Yehova Ni Lesa Uutasha
“Lesa tali uushalungama uwa kuti alabe umulimo wenu no kutemwa uko mwalangile kwi shina lyakwe.”—ABAHEBERE 6:10.
1. Bushe Yehova apaalile shani Ruti, umwina Moabu?
YEHOVA alatasha nga nshi ababika amano ku kumubombela ne mitima ya bufumacumi, kabili alabapaala nga nshi. (AbaHebere 11:6) Umuntu wa cishinka Boasi na o alishibe iyi mibele ishaiwamina iya kwa Lesa, pantu alandile amashiwi yamo kuli Ruti, umwina Moabu, uwali ne cikuuku kabili uwalesunga bwino mukamfwilwa kabili nafyala, Naomi. Boasi aebele Ruti ukuti: “Yehova alambule umulimo obe, kabili cibe icituntulu icilambu cobe ukufuma kuli Yehova.” (Ruti 2:12) Bushe Ruti alipaalilwe na Lesa? Ee, alipaalilwe nga nshi! Na kuba, ilyashi lyakwe lyalilembwa na mu Baibolo! Na kabili, Ruti alyupilwe kuli Boasi kabili aishileba nacikolwe wa Mfumu Davidi na Yesu Kristu. (Ruti 4:13, 17; Mateo 1:5, 6, 16) Ici ni cimo fye pa fingi ifyaba mu Baibolo ifitulanga ukuti Yehova alapaala abamubombela.
2, 3. (a) Cinshi twingapapila ukuti Yehova alatasha abantu bakwe abamubombela? (b) Mulandu nshi Yehova atashisha abantu bakwe no mutima onse? Langilileni.
2 Nga ca kuti Yehova taletasha abantu bakwe, kuti aba uushalungama. Pa AbaHebere 6:10 patila: “Lesa tali uushalungama uwa kuti alabe umulimo wenu no kutemwa uko mwalangile kwi shina lyakwe, apo mwalipyungila aba mushilo kabili muletwalilila ukupyunga.” Ico twingapapila aya mashiwi, mulandu wa kuti Lesa alatasha abantu bakwe abamubombela nangu ca kuti babembu kabili balapelebela ku bukata bwakwe.—Abena Roma 3:23.
3 Pa mulandu wa kukanapwililika, limbi kuti tulemona kwati umulimo tubombela Lesa tawacindama, kabili kuti tulemona kwati Lesa te kuti atupaale nangu tubombeshe. Nomba Yehova alishiba bwino ifyaba mu mutima wesu kabili alamona ne fyo ifintu fili kuli ifwe, kanshi alacindamika sana umulimo tumubombela no mweo onse. (Mateo 22:37) Natulangilile: Tutile banyina basanga ica bupe pa tebulo, ifili nga ubulungu bwa kufwala mu mukoshi ubushakosa no mutengo. Kuti babuula fye ubulungu no kububika nga filya pantu tabucindeme sana kuli bena. Nomba tutile bamona fye pali na kardi iilelanga ukuti akamwana kabo akakashana e kabashitiile, kabili kapooselepo indalama shonse isho akene kalesunga pa nshita ntali. Banyina e lyo nomba bengamona ukuti ubu bupe nabucindama sana. Nakalimo ne filamba kuti fyafuma ku nsansa, kuti bakumbatila umwana wabo no kumutasha no mutima onse.
4, 5. Bushe Yesu alangile shani ukuti alatasha nga filya fine Yehova aaba?
4 Apo Yehova aleshiba bwino bwino ifyo tulefwaya ukucita na po amaka yesu yapelele, alatasha nga twabomba na maka yesu yonse, nangu ifyo twabomba finono nangu fingi. Yesu na o alepashanya Wishi bwino bwino muli ici. Ibukisheni ilyashi lya mu Baibolo ilya kwa mukamfwilwa umupiina. Baibolo itila: “Ilyo [Yesu] ainwine amenso, amwene abakankaala balepoosa ifya bupe fyabo mu cipao. Awe amwene mukamfwilwa umo umupiina apoosamo utumakobili tubili, utwacepesha, kabili atile: ‘Ndemwebe cine cine, nati, Uyu mukamfwilwa, nangu mupiina, apooselemo ishingi ukucila isho bonse bapooselemo. Pantu bonse ni pa shisheleko bapooselemo ifya bupe, lelo uyu mwanakashi, mu kubulwa kwakwe, apooselemo shonse isha kuliilamo isho acikwata.’”—Luka 21:1-4.
5 Yesu alishibe bwino imikalile ya kwa ulya mwanakashi, alishibe ukuti alifwililwe umulume kabili aali mupiina, kanshi Yesu alicindike sana ubupe bwakwe. Na Yehova wine e fyo amwene bulya bupe. (Yohane 14:9) Bushe tamumfwa bwino ukwishiba ukuti nangu imikalile yenu yaba shani, Lesa no Mwana wakwe abatasha balamona ifyo mubombesha kabili balamupaala?
Yehova Alambula Umwina Kushi Uwali na Katiina Kuli Ena
6, 7. Bushe Yehova alambwile shani Ebede-meleke, kabili cinshi amulambwilile?
6 Muli Baibolo mwaba amalyashi ayengi ayatulanga ukuti Yehova alalambula abacita ukufwaya kwakwe. Tontonkanyeni pa fyo Lesa acitile kuli Ebede-meleke umwina Kushi uwali na katiina kuli ena. Ebede-meleke aaliko mu nshiku sha kwa Yeremia kabili aali mubomfi wa mu ng’anda ya Mfumu Sidekia iya ku Yuda, iishali na cishinka kuli Lesa. Ebede-meleke alyumfwile ukuti bacilolo abena Yuda nabapeela Yeremia umulandu wa bufi uwa kwimina ubuteko kabili nabamupoosa mu cilindi ca matipa no kumusha mulya mwine ukuti afwe ku nsala. (Yeremia 38:1-7) Ebede-meleke alishibe ukuti abantu balipatile sana Yeremia pa mulandu wa fyo alebila, nomba Ebede-meleke ena tatiinine ukuti bakamwipailamo, ailelanda ne mfumu pa bwafya bwa kwa Yeremia. Ulya mwina Kushi alishipile no kulando kuti: “Mwe Shikulu imfumu, babifya aba bantu conse ico bacita kuli Yeremia kasesema; nabamupoosa mu cilindi, na o akafwila mulya muntu umo ali ku nsala.” Imfumu yaebele Ebede-meleke ukusenda abaume 30 no kuyafumya kasesema wa kwa Lesa mu cilindi.—Yeremia 38:8-13.
7 Yehova alimwene ukuti Ebede-meleke aali ne citetekelo, kabili icitetekelo e camulengele ukushipa nangu ca kuti nakalimo ali no mwenso wa kuya ku mfumu. E ico, Yehova na o alilambwile Ebede-meleke pa fyo acitile, kabili abomfeshe Yeremia ukumweba ukuti: “Mona, nkalete fyebo fyandi kuli uno musumba ku kuucito bubi, ku kuucito busuma iyo; . . . Lelo nkapokolola iwe mu bushiku bulya, . . . tawakapeelwe mu minwe ya bantu abo uletiina; pantu ukupususha nkakupususha, . . . lelo umweo obe ukaba kuli iwe ica kutapa, pantu wantetekela.” (Yeremia 39:16-18) E fyo Yehova apokolwele Ebede-meleke, na Yeremia wine, kuli bacilolo babipa abena Yuda na ku bena Babele abaishileonaula Yerusalemu. Amalumbo 97:10 yatila: “[Yehova] alinde mitima ya babile bakwe, abapokolola mu minwe ya babifi.”
“Wiso Uumona mu Bumfisolo Akakulambula”
8, 9. Nge fyo twamona ku mapepo ya kwa Yesu, mapepo ya musango shani Yehova apokelela?
8 Na cimbi icitulanga ukuti Yehova alatasha no kucindika imilimo iyo tumubombela, ni cilya Baibolo yalanda pe pepo. Umuntu wa mano Solomone atile: “Ipepo lya balungami [lilateemuna Lesa].” (Amapinda 15:8) Ilyo Yesu ali pano calo, bashimapepo abengi balepepela pa cintubwingi, nomba ico balecitila ifyo te mulandu wa kutemwa Lesa no mutima onse, balefwaya fye ukumonwa ku bantu. Yesu atile: “Nabapokelela kale icilambu cabo conse.” Aebele abasambi bakwe ukuti: “Lelo iwe, ilyo ulepepa, ingila mu muputule obe, kabili ilyo waisalako iciibi, pepa kuli Wiso uuli mu bumfisolo, e lyo wiso uumona mu bumfisolo akakulambula.”—Mateo 6:5, 6.
9 Kwena, Yesu talandile ukuti cibi ukupepa pa cintubwingi, pantu na o wine inshita shimo alepepa pa cintubwingi. (Luka 9:16) Yehova alatemwa sana nga twapepa kuli ena no mutima wa bufumacumi, ukwabula ukufwaya ukumonwa ku bantu. Na kuba, amapepo tupepa ilyo tuli fweka, e yalanga bwino sana ifyo twatemwa Lesa icine cine ne fyo twamucetekela. Kanshi tatupapa ukuti ilingi line, Yesu alefwayako icifulo cimo uko engaba eka ku kupepa. Inshita imo, aile mu kupepa eka “ku macaca, ilyo pacili napafiita.” Inshita imbi na yo, “aninine ulupili eka ku kupepa.” Na kabili, ilyo ashilasala abatumwa 12, Yesu aceseshe ubushiku bonse eka alepepa.—Marko 1:35; Mateo 14:23; Luka 6:12, 13.
10. Nga tulepepa no mutima onse kabili no bufumacumi, cinshi ico tushilingile na kutwishika?
10 Taleni tontonkanyeni fye, Yehova afwile alibikileko sana amano ukumfwa ifyalelanda Umwana wakwe ukufuma ku mutima! Pantu na kuba, Yesu inshita shimo alepepa “no kukuuta kukalamba ne filamba . . . kabili alyumfwilwe no kusenaminwa pa mulandu wa katiina kakwe aka bukapepa.” (AbaHebere 5:7; Luka 22:41-44) Nga tulepepa no mutima onse kabili mu bufumacumi, tatulingile no kutwishika ukuti Shifwe wa ku muulu alabikako amano kabili alatemwa. Ca cine ukuti, “Yehova ali mupepi kuli bonse . . . abalilila kuli wene mu cishinka.”—Amalumbo 145:18.
11. Bushe Yehova omfwa shani pa fyo tucita nga tuli fweka?
11 Yehova alatemwa ilyo tupepa kuli wena fweka, kabili alatemwa ukucilapo nga tuli ne cumfwila kuli wena ilyo tuli fweka! Ca cine, Yehova alamona ifyo tulecita ilyo tuli fweka. (1 Petro 3:12) Kanshi nga twaba ne cishinka kuli wena no kuba ne cumfwila ilyo tuli fweka, e cikalanga ukuti twaba no “mutima wa cishinka” kuli Yehova, kabili tatwaba na bumbimunda, tukamoneka ukuti tufwaya fye ukulacita icalungama. (1 Imilandu 28:9) Awe mwandini umuntu wa ifyo alalenga umutima wa kwa Yehova ukusamwa!—Amapinda 27:11; 1 Yohane 3:22.
12, 13. Kuti twasunga shani amano yesu no mutima wesu no kuba nga Natanaele umusambi wa cishinka uwa kwa Yesu?
12 E ico kanshi, Abena Kristu ba cishinka balaibaka ku kucita imembu sha mu bumfisolo ishilenga amano ya muntu no mutima wakwe ukukowela, ifintu pamo nga ukutamba ifye shiku no kutamba ulukaakala. Ca cine ukuti imembu shimo te kuti shimoneke ku bantu, lelo twalishiba ukuti “ifintu fyonse fyaba ubwamba kabili fyaba pa mbilibili ku menso ya uyo tukalubululako.” (AbaHebere 4:13; Luka 8:17) Nga twaibikilishako ukutaluka ku fifulwisha Yehova, tulaba na kampingu musuma kabili tulomfwa bwino ukuti imibele yesu ilesekesha Lesa. Tatutwishika ukuti Yehova alapaala nga nshi “uwendo wa mpomfu, uucito bulungami, uusose cine mu mutima wakwe.”—Amalumbo 15:1, 2.
13 Nomba bushe, kuti twasunga shani amano yesu no mutima wesu muli cino calo umuli ububi bwa kapela makufi? (Amapinda 4:23; Abena Efese 2:2) Tufwile ukubika sana amano kuli fyonse ifyo Yehova ateyanya ifingatulenga ukukosa mu kupepa, e lyo no kuibikilishako ukutaluka ku fyabipa no kutwalilila ukucita icisuma. Nga twamona apali ubwafya, tulingile ukubombelapo bwangu bwangu, pa kuti tatutekeleshe ifyabipa mu mutima wesu ica kuti mwafuma no lubembu. (Yakobo 1:14, 15) Kuti mwaumfwa shani nga ni mwe Yesu aebele amashiwi aebele Natanaele aya kuti: “Moneni, [umwaume] wa cine cine, muli wene tamwaba bucenjeshi.” (Yohane 1:47) Natanaele, uwaleitwa no kuti Bartolomeo, aishilekwata ne shuko lyaibela ilya kuba pa batumwa 12 aba kwa Yesu.—Marko 3:16-19.
“Shimapepo Mukalamba uwa Luse Kabili uwa Cishinka”
14. Bupusano nshi bwali pa fyalandile bambi ne fyalandile Yesu pa co Maria acitile?
14 Yesu uwaba“e cipasho ca kwa [Yehova] Lesa uushimoneka,” alatasha ababombela Lesa no mutima wa bufumacumi nga filya fine Wishi abatasha. (Abena Kolose 1:15) Ica kumwenako fye, ilyo kwashele inshiku shisano isha kuti Yesu afwe, wena na basambi bakwe bamo bamo batandele ku ng’anda ya kwa Simone ku Betani. Icungulo bushiku ilyo bali kulya, Maria, nkashi ya kwa Lasaro, kabili nkashi nankwe kwa Marita, “abuulile umulingo wa paundi umo uwa mafuta ayanunke cisuma, aya nardi wine wine, ayaumo mutengo,” (ayengashitwa mu ndalama umuntu engabombela nakalimo umwaka uutuntulu) kabili asubile Yesu ku mutwe na ku makasa. (Yohane 12:3) Bamo batile: “Bwa nshi ubu bonaushi?” Nomba Yesu ena tamwene ukuti ico Maria acitile bwali bonaushi. Amwene ukuti ico Maria acitile wali mucinshi uukalamba nga nshi kabili calicindeme icine cine, sana sana apo Yesu aali mupepi no kufwa no kushiikwa. Kanshi Yesu tasuushishe ifyo Maria acitile, ena alimutashishe. Atile: “Konse ukukashimikilwe yi mbila nsuma pano calo ponse, ne ficitile uyu mwanakashi fikashimikwa ku kumwibukisha.”—Mateo 26:6-13.
15, 16. Tumwenamo shani mu kuti Yesu aishileba umuntunse no kubombela Lesa pano calo?
15 Ala twalishuka pantu Yesu, umuntu uutasha sana, e Ntungulushi yesu! Na kuba, ukwikala kwa kwa Yesu pa calo kwamulengele ukuipekanya ukubomba umulimo Yehova aali no kumupeela, uwa kuba Shimapepo Mukalamba kabili Imfumu. Pa kubala aali no kubombela aba mu cilonganino ca basubwa no mupashi, lyena aali no kubombela aba pano calo bonse.—Abena Kolose 1:13; AbaHebere 7:26; Ukusokolola 11:15.
16 Na kale line, ilyo ashilaisa na pano calo, Yesu alebika sana amano ku bantu kabili alibatemenwe icine cine. (Amapinda 8:31) Apo aishileba umuntunse, aliyumfwilile ifyo cumfwika ukucula no kushipikisha, nga filya fine na ifwe tumfwa nga tulecula pa kubombela Lesa. Umutumwa Paulo alembele ukuti: “[Yesu] aali no kuba nga ‘bamunyina’ muli fyonse, ukuti abe shimapepo mukalamba uwa luse kabili uwa cishinka . . . Apo umwine aliculile ilyo aleeshiwa, kuti ayafwa abaleeshiwa.” Yesu ‘alatulangulukilako mu fya kunakuka fyesu’ pantu na o ‘alyeshiwe muli fyonse nga ifwe, lelo uushaba na lubembu.’—AbaHebere 2:17, 18; 4:15, 16.
17, 18. (a) Bushe amakalata ya ku filonganino 7 ifya ku Asia Minor yatulanga shani ukuti Yesu alishibe bwino sana ifyalecitikila abasambi bakwe? (b) Mulimo nshi Abena Kristu basubwa aba muli filya filonganino baleipekanya ukuyabomba?
17 Pa numa ya kubuushiwa kwakwe, calimonekeshe ukuti Yesu alishibe bwino ifyo abasambi bakwe bomfwa nga balecula pano calo. Tontonkanyeni pa makalata ya ku filonganino 7 ifya mu Asia Minor, ayalembelwe no mutumwa Yohane. Ku cilonganino ca ku Smurna, Yesu atile: “Nalishiba ubucushi bobe no bupiina bobe.” Yesu pano alelanda fye ukuti, ‘Nalishiba bwino sana amafya mulepitamo; Fyonse ifilemucitikila nalifishiba bwino bwino.’ Kanshi pa mulandu wa kuti na o aliculile pano calo, alandile ne cikuuku kuli bena no kubalaya ifisuma ilyo atile: “Ube uwa cishinka ukufika na ku mfwa, na ine nkakupeela icilongwe ca bumi.”—Ukusokolola 2:8-10.
18 Mu makalata ya ku filonganino 7 mwaba amashiwi ayengi ayatulanga ukuti Yesu alishibe bwino amafya ayo abasambi bakwe balepitamo kabili alibatashishe no mutima onse pa fyo bali aba cishinka muli fyonse. (Ukusokolola 2:1–3:22) Mwilaba no kuti Yesu alandile aya mashiwi ku Bena Kristu basubwa no mupashi abali ne subilo lya kuyateka pamo nankwe ku muulu. Nge fyo cali na kuli Shikulwibo, ifyo bapitilemo filabalenga ukuba sana ne nkumbu ilyo baya mu kubomba umulimo wacindama uwa kwafwa abantunse ababembu ukumwenamo mwi lambo lya cilubula ilya kwa Kristu.—Ukusokolola 5:9, 10; 22:1-5.
19, 20. Bushe ababa mwi “bumba likalamba” balanga shani ukuti balatasha Yehova no Mwana wakwe?
19 Kwena, Yesu taatemwa fye abasubwa no mupashi beka, alitemwa ne “mpaanga shimbi,” aba cishinka kabili abengi nga nshi kabili abo Baibolo ita ukuti “ibumba likalamba . . . ukufuma mu nko shonse,” abakapusuka “ubucushi bukalamba.” (Yohane 10:16; Ukusokolola 7:9, 14) Na bo balaya kuli Yesu pa mulandu wa kuti balatasha pe lambo lyakwe ilya cilubula na pe subilo lyabo ilya kwisaba no bumi bwa muyayaya. Nomba balanga shani ukuti balatasha? Balanga ukuti balatasha pantu balabombela Lesa “umulimo washila akasuba no bushiku.”—Ukusokolola 7:15-17.
20 Lipoti ya mulimo wa kushimikila mu calo conse mu 2006, iili pa mabula 27 ukufika ku 30, iletulanga bwino sana ukuti ababomfi ba cishinka, cine cine babombela Yehova “umulimo washila akasuba no bushiku.” Na kuba, muli uyu wine mwaka umo fye, impaanga shimbi pamo na Bena Kristu basubwa no mupashi abanono abacili pano calo, babombele ama-awala yonse pamo 1,333,966,199 mu mulimo wa kushimikila. Nga kuyatwala mu myaka, kuti yaba myaka ukucila 150,000!
Twalilileni Ukulatasha!
21, 22. (a) Mulandu nshi Abena Kristu muno nshiku bafwile ukubikila amano ku kutwalilila ukulatasha? (b) Finshi tukasambilila mu cipande cikonkelepo?
21 Yehova no Mwana wakwe balilanga ukuti balatasha nga nshi imilimo yonse iyo tubomba, pa mulandu wa fyo baba kuli fwe bantunse bashapwililika. Icabipako fye ca kuti, abengi tababikako mano ku kupepa Lesa, bafwaya fye ukulacita ifyo abene batemenwe. Pa kulondolola ifyo abantu bakaba mu “nshiku sha kulekelesha,” Paulo alembele ukuti: “Abantu bakaba abaitemwa icine cine, bakatemwa sana ulupiya . . . Bakaba abashitasha nangu panono.” (2 Timote 3:1-5, Phillips) Kwena abantu babe fi balipusana sana na Bena Kristu ba cine! Abena Kristu ba cine bena balalanga ukuti balatasha Lesa pali fyonse ifyo abacitila, pantu balapepa kuli wena no mutima onse, balaitemenwa ukumunakila, kabili balamubombela ne myeo yabo yonse!—Amalumbo 62:8; Marko 12:30; 1 Yohane 5:3.
22 Mu cipande cikonkelepo, tukalanda pali fimo fimo ifyo Yehova Lesa wa cikuuku atupeela, ifitulenga ukukosa mu kupepa. Ilyo tuletontonkanya pali ifyo ‘fya bupe fisuma,’ natutwalilile ukulatasha.—Yakobo 1:17.
Kuti Mwatila Shani?
• Bushe Yehova aatulanga shani ukuti ni Lesa uutasha?
• Kuti twalenga shani umutima wa kwa Yehova ukusamwa ilyo tuli fweka?
• Ni muli finshi Yesu atulangile ukuti alatasha?
• Bushe ukwikala pa calo muli bumuntu, kwayafwile shani Yesu ukuba kateka wa cikuuku kabili uutasha?
[Icikope pe bula 17]
Nga filya fine umufyashi omfwa bwino umwana nga amupeela akantu akanono, Yehova alatasha nga twamubombela na maka yesu yonse