Lekeni Amashiwi Yesu Asosele Yamulenge Ukuba Abantu Basuma

“Uo Lesa atumine alanda amashiwi ya kwa Lesa.”—YOH. 3:34.

1, 2. Mulandu nshi twingasosela ukuti Ilyashi lya pa Lupili lyaba “mashiwi aya kwa Lesa”?

MU Lyashi lya pa Lupili, Yesu alisambilishe abalekutika kuli ena amasambilisho ayengi ayacindama nga nshi. Tatulingile ukupapa pantu amashiwi ayo Yesu alesosa yalefuma kuli Yehova! Baibolo yalanda pali Yesu ukuti: “Uo Lesa atumine alanda amashiwi ya kwa Lesa.”—Yoh. 3:34-36.

² Nangu cingati Yesu alandile Ilyashi lya pa Lupili mu mamineti nalimo ayashafikile na kuli 30, ayambwile ifikomo 21 mu mabuuku 8 ayaba mu Malembo ya ciHebere. Kanshi fyonse ifyo asosele fyaba “mashiwi aya kwa Lesa.” Lekeni nomba tumone ifyo twingalakonka amasambilisho yacindama ayaba mu lyashi ilisuma nga nshi ilyo Umwana uo Lesa atemwa sana alandile.

“Utale Uyeumfwana na Munonko”

 3. Ilyo Yesu asokele abasambi bakwe pa fingafuma mu kuba ne cipyu, finshi akonkeshepo ukubafunda?

³ Fwe Bena Kristu twaliba aba nsansa kabili aba mutende pantu umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa waba pali ifwe, kabili pa fisabo fya mupashi paba ukusekelela no mutende. (Gal. 5:22, 23) Yesu talefwaya abasambi bakwe ukukanaba no mutende nelyo insansa. E ico, alibasokele pa fyabipa ififuma mu kuba ne cipyu pa nshita ntali, ifingalenga fye no muntu ukufwa. (Belengeni Mateo 5:21, 22.) Lyena atile: “E ico, nga uletwala ica bupe ku ciipailo, kabili palya pene waibukisha ukuti munonko ali na cimo kuli iwe, ushe ica bupe cobe pa ntanshi ya ciipailo, no kubwelelamo; utale uyeumfwana na munonko, kabili nga wabwela, e lyo utuule ica bupe cobe.”—Mat. 5:23, 24.

4, 5. (a) “Bupe” nshi ubo Yesu alelandapo mu mashiwi yaba pali Mateo 5:23, 24? (b) Bushe ukuyaumfwana no wa bwananyina twakalifya kwacindama shani?

⁴ “Ubupe” ubo Yesu alelandapo lilambo ilili lyonse ilyo baletuula pe tempele mu Yerusalemu. Ku ca kumwenako fye, amalambo ya nama yalicindeme pantu pali ilya nshita abantu balingile ukulatuula amalambo pa kupepa Yehova. Lelo, Yesu aishilekomaila pa cacililepo ukucindama, e kutila ukuyaumfwana no wa bwananyina uo umuntu akalifye ilyo ashilapeela ica bupe kuli Lesa.

⁵ Ishiwi lya kuti “uyeumfwana” lipilibula ‘ukuwikishanya.’ E co, lisambililo nshi twingasambilila kuli aya mashiwi Yesu asosele? Ico tulesambililako ca kuti ifyo tumfwana na bantu banensu filakuma sana bucibusa bwesu na Yehova. (1 Yoh. 4:20) Ukwabula no kutwishika amalambo baletuula kuli Lesa yaleba aya fye nga ca kuti abaleyatuula tabaleumfwana na bantu banabo.—Belengeni Mika 6:6-8.

Ukuba Uwaicefya Kwalicindama

6, 7. Mulandu nshi ukuicefya kwacindamina nga tulefwaya ukuwikishanya no wa bwananyina uo twakalifye?

⁶ Ukuyaumfwana no wa bwananyina tukalifye, kuti kwalanga nampo nga twali-icefya nelyo iyo. Abaicefya tabomana nelyo ukulwa na Bena Kristu banabo pa kuti fye balange kuli bambi ukuti e bashilubile. Nga caba ifyo, ifintu te kuti fiwame nakalya, kuti caba fye nga filya cali pa Bena Kristu bali mu cilonganino ca ku Korinti. Ilyo umutumwa Paulo alelanda pali bulya bwafya, alandile amashiwi ayo tulingile sana ukutontonkanyapo. Atile: “Mwaliluba nga nshi pantu mulatwalana ku filye. Cinshi ico mushisuulilako fye? Cinshi ico mushisalilapo ukufyengwa?”—1 Kor. 6:7.

⁷ Yesu tatile tufwile ukuya kuli munyinefwe ku kuyamushinina ukuti e walubile. Umulandu tulingile ukuyila kuli munyinefwe, ni ku kuyawikishanya nankwe. Pa kuwikishanya tufwile ukulanda fyonse ifili mu mutima. Kabili tufwile no kusumina ukuti munyinefwe na o wine twalimukalifye. E lyo nga ni fwe twalufyenye, tufwile ukuicefya no kulomba ubwelelo.

“Ilinso Lyobe Ilya ku Kulyo Nga Lilekulenga Ukulufyanya”

 8. Supawileni amashiwi ayo Yesu asosele ayaba pali Mateo 5:29, 30.

⁸ Mu Lyashi lya pa Lupili, Yesu alifundile bwino sana abalekutika kuli ena pa mibele balingile ukukwata. Alishibe ukuti ifilundwa fya mibili yesu iishapwililika kuti fyalenga twalufyanya. E ico, atile: “E ico kanshi ilinso lyobe ilya ku kulyo nga lilekulenga ukulufyanya, lilobole no kulipoosa. Pantu cawamapo ukulufya icilundwa cobe cimo ukucila bapoosa umubili obe onse mu Gehena. Na kabili, ukuboko kobe ukwa ku kulyo nga kulekulenga ukulufyanya, kuputuleko no kukupoosa. Pantu cawamapo ukulufya icilundwa cimo ica mubili ukucila bapoosa umubili obe onse mu Gehena.”—Mat. 5:29, 30.

 9. Bushe “ilinso” nelyo “ukuboko” kuti fyalenga shani ukuti ‘tulufyanye’?

⁹ “Ilinso” Yesu alelandapo maka aya kubika amano ku cintu, e lyo “ukuboko,” fintu tucita ukubomfya amaboko yesu. Nga tatucenjele, ifi filundwa kuti fyalenga ‘twalufyanya’ twaleka no ‘kulaenda na Lesa.’ (Ukute. 5:22; 6:9) E ico, itunko lya kukanaba ne cumfwila kuli Yehova nga lyaisa, tulingile ukucitapo cimo, e kutila mu mampalanya tufwile ukulobola ilinso nelyo ukuputula ukuboko.

10, 11. Finshi tulingile ukucita nga tatulefwaya ukuti tukacite ubulalelale?

¹⁰ Bushe kuti twalenga shani amenso ukukanalolekesha pa fyabipa? Yobo, umwaume waletiina Lesa, atile: “Nimpingana icipangano na menso yandi. Nga kanshi kuti napoosa shani amano kuli nacisungu?” (Yobo 31:1) Yobo ali muntu waupa uushalefwaya ukupula mu mafunde ya kwa Lesa. E fyo na ifwe tufwile ukuba, nampo nga twalyupa nelyo ukuupwa nangu nga tuli bashimbe. Nga tulefwaya ukuti twikacita ubupulumushi, tufwile ukulatungululwa no mupashi wa kwa Lesa pantu ulalenga abantu abatemwa Lesa ukuba abailama.—Gal. 5:22-25.

¹¹ Nga tulefwaya ukuti twikacita ubupulumushi, tufwile ukuipusha atuti, ‘Bushe ndaleka amenso yandi ukulafwaisha ukulalolesha pa fyabipa ifiba mu fitabo, pa TV, nelyo pa Intaneti?’ Na kabili, tufwile ukulaibukisha amashiwi yalembele umusambi Yakobo ayatila: “Lelo umuntu onse atunkwa ilyo ulunkumbwa lwakwe umwine lwamusembeleka no kumubeleleka. E lyo ulunkumbwa, ilyo lwaimita, lufyala ulubembu; no lubembu, ilyo lwakula, luleta imfwa.” (Yako. 1:14, 15) Na kuba, nga ca kuti umuntu uwaipeela kuli Lesa ‘atwalilila ukulolekesha’ umwaume nelyo umwanakashi no kumukumbwa, alingile ukufumya amatontonkanyo ya musango yo muli ena kwati ni filya engalobola ilinso no kulipoosa.—Belengeni Mateo 5:27, 28.

12. Kufunda nshi ukwa kwa Paulo ukwingatwafwa ukulwisha amatontonkanyo ya kufwaisha ukucita ifya bucisenene ifyo imitima yesu ifwaya?

¹² Amaboko yesu nga tatuyabomfeshe bwino kuti yalenga twapula mu mafunde ya ka Yehova. Kanshi tufwile ukupampamina pa kutwalilila ukuba abasanguluka. E ico, tufwile ukumfwila ukufunda kwa kwa Paulo ukutila: “Ipayeni ifilundwa fya mubili wenu umumonekela imibele yabipa, e kutila ubulalelale, ukukowela, insuuna, ulunkumbwa, no mufimbila, pantu ukuba ne yi mibele e kupepa utulubi.” (Kol. 3:5) Ishiwi lya kuti “ipayeni” lilanga ukuti tufwile ukulalwisha amatontonkanyo ya kufwaisha ukucita ifya bucisenene ifyo imitima yesu ifwaya.

13, 14. Mulandu nshi cacindamina ukukaana amatontonkanyo ne ncitilo sha bucisenene?

¹³ Umuntu nga nalwala ubulwele ubwingamwipaya, pa kucingilila umweo wakwe nalimo kuti asalapo ukuti bamuputule ukuulu nangu ukuboko. Na mu mampalanya, calicindama ‘ukupoosa’ ilinso nelyo ukuboko pantu nga twacite fyo tukacimfya amatontonkanyo yabipa kabili tatwakacite ifintu ifingalenga Yehova aleka ukutupaala. Ukutwalilila ukuba na matontonkanyo yasanguluka, imibele iisuma, e lyo na bucibusa busuma na Lesa, e fingalenga ukuti twikonaulwa mu Gehena, e kutila ukonaulwa umuyayaya.

¹⁴ Pa mulandu wa lubembu ulo twapyana, pa kutwalilila ukuba ne mibele isuma kano tule-esha na maka. Paulo atile: “Ntuutaula umubili wandi no ku-uteka ubusha, pa kuti, ilyo nashimikila bambi, benkaana.” (1 Kor. 9:27) E ico, shi natuleumfwila ukufunda kwa kwa Yesu, tule-esha na maka ukukanacita ifingalanga ukuti tatutasha pe lambo lya cilubula ilyo atuulile.—Mat. 20:28; Heb. 6:4-6.

“Mulepeela”

15, 16. (a) Bushe Yesu aba shani ica kumwenako cisuma ica muntu wa bukapekape? (b) Bushe amashiwi ya kwa Yesu ayaba pali Luka 6:38 yalola mwi?

¹⁵ Amashiwi ya kwa Yesu e lyo ne fyo umwine alecita filanga ukuti tufwile ukuba bakapekape. Alangile ukuti ni kapekape lintu aishile pano calo pa kuti abantu ababembu benganonkelamo. (Belengeni 2 Abena Korinti 8:9.) Yesu ali-itemenwe ukusha ubukata akwete ilyo ali ku muulu no kwisaba umuntu kabili alipeele umweo wakwe pa mulandu wa bantu ababembu, bamo pali aba bakaya ku muulu uko bakaba impyani shinankwe mu Bufumu. (Rom. 8:16, 17) Na kabili Yesu alikoseleshe abantu ukuba bakapekape lintu atile:

¹⁶ “Mulepeela, na imwe abantu bakulamupeela. E lyo bakamupeela muli tumba wenu icipimo icisuma, icashindailwa, ico basunkanya bwino bwino kabili icaisula. Pantu ku cipimo ico mupiminako bambi, e ko na imwe bakamupimina.” (Luka 6:38) Amashiwi ya kuti “bakamupeela muli tumba wenu” yalosha ku fyo abaleshitisha batemenwe ukucita, baleisusha mu mfunga ya ca kufwala ca ku nse ica muntu uwashita ifyo baleshitisha. Bukapekape tulanga na lintu tushacilaenekela ukwafwilisha bambi kuti bwalenga na ifwe batwafwilisha ilyo twabulisha fimo.—Luk. Mil. 11:2.

17. Bushe Yehova aba shani ica kumwenako capulamo ica bukapekape, kabili kupeela finshi ukwingalenga twaba ne nsansa?

¹⁷ Yehova alitemwa abapeela ne nsansa kabili alabalambula. Yehova umwine e waba ica kumwenako, pantu alipeele Umwana wakwe uwafyalwa eka “ukuti onse uumutetekela ekonaika lelo akabe no mweo wa muyayaya.” (Yoh. 3:16) Paulo alembele ukuti: “Uutanda alefusha no kuseepa akaseepa ifingi. Onse acite umo apangile mu mutima wakwe, te kupeela na mutimako nangu mu kupatikishiwa, pantu Lesa atemwa uupeela ne nsansa.” (2 Kor. 9:6, 7) Ukulabomfya inshita yesu, amaka, ne fyuma fyesu ku kutungilila ukupepa kwa cine kukalenga tukabe ne nsansa kabili tukaipakisha amapaalo ayengi.—Belengeni Amapinda 19:17; Luka 16:9.

“Wilalisha Ipenga”

18. Ni lilali ilyo Shifwe wa ku muulu ‘ashingatupeela icilambu’?

¹⁸ “Cenjeleni, mwilacita ifyalungama pa menso ya bantu pa kuti fye bamumone; nga mulecita ifyo ninshi Shinwe uwaba mu muulu takamupeele icilambu.” (Mat. 6:1) Lintu Yesu asosele ishiwi lya kuti “ifyalungama,” alelanda pa mibele iyalingana no kufwaya kwa kwa Lesa. Taleti umuntu talingile ukucita ifisekesha Lesa pa cintubwingi, pantu aebele abasambi bakwe ati “lekeni ulubuuto lwenu lubalikile ku bantu.” (Mat. 5:14-16) Lelo nga tulecita ifintu ‘pa kuti fye batumone’ no kututasha, nga filya ciba ku baleangala ifisela pa cisebele, ninshi Shifwe wa ku muulu ‘takatupeele icilambu.’ Nga tulecita ifya musango yu, Lesa takatusuminishe ukuba ifibusa fyakwe kabili takatusuminishe ukuipakisha amapaalo ilyo Ubufumu bwakwe bukalateka cino calo.

19, 20. (a) Ni mwi Yesu aloseshe ilyo atile tatulingile ‘ukulisha ipenga’ ilyo twapeela “ifya bupe”? (b) Bushe kuti twaleka shani ukuboko kwa ku kuso ukukanaishiba ifyo ukwa ku kulyo kulecita?

¹⁹ Nga twaliba no mutima uusuma, tukalaumfwila ifyo Yesu atukonkomeshe lintu atile: “E ico ilyo ulepeela ifya bupe, wilalisha ipenga, nge ficita aba bumbimunda mu masunagoge na mu misebo, pa kuti fye abantu babacindike. Ndemweba icine cine nati, Nabapokelela kale icilambu cabo conse.” (Mat. 6:2) Ifi “fya bupe” ni filya balepeela ku kwafwa ababulisha. (Belengeni Esaya 58:6, 7.) Yesu na batumwa bakwe na bo balesunga indalama isho balebomfya ku kwafwa abantu. (Yoh. 12:5-8; 13:29) Apo tabalelisha ipenga pa kupeela ifya bupe ku balekabila, Yesu afwile abomfeshe fye insoselo lintu alandile ukuti tatulingile ‘ukulisha ipenga’ ilyo tulepeela “ifya bupe.” Tatufwile ukulashimika ku bantu bambi ukuti natupeela ifya bupe fya kuti na fya kuti kuli bakampanda, nga filya abaFarise balecita. Yesu abetile ukuti aba bumbimunda pantu nga bapeela ifya bupe, balebilisha “mu masunagoge na mu misebo.” Balya aba bumbimunda ‘balepokelela kale icilambu cabo conse.’ Ukubatasha ku bantu e lyo nalimo no kwikala pamo na ba Rabi pa fipuna fya ku ntanshi mu masunagoge e cilambu ico balepokelela pantu Yehova tali na kubalambula. (Mat. 23:6) Nomba, bushe abasambi ba kwa Yesu bali no kulacita shani? Yesu aebele abasambi bakwe, na ifwe bene kumo ukuti:

²⁰ “Lelo iwe, ilyo ulepeela ifya bupe, wileka ukuboko kobe ukwa ku kuso kwishibe ifyo ukwa kulyo kulecita, pa kuti ifya bupe ifyo wapeela fibe ifya mu bumfisolo; e lyo Wiso uumona umwafisama akakulambula.” (Mat. 6:3, 4) Ilingi line, amaboko yesu yacitila ifintu pamo. E ico, amashiwi ya kuti ukukanaleka ukuboko kwesu ukwa ku kuso kwishibe ifyo ukwa ku kulyo kulecita yapilibula ukukanaebako abantu bambi nga twapeela ifya bupe, ukubikako fye na balya bene abapalamisha kuli ifwe kwati ni filya ukuboko kwa ku kuso kwaba no kwa ku kulyo.

21. Finshi fyaba pa filambu twingapokelela ku “umona umwafisama”?

²¹ Nga tatuleitakisha ilyo twapeela “ifya bupe,” ninshi fikaba fya mu bumfisolo. Lyena Shifwe, “uumona umwafisama,” akatulambula. Apo Shifwe ekala mu muulu kabili tatumumona, caba kwati aba “mu bumfisolo” ku bantunse. (Yoh. 1:18) Pa filambu ifyo twingapokelela ku “umona umwafisama” paba bucibusa ubusuma na Yehova, ukutwelela imembu, no kutupeela umweo wa muyayaya. (Amapi. 3:32; Yoh. 17:3; Efes. 1:7) Ifi filambu fisuma nga nshi ukucila ukupokelela amalumbo ku bantu!

Amashiwi Ayacindama Ayo Tulingile Ukulakonka

22, 23. Mulandu nshi tulingile ukulakonkela amashiwi ayo Yesu asosele?

²² Mu Lyashi lya pa Lupili mwaba amasambilisho yacindama ayengi nga nshi. Mwaba amashiwi ayengi ayengalenga tulesekelela nangu cingati tuleikala muli cino calo umwaba amacushi. Ukwabula no kutwishika tukaba ne nsansa nga tulekonka amashiwi ya kwa Yesu no kuleka yaletutungulula muli fyonse ifyo tucita mu bumi.

²³ Onse “uumfwa” no ‘kulakonka’ amashiwi ayo Yesu asosele akaba uwa nsansa. (Belengeni Mateo 7:24, 25.) E ico, shi lyonse natuleumfwila ukufunda kwa kwa Yesu. Amashiwi na yambi ayo Yesu asosele mu Lyashi lya pa Lupili tukayasambilila mu cipande ca kulekeleshako pali ifi fipande fitatu.

Kuti Mwa-asuka Shani?

• Mulandu nshi cacindamina ukuyaumfwana na munyinefwe uo twakalifya?

• Kuti twacita shani pa kuti ‘ilinso lyesu ilya ku kulyo’ likalenga tukalufyanye?

• Tulingile ukulamona shani bukapekape?

[Icikope pe bula 11]

Ala cisuma ‘ukuyaumfwana’ no wa bwananyina uo twakalifya!

[Ifikope pe bula 12, 13]

Yehova alapaala abapeela ne nsansa