ICIPANDWA 16
Aba Bwananyina Abaikatana
PA MYAKA nalimo 1,500, Yehova Lesa asalile abena Israele ukuba abantu abaleitilwa kwi shina lyakwe. Lelo pa numa, Yehova “apilibukile ku bena fyalo ku kubuulamo abantu abe shina lyakwe.” (Imil. 15:14) Abantu abali no kulaitilwa kwi shina lya kwa Yehova baali no kuba inte shakwe kabili baali no kwikatana mu fyo baali no kulatontonkanya no kulacita, te mulandu no ko bekala. Icali no kulenga abantu ba kwa Lesa ukwikatana, mulimo uo Yesu aebele abasambi bakwe ukulabomba. Abebele ati: “E ico kabiyeni, kalengeni aba nko shonse ukuba abasambi, mulebabatishisha mwi shina lya kwa Tata ne lya Mwana ne lya mupashi wa mushilo, mulebasambilisha ukulakonka fyonse ifyo namwebele.”—Mat. 28:19, 20.
Mwaliba mu lupwa ulwaikatana ulwa ba bwananyina ababa mwi sonde lyonse, abashaba na kapaatulula ka luko no mutundu, kabili abashisengauka abantu pa mulandu wa kuti bakankaala nelyo bapiina
2 Nga mwali-ipeela kuli Yehova kabili mwalibatishiwa, ninshi muli basambi ba kwa Yesu Kristu. Mwaliba mu lupwa ulwaikatana ulwa ba bwananyina ababa mwi sonde lyonse, abashaba na kapaatulula ka luko no mutundu, kabili abashisengauka abantu pa mulandu wa kuti bakankaala nelyo bapiina. (Amalu. 133:1) Ici calenga ukuti mutemwe no kucindika aba bwananyina bonse mu cilonganino. Nalimo bamo abo mwaba nabo mu cilonganino ba mushobo umbi, nelyo bafuma ku calo cimbi, e lyo nalimo tabasambilila sana. Ilyo mushilasambilila icine, nalimo aba bonse mwalebamona kwati te kuti babe ifibusa fyenu. Ino nshita mwalitemwana nga nshi kabili mwalikatana nabo ukucila ne fyo mwaikatene na bali ifibusa fyenu, abo mwalepepa nabo, nelyo balupwa lwenu.—Marko 10:29, 30; Kol. 3:14; 1 Pet. 1:22.
UKWALUKA MU FYO TUTONTONKANYA
3 Nga ca kuti bamo calibakosela ukuleka ukuba na kapaatulula ka bantu pa mulandu wa mushobo, nelyo ifintu fimbi, bafwile ukutontonkanya sana pa Bena Kristu abaYuda abaliko mu nshita ya batumwa, abalekele ukuba na kapaatulula ka bantu abashali abaYuda. Ilyo Petro bamwebele ukuya ku ng’anda ya kwa Korneli umukalamba wa bashilika abena Roma, Yehova alimufundile ifyo alingile ukulamona abantu bonse pa kuti ayebomba bwino umulimo uo amupeele.—Imil. icipa. 10.
4 Mu cimonwa, Petro bamwebele ukwipaya no kulya ifya mweo fimo ifyali ifyakowela ku baYuda ukulingana na mafunde. Ilyo Petro akeene, ishiwi ukufuma mu muulu lyamwebele ukuti: “Ifyo Lesa asangulwile, witila fyalikowela.” (Imil. 10:15) Ici icimonwa icafumine kuli Lesa calengele Petro aleke ukumona abena fyalo ifyo alebamona, kabili ici calengele aye na ku mwina fyalo uo Lesa amutumineko. Petro alikonkele ifyo Yehova amwebele, e ico aebele abalongene ukuti: “Mwalishiba ukuti ifunde talisuminisha umuYuda ukupalamina ku muntu uwa mushobo umbi atemwa ukulanda nankwe; lelo Lesa nananga, ukukanaeba umuntu ati alikowela nangu ati tasanguluka. E co nshakaanine ilyo naitilwe.” (Imil. 10:28, 29) Pa numa, Petro alishininkishe ukuti Yehova alipokelele Korneli na ba mu ng’anda yakwe.
5 Sauli umwina Tarsi, umuFarise uwasambilile sana, na o ali-iceefeshe atendeka no kubombela pamo na bantu abo alemona kwati te kuti abombele pamo nabo. Na kuba atendeke fye no kukonka ifyo aba bantu balemweba. (Imil. 4:13; Gal. 1:13-20; Fil. 3:4-11) Na bambi abaeseshe na maka yabo yonse ukwaluka mu fyo baletontonkanya ilyo bapokelele imbila nsuma no kuba abasambi ba kwa Yesu Kristu, ni Sergi Pauli, Dionusi, Damari, Filemone, Onesimu, e lyo na bambi.—Imil. 13:6-12; 17:22, 33, 34; File. 8-20.
UKULACITA IFINGALENGA TWAIKATANA NA BA BWANANYINA MWI SONDE LYONSE
6 Ukwabula no kutwishika ifyo aba bwananyina batemwana mu cilonganino mwaba, fyalimwafwile ukupalama kuli Yehova na ku cilonganino cakwe. Mwali-imwenene ifyo bamunyinefwe na bankashi baba no kutemwa. Yesu Kristu alandile ukuti uku ukutemwa e kwishibisha abasambi bakwe aba cine, atile: “Ndemupeela ifunde ilipya, ilya kuti muletemwana; ifyo namutemenwe, e fyo na imwe muletemwana. Nga muletemwana, e lyo bonse bakeshiba ukuti muli basambi bandi.” (Yoh. 13:34, 35) Na kabili mwalitemenwe sana Yehova ne cilonganino cakwe ilyo mwaishibe ukuti, ifyo mwatemwana mu cilonganino cenu e fyo na ba bwananyina mwi sonde fye lyonse batemwana. Ifi fyonse mumona, filefikilisha ubusesemo bwa mu Baibolo ubulanda ukuti mu nshiku sha ku mpela abantu bakalonganikwa ku kupepa Yehova mu mutende kabili bakaba abaikatana.—Mika 4:1-5.
7 Apo muno nshiku kwaliba ifintu ifingi ifilenga abantu ukukanaikatana, abantu abengi batontonkanya ukuti abantu ba “mu nko shonse ne mitundu na bantu na bantu ne ndimi” te kuti bekatane. (Ukus. 7:9) Tontonkanyeni pa bupusano bwaba pa bantu abekala mu fyalo umo bacenjela sana mu fyakupangapanga, e lyo na pa bantu abakonka sana ifishilano ne ntambi sha fikolwe fyabo. Tontonkanyeni na pa fyo aba mu mipepele yalekanalekana batintana nangu ca kuti ba mushobo umo wine kabili baba mu calo cimo cine. Pa mulandu wa kuti abantu balitemwisha umutundu wabo, calenga baletintana nga nshi mu fikansa fya calo. Na kabili nga twatontonkanya pa fyo ifyalo fyapusana mu fya bunonshi, e lyo na mu fintu fimbi ifilenga abantu balepusana, kuti twamona ukuti ni Lesa wa Maka Yonse fye e wingalenga abantu abakankaala na bapiina, aba ndimi shonse, ne mitundu iyalekanalekana ne nko ukuti bekatane.—Seka. 4:6.
8 Ukwikatana kwa musango uyu te malandakanwa fye iyo, ilyo mwabatishiwe no kuba Inte ya kwa Yehova, mwali-ilundile kwi bumba lya bantu abaikatana. Kanshi na imwe mulingile ukulacita ifingalenga mwatwalilila ukwikatana na bonse aba mu cilonganino. Icingamwafwa, kulacita ifyo umutumwa Paulo alandile pa Abena Galatia 6:10 apatila: “Lyonse ilyo twaba ne nshita, tucite ifisuma kuli bonse, lelo maka maka ku batetekela banensu.” Na kabili ‘tatukansana nelyo ukuibililika, lelo tulaicefya no kumona bambi ukuti balitucila, e lyo tatubika fye amano ku fyo tulefwaya fye fwe bene, lelo tulabika amano na ku fyo bambi bafwaya.’ (Fil. 2:3, 4) Nga ca kuti tulemona bamunyinefwe na bankashi nge fyo Yehova abamona, tukalaumfwana nabo kabili tukalaba ne nsansa.—Efes. 4:23, 24.
TWALIBIKA AMANO KU BA BWANANYINA
9 Nga fintu umutumwa Paulo alandile, mu cilonganino ca kwa Lesa tamwaba amalekano, lelo bonse twalibika amano ku ba bwananyina. (1 Kor. 12:14-26) Nangu ca kuti aba bwananyina bamo bekala mu ncende ishabela ukutali, twalibabikako amano. Bamunyinefwe mu ncende shimo nga balebacusha, bonse tulomfwa sana ububi. Nga ca kuti bamunyinefwe nababulisha fimo, atemwa mu calo cabo muli inkondo nelyo ifimfulunganya, nelyo nga baponenwa na amasanso, tulafwaya inshila sha kubafwilamo mu fya kwa Lesa e lyo na mu fyo babulishe mu mikalile.—2 Kor. 1:8-11.
10 Bonse tufwile ukulapepelako bamunyinefwe cila bushiku. Bamunyinefwe bamo balatunkwa ukucita ifyabipa. Bambi balakwata amafya ayo na bantu abengi beshiba. E lyo limo tatwishiba no kwishiba ukuti aba bwananyina bamo balabacusha kubo babomba nabo, ku bena mwabo, nelyo kuli balupwa abashili ba Nte. (Mat. 10:35, 36; 1 Tes. 2:14) Bonse fye tulasakamikwa nga ca kuti aba bwananyina bali na mafya ya musango uyu pantu tuli lupwa lumo. (1 Pet. 5:9) Tufwile ukulapepelako na bamunyinefwe abatungulula umulimo wa kwa Yehova uwa kubila imbila nsuma mu filonganino e lyo na mwi sonde lyonse. Nalimo tapali ico twingacita pa kwafwa aba aba bwananyina, lelo kuti twalanga ukuti twalibatemwa kabili twalibabikako amano nga ca kuti tulebapepelako.—Efes. 1:16; 1 Tes. 1:2, 3; 5:25.
11 Apo kwaliba amafya ayengi nga nshi muli shino nshiku sha kulekelesha, abantu ba kwa Yehova balingile ukuipekanya ukwafwa bamunyinabo nga baba na mafya. Limo nga kwaba amafya ayakalamba pamo nga ifinkukuma nelyo ilyeshi, tufwile ukupekanishisha bamunyinefwe ifintu ifingi ifyo balekabila pa kuti tubafwe. Abena Kristu ba kubalilapo balyafwile Abena Kristu banabo ilyo bakwete amafya. Ilyo mu Yudea mwali icipowe, abasambi abaleikala mu Antioke balibukishe amashiwi ayo Yesu alandile, kabili batumine ifya bupe kuli bamunyinabo mu Yudea. (Imil. 11:27-30; 20:35) Lyena Umutumwa Paulo akoseleshe Abena Kristu mu Korinti ukulabomba uyu mulimo wa kwafwilisha bamunyinabo, kabili alipekenye bwino ifintu pa kuti uyu mulimo ubombwe ukwabula icimfulumfulu. (2 Kor. 9:1-15) Na muno nshiku mwine, bamunyinefwe nga bali na mafya kabili balekabila ubwafwilisho, icilonganino ca kwa Lesa na Bena Kristu banabo tabekata na ku cani, balabafwilisha no kubapeela ifyo balekabila.
YEHOVA ALITUSALA UKUBOMBA UMULIMO WAKWE
12 Aba bwananyina mwi sonde lyonse baliteyanishiwa ku kucita ukufwaya kwa kwa Yehova. Muno nshiku Yehova afwaya ukuti imbila nsuma iya Bufumu ibilwe ku bantu bonse aba pe sonde ku kuba ubunte ku nko shonse. (Mat. 24:14) Na kabili Yehova afwaya ukuti tube ne mibele iisuma ilyo tulebomba uyu mulimo. (1 Pet. 1:14-16) Tufwile ukulanakila bamunyinefwe no kulacita ifingalenga umulimo wa kubila imbila nsuma uleya pa ntanshi. (Efes. 5:21) Ino te nshita ya kubika sana amano ku fyo tufwaya, lelo ni nshita ya kubika Ubufumu bwa kwa Lesa intanshi. (Mat. 6:33) Nga tulecita ifi ilyo tulebombela pamo na bamunyinefwe ku kutwala imbila nsuma pa ntanshi, tukalaba ne nsansa pali ino nshita kabili ku ntanshi tukaba no mweo wa muyayaya.
13 Fwe Nte sha kwa Yehova twali-ibela, twalisanguluka, kabili twalisalwa ku kubomba umulimo wa kwa Lesa. (Tito 2:14) Icalenga ukuti tupusaneko na bantu bambi, ni co tupepa Yehova. Tatupelela fye pa kubombela capamo na ba bwananyina mwi isonde lyonse, lelo tulalanda no lulimi lumo, e kutila icine, kabili tucita ifintu ukulingana ne cine ico tulanda. Ifi fine e fyo Yehova asobele ukubomfya kasesema wakwe Sefania, atile: “Nkaalula ululimi lwa bantu na bantu ukuba ululimi ulwine lwine, ukuti bonse fye balilile kwi shina lya kwa Yehova, ukuti bamubombele no mutima umo.”—Sefa. 3:9.
14 Lyena Yehova aebele Sefania ukulondolola ifyo aba bwananyina mwi isonde lyonse baali no kwikatana, ifilefikilishiwa muno nshiku. Atile: “Kumfwa abashalapo pali Israele, tabakacite icishalungama, nangu ukusosa ubufi, nangu ubucenjeshi tabwakasangwe mu tunwa twabo; pantu bena bakalya no kuyolola, kabili tapakabe no wa kubatiinya.” (Sefa. 3:13) Icilenga ukuti tuleba abaikatana ilyo tulebombela pamo ni co twalisambilila icine icaba mu Cebo ca kwa Yehova, twalipilibuka no kwalula amatontonkanyo yesu kabili tulakonka amafunde ya kwa Yehova. Tulabomba imilimo iyo abantu abengi bamona ukuti umuntu te kuti abombe. Cine cine tuli bantu ba kwa Lesa abaibela, abacindika ishina lyakwe mwi sonde lyonse.—Mika 2:12.