Yehova, Lesa ‘Uulekelela’

“Imwe, mwe Shikulu, muli basuma, mulekelela abamufwaya.”—ILUMBO 86:5.

 1. Cisendo nshi icafina cintu Imfumu David yasendele, kabili ni shani fintu umutima wakwe uwalecushiwa wasansamushiwe?

IMFUMU DAVIDI iya muli Israele wa pa kale yalishibe fintu ukuba na kampingu wa mulandu kwingaba cipe cafina nga nshi. Alembele ati: “Amampuulu yandi yampita na pa mutwe; yafina yaŋansha, nge cisendo cafina. Nalilopota, no kufwantwa apakalamba, nkuutilo kukulunkunta kwa mutima wandi.” (Ilumbo 38:4, 8) Nangu cibe fyo, Davidi alisansamushiwe ku mutima wakwe uwalecushiwa. Aalishibe ukuti ilintu Yehova alipato lubembu, tapata umubembu—nga uyo mubembu alapila mu cine cine no kuleko lubembu. (Ilumbo 32:5; 103:3) Pa kwishiba bwino bwino fintu Yehova ayangukililwa ukulange nkumbu ku balapila, Davidi atile: “Pantu imwe, mwe Shikulu, muli basuma, mulekelela abamufwaya.”—Ilumbo 86:5.

2, 3. (a) Lintu twabembuka, cisendo nshi pambi cingatufinina, kabili mulandu nshi ukuyumfwa kwa musango yo kwabela ukwa kunonsha? (b) Busanso nshi bwaba mu kuleko bulanda ‘ukucilamo’? (c) Kwebekesha nshi Baibolo itupeela pa lwa kwangufyanya kwa kwa Yehova ukutulekelela?

² Na ifwe bene lintu twabembuka, kuti pambi twafwantwa ku cisendo ca kampingu wacululuka. Ukuyumfwo kubipilwa ukwa musango yu cintu ca lyonse, kuti kwaba fye no kwa bunonshi. Kuti kwatwaafwa ukubombelapo ku kulungika ifilubo. Nangu cibe fyo, Abena Kristu bamo, balacishamo ukuyumfwa aba mulandu. Umutima wabo uwa kuisenuka kuti pambi wapampamina pa kuti Lesa takatale abalekelela umupwilapo, nangu bengalapila shani. Nkashi umo, ilyo atontonkenye pa cilubo cintu acitile atile: “Tacumfwika bwino lintu watontonkanyo kuti Yehova takatale akutemwa na kabili.” Nangu ni pa numa ninshi alilapila no kupokelela ukwaafwa no kufunda kuli baeluda ba mu cilonganino, atwalilile ukuyumfwa uushalinga ukuti Lesa kuti amulekelela. Alondolwele ati: “Nshilinshapo ubushiku nangu bumo ukwabulo kulomba ukuti Yehova ambeleleko luse.” Nga twaleka ubulanda ‘ukucilamo,’ Satana kuti pambi atulenga ukucimba, ukuyumfwe fyo tatuli abalinga ukubombela Yehova.—2 Abena Korinti 2:5-7, 11.

³ Lelo Yehova tamwene fintu muli yo nshila nangu fye panono! Icebo cakwe citwebekesho kuti nga twalanga ukulapilo kufuma ku mutima, Yehova alangufyanya, no kuitemenwa ukutulekelela. (Amapinda 28:13) E co nga ca kuti mumone fyo tamwingalekelelwa kuli Lesa, nakalimo icilekabilwa cili kumfwikisha ico alekelela na fintu alekelela.

Mulandu Nshi Yehova Aabela ‘Uulekelela’?

 4. Cinshi cintu Yehova ebukisha pa lwa mibele yesu, kabili ni shani fintu ici cayambukila inshila atusungilamo?

⁴ Tubelengo kuti: “Ifyo akabanga katalukana na masamba, e fyo atalusha kuli ifwe ifya bupulumushi fyesu. Ifyo shibo acite nkumbu ku bana bakwe, e fyo Yehova acite nkumbu ku bamutiina.” Mulandu nshi Yehova alangishishe nkumbu ifyo? Icikomo cakonkapo casuko kuti: “Pantu wene aliishibe mibumbilwe yesu, aibukisho kuti tuli lukungu.” (Ilumbo 103:12-14) Ee, Yehova talaba ukuti tuli fibumbwa fya lukungu, ababa no kunakuka, nelyo amabunake, pa mulandu wa kukanapwililika. Inumbwilo ya kuti alishibe “mibumbilwe yesu” itwibukishako kuti Baibolo ipashanya Yehova ku mubumfi e lyo ifwe ku fipe fintu abumba.a (Yeremia 18:2-6) Umubumfi alekatishe fipe fyakwe ifye bumba lelo mu nshila ya kufitentemba, alebukisha imipangilwe ya fiko. E fyo caba na kuli Yehova, Umubumfi Mukalamba, alinganya inshila abombelamo na ifwe no kunakuka kwa mibele yesu iya lubembu.—Linganyeniko 2 Abena Korinti 4:7.

 5. Ni shani fintu ibuuku lya Abena Roma lilondolola ifyo amaka ya lubembu yafyambata umubili wesu uwawa?

⁵ Yehova alishiba amaka yantu ulubembu lwakwata. Amalembo yalondolola ulubembu nga amaka yaluma ayafyambata umuntu. Uko kufyambata kwa lubembu kwakosa shani? Mwi buuku lya Abena Roma, umutumwa wapuutilwemo Paulo alondolole ci mu numbwilo shaumfwika ukuti: Twaba “abena lubembu,” nga fintu ifita fyaba pe samba lya kwa mushika wabo wa mpuka (Abena Roma 3:9); ‘lwaliteka’ abantunse nge mfumu (Abena Roma 5:21); “lwaikala” muli ifwe (Abena Roma 7:17, 20); “ifunde, NW” lya luko lilabomba muli ifwe lyonse, muli fyo ukwesha ukulama ubumi bwesu. (Abena Roma 7:23, 25) Mwandi twaliba no bulwi ubwakosa ubwa kucincintila ukufyambata kwa lubembu pa mubili wesu uwawa!—Abena Roma 7:21, 24.

 6. Ni shani fintu Yehova amona abafwaya inkumbu shakwe no mutima wabipilwa?

⁶ E ico, Lesa wesu uwa nkumbu alishibo kuti tatwingakwate cumfwila capwililika, te mulandu ne fyo imitima yesu pambi ingafwayo kumumfwila. (1 Ishamfumu 8:46) Mu kutemwa atwebekesho kuti nga twafwaya inkumbu shakwe isha buwishi no mutima wabipilwa, ninshi akabelelo luse. Kemba wa malumbo Davidi atile: “Amalambo ya kwa Lesa mutima uwalopota, umutima uwalopota uwafunshika tamwakausuule, mwe Lesa.” (Ilumbo 51:17) Yehova takakaane, nelyo ukusuula umutima uwalopota uwafwantwa ku kuyumfwo wa mulandu. Mwandi ico cilalondolola bwino fintu Yehova aaba uwaiteyanya ku kulekelela!

 7. Mulandu nshi tushingapeelwila inkumbu sha kwa Lesa?

⁷ Nangu cibe fyo, bushe, ico cilepilibule fyo kuti twapeelula inkumbu sha kwa Lesa, ukubomfye mibele ya lubembu nga kabepesho umwa kucitilo lubembu? Nakalya! Yehova tatungululwa ku kukuntukilwa fye. Inkumbu shakwe shaba na pantu shipeleela. Takalekelele napacepa abacita ulubembu lwabipisha, ulwa ku mufulo abashilanga kulapila. (AbaHebere 10:26-31) Lubali lumbi, lintu amona umutima “uwalopota uwafunshika,” ‘alalekelela.’ (Amapinda 17:3) Natulangulukepo imilandile imo iyaumfwika iyabomfiwa muli Baibolo ku kulondolola ukufikapo kwa kulekelela kwa bulesa.

Bushe Yehova Alekelela Ukufika Pi?

 8. Cinshi cintu Yehova mu kukonkapo acita, lintu alekelela imembu shesu, kabili ici cilingile ukutwambukila shani?

⁸ Imfumu Davidi iyalapiile yatile: “Namulengele ukwishibo lubembu lwandi, na mampuulu yandi nshafimbilepo; natile, Ndetumbulo bupulumushi bwandi kuli Yehova, e lyo imwe mwalekelele amampuulu ya lubembu lwandi.” (Ilumbo 32:5) Inumbwilo ya kuti “lekelele” yapilibulwa kwi shiwi lya ciHebere ilyo mu kutendekelako fye lyalola mu kuti “fumyapo,” “senda, twala.” Ukubomfiwa kwa liko pano kulolele mu ‘kufumyapo mulandu, ulubembu, ubupulumushi.’ Kanshi Yehova alifumishe imembu pali Davidi no kumoneka kwati kushitwalo kutali. (Linganyeniko Ubwina Lebi 16:20-22.) Ici ukwabulo kutwishika cailulwile ukuyumfwa kwa mulandu uko Davidi aali na ko. (Linganyeniko Ilumbo 32:3.) Na ifwe bene kuti twacetekela Lesa mu kukumanina uulekelela imembu sha bafwaya ukweleela kwakwe pa cishinte ca kutetekela ilambo lya cilubula ilya kwa Yesu Kristu. (Mateo 20:28; linganyeniko Esaya 53:12.) Abo Yehova afumyapo imembu shabo muli yo nshila no kushitwalo kutali tabakabila ukutwalilila ukusende cisendo ca kuyumfwa aba mulandu pa membu sha kale.

 9. Amashiwi ya kwa Yesu aya kuti “Tulekeleleni imisha yesu” yalola mwi?

⁹ Yesu abomfeshe ukwampana kwa baleashimisha e lyo na ba misha ku kulangilila fintu Yehova alekelela. Ku ca kumwenako, Yesu atucincishe ukupepa ukuti: “Tulekeleleni imisha yesu.” (Mateo 6:12) Yesu kanshi apashenye “membu” ku “misha.” (Luka 11:4) Ilyo tubembuka, tuba ‘aba misha’ kuli Yehova. Verbu wa ciGriki uwapilibulwa ukuti ‘lekelela’ kuti apilibula “ukulekako, ukuleka imisha, pa kukanaipinda.” Ciba kwati, lintu Yehova alekelela, alafuutapo imisha iyo pambi twingafwaikwa ukulipila. Ababembu abalapila kuti kanshi basansamushiwa. Yehova takatale apinda ukulipilwa kwa misha intu aafutapo!—Ilumbo 32:1, 2; linganyeniko Mateo 18:23-35.

10, 11. (a) Cinshi cimoneka mu milandile ya kuti: ‘ukupaswa,’ iisangwa pa Imilimo 3:19? (b) Ni shani fintu ukufikapo kwa kubelelo luse uko Yehova akwata kulangililwe?

¹⁰ Pa Imilimo 3:19, Baibolo ibomfya imilandile ya mampalanya na imbi iyaumfwika ku kulondolola ifyo Lesa alekelela: “E ico lapileni, kabili pilibukileni ku kupashilwe membu shenu.” Imilandile ya kuti ‘ukupaswa’ yapilibulwa kuli verbu wa ciGriki uwa kuti, nga abomfiwa mu mampalanya, kuti apilibula “ukukuumuna, ukukufya, ukufumyapo nelyo ukonaula.” Ukulingana na basoma bamo, imfundo ilumbululwa ni ilya iya kufuuta ifilembo. Ni shani ici calecitika? Inki uwalebomfiwa sana mu nshita sha kale alepangwa pa kutumbinkanya imfita, ifinyamuti, na menshi. Pa numa fye ya kulemba na inki wa musango yo, umuntu kuti abuula umwepu wabomba no kufuute fyo filembo.

¹¹ Muli uku kulondolola e mulemonekela apafika ukubelelo luse ukwa kwa Yehova. Lintu alekelela imembu shesu, ciba kwati abuula umwepu no kushifuuta. Tatulekabila ukutiina ukuti akatukakatisha imembu sha musango yo ku ntanshi, pantu Baibolo isokololapo icintu icapulamo na cimbi pa lwa nkumbu sha kwa Yehova: Nga alekelela, alalabako!

“Imembu Shabo Nshakashiibukishe Kabili”

12. Lintu Baibolo itila Yehova alalabako imembu shesu, bushe cipilibulo kuti tengaba na maka ya kushiibukisha, kabili mulandu nshi mwayasukile fyo?

¹² Ukupitila muli kasesema Yeremia, ukukuma ku baali mu cipingo cipya Yehova alaile ukuti: “Nkabalekelela ku mampuulu yabo, ne membu shabo nshakashiibukishe kabili.” (Yeremia 31:34) Bushe ici cilepilibulo kuti lintu Yehova alekelela tengebukisha isho membu na kabili? Ico kwena te fyo cingaba. Baibolo itweba ulwa membu sha bengi abo Yehova alekelele, ukusanshako na Davidi. (2 Samwele 11:1-17; 12:1-13) Ukwabulo kutwishika Yehova acili alebukisha ifilubo baacitile, ne fwe bene tulebukisha. Icalembwa ca fintu babembwike, pamo pene na fintu balapiile no kulekelelwa kuli Lesa, calibakwa ukuti tulesambililako. (Abena Roma 15:4) Cinshi lyene cintu Baibolo ipilibula lintu itila Yehova ‘tebukisha’ imembu sha bantu alekelela?

13. (a) Cinshi casanshiwa mu bupilibulo bwa verbu wa ciHebere uwapilibulwa ukuti ‘nkebukisha’? (b) Lintu Yehova atila, “Imembu shabo nshakashiibukishe kabili,” cinshi aletwebekesha?

¹³ Verbu wa ciHebere uwapilibulwa ukuti ‘nkebukisha’ atubulula icacila na pa kwibukisha fye ifyapita. Ukulingana ne citabo Theological Wordbook of the Old Testament, verbu asanshamo “ukutunga na kumbi ukwa kufwayo kucitapo cimo.” E co muli iyi mibele, ‘ukwibukisha’ ulubembu kulesanshamo ukukanda ababembu. Lintu kasesema Hosea asosele ukukuma ku bena Israele bafutatwike ati, “[Yehova] akebukisha amampuulu yabo,” kasesema aloseshe mu kuti Yehova aali no kubacitapo cimo pa kukanalapila kwabo. E co, icikomo conse cilundako kuti: ‘Akabakandila pa membu shabo.’ (Hosea 9:9) Lubali lumbi, lintu Yehova atila, “Imembu shabo nshakashiibukishe kabili,” aletwebekesho kuti ilyo alekelela umubembu uwalapila, takamukandile pali isho membu inshita imo ku ntanshi. (Esekiele 18:21, 22) Muli ifyo alalaba ni mu kuti tatwibukishako ulwa membu shesu libili libili pa kuti atupeelelepo umulandu nelyo ukutukanda mu kubwekeshabwekeshapo. Pa kucite fyo Yehova alatwimikile ca kumwenako ica kupashanya ilyo tulebomba na bambi. Lintu kwabako ukupusana, cilawama ukukanalaibulula imilandu ya kale iyo mwasumine ukuti mwalekelela.

Ni Shani pa lwa Fifuma mu Membu?

14. Mulandu nshi ukulekelelwa kushipilibwila ukuti umubembu uwalapila nacingililwa kuli fyonse ifingafuma mu lubembu lwakwe?

¹⁴ Bushe ifi Yehova aitemenwa ukulekelela cipilibulo kuti umubembu uwalapila akacingililwa kuli fyonse ifingafuma mu lubembu lwakwe? Awe nakalya. Tatwingalabembuka ukwabulo kukandwa. Paulo alembele ati: “Ico umuntu abyala, e co akalobolola.” (Abena Galatia 6:7) Kuti twalolenkanapo na fimo ifingafuma mu ncitilo shesu nelyo amafya, lelo pa numa ya kulekelelwa, Yehova talenga ukuti akayofi katuponene. Ilyo amafya yaima, Umwina Kristu talingile ukuyumfwo kuti, ‘Nakalimo Yehova alenkandila pa membu sha kale.’ (Linganyeniko Yakobo 1:13.) Lubali lumbi, Yehova tatucingilila kuli fyonse ifingafuma mu ncitilo shesu ishalubana. Ukulekana, amafumo ya kupula, amalwele yapishiwa mu kwampana kwa bwamba, ukukanacetekelwa no kukanacindikwa—fyonse ifi e fintu fya bulanda ififuma mu lubembu, kabili Yehova tengatucingilila kuli fyene. Ibukisheni ukuti nangu ca kuti alilekelele Davidi pa membu shakwe ishakumine kuli Bati-sheba na Uria, Yehova tacingilile Davidi ku fya kufumamo fya kayofi ifyakonkelepo.—2 Samwele 12:9-14.

15, 16. Ni shani fintu ifunde lyalembwa pa Ubwina Lebi 6:1-7 lyawamine uwaibilwe e lyo na shimilandu?

¹⁵ Imembu shesu kuti shakwata na fimbi ifingafumamo. Ku ca kumwenako, langulukeni ubulondoloshi bwaba pa Ubwina Lebi icipandwa 6. Ifunde lya kwa Mose pano lilelanda pa mibele iya kuti umuntu acite cilubo cabipisha ukusende fipe fya mwina Israele munankwe ukupitila mu kwiba, ukufinsha, nelyo ubucenjeshi. Kacita wa lubembu lyene akaninina fye ukuti takwete umulandu, no kupama fye ica kuti afika na ku kulapo bufi. Bantu babili abalepaashanya. Nangu cibe fyo, pa numa kampingu wa kwa shimilandu apamwa e co atumbula ulubembu lwakwe. Pa kuti amone ukulekelela kwa kwa Lesa, ali no kucita ifintu na fimbi fitatu: ukubweseshapo cintu aasendele, ukulipila uo aibiile ica pali fisano, no kupeela sukusuku nge ca pa lutembo. Lyene, ifunde lyatila: “Na o shimapepo amukonsolwele ku cinso ca kwa Yehova, na o alekelelwe.”—Ubwina Lebi 6:1-7; linganyeniko Mateo 5:23, 24.

¹⁶ Ili funde lyali kupayanya kwa kwa Lesa ukwa nkumbu. Lyaleafwa abaleibilwa, abo ifipe fyabo fyabweshiwe kabili abo ukwabulo kutwishika baleyumfwo kwilulukwa lintu shimilandu mu kupelako asumine fyo alibembwike. Pa nshita imo ine, ifunde lyalyafwile untu kampingu wakwe kwi pele pele amulengele ukusumina umulandu no kuwamya pa cilubo cakwe. Cine cine, nga alifililwe ukucite fyo, nga talekelelwe kuli Lesa.

17. Lintu twabembukila bambi, cinshi cintu Yehova atwenekela ukucita?

¹⁷ Nangu cingatila tatwaba mwi Funde lya kwa Mose, lilatusanikilako pa fyo Yehova aalemone fintu, na pantu eminina pa kulekelela. (Abena Kolose 2:13, 14) Lintu bambi bacenwa nelyo ukufutikwa ku mulandu wa membu shesu, Yehova alasekelela lintu twaesha na maka ‘ukulungike cilubo.’ (2 Abena Korinti 7:11, NW) Ici cilebimbamo ukwishibo lubembu tucitile, ukusumino mulandu, no kulomba fye ukubelelwo luse ku o tubifishe. E lyo twingapaapaata kuli Yehova pa cishinte ce lambo lya kwa Yesu no kusango kwilulukwa ukwa kampingu wasanguluka no kwebekeshiwa ukuti Lesa natulekelela.—AbaHebere 10:21, 22.

18. Kusalapulwa nshi pambi kwingendela pamo no kulekelela kwa kwa Yehova?

¹⁸ Ukupalo mufyashi uuli onse uwaba no kutemwa, Yehova pambi kuti abelelo luse no kutusalapulako. (Amapinda 3:11, 12) Umwina Kristu uulapile kuti pambi alekuluka mwi shuko lya kubomba nga eluda, umubomfi utumikila, nelyo painiya. Kuti camukalipa pa ciputulwa cimo ica nshita ukulufya amashuko ayali ayaumo mutengo kuli wene. Nangu cibe fyo, ukusalapula kwa musango yo takulepilibulo kuti naalufya ukusenamina kwa kwa Yehova nelyo ukuti Yehova tamulekelele. Ukulundapo, tufwile ukwibukisho kuti ukusalapula ukufuma kuli Yehova kushininkisha fye ukuti alitutemwa. Ukukupokelela no kukubomfya kuti catuwamina kabili kuti kwatungulula ku bumi bwa muyayaya.—AbaHebere 12:5-11.

19, 20. (a) Nga ca kuti mwalicitapo ifilubo, mulandu nshi mushilingile ukulayumfwilo kuti inkumbu sha kwa Yehova tashingafika kuli imwe? (b) Cinshi cili no kulandwapo mu cipande cikonkelepo?

¹⁹ Fintu caba ica kupembesula ukwishibo kuti tubombela Lesa ‘uulekelela’! Yehova alamona ifyacila pa membu shesu ne filubo. (Ilumbo 130:3, 4) Aleshiba ifiba mu mitima yesu. Nga ca kuti muleyumfwe fyo umutima wenu walilopota no kufunshika pa mulandu wa filubo fya kale, mwisondwelela ukuti inkumbu sha kwa Yehova tashingafika kuli imwe. Te mulandu ne filubo fintu pambi mwaacita, nga ca kuti mu cine cine mwalilapila no kucitapo cimo ku kulungike cilubo, kabili mu mukoosha mwalipepela ukulekelelwa ukufuma kuli Yehova pa cishinte ca mulopa wa kwa Yesu uwasumiwa, kuti mu cituntulu mwacetekelo kuti amashiwi ya pali 1 Yohane 1:9 yakabomba kuli imwe aya kuti: “Nga tuyebelele membu shesu, wene wa cishinka kabili mulungami ukuti atulekelele imembu, no kutusangulula ku kuulungana konse.”

²⁰ Baibolo itukoselesha ukupashanya Yehova mu kubelelo luse ilyo tubomba na bambi. Nangu cibe fyo, kuti twaenekela ukufika kwi mu kulekelela no kulabako lintu bambi batubembukila? Ici cili no kulandwapo mu cipande cikonkelepo.

[Futunoti]

Kuti Mwayasuka Shani?

Mulandu nshi Yehova aabela ‘uulekelela’?

Ni shani fintu Baibolo ilondolola ukufikapo kwa kulekelela kwa kwa Yehova?

Lintu Yehova abelelo luse, ni shani fintu alabako?

Cinshi cintu Yehova atwenekela ukucita lintu twabembukila bambi?

[Icikope pe bula 12]

Lintu twabembukila bambi, Yehova enekela ukuti tuwamye milandu