina lya mulungu wa luko, lelo ifwe twakulaendela mwi shina lya kwa Yehova Lesa wesu umuyayaya umuyayaya.” (Mika 4:5) Ala kwena mwandini twalikwata ishuko lya kwendela mwi shina lya kwa Yehova, ukulatwala ishina lyakwe pa ntanshi no kulakonka ubutungulushi bwakwe! Mu cifyalilwa fye, tulafwaya ukulalangilila imibele yakwe. Shi lekeni ifwe bonse umo umo tulebombesha ukukosha bucibusa bwesu na Lesa.—Amalumbo 9:10.

13. Mulandu nshi ukutiinina ishina lya kwa Lesa te cilubo?

¹³ Abakonka ifyo Lesa afwaya no kwendela mwi shina lyakwe e bo twingatila balatiina ishina lya kwa Lesa. Te kuti tulande ukutila calibipa nangu ukuti tacaba bwino. Yehova alaya abantu ba musango yu ukuti: “Kakatulila imwe, mwe batiine shina lyandi, Akasuba ka bulungami akali no kuundapa mu mapindo ya kako; na imwe mukafuma no kupontauka nga bana ba ng’ombe abafumo mwa kukakilwa.” (Malaki 4:2) Ukufikilishiwa kwa ubu busesemo kulangilila ukuti, “akasuba ka bulungami” ni Yesu Kristu. (Ukusokolola 1:16) Pali ino nshita alabalikila abantu no kubaposha mu nshila ya mampalanya, nomba ku ntanshi akababalikila pantu akaposha amalwele yabo. Insansa aba bantu bakwata shapashanishiwa ku bana ba ng’ombe abaina ‘abafuma no kulacilauka,’ balasansamuka no kutemwa pa mulandu wa kubakakula. Bushe imwe tamulemona ukuti kale kale mwalikwata ubuntungwa bwa musango yu?—Yohane 8:32.

14, 15. Ni mu nshila nshi munonkelamo nga mulekonka amafunde ya kwa Yehova?

¹⁴ Ukulaikala bwino na bantu banenu e nshila na imbi iyo mwinganonkelamo mu kumfwila amafunde ya kwa Lesa. Habakuki abilishe ifintu fisano ifyabipa ifyo abantu balecita: bali no lwinso, bali no bucenjeshi, bali ni ntalamisoka, balepanga ukucita ubulalelale, balepepa ne filubi. (Habakuki 2:6-19) Pa mulandu wa kuti Yehova alandile pali ifi fintu fyabipa kanshi cailanga fye apabuuta ukuti alibikako amafunde pa fyo tufwile ukulaikala. Nomba moneni ukuti pali filya ifibi fisano ifyo abena Yudea balecita, fine fyakumine ifyo tucita ku bantu banensu. Nga tulemona ifintu nga fintu Lesa amona, tatwakalebifya abanensu. E cikalenga no kuti ukwikala na bantu banensu abengi kulewaminako.

¹⁵ Ukuba no lupwa lwa nsansa e nshila ya butatu iyo tunonkelamo. Abantu muno nshiku ilingi line bamona ukulekana nge nshila fye yeka iyo bengapwishishamo amafya mu cupo. Lelo, ukupitila muli kasesema Malaki, Yehova atile: “Napata ukulekana.” (Malaki 2:16) Tukalandapo sana pali Malaki 2:16 ku ntanshi, nomba ino nshita kuti mwasambililako ukuti Lesa alibikako amafunde aya kuti bonse mu lupwa balekonka; aya mafunde nga ca kuti bonse baleyakonka, mu lupwa kuti mwaba umutende. (Abena Efese 5:28, 33; 6:1-4) Nomba fye apo tatwapwililika, amafya yena te kuti yapwe. Lelo, mwi buuku lya kwa Hosea, Lesa, “kuli uyo ulupwa lonse mu muulu na pano isonde lwainikwako ishina,” apeele isambililo ililangilila ifya kupwisha amafya yamo ayakalamba mu cupo. Na kabili tukasambilila ili sambililo mu cipandwa cili ku ntanshi muli cino citabo. (Abena Efese 3:15) Nomba lekeni tumone na cimbi icaba mu kukonka amafunde ya kwa Lesa.

“PATENI UBUBI, TEMWENI UBUSUMA”

16. Bushe Amose 5:15 ilanda shani pa mafunde ya kwa Lesa?

¹⁶ Umuntu wa kubalilapo, Adamu, alifililwe ukupingulapo bwino nampo nga mafunde ya kwa ani, pa fintu ifisuma ne fibi ayaali bwino ukulakonka. Inga ifwe, bushe tukapingulapo bwino? Amose atukonkomesha ukutontonkanyapo bwino sana, atila: “Pateni ububi, temweni ubusuma.” (Amose 5:15) Umuyashi profesa William Rainey Harper, uwa pa University of Chicago uwaishibe sana iciArabic ne ciHebere ne fitabo fya muli ishi ndimi, alandile pali ici cimo ukuti: “Amafunde ya kukonka pa kwishiba ifisuma ne fibi ayo Amose alandilepo, yalingile ukulaumfwana no kufwaya kwa kwa Yahweh.” Ici e cishinte cikalamba ico twingasambilila kuli bakasesema 12. Bushe kuti twaitemenwa ukusumina amafunde ya kwa Yehova ayalanda pa mibele isuma ne ibi? Aya mafunde yafikapo yaba mu Baibolo, kabili abatulondolwela aya mafunde Bena Kristu bafikapo, abaume bene bene abaishiba Icebo ca kwa Lesa ababa mwi bumba lya “musha wa cishinka kabili uwashilimuka.”—Mateo 24:45-47.

17, 18. (a) Mulandu nshi cacindamina ukupata ifyabipa? (b) Langilileni ifyo twingapata sana ifyabipa.

¹⁷ Ukupata ifyabipa kukalenga twikalacita ifintu ifyo Lesa ashifwaya. Tutile umuntu limbi alishiba ububi bwaba mu kutamba abantu abali ubwamba pa Intaneti kabili aleesha ukuti elatamba ifye shiku ifya musango uyu. Lelo bushe uyu muntu omfwa shani pa fitesheni fya pa Intaneti ifilangisha ifye shiku? (Abena Efese 3:16) Nga alekonka ukufunda kwa kwa Lesa ukwaba pali Amose 5:15, tacakamwafye ukupata ifyabipa. Kanshi akacimfya iyi nkondo ya kulwisha ukupata ifyo Lesa ashifwaya.

¹⁸ Natulande pa cilangililo na cimbi. Baleni tontonkanyeni, bushe kuti caba shani nga mulepepa ifilubi fya makankamike ifyo abantu baiminwe ku bulalelale balefukamina? Nangu fye kutontonkanyapo pa cintu ca musango yu ca makankamike, bushe te ifyo fine? Nomba na lyo line, Hosea atile ifikolwe fya bena Israele balecita ubulalelale pa ntanshi ya kwa lesa wa bufi Baali-peore. (Impendwa 25:1-3; Hosea 9:10) Cimoneka kwati ico Hosea alandiile ifi ifyalecitika mulandu wa kuti imikowa 10 iya bufumu bwa bena Israele, ukupepa Baali e lubembu ulukalamba ulo balecita. (2 Ishamfumu 17:16-18; Hosea 2:8, 13) Elenganyeni ifya makankamike ifyalecitika: Abena Israele balefukamina ifilubi pa nshita imo ine no kucita ubulalelale no bucende bwa seni mutambe. Nga twaishiba ukuti Lesa alipatile ifya musango yu kuti catwafwa ifwe bonse ukupata ululembulo lwa kwa Satana ulo alembwilako abantu pa Intaneti. Muno nshiku, abantu abengi tabalala pa banakashi abayemba na baume abamoneka bwino aba mu fiila fyalumbuka. Lelo ifwe, fwe bakonka ukusoka kwa aba bakasesema pa kupepa ifilubi twali-ibela!

MULEIBUKISHA ICEBO CA KWA LESA

19. Finshi mwingasambilila ku fyo Yona acitile ilyo ali mu nda ya cisabi icikalamba?

¹⁹ Ilyo muleesha ukukonka amafunde ya kwa Lesa ayafikapo nangu kube amatunko na mafya, inshita shimo kuti mwaumfwa kwati tapali ifyo mwingacita nangu kuti mwamona kwati tamwishibe ne fya kucita. Nga ca kuti mwamona kwati amaka ya kutontonkanya yacepa, bushe kuti mwacimfya shani amafya ayakakala? (Amapinda 24:10) Kwena, kuti twasambililako cimo kuli Yona, uo twaishiba ukuti ali fye muntu uushapwililika, umwina kuluba. Ibukisheni ifyo acitile ilyo ali mu nda ya cisabi icikalamba. Alipepele kuli Yehova. Umfweni ifyali ipepo lyakwe.

20. Ni shani mwingaiteyanya ukucita ifyo Yona acitile?

²⁰ Ilyo Yona apepele kuli Yehova “mu nda ya ku Mbo,” alilandile amashiwi ayengi ne fyebo ifyo aishibe sana, ifi fyali fyebo fya mu malumbo. (Yona 2:2) Ali no bulanda nga nshi kabili alipapeete kuli Yehova ukuti amubelele uluse, lelo nangu cali fyo amashiwi ya kwa Davidi e yaishile bwangu kuli Yona. Ica kumwenako fye, linganyeni amashiwi yaba pali Yona 2:3, 5 ku mashiwi yaba pa Amalumbo 69:1, 2.a Bushe te ca cine ukuti Yona alishibe sana amalumbo ya kwa Davidi ayaliko na pa nshita uyu kasesema ali pano calo? Aibukishe amashiwi ne fyebo fyapuutwamo ifyaba mu malumbo. Icebo capuutwamo ica kwa Lesa ‘cali mu mutima’ wa kwa Yona. (Amalumbo 40:8) Nga ca kuti mwakwata ubwafya na malangulushi, bushe imwe te kuti mwibukishe ifyebo fya kwa Lesa ifingalinga ukulanda kuli Lesa? Nga ca kuti pali ino nshita muleishibilako Icebo ca kwa Lesa, ku ntanshi kuti caisamwafwa nga nshi ilyo mukalafwaya ukwishiba ifya kucita nga kwaba ubwafya e lyo ne fya kupwisha amafya ukulingana na mafunde ya kwa Lesa.

BENI NA KATIINA KULI LESA

21. Finshi mulingile ukulacita pa kuti mwingakakatila ku mafunde ya kwa Lesa?

²¹ Ukuba kwena, ukwishiba fye Icebo ca kwa Lesa, te kwingamulenga ukukakatila ku mafunde ya kwa Yehova. Kasesema Mika alanda na cimbi ico mulingile ukucita pa kukonka Icebo ca kwa Lesa, atila: ‘Uwa mano yene yene akatiine shina lyenu.’ (Mika 6:9) Kanshi pa kuti mube na mano yene yene, e kutila ukulakonka ifyo mwaishiba, mulingile ukuba na katiina kwi shina lya kwa Lesa.

22, 23. (a) Mulandu nshi Yehova atumiine Hagai ku baYuda babwelele mu busha? (b) Mulandu nshi mwingalandila ukuti mukaba na maka ya kukonka amafunde ya kwa Lesa?

²² Bushe kuti mwasambilila shani ukutiina ishina lya kwa Lesa? Belengeni ifyalandile kasesema Hagai, uwalesesema pa numa abaYuda bafumine mu busha. Mwi buuku lyakwe ilinono nga nshi ilyakwata fye ifikomo 38, aalandamo ishina lya kuti Yehova imiku 35! Ilyo Yehova atumine Hagai ukuya mu kusesema mu 520 B.C.E., imyaka 16 e yapitilepo ukwabula ukuti babombe umulimo uukalamba uwa kukuula cipya cipya itempele mu Yerusalemu. Abantu ba kwa Lesa balinenwike pa mulandu wa kuti abalwani babo balebalwisha. (Esra 4:4, 5) Abantu baleti inshita ya kukuula cipya cipya itempele yali tailafika. Yehova abakonkomeshe ati: “Bikeni imitima yenu pa mibele yenu. . . . [Kuuleni] ing’anda, ukuti nsekelelemo, no kuimweno bukata.”—Hagai 1:2-8.

²³ Umulashi Serubabele, Shimapepo Mukalamba Yoshua, na “bonse abashalako ba bantu baumfwile kwi shiwi lya kwa Yehova Lesa wabo, . . . kabili abantu baali na katiina ku cinso ca kwa Yehova.” E lyo Lesa ayankwile no kutila: “Ine ndi na imwe.” Ala kwena alibakoseleshe icine cine! Abantu “baliishile no kubombo mulimo ku ng’anda ya kwa Yehova” pa mulandu wa kuti umupashi wa kwa Lesa walibafwile. (Hagai 1:12-14) Akatiina ka kukaanafwaya ukukalifya Lesa kalengele abantu bali no mwenso ukutampa ukubomba nangu ca kuti abalwani balebalwisha.

24, 25. Landeniko ifilangililo fimo, no kulangilila ifyo mwingakonka ifishinte fili muli cino cipandwa.

²⁴ Inga imwe? Nga ca kuti muli no bwafya e lyo mwaibukisha ifyo amafunde ya kwa Lesa yalanda pa bwafya mukwete, bushe mukaba na maka ya kutiina Yehova ukucila ukutiina abantu? Tutile limbi uli mukashana, e lyo pa ncito apo ubomba paliba umulumendo uo mushipepa nankwe. Nomba uyu mulumendo wa cikuuku kabili alikutemwa sana. Bushe ukebukishako ilembo limo, ilingakwibukishako amafunde ya kwa Lesa no bubi bwa kusuula kuli ayo mafunde? Ica kumwenako ni Hosea 4:11. Ili lembo litila: “Ubulalelale no mwangashi e lyo no mwangashi uwalowa e fifumyapo umutima wa mano [NW].” Nga waibukisha ili lembo, bushe ukutiina Lesa kukalenga ukasunge amafunde yakwe no kukaana nga ca kuti uyu mulumendo akwita ukuya nankwe mu kwangala? Nga atampa ukulakupalama no kwikata alakwikataula, ukutiina ukukalifya Lesa kuti kwakwafwa ‘ukufulumuka.’—Ukutendeka 39:12; Yeremia 17:9.

²⁵ Nomba natubwelele ku cilangililo ca mwaume uule-esha ukukaana itunko lya kutamba abantu abali ubwamba pa Intaneti. Bushe kuti aibukisha amashiwi ya mwi pepo pa Amalumbo 119:37? Aya mashiwi yatila: “Aluleni amenso yandi yeba mu kuloleshe fya fye.” Kabili bushe akebukisha amashiwi yaba mu Lyashi lya kwa Yesu ilya pa Lupili? Atile: “Onse uwatwalilila ukulolesha umwanakashi no kumukumbwa, ninshi nacita kale ubucende nankwe mu mutima wakwe.” (Mateo 5:28) Akatiina kuli Yehova no kufwaya ukulaikala ukulingana na mafunde yakwe kuti kwaafwa Umwina Kristu ukuleka ukutontonkanya pa fyabipa. Ilyo lyonse mwatunkwa ukulatontonkanya pa fintu ifyapusana na mafunde ya kwa Lesa, muleesha ukuba sana na katiina kuli Lesa. Kabili muleibukisha ifyo Yehova amweba ukupitila muli Hagai, atila: “Ine ndi na imwe.”

26. Finshi tuli no kusambilila ku ntanshi?

²⁶ Kanshi kuti mwabombela Yehova ukulingana na mafunde yakwe no kunonkelamo nga muleyakonka. Ilyo muletwalilila ukubebeta amabuuku ya busesemo 12, mukomfwikisha amafunde ya kwa Lesa, nangu ifyo afwaya ukuti ifwe bonse tulecita. Icipande cikonkelepo muli cino citabo cikalanda pa nshila shitatu ishikalamba umo Yehova atupeela amafunde yakwe ayasuma: e kutila mu myendele yesu, ifyo twampana na bantu banensu, ne fyo twikala no lupwa lwesu.

[Futunoti]

KUTI MWAASUKA SHANI?

• Bushe Yehova omfwa shani nga mulesunga amafunde yakwe nangu nga tamuleyasunga?—Amose 7:7-9.

• Mulandu nshi mwingalandila ukuti amafunde ya kwa Yehova tayaafya?—Sekaria 4:10.

• Milandu nshi imo iyo mwingasuminina amafunde ya kwa Lesa?—Mika 4:5; Malaki 4:2; 2 Abena Korinti 5:15; Ukusokolola 4:11.

BUSHE IFYAKONKAPO KUTI FYAMWAFWA SHANI UKUKONKA AMAFUNDE YA KWA LESA?

• Ukupata ifyabipa—Amose 5:15.

• Ukwishiba Icebo ca kwa Lesa mu mutima wenu—Yona 2:4-9.

• Ukuba na katiina kuli Yehova—Haggai 1:12-14.

[Icikope pe bula 87]

Mulandu nshi uo mukonkela amafunde ayo uwapanga icipe abikako?

[Icikope pe bula 90]

Bushe ukukonka ifyo bakasesema 12 balanda kuti kwaafwa shani umuntu ukuleka ukutamba abantu abali ubwamba?

[Icikope pe bula 95]

Bushe ukutiina Lesa kuti kwamwafwa shani nga cabe fi?