Yehova Alipenda ‘ne Mishishi ya ku Mutwe Wenu’
“Takuli [uluseba] nangu lumo ulwingapona pa nshi ukwabula Shinwe ukwishiba. Lelo ne mishishi ya ku mitwe yenu yalipendwa yonse.”—MATEO 10:29, 30.
1, 2. (a) Cinshi calengele Yobo amone kwati Lesa namulekelesha? (b) Bushe imilandile ya kwa Yobo yalangile ukuti alipondokele Yehova? Londololeni.
“MBILIKISHA kuli imwe, na imwe tamunjasuka; naiminina, na imwe mundolesha fye. Mwayaluko kubo munkalwe kuli ine, ku bulamba bwa kuboko kwenu e ko mwampatila.” Uwalandile ayo mashiwi aliculile icine cine! Icuma cakwe conse balisendele, abana bakwe bonse balifwile ku busanso bushaishibikwe na bwino bwino, kabili alwele ifilonda ifishaibipila. Uyo muntu ni Yobo, kabili ubucushi bwakwe ubwa kupapa bwalishimikwa muli Baibolo ukuti na ifwe tusambilileko.—Yobo 30:20, 21.
2 Imilandile ya kwa Yobo kuti yaumfwika kwati nakalimo alipondokele Lesa, lelo te fyo cali. Alandile fye ukufuma ku mutima ifyo aumfwile ubulanda. (Yobo 6:2, 3) Taishibe ukuti ubucushi bonse bulya bwafumine kuli Satana, ena aleti nakalimo Lesa namulekelesha. Inshita imo, aebele fye na Yehova ukuti: “Cinshi ico mufishile cinso cenu, no kuntungo kubo mulwani kuli imwe?”a—Yobo 13:24.
3. Cinshi nakalimo twingatendeka ukutontonkanya ilyo tulecula?
3 Muno nshiku, abantu ba kwa Yehova abengi balacula nga nshi ku nkondo, ku fimfulunganya fya mu calo nelyo mu bwikashi, ku mulandu wa masanso yalengwa ne fyabumbwa, ubukote, ukulwala, ubupiina bwa kubula na pa kuma ukuboko, nelyo ukubindwa kwa mulimo wabo ku buteko. Na imwe bene mufwile mulaculako kuli fimo. Limo kuti mwamona kwati Yehova tamona ifilecitika kuli imwe. Kwena, amashiwi ya pali Yohane 3:16 yena mufwile mwaliyeshiba bwino, yatila: “Lesa atemenwe aba pano calo ukutemwa kwa kuti apeele Umwana wakwe uwafyalwa eka.” Lelo, ilyo mulecula ukwabula no kwishiba ilyo ubucushi bwenu bukapwa, kuti mulelanguluka amuti: ‘Bushe ca cine Lesa alintemwa? Bushe kwena alamona ifyo ndecula? Bushe ca cine alansakamana?’
4. Bwafya nshi ubwa mutatakuya Paulo ashipikisheko, kabili icapalako kuti cacitika shani na kuli ifwe?
4 Tontonkanyeni pa cacitike ku mutumwa Paulo. Alembele ukuti: “Napeelwe umuunga mu mubili, malaika wa kwa Satana, ukulantobaula amapi.” Na kabili atile: “Pali ico napaapaatile Shikulu imiku itatu ukuti cifume kuli ine.” Yehova alyumfwile ukupaapaata kwa kwa Paulo. Na lyo line, alikeene ukucite cipesha mano ca kufumyapo bulya bwafya. Lelo, Paulo aali no kushintilila pa maka ya kwa Lesa ukuti yamwafwe ukushipikisha ulya ‘muunga mu mubili.’b (2 Abena Korinti 12:7-9) Filya fine cali kuli Paulo, na imwe bene nakalimo mwalikwata ubwafya bumo ubwa mutatakuya. Kuti mulelanguluka amuti, ‘Bushe ifi cilemoneka kwati Yehova tacita nangu cimo pa bwafya bwandi ninshi taishiba ifyo ncula nelyo bushe tansakamana?’ Awe nakalya! Ilyo Yesu asalile fye abatumwa bakwe, abebele amashiwi ayalanga bwino sana ukuti Yehova alasakamana nga nshi ababomfi bakwe aba cishinka. Lekeni tumone ifyo amashiwi ya kwa Yesu yengatukoselesha pali lelo.
“Mwilatiina”—Mulandu Nshi?
5, 6. (a) Yesu ayafwile shani abatumwa ukufumyapo umwenso wa fyali no kwisa ku ntanshi? (b) Bushe Paulo acetekele shani ukuti Yehova alamusakamana?
5 Yesu apeele abatumwa amaka ya kucita ifipesha amano, abapeele na ‘maka pa mipashi yakowela, pa kuti baleifumya no kuundapa umusango onse uwa bulwele no musango onse uwa kunakuka.’ Nangu cali ifyo, tatile abatumwa bakwe tabali na kweshiwa nelyo ukucula mu mikalile yabo yonse. Alibebele bwino bwino fimo fimo ifyali no kubacitikila. Na lyo line, abakoseleshe no kuti: “Mwilatiina abepaya umubili lelo abashingepaya umweo; lelo muletiina uwingonaula fyonse fibili umweo no mubili mu Gehena.”—Mateo 10:1, 16-22, 28.
6 Pa kwafwa abatumwa bakwe ukwishiba ico tabafwile kutiinina abantu, Yesu abapeele ifilangililo fibili. Atile: “Bushe inseba shibili tashishitwa ku kalikobili kamo akacepesha? Na lyo line takuli nangu lumo ulwingapona pa nshi ukwabula Shinwe ukwishiba. Lelo ne mishishi ya ku mitwe yenu yalipendwa yonse. E ico mwilatiina: Mwalicindama ukucila inseba ishingi.” (Mateo 10:29-31) Moneni ukuti Yesu pano atile nga twacetekela ukuti Yehova alasakamana umuntu fye onse, awe ninshi nangu tucule shani, te kuti tutiine iyo. Umutumwa Paulo alicetekele sana ukuti Yehova alamusakamana. Alembele ati: “Lesa nga ali kuli ifwe, nani engatulwisha? Uyo uushakeenye Umwana wakwe wine lelo apeele wene pa mulandu wa ifwe bonse, cinshi ico ku cikuuku ashingatupeelela ne fintu fyonse pamo nankwe?” (Abena Roma 8:31, 32) E ico kanshi, nangu mucule shani, cetekeleni ukuti Yehova alamusakamana, kulila fye mwatwalilila aba cishinka kuli ena. Mwalamona ukuti ico ca cine sana ilyo twalaishiba bwino bwino umwalola yalya mashiwi Yesu alandile ku batumwa bakwe.
Umutengo wa Luseba
7, 8. (a) Bushe inseba shalemonwa shani mu nshiku sha kwa Yesu? (b) Pali Mateo 10:29, cimoneka ukuti cinshi Yesu abomfeeshe ishiwi lya ciGriki ilya kuti akaluseba?
7 Ifilangililo fya kwa Yesu filasambilisha bwino sana ifyo Yehova asakamana umuntu onse uumubombela. Ica kubalilapo, tontonkanyeni pali filya Yesu alandile pa nseba. Ilyo Yesu aali pano calo, abantu balelya inseba, lelo pa mulandu wa kuti inseba shalelya sana imbuto mu mabala, abengi balishipatile. Shaliseekele ica kuti nga ni mu ndalama sha lelo kuti washita inseba shibili pa mutengo uunono sana. Nomba nga ukwete indalama ya kushitamo inseba shine, balakubikilapo no lwalenga busano, ulwa mbasela, kwati lwena lwa kutoola fye!—Luka 12:6.
8 Tontonkanyeni na pa bukulu bwa luseba. Nga kulinganya ku tuni tumbi, uluseba nangu lukule shani, luba ulunono sana. Na lyo line, ishiwi lya ciGriki ilyapilibulwa ukuti ‘inseba,’ pali Mateo 10:29, lyalola mu kuti utunseba. Yesu afwile alefwaya abatumwa ukutontonkanya pa kaluseba akapelako ubunono. Nga fintu icitabo cimo na co cilandapo, “Yesu pano alumbwile akoni akacepesha pa tuni tonse, lelo na pali uto twine utwacepesha alefwaya ukuti tutontonkanye pa kacepesha pali tonse!”
9. Cishinka nshi icacindama ico Yesu asambilishe mu cilangililo ca nseba?
9 Icilangililo ca kwa Yesu ica nseba cilatusambilisha icishinka cacindama: Ico abantu bamona kwati tacacindama, kuli Yehova Lesa calicindama. Yesu na kabili akoseshe icishinka ilyo atile uluseba nangu lumo “te kuti lupone pa nshi,” ukwabula Yehova ukwishiba.c Kanshi twaumfwa ico Yesu alelandapo. Nga Yehova Lesa aleshiba ifilecitika kuli kalya koni kacepesha kabili akashacindama, kuti afilwa shani ukusakamana umuntu uumubombela uulecula?
10. Bushe amashiwi ya kuti: “Ne mishishi ya ku mitwe yenu yalipendwa yonse,” yacindama shani?
10 Ilyo Yesu apwile fye ukulanda pa nseba, apeele icilangililo na cimbi, atile: “Ne mishishi ya ku mitwe yenu yalipendwa yonse.” (Mateo 10:30) Aya mashiwi yanono lelo ayacindama nga nshi yatwafwa ukumfwikisha icishinka Yesu alandilepo mu cilangililo ca nseba. Tontonkanyeni pali ici: Imitwe ya bantu abengi yakwata imishishi nakalimo 100,000. Uluseke lumo ulwa mushishi lumoneka fye cimo cine no lubiye, ilingi line takwaba nangu umo uulolekesha ukuti eshibe bwino bwino ifyo umushishi wakwe umo umo waba. Nomba Yehova Lesa ena alamona no kupenda umushishi umo umo uwa ku mutwe wa muntu. Apo Yehova alamona no mushishi wesu onse, bushe kwaliba icingacitika kuli ifwe ico engafilwa ukwishiba? Cine cine Yehova alishiba bwino bwino ifyo onse uumubombela aba. Kanshi ca cine ukuti Yehova “amona mu mutima.”—1 Samwele 16:7.
11. Bushe Davidi acetekele shani ukuti Yehova alamusakamana?
11 Davidi, na o uwaculilepo, alicetekele ukuti Yehova alemona ukucula kwakwe. Alembele ukuti: “Mwe Yehova, mwafwayafwaya muli ine, no kunjishiba: imwe mwaishibo kwikala kwandi no kwima kwandi, mwailukilo kutontonkanya kwandi ukutali.” (Amalumbo 139:1, 2) Na imwe bene kanshi cetekeleni ukuti Yehova alimwishiba bwino bwino fye. (Yeremia 17:10) Mwisuswa ukumona kwati mwalisaaluka sana ica kuti na menso ya kwa Yehova ayamona fyonse kuti yafilwa ukumumona!
“Bikeni Ifilamba Fyandi mu Nyambi Yenu”
12. Twaishiba shani ukuti Yehova alishiba ubucushi bonse ubwa bantu bakwe?
12 Yehova alishiba bwino bwino umuntu onse uumubombela, na kabili alishiba no bucushi bwa muntu wakwe onse fye. Ica kumwenako fye, ilyo abena Israele balecushiwa mu busha, Yehova aebele Mose ukuti: “Ukumona namono kucululuka kwa bantu bandi abali mu Egupti, naumfwa ne nkuuta yabo pa cinso ca babacikilisha; pantu naishibo kukalipwa kwabo.” (Ukufuma 3:7) Awe mwandini tulasansamuka sana ukwishiba ukuti ilyo tuleshipikisha mu bucushi, Yehova alamona ifilecitika kuli ifwe kabili alomfwa no kulila kwesu! Cine cine Yehova tatulolesha misuula misuula ilyo tulecula.
13. Cinshi cilanga ukuti Yehova cilamukalipa ilyo abantu bakwe balecula?
13 Na kabili, ifyo Yehova aumfwile ilyo abena Israele balecula fitusambilisha ukuti alasakamana abantu bakwe. Nangu ca kutila ilingi line abena Israele baleculila umulandu wa bunkosa mitima bwabo, Esaya alembele ukuti: “Mu kumanama kwabo konse [Yehova] alimaneme.” (Esaya 63:9) Na imwe bene mubombela Yehova mu cishinka, e ico kanshi cetekeleni ukuti ilyo mulecula, Yehova na o cilamukalipa. Lekeni ukwishibe fyo kumulenge ukushipa, nangu mucule shani, twalilileni ukuibikilishako ukubombela Yehova!—1 Petro 5:6, 7.
14. Cinshi cacitike kuli Davidi ilyo ashikile Amalumbo 56?
14 Mu Amalumbo 56, tusambililamo ukuti Imfumu Davidi yalicetekele sana ukutila Yehova alasakamana, ukuti na o cilamukalipa ilyo umuntu wakwe alecula. Davidi ashikile Amalumbo 56 lilya alefulumuka Imfumu Shauli iyalefwaya ukumwipaya. Afulumukile ku Gati, lelo ilyo aishibe ukuti abaPelishiti nabamwishiba, alitiinine ukuti balamwikata. Alembele ukuti: “Abambesha balenyanyantila akasuba konse; pantu balifula abalwa na ine nabaituumika.” Ilyo aali muli bulya bwafya, Davidi apepele kuli Yehova. Atile: “Akasuba konse banungulusha ku fyebo, amapange yabo yonse yali pali ine ku kuncito bubi.”—Amalumbo 56:2, 5.
15. (a) Bushe Davidi aloseshe mwi ilyo alombele ukuti Yehova abike ifilamba fyakwe mu nyambi nelyo afilembe mwi buuku? (b) Cinshi tufwile ukucetekela ilyo tuleshipikisha ukweshiwa kwa citetekelo cesu?
15 Lyene, nga filya calembwa mu Amalumbo 56:8 Davidi alandile amashiwi ayo twingafwaya ukwishiba bwino umo aloseshe, atile: “Imwe mwapenda ukuuluba kwandi; bikeni ifilamba fyandi mu nyambi yenu, bushe tafyalembwa mwi buuku lyenu?” Awe mwandini pano Davidi alondolola bwino ifyo Yehova asakamana abantu bakwe! Ilyo tulecula, kuti twalila kuli Yehova, twalukusha ne filamba. Na Yesu wine uwapwililika alilile kuli Wishi no kulukusha ifilamba. (AbaHebere 5:7) Davidi alicetekele ukuti Yehova alemona ifyo alecula kabili takalabe ukucula kwakwe, kwati Yehova alesunga ifilamba fya kwa Davidi mu nyambi nelyo kwati alefilemba mwi buuku lyakwe.d Nakalimo kuti mwatila nga ni fyo ninshi ifilamba fyenu kuti fyaisula fye inyambi ya kwa Lesa nelyo ibuuku lyakwe. Nga e fyo muleumfwa, mwisakamikwa. Baibolo itukoselesha ukuti: “Yehova aba mupepi na ku baputuke misana, kabili abafunshike mitima alabapususha.”—Amalumbo 34:18.
Ukupanga Icibusa Cakosa na Lesa
16, 17. (a) Twaishiba shani ukuti Yehova alasakamana abantu bakwe abalecula? (b) Cinshi Yehova acita pa kuti abantu bapange nankwe icibusa?
16 Icishinka ca kuti Yehova alipenda ‘ne mishishi ya ku mitwe yesu’ cilalenga twailuka ukuti Lesa tupepa alasakamana kabili alabika amano kuli ifwe. Kwena, nangu ca kuti tufwile ukulolela icalo cipya ico alaya pa kuti ukukalipwa konse no kucula fikapwe, na ino ine nshita, Yehova alecitila abantu bakwe ifintu fya lulumbi icine cine. Davidi alembele ukuti: “Isenge lya kwa Yehova lili ku bamutiina; akabalanga ne cipingo cakwe.”—Amalumbo 25:14.
17 Nga twatontonkanya pa kuba ne ‘senge na Yehova,’ cumfwika kwati umuntunse umubembu te kuti afikeko! Lelo, Yehova eta bonse ababa na katiina kuli ena ukwikala mwi hema lyakwe. (Amalumbo 15:1-5) Bushe abekala mwi hema lya kwa Yehova, cinshi abacitila? Davidi atile alabasambilisha icipingo cakwe. Alabacetekela, alasokolola ‘ica nkaama cakwe’ kuli bakasesema ukuti beshibe ukufwaya kwakwe na mafunde yakwe ayo bafwile ukukonka mu mikalile yabo.—Amose 3:7.
18. Twaishiba shani ukuti Yehova afwaya tube ifibusa fyakwe ifyacetekelwa?
18 Awe mwandini te pa busuma ukwishiba ukuti fwe bantunse ababembu kuti twaba ifibusa fyacetekelwa ifya kwa Yehova Lesa, Uwapulamo. Na kuba, alatukoselesha ukucite co. Baibolo itila: “Palameni kuli Lesa, na o akapalama kuli imwe.” (Yakobo 4:8) Yehova afwaya twaba ifibusa fyakwe ifyacetekelwa. Na kuba, ena kale kale alicitapo cimo pa kuti cishalile kuli ifwe ukupanga nankwe icibusa. Ilambo lya cilubula ilya kwa Yesu lyalilenga ukuti tube ne shuko lya kupanga icibusa na Lesa Wa maka yonse. Baibolo itila: “Lelo ifwe, tulatemwa, pantu e wabalilepo ukututemwa.”—1 Yohane 4:19.
19. Bushe ukushipikisha kuti kwakosha shani icibusa cesu na Yehova?
19 Icibusa ca cine ica musango yo cilakosa nga twashipikisha ubucushi. Umusambi Yakobo alembele ukuti: “Lekeni ukushipikisha kupwishe umulimo wa kuko, ukuti mube abafikapo kabili abatuntulu muli fyonse, abashabulwa kantu.” (Yakobo 1:4) ‘Mulimo’ nshi ukushipikisha kubomba? Ibukisheni ukuti Paulo aali no ‘muunga mu mubili.’ Mulimo nshi ukushipikisha kwabombele kuli ena? Alandile pa kweshiwa kwakwe ukuti: “E ico, ndeitakisho kucisha no kwanga mu fya kunaka fyandi, ukuti amaka ya kwa Kristu yekale pali ine ukupala ihema. E ico mbekelwa mu fya kunaka, mu miponto, mu fya kukabila, mu fya kupakasa na mu fya bucushi, pa mulandu wa kwa Kristu. Pantu ilyo ndi uwanaka, e lyo mba na maka.” (2 Abena Korinti 12:9, 10) E ico kanshi, ku fyamucitikile, Paulo asambilileko ukuti Yehova e walemupa amaka ayo alekabila, ‘amaka ayacila aya lyonse,’ pa kuti ashipikishe ubucushi. Ico calengele apalama sana kuli Kristu na kuli Yehova Lesa.—2 Abena Korinti 4:7; Abena Filipi 4:11-13.
20. Kuti twashininkisha shani ukuti Yehova akalatutungilila no kutusansamusha mu bucushi bonse?
20 Nakalimo Yehova alisuminisha ukweshiwa kwenu ukutwalilila pali ino nshita. Nga e fyo cili, mwilaba ubulayo bwakwe ku baba na katiina kuli ena ubwa kuti: “Nshakakushe nakalya nangu kukulekelesha nakalya.” (AbaHebere 13:5) Akalamutungilila no kumusansamusha. Yehova alipenda ‘ne mishishi ya ku mutwe wenu.’ Alamona ukushipikisha kwenu. Ilyo mulekalipwa, na o cilamukalipa. Alamusakamana icine cine. Kabili, takalabe “umulimo wenu no kutemwa uko mwalangile kwi shina lyakwe.”—AbaHebere 6:10.
[Amafutunoti]
a Davidi umulungami, na bana ba cishinka aba kwa Kora, na bo balandile amashiwi yapalako.—Amalumbo 10:1; 44:24.
b Baibolo tayatweba ubwafya ubo Paulo atile “umuunga mu mubili.” Limbi alelwala ubulwele bumo, nakalimo menso yakwe yashalemona bwino sana. Nangu limbi alelanda fye pa batumwa ba bufi nelyo abantu bambi abalemusuusha ukuti tali mutumwa wine wine no kuti talingile ukubomba umulimo wa butumwa.—2 Abena Korinti 11:6, 13-15; Abena Galatia 4:15; 6:11.
c Abasambilila bamo batila ukupona pa nshi ukwa luseba nakalimo takupilibula fye ukufwa kwa luseba. Batila nga twaumfwikisha amashiwi yaba pano mu ciGriki, kuti twatila yalanda na pali filya uluseba lwikala pa nshi ku kufwaya utwa kulya. Nga e fyo caba, ninshi Yesu pano aletila Lesa alasakamana uluseba na mu miliile ya luko iya cila bushiku, te kutila kano fye lwafwa e lyo aishiba.—Mateo 6:26.
d Abena kale balebila inyambi ku mpapa yanukwa iya mpaanga, iya mbushi nelyo iya ng’ombe. Mu nyambi sha musango yo balesendelamo umukaka, bata, chisi, nelyo amenshi. Mu nyambi yabilwa ne mpapa yanukwa bwino sana balesendelamo na mafuta nelyo umwangashi.
Bushe Muleibukisha?
• Finshi fingalenga umuntu ukumona kwati Lesa namulekelesha?
• Cinshi tusambilila ku cilangililo ca kwa Yesu ica nseba na ku cilangililo ca kupendwa kwa mishishi ya ku mitwe yesu?
• Calola mwi ukuti ifilamba fya muntu fyabikwa mu “nyambi” ya kwa Yehova nelyo fyalembwa mwi “buuku” lyakwe?
• Kuti twaba shani ne ‘senge na Yehova’?
[Icikope pe bula 22]
Cinshi Yehova ashafumiishe “umuunga mu mubili” wa kwa Paulo?
[Icikope pe bula 23]
Cinshi twingasambilila ku cilangililo ca kwa Yesu ica nseba?
[Abatusuminishe]
© J. Heidecker/VIREO
[Icikope pe bula 25]
Nga tulebelenga Baibolo lyonse, tukashininkisha ukuti na ifwe bene, Lesa alatusakamana