Lyonse Muleumfwila Ukusalapula kwa kwa Yehova
“[Ukusalapula, NW] kwa kwa Yehova wilakupata.”—AMAPINDA 3:11.
1. Bushe mulandu nshi tulingile ukulaumfwila ukusalapula kwa kwa Lesa?
IMFUMU SOLOMONE iya mu Israele wa ku kale ilatweba umulandu ifwe bonse tulingile ukulaumfwila ukusalapula kwa kwa Lesa. Yatile: “[Ukusalapula, NW] kwa kwa Yehova wilakupata, we mwana wandi, nangu kutendwo kwebaula kwakwe; pantu untu Yehova atemwa e o ebaula, ifyo na wishi ebaulo mwana mwaume uo acankilwa.” (Amapinda 3:11, 12) Ca cine, Shinwe wa mu muulu alamusalapula pantu alimutemwa.
2. Bushe ishiwi lya kuti “ukusalapula” lyalola mwi, kabili umuntu kuti asalapulwa shani?
2 Ishiwi “ukusalapula” lipilibula ukulimuna, ukulungika, ukufunda, no kusambilisha. Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Ukusalapula konse takumoneka ukwa kusekelela ilyo line, kano ukwa bulanda; lelo pa numa, kuli abo abakanshiwa kuli kwene kutwala icisabo ca mutende, e kutila, ubulungami.” (AbaHebere 12:11) Ukulaumfwila no kulakonka ukusalapula kwa kwa Lesa kuti kwamwafwa ukukonkelela ubulungami kabili kuti mwapalama sana kuli Lesa wa mushilo Yehova. (Amalumbo 99:5) Yehova kuti atulungika ukupitila mu Bena Kristu banensu, nelyo mu fyo tusambilila ku kulongana kwa Bwina Kristu, na lintu tulebelanga Icebo ca kwa Lesa ne mpapulo sha kwa “kangalila wa cishinka.” (Luka 12:42-44) Ukwabula no kutwishika kuti mwatasha nga nshi nga ca kuti mwasanga ifyebo ifingamwafwa ukwaluka! Nomba kusalapula nshi ukufwaikwa nga ca kuti namucita ulubembu ulwabipisha?
Icilenga Bamo Ukutamfiwa
3. Ni lilali umuntu atamfiwa mu cilonganino?
3 Ababomfi ba kwa Lesa balasambilila Baibolo ne mpapulo sha Bena Kristu. Balasambilila amafunde ya kwa Lesa ilyo bali pa kulongana kwa cilonganino, ukwa muputule, no kwa citungu. Kanshi Abena Kristu baleshiba ifyo Yehova enekela bena ukuba. Umuntu atamfiwa fye mu cilonganino nga ca kuti afilwa ukulapila ilyo acita ulubembu lwabipa.
4, 5. Ca kumwenako nshi ica mu Baibolo ica muntu uwatamfiwe icili muli yano maparagrafu, kabili mulandu nshi aba mu cilonganino babakonkomeshe ukubwesha ulya mwaume?
4 Lekeni tulanda pa ca kumwenako ca mu Baibolo ica muntu uwatamfiwe. Icilonganino ca mu Korinti caletekelesha ‘ubulalelale ubushali nelyo fye ni mu bena fyalo, ubwa kuti umuntu umo ali no mukashi wa kwa wishi.’ Paulo akonkomeshe abena Korinti ‘ukuupeela uwa musango yo kuli Satana ku konaula umubili, ukuti umupashi ukapusuke.’ (1 Abena Korinti 5:1-5) Ilyo atamfiwe no kupeelwa kuli Satana, ulya mubembu aishileba na kabili ulubali lwa calo ca kwa Satana. (1 Yohane 5:19) Ukumutamfya mu cilonganino kwafumishe imibele yabipa iya bumubili mu cilonganino no kusungilila “umupashi,” nelyo imibele isuma iyaba mu cilonganino pa kuti cingatwalilila ukulapashanya imibele ya kwa Lesa.—2 Timote 4:22; 1 Abena Korinti 5:11-13.
5 Tapakokwele sana, Paulo akonkomeshe Abena Kristu ba mu Korinti ukubwesha ulya muntu walufyenye. Mulandu nshi? Umutumwa atile pa kuti ‘Satana tabanshishe.’ Umubembu afwile alilapile kabili aishileba ne mibele iisuma. (2 Abena Korinti 2:8-11) Nga ca kuti abena Korinti balikeene ukubwesha ulya mwaume walapiile, Satana nga alibanshishe, e kuti nga tabamubelele uluse nge fyo Kaseebanya alefwaya. Lilya line abena Korinti bafwile tabapoosele inshita ‘balibelele uluse no kusansamusha’ ulya mwaume walapiile.—2 Abena Korinti 2:5-7.
6. Bushe mulandu nshi uulufyenye bamutamfisha?
6 Bushe mulandu nshi uulufyenye bamutamfisha? Ukutamfya uulufyenye kulafumya umuseebanya pe shina lya kwa Yehova ilya mushilo kabili kulalenga ukuti ishina lya bantu bakwe libipa. (1 Petro 1:14-16) Ukutamfya umubifi mu cilonganino kulalenga abantu ukwishiba ukuti amafunde ya kwa Lesa yalicindama nga nshi kabili kulalenga icilonganino ukusungilila ubusaka bwa ku mupashi. E lyo kuti kwaafwa uushilapile ukwishiba ukuti ulubembu acitile lwalibipisha kabili kuti alapila.
Ukulapila Kwalicindama pa Kuti Umuntu Abweshiwe
7. Bushe Davidi aleumfwa shani ilyo afililwe ukutumbula ubupulumushi bwakwe?
7 Abengi abacita imembu ishabipisha balalapila ukufuma pa nshi ya mutima kabili tabatamfiwa mu cilonganino. Kwena, kuli bamo kuti cayafya ukulapila ukufuma pa nshi ya mutima. Tontonkanyeni pali Davidi Imfumu ya bena Israele, iyalembele Amalumbo 32. Lulya lwimbo lusokolola ukuti Davidi alifishile ulubembu lwakwe pa nshita imo, nalimo ni lulya acitile na Batisheba. Icafuminemo ca kuti amasakamika yalimunashishe kwati ni filya icikabilila ca mu lusuba cilenga ifimenwa ukubonsa. David alipomponteke kabili alisakamikwe nga nshi, lelo lintu ‘atumbwile ubupulumushi bwakwe, Yehova alimulekelele.’ (Amalumbo 32:3-5) Lyena Davidi aimbile ukuti: “Iye, kushuka kwa muntu uo Yehova tamulingila mampuulu.” (Amalumbo 32:1, 2) Ala caliweme nga nshi ilyo Lesa amulekelele!
8, 9. Bushe umuntu kuti alanga shani ukuti nalapila, kabili ukulapila kwacindama shani pa kuti uwatamfiwa engabweshiwa mu cilonganino?
8 Ici cilelanga fye ukuti umubembu afwile ukulapila pa kuti bamubelele uluse. Lelo, ukulapila te kumfwa fye ububi nelyo umwenso wa kuti ulubembu lukeshibikwa. Ukulapila kupilibula ukuleka ukucita ifyabipa no kumfwa ubulanda pa lubembu ulucitilwe. Umuntu uulapile alaba no “mutima walopota uwafunshika [‘umutima uwa bulanda kabili uwasakamikwa, NW]” kabili afwaya “ukulungika icilubo” nga cingacitika.—Amalumbo 51:17; 2 Abena Korinti 7:11.
9 Ukulapila kwalicindama sana pa kuti uwatamfiwe engabweshiwa mu cilonganino ca Bena Kristu. Umuntu uwatamfiwa tabamupokelela mu cilonganino pa mulandu fye wa kuti pakokola apo bamutamfishe. Alingile ukwalula imibele yakwe ilyo ashilabweshiwa. Afwile ukwishiba ifyo ulubembu acitile lwabipile no museebanya aletele pali Yehova na pa cilonganino. Umubembu afwile ukulapila, ukupepa ukuti bamubelele uluse, no kutendeka ukulakonka amafunde yalungama aya kwa Lesa. Ilyo aleipusha ukuti abweshiwe, alingile ukumoneka ukuti nalapila kabili alecita “imilimo iyawamina ukulapila.”—Imilimo 26:20.
Umulandu Tulingile Ukutumbwila Ulubembu
10, 11. Bushe mulandu nshi tulingile ukukanafisa ulubembu?
10 Bamo ababembuka kuti balatontonkanya ukuti: ‘Nga naebako uuli onse ulubembu ncitile, nalimo kuti banjipusha amepusho ayengafya ukwasuka kabili nalimo kuti natamfiwa. Nomba nga nafisa ifyo ncitile, nshakaseebane kabili aba mu cilonganino tabakeshibe.’ Abatontonkanya ifyo, balalaba ukutontonkanya pa fishinka ifyacindama. Fishinka nshi ifyo fine?
11 Yehova ni “Lesa wa nkumbu kabili uusenamina, uukokolo kukalipa, kabili uwafulisho luse ne cishinka; uusungila aba makana uluse, uulekelela amampuulu no bupulumushi no lubembu.” Na lyo line, alalungika abantu bakwe ‘mu kulinga.’ (Ukufuma 34:6, 7; Yeremia 30:11, NW) Nga mwacita ulubembu lwabipisha e lyo mwafisa, Lesa te kuti amubelele uluse. Kwena, Yehova aleshiba ukuti namucita ulubembu, kabili talekapo fye umuntu nga abembuka.—Amapinda 15:3; Habakuki 1:13.
12, 13. Bushe cinshi cingafumamo nga ca kuti twaesha ukufisa ulubembu?
12 Nga namucita ulubembu ulwabipisha, ukutumbula ulubembu kuti kwamwafwa ukuba na kampingu yasanguluka na kabili. (1 Timote 1:18-20) E lyo ukufisa kuti kwalenga kampingu yenu yakunkuma kabili kuti mwatwalilila fye ukubembuka. Muleibukisha ukuti tamubembukile fye umuntu munenu nelyo icilonganino. Lelo, mubembukile Lesa. Kemba wa malumbo aimbile ukuti: “Yehova ali mwi tempele lyakwe lya mushilo, Yehova mu muulu ali pa cipuna cakwe; amenso yakwe yalamona, inkopyo shakwe shilengula abana ba bantu. Yehova alengulo mulungami [no mubifi, NW].”—Amalumbo 11:4, 5.
13 Yehova takapaale umuntu uufisa imembu ishabipisha no kutwalilila ukuba mu cilonganino ca Bena Kristu icasanguluka. (Yakobo 4:6) E co nga mwalibembuka e lyo mulefwaya no kucita icalungama, mwishingashinga ukutumbula ulubembu lyenu. Pantu nga tamucitile fyo, kampingu ikatwalilila ukulamushinina, sana sana ilyo mukalabelenga nelyo ukukutika ku kufunda ukulelanda pa lubembu mwacitile. Tutile Yehova afumya umupashi wakwe pali imwe nga filya acitile ku Mfumu Shauli, bushe kuti mwaba shani? (1 Samwele 16:14) Nga ca kuti Lesa afumya umupashi wakwe pali imwe, kuti mwatendeka ukucita imembu ishacilanapo ukubipa.
Cetekeleni Bamunyinenwe aba Cishinka
14. Mulandu nshi uubembwike alingile ukukonkela ukufunda kwaba pali Yakobo 5:14, 15?
14 Kanshi cinshi uubembwike lelo uulapile alingile ukucita? “Ete abakalamba ba cilonganino bese kuli wene, kabili bapepe pali wene, bamusubile amafuta mwi shina lya kwa Yehova. Ne pepo lya citetekelo likaposha umulwele, na Yehova akamwimya.” (Yakobo 5:14, 15) Ukuya kuli baeluda ni nshila imo iyo umuntu ‘engatwalilamo ifisabo ifyawaminwa ukulapila.’ (Mateo 3:8) Aba baume ba cishinka, icikuuku, no kutemwa, ‘bakapepa pali wena no kumusubila amafuta mwi shina lya kwa Yehova.’ Ukufunda kwabo ukwa mu Malembo kukasansamusha umuntu onse uwalapila icine cine kwati ni filya amafuta yalenga umubili ukulelema.—Yeremia 8:22.
15, 16. Bushe baeluda bakonka shani ica kumwenako ca kwa Lesa icalandwapo pali Esekiele 34:15, 16?
15 Ala mwandini tulingile ukulapashanya sana Kacema musuma Yehova! Mu 537 B.C.E., Yehova alilubwile abaYuda ilyo bali bankole mu Babiloni kabili mu 1919 C.E. alubwile Israele wa ku mupashi muli “Babiloni Mukalamba.” (Ukusokolola 17:3-5; Abena Galatia 6:16) Kanshi alifikilishe ubulayo bwakwe ubwa kuti: “[Ine ne mwine nkaliisha impaanga shandi, NW] kabili ine nkalashilengo kuyolola, . . . Iyaluba nkafwaya, ne yauluba nkabwesha, ne yafunika nkakakako, ne yalwala nkakosha.”—Esekiele 34:15, 16.
16 Mu mampalanya Yehova aliliishishe impaanga shakwe, ashilengele ukuyolola mu mutende, kabili alifwaile ishalubile. Bakacema Abena Kristu nabo balashininkisha ukuti umukuni wa kwa Lesa naulya ica kulya ca ku mupashi kabili balaucingilila. Baeluda balaya balefwayafwaya impaanga ishifuma mu cilonganino. Nga filya fine Lesa ‘akakilile ishafunike,’ e fyo na bakangalila ‘bakaka’ impaanga ishi-icena pa mulandu na mashiwi ayo bamo basosa nelyo ifilubo shicita. Kabili nga filya fine Lesa ‘akoseshe abalwele,’ e fyo na baeluda baafwa abantu abalwala ku mupashi, nalimo pa mulandu wa filubo bacita.
Ifyo Bakacema Baafwa Impaanga
17. Bushe mulandu nshi tushilingile ukulashingashinga ukweba baeluda ukuti batwafwe ukukosha bucibusa bwesu na Lesa?
17 Baeluda balakonka uku kufunda kutila: “Mulebelelo luse bambi, ukucite fyo no mwenso.” (Yuda 23) Abena Kristu bamo balicita imembu ishabipisha pamo ngo bulalelale. Lelo nga nabalapila icine cine, kuti baenekela ukuti baeluda bakababelelo luse, no ukubasakamana bwino bwino pa kuti bengakosha bucibusa bwabo na Lesa. Paulo alandile pali aba baume, ukusanshako no mwine, atile: “Te kutila ni fwe bacibinda pa citetekelo cenu, lelo tuli babomfi banenu ku kumuletelo kusekelela.” (2 Abena Korinti 1:24) Kanshi mwilashingashinga ukweba baeluda ukuti bamwafwe.
18. Bushe baeluda baafwa shani Abena Kristu banabo abalufyenye?
18 Nga namucita ulubembu ulwabipisha, mulandu nshi mulingile ukucetekela baeluda? Pantu ni bakacema ba mukuni wa kwa Lesa. (1 Petro 5:1-4) Kacema uusakamana umukuni toma impaanga iilelila pa mulandu wa kuti nai-icena. Kanshi baeluda nga baleafwa Abena Kristu banabo abalufyenye, tabatontonkanya pa fyo balakanda uulufyenye, lelo batontonkanya pa lubembu ulo acitile na pa fyo bengafwa uulufyenye ukuba icibusa cisuma ica kwa Lesa, nga cingacitika. (Yakobo 5:13-20) Baeluda bafwile ukulapingula mu bulungami no ‘kulatentemba umukuni.’ (Imilimo 20:29, 30; Esaya 32:1, 2) Abena Kristu bonse, kumo na baeluda bafwile “ukutemwo luse, no kwenda bufuke bufuke na Lesa.” (Mika 6:8) Iyi mibele ilafwaikwa pa kuti baeluda bapingule bwino imilandu iikumine ubumi no mulimo wa mushilo uwa “mpaanga isho [Yehova] acema.”—Amalumbo 100:3, NW.
19. Bushe mibele nshi iyo baeluda bakwata ilyo baleesha ukulungika umuntu?
19 Bakacema Abena Kristu basontwa ku mupashi wa mushilo kabili balesha na maka ukuti umupashi ulebatungulula. “Umuntu nga alufyanya ukwabula ukwibukila,” kwati camupumikisha fye, abaume ba bumupashi balesha “ukulungika uwa musango yo ne mitima yafuuka.” (Abena Galatia 6:1; Imilimo 20:28) Ilyo baeluda baleesha ukulungika uwa musango yo, bacita ifyo bufuke bufuke e lyo pa nshita imo ine balakonka sana amafunde ya kwa Lesa kabili balanakilila kwati ni filya badokota banakilila pa kubika bwino ifupa ilikontweke, tabafwaya uufunike ukulaumfwa sana ubukali, e co balatekanya ilyo balemubombela pa kuti akapole bwino. (Abena Kolose 3:12) Apo baeluda balapepa kabili balakonka sana Amalembo pa kumona nga ca kuti uyo muntu kuti abelelwo luse, kanshi ifyo baeluda bapingula kuti fyalingana ne fyo Lesa alemona umulandu.—Mateo 18:18.
20. Bushe ni lilali cingalinga ukubilisha ku cilonganino ukuti umuntu naebaulwa?
20 Nga ca kuti ulubembu nalwishibikwa ku bengi nelyo nga lukeshibikwa, kuti babilisha ku cilonganino pa kuti bengafumya umuseebanya pe shina lya cilonganino. Na kabili kuti babilisha nga balefwaya icilonganino ukwishiba. Ilyo umuntu uo baebawile alepuupuutuka ku mupashi, kuti apashanishiwa ku muntu uwafunike uuleya alepola, pantu tabombako imilimo imo iyo alebomba kale. Kanshi pa nshita imo, kuti cawama nga ca kuti uulapile alesangwako fye ku kulongana ukwabula ukulayasukapo. Nalimo baeluda kuti baeba umo ukulatungulula isambililo lya Baibolo kuli ena pa kuti bengamwafwa ukupwisha ubunake no kuba ‘umutuntulu mu citetekelo.’ (Tito 2:2) Icilenga ifi fyonse ficitwe, kutemwa te kufwaya ukukanda uwalufyenye.
21. Bushe baeluda kuti babombela shani pa filubo fimo?
21 Baeluda kuti bayafwa umuntu ukukosha bucibusa bwakwe na Lesa mu nshila ishalekanalekana. Ica kumwenako fye, tutile munyinefwe uwalenwa sana ubwalwa kale anwa sana ilyo ali eka pa ng’anda umuku umo nelyo ibili. Nelyo uwaleka kale ukupeepa fwaka apeepa umuku umo nelyo ibili umulandu no bunake. Nangu ca kuti alipepa kabili nacetekela no kuti Lesa alimwelela, alingile ukuya kuli baeluda pantu nga bamwafwa ulo lubembu talwakabe cibelesho. Eluda umo nangu babili kuti bayafwa uuli no bubwafya. Lelo, uyu eluda nangu baeluda bakeba kangalila wa kutangilila, pantu limbi kuti kwaba na fimbi ifingakabilwa ukucita.
Twalilileni Ukulaumfwila Ukusalapula kwa kwa Yehova
22, 23. Bushe mulandu nshi lyonse mulingile ukulaumfwila ukusalapula kwa kwa Yehova?
22 Pa kuti Umwina Kristu onse atwalilile ukuba icibusa ca kwa Lesa, afwile ukulakutika ku kusalapula kwa kwa Yehova. (1 Timote 5:20) E co muleumfwila ukufunda uko mupokelela ilyo mulebelenga Baibolo ne mpapulo sha Bwina Kristu nelyo lintu mulekutika ku kufunda pa kulongana kwa cilonganino, pa kulongana kukalamba, na pa kulongana kwa citungu ukwa bantu ba kwa Lesa. Mutwalilile ukuba abalola kabili mulecita ifintu ukulingana no kufwaya kwa kwa Yehova. Nga mulecite fyo ukusalapula kwa kwa Lesa kukamwafwa ukucingilila bucibusa bwenu na Lesa, kukaba kwati cibumba icakosa icikalamucingilila ku lubembu.
23 Ukulaumfwila ukusalapula kwa kwa Lesa kukamulenga ukwikalilila mu kutemwa kwa kwa Lesa. Ca cine, bamo balibatamfya mu cilonganino ca Bena Kristu, lelo ici tacakacitike kuli imwe nga ca kuti ‘mwabako mutima’ no ‘kulaenda nga ba mano.’ (Amapinda 4:23; Abena Efese 5:15) Nomba nga ca kuti mwalitamfiwa, tendekeni ukucita ifintu ifingamulenga ukubweshiwa. Lesa afwaya bonse abaipeela kuli ena balemupepa mu cinshinka no “kubuuta ku mutima.” (Amalango 28:47) Mukatwalilila ukupepa Lesa na ku mutima ukwabuuta ku ciyayaya nga ca kuti lyonse muleumfwila ukusalapula kwa kwa Yehova.—Amalumbo 100:2.
Bushe Kuti Mwayasuka Shani?
• Bushe mulandu nshi bamo babatamfisha mu cilonganino ca Bena Kristu?
• Bushe finshi umuntu alingile ukucita pa kulanga ukuti nalapila icine cine?
• Bushe mulandu nshi uwa kutumbwila imembu ishabipisha?
• Bushe ni mu nshila nshi baeluda baafwila abalapila icine cine nga babembuka?
[Icikope pe bula 26]
Bushe mulandu nshi umutumwa Paulo atumine ifyebo fyalelanda pa kutamfya umuntu ku cilonganino ca mu Korinti?
[Icikope pe bula 29]
Baeluda ‘balakaka’ impaanga sha kwa Lesa ishaicena kwati fye ni filya bakacema ba ku kale balecita