Bushe ‘Mwakulaendela Mu Mupashi’?
“Mule-enda mu mupashi e lyo tamwakacite ulunkumbwa lwa mubili nakalya.”—ABENA GALATIA 5:16.
1. Cinshi twingacita pa kuleka ukusakamana ukuti twalibembukila umupashi?
NGA tulefwaya ukuleka ukusakamana ukuti twalibembukila umupashi wa mushilo uwa kwa Yehova, tufwile ukulacita ifyo umutumwa Paulo alandile. Atile: “Mule-enda mu mupashi e lyo tamwakacite ulunkumbwa lwa mubili nakalya.” (Abena Galatia 5:16) Ulunkumbwa lwa mubili talwakatucimfye nga twaleka umupashi wa kwa Lesa uletutungulula.—Abena Roma 8:2-10.
2, 3. Ukutwalilila ukwenda mu mupashi kuti kwatwafwa shani?
2 Nga twatwalilila ‘ukwenda mu mupashi,’ amaka ya kwa Lesa yakalenga tukaleumfwila Yehova. Tukalapashanya imibele ya kwa Yehova nga tuleshimikila, nga tuli na bamunyinefwe ba mu cilonganino, nga tuli pa ng’anda, nelyo kuli konse kumbi uko tukalaba. Bonse bakeluka ukuti tutungululwa no mupashi ilyo bakalamona ifyo tusunga abena mwesu, abana besu, ne fyo tumfwana na Bena Kristu banensu, na bantu bambi.
3 Ukuba “abomi mu mupashi mu menso ya kwa Lesa” kulatulenga ukukanacita ulubembu. (1 Petro 4:1-6) Nga ca kuti umupashi e uletutungulula, tatwakacite ulubembu ulushingalekelelwa. Bushe ni muli finshi fimbi umo ukwenda mu mupashi kwingatwafwa?
Twalilileni Ukuba Ifibusa fya kwa Lesa na Kristu
4, 5. Bushe ukulaenda mu mupashi kukuma shani ifyo tumona Yesu?
4 Pa mulandu wa kuti twenda mu mupashi wa mushilo, tulatwalilila ukuba ifibusa fya kwa Lesa no Mwana wakwe. Ilyo Paulo alelanda pa fya bupe fya mupashi aebele Abena Kristu banankwe aba mu Korinti ukuti: “E ico ndemulengo kwishiba [mwe bali abacende] ukuti takuli uulandila mu mupashi wa kwa Lesa uwingatila: ‘Yesu alitiipwa!’ kabili takuli uwingatila: ‘Yesu e Shikulu!’ kano ku mupashi wa mushilo.” (1 Abena Korinti 12:1-3) Uulenga abantu ukulapontela Yesu ni Satana Kaseebanya. Apo fwe Bena Kristu twenda mu mupashi wa mushilo, twalishininkisha ukuti Yehova alibuushishe Yesu ku bafwa kabili alimusansabika ukucila ifibumbwa fyonse. (Abena Filipi 2:5-11) Twalicetekela mwi lambo lya cilubula ilya kwa Kristu kabili twalisumina ukuti Lesa alimusala ukuba Shikulu wesu.
5 Bamo abaleita ukuti Bena Kristu mu nshita ya batumwa balekaana ukuti Yesu taishile mu mubili. (2 Yohane 7-11) Ukusuminisha amatontonkanyo ya musango yo kwalengele bamo ukukaana amasambilisho ya cine pali Yesu, Mesia. (Marko 1:9-11; Yohane 1:1, 14) Ukulaenda mu mupashi kulatucingilila ku busangu bwa musango yo. Nga twaishiba amasambilisho ya cine ne fyo Lesa alanda mu Baibolo no kulafikonka, ninshi Yehova akatwalilila ukuba ne cikuuku kuli ifwe kabili ‘tukalaenda mu cine.’ (3 Yohane 3, 4) E ico, natupampamine pa kukaana ubusangu pa kuti bucibusa bwesu na Shifwe wa mu muulu bwingatwalilila ukuba ubwakosa.
6. Mibele nshi iyo umupashi wa kwa Lesa ulenga abantu abenda mu mupashi ukukwata?
6 Paulo alumbwile ubusangu bwa kupepa utulubi ne fyakaniko pamo ne “milimo ya bumubili” pamo nga ubulalelale ne mibele ya kamuka. Lelo alondolwele ukuti: “Aba kwa Kristu Yesu balipoopela bumubili pamo ne nsuuna ne fya lunkumbwa fya buko. Nga tuli abomi ku mupashi, natutwalilile ukwenda bwino bwino na mu mupashi.” (Abena Galatia 5:19-21, 24, 25) Mibele nshi iyo umupashi wa kwa Lesa ulenga abantu abenda mu mupashi ukukwata? Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Ifisabo fya mupashi kutemwa, ukusekelela, umutende, ukushishimisha, icikuuku, ubusuma, icitetekelo, ukufuuka, ukuilama.” (Abena Galatia 5:22, 23) Natulande pali ifi fisabo fya mupashi.
‘Muletemwana’
7. Bushe kuti mwalondolola shani ukutemwa, kabili finshi twingeshibilako ukuti umuntu aliba no kutemwa?
7 Ukutemwa kwaba cisabo ca mupashi kabili, ilingi line, kusanshamo ukulasakamana bambi no mutima wesu onse, no kuba ifibusa fya cine cine kuli bena. Amalembo yatila “Lesa kutemwa” pantu e waba sana no kutemwa pali bonse kabili e o tulingile ukulapashanya. Ukutemwa uko Lesa no Mwana wakwe balanga ku bantu kumonekela mwi lambo lya cilubula ilya kwa Yesu Kristu. (1 Yohane 4:8; Yohane 3:16; 15:13; Abena Roma 5:8) Fwe basambi ba kwa Yesu batwishibila ku fyo twatemwana. (Yohane 13:34, 35) Na kuba, Lesa atupeela ifunde lya kuti ‘muletemwana.’ (1 Yohane 3:23) Kabili Paulo atile ukutemwa kulashishimisha kabili kwa cikuuku. Takwikatwa kalumwa, takuitakisha, takucite cishiyene, nelyo ukuifwaila ifya kuko. Ukutemwa takukalifiwa nelyo ukusunga ifilubo. Kusekelela pamo ne cine te pa cishilungeme nakalya. Ukutemwa kulasuula ku fya bipa fyonse, kulasumina, ukusuubila, no kushipikisha fyonse. Kabili, ukutemwa takupwa.—1 Abena Korinti 13:4-8.
8. Mulandu nshi tulingile ukutemenwa Abena Kristu banensu?
8 Nga twasuminisha umupashi wa kwa Lesa ukuba pali ifwe, ukatwafwa ukuba no kutemwa mu mutima kabili kukalamoneka muli bucibusa bwesu na Lesa na banensu. (Mateo 22:37-39) Umutumwa Yohane alembele ukuti: “Uushitemwa aikalilila mu mfwa. Onse uwapata munyina ni kepaya, kabili mwalishiba ukuti kepaya takwete ubumi bwa muyayaya ukwikala muli wene.” (1 Yohane 3:14, 15) Mu Israele, uwaleipaya umuntu mu kukanaishiba alecingililwa nga abutukila mu mushi wa kushinamo. Lelo, balemuleka ukwikala muli ulya mushi nga ca kuti tapatile umuntu aipeye. (Amalango 19:4, 11-13) Nga tuletungululwa no mupashi wa mushilo, tukatemwa Lesa, Abena Kristu banensu, na bantu bambi.
“Ukusekelela Muli Yehova E Maka Yenu”
9, 10. Bushe ukusekelela kuti mwakulondolola shani, kabili mulandu nshi tulingile ukulasekelela?
9 Ukusekelela, kusansamuka sana. Yehova ni “Lesa wa nsansa.” (1 Timote 1:11; Amalumbo 104:31) Baibolo itila Umwana alatemwa ukucita ukufwaya kwa kwa Wishi. (Amalumbo 40:8; AbaHebere 10:7-9) Kabili “ukusekelela muli Yehova e maka [yesu].”—Nehemia 8:10.
10 Ukusekelela tukwata pa mulandu wa kwishiba Lesa kulatulenga ukuba ne nsansa sana ilyo tulecita ukufwaya kwa kwa Lesa na lintu tuli na mafya, ubulanda, nelyo lintu baletucusha pa mulandu wa kuba Abena Kristu. Ala mwandini “ukwishiba Lesa” kulatulenga ukuba ne nsansa nga nshi! (Amapinda 2:1-5) Bucibusa bwesu na Lesa bulatulenga ukuba ne nsansa, kabili bwashintilila pa kumwishiba bwino no kumutetekela e lyo na pa kutetekela mwi lambo lya cilubula ilya kwa Yesu. (1 Yohane 2:1, 2) Na cimbi icitulenga ukulasekelela kuba pa babwananyina aba mwi sonde lyonse. (Sefania 3:9; Hagai 2:7) Isubilo lya Bufumu ne shuko lya kubilisha imbila nsuma na fyo filalenga tulesekelela. (Mateo 6:9, 10; 24:14) E lyo ne subilo lya kukwata umweo wa muyayaya nalyo lilatulenga ukulasekelela. (Yohane 17:3) Kanshi tufwile ‘ukuba fye abasamwa’ pantu ifyo tusubila fisuma nga nshi.—Amalango 16:15.
Beni aba Mutende Kabili Abashishimisha
11, 12. (a) Bushe umutende kuti mwaulondolola shani? (b) Bushe umutende wa kwa Lesa utulenga ukuba abantu ba musango shani?
11 Umutende na o cisabo ca mupashi, kabili ukuba no mutende kwikala ukwabula icili conse ica kupumfyanya na masakamika. Shifwe wa mu muulu ni Lesa wa mutende, kabili atulaya ukuti: ‘Yehova akapaala abantu bakwe ukuti babe umutende.’ (Amalumbo 29:11; 1 Abena Korinti 14:33) Yesu aebele abasambi bakwe ukuti: “Namushila umutende, namupeela umutende wandi.” (Yohane 14:27) Bushe umutende wali no kwafwa shani abasambi bakwe?
12 Umutende Yesu apeele abasambi bakwe walengele imitima yabo ukwikala kabili wabalengele ukukanasakamikwa sana. Abasambi ba kwa Yesu baishileba sana no mutende lintu bapokelele umupashi wa mushilo. (Yohane 14:26) Umupashi nga uletutungulula e lyo na Lesa nga ayasuka amapepo yesu, tulaba no “mutende wa kwa Lesa” uulenga imitima yesu ukwikala. (Abena Filipi 4:6, 7) Na kabili, umupashi wa kwa Yehova ulatwafwa ukuba aba mutende ku basumina benensu na ku bantu bambi.—Abena Roma 12:18; 1 Abena Tesalonika 5:13.
13, 14. Bushe ukushishimisha e kuti shani, kabili mulandu nshi tulingile ukulashishimisha?
13 Ukushishimisha kwalipalana sana no mutende. Ukushishimisha kushipikisha bamo nga batukalifya nelyo ukutulufyanya no kutekanya ilyo tulelolela ifintu ukuwama. Lesa alashishimisha. (Abena Roma 9:22-24) Yesu na o alashishimisha, kabili kuti twanonkelamo mu kushishimisha kwakwe pantu Paulo alembele ati: “Umulandu nabelelwo luse ni co muli ine ne wapulamo Kristu Yesu alangilemo ukushishimisha kwakwe konse ku kube cipasho kuli bonse abakulamutetekela ku kuba no bumi bwa muyayaya.”—1 Timote 1:16.
14 Ukushishimisha kulatwafwa ukushipikisha ilyo bambi basosa nangu bacite fishiweme nelyo lintu batukalifya. Paulo akonkomeshe Abena Kristu banankwe ukuti: “Beni abashishimisha kuli bonse.” (1 Abena Tesalonika 5:14) Apo ifwe bonse tatwapwililika kabili tulalufyanya, ukwabula no kutwishika tulafwaya abantu ukuba abatekanya kuli ifwe, abashishimisha ilyo twalufyanya. Kanshi natuletukusha ukuba ‘abashishimisha pamo no kusekelela.’—Abena Kolose 1:9-12.
Muleba ne Cikuuku no Busuma
15. Bushe ukuba ne cikuuku e kuti shani, kabili ni bani bamo abalanga icikuuku.
15 Umuntu uwa cikuuku alasakamana bambi kabili imilandile yakwe ne ncitilo filanga ukuti nababikako amano. Yehova wa cikuuku, e lyo no Mwana wakwe na o aliba ne cikuuku. (Abena Roma 2:4; 2 Abena Korinti 10:1) Bonse ababomfi ba kwa Lesa na Kristu bafwile ukuba ne cikuuku. (Abena Kolose 3:12) Nangu fye bantu abashipepa Lesa balaba sana ne “cikuuku.” (Imilimo 27:3; 28:2) Kanshi tatutwishika ukuti nga ‘tuleenda mu mupashi’ tukaba ne cikuuku.
16. Ni lilali ilyo twingalanga icikuuku?
16 Kuti twaba ne cikuuku na lintu umuntu asosa amashiwi ayatukalifya nelyo acita ifyo tushitemenwe. Paulo atile: “Kalipeni, lelo mwibembuka; mwileka akasuba kawe mucili abakalifiwa, kabili mwipeela Kaseebanya apa kwikala. . . . Mubelane icikuuku, mube aba mitima ya nkumbu, abaitemenwa ukulekelelana filya na Lesa aitemenwe ukumulekelela muli Kristu.” (Abena Efese 4:26, 27, 32) Cisuma sana ukuba ne cikuuku ku bali na mesho. Lelo, eluda nga afilwa ukubomfya Amalembo ukufunda umuntu uo amwene ukutila kuti afuma mu ‘busuma no bulungami ne cine’ pa mulandu fye wa kuti talefwaya ukumukalifya, ninshi uyo eluda te wa cikuuku nakalya.—Abena Efese 5:9.
17, 18. Kuti mwalondolola shani ubusuma, kabili iyi mibele itulenga ukuba abantu ba musango shani?
17 Ubusuma kuba ne mibele iisuma nelyo ukuba bwino. Lesa musuma icine cine. (Amalumbo 25:8; Sekaria 9:17) Yesu aliba ne mibele iisuma. Lelo, ilyo bamwitile ati “Kasambilisha Musuma,” Yesu alikeene ukumwita ati “umusuma.” (Marko 10:17, 18) Ico akaanine ni co alishibe ukuti Lesa e musuma sana.
18 Umulandu no lubembu twapyana, fwe bantunse tulafilwa ukucita ifisuma. (Abena Roma 5:12) Na lyo line, kuti twaba ne yi mibele nga ca kuti twapepa ukuti Lesa ‘atusambilishe ubusuma.’ (Amalumbo 119:66) Paulo aebele abasumina banankwe aba ku Roma ukuti: “Ine wine ninashiwanashiwa ulwa imwe, bamunyinane, ukuti na imwe bene mwaisulamo ubusuma, ifyo mwaisushiwamo ukwishiba konse.” (Abena Roma 15:14) Kangalila Umwina Kristu afwile ‘ukutemwa ubusuma.’ (Tito 1:7, 8) Nga tuletungululwa no mupashi wa kwa Lesa, abantu bakalamona ifisuma ifyo tucita, kabili Yehova ‘akatwibukisha ku busuma tucita.’—Nehemia 5:19; 13:31.
“Icitetekelo Icabula Ubumbimunda”
19. Ukulingana na AbaHebere 11:1, bushe icitetekelo kuti twacilondolola shani?
19 Icitetekelo naco cisabo ca mupashi. Baibolo ilondolola ukuti icitetekelo “kwenekela kwashininkishiwa ukwa fintu ifilesubilwa, e bushininkisho bwa fintu fya cine cine nangu fishilamoneka.” (AbaHebere 11:1) Nga twalikwata icitetekelo, ninshi twalishininkisha ukuti fyonse ifyo Yehova alaya fikafikilishiwa. Tatutwishika ukuti ifyo Lesa atulaya fikacitika pantu kwaliba ifyalenga ukuti tube ne citetekelo ca musango yu. Ica kumwenako fye, nga twalolesha ifyabumbwa, tulashininkisha ukuti Kabumba e ko aba nangu ca kutila tamoneka. Nga tuleenda mu mupashi, tukaba ne citetekelo ca musango yu.
20. Bushe “ulubembu ulutukofya bwangu” cinshi, kabili kuti twaicingilila shani ku lubembu lwa musango yo na ku milimo ya bumubili?
20 Ukukanaba ne citetekelo e “lubembu ulutukofya bwangu.” (AbaHebere 12:1) Pa kuti twingaicingilila ku fintu ifingonaula icitetekelo, pamo nga imilimo ya bumubili, ukutemwisha ifikwatwa ne fyuma, ne fisambilisho fya bufi, tufwile ukushintilila pa mupashi wa kwa Lesa. (Abena Kolose 2:8; 1 Timote 6:9, 10; 2 Timote 4:3-5) Umupashi wa kwa Lesa ulenga ababomfi ba kwa Yehova aba muno nshiku ukuba ne citetekelo nga cilya cakwete inte sha kwa Yehova ishaliko ilyo Kristu ashilaisa pano calo e lyo na bantu bambi abo Baibolo yalandapo. (AbaHebere 11:2-40) E lyo ne ‘citetekelo cesu icabula ubumbimunda’ kuti cakosha icitetekelo ca bambi.—1 Timote 1:5; AbaHebere 13:7.
Muleba Abafuuka Kabili Muleilama
21, 22. Bushe ubufuuke kuti twabulondolola shani, kabili mulandu nshi tulingile ukubela abafuuka?
21 Ukufuuka kuba uwanakilila muli fyonse ukubikako na mu ncitilo. Pa mibele Lesa akwata paba no kufuuka. Twalishiba ukuti Lesa alifuuka pantu Yesu, icipasho cine cine ica kwa Yehova, ali uwafuuka. (Mateo 11:28-30; Yohane 1:18; 5:19) Ninshi cinshi ico fwe babomfi ba kwa Lesa batwenekela ukulacita?
22 Fwe Bena Kristu batwenekela ukuba “abafuuka ku bantu bonse.” (Tito 3:2) Tulanga ubufuuke ilyo tuli mu mulimo wa mwi bala. Abaume abafikapo mu buKristu babafunda ukuba “ne mitima yafuuka” pa kulungika Umwina Kristu uulufyenye. (Abena Galatia 6:1) Ifwe bonse kuti twalenga mu cilonganino ca Bena Kristu mwaba umutende no kwikatana nga ca kuti tuli no ‘bupete no bufuuke.’ (Abena Efese 4:1-3) Kuti twaba abafuuka nga ca kuti twatwalilila kuilama no ukulaenda mu mupashi.
23, 24. Bushe ukuilama e kuti shani, kabili kutwafwa shani?
23 Ukuilama kutulenga ukukanaba na matontonkanyo yabipa, imilandile yabipa, ne ncitilo shabipa. Yehova atwalilile ‘ukuikaanya nelyo ukuilama’ ku abena Babiloni abaonawile Yerusalemu. (Esaya 42:14) Umwana wakwe na o aliilamine ilyo alecula kabili atushilile icilangililo pa kuti tulemupashanya. Kabili umutumwa Petro afundile Abena Kristu banankwe ukuti “ku kwishiba kwenu lundeniko ukuilama.”—1 Petro 2:21-23; 2 Petro 1:5-8.
24 Baeluda benekelwa ukuba abailama. (Tito 1:7, 8) Na kuba, bonse abatungululwa no mupashi wa mushilo kuti baba abailama ica kutila kuti basengauka ubulalelale, imilandile yabipa, nelyo ifintu fyonse ifingalenga Yehova aleka ukubapaala. Nga twaleka umupashi wa kwa Lesa ukulatutungulula, na bonse bakalamona ukuti twaliilama pantu tatwakabe ne milandile nelyo imibele iyabipa.
Twalilileni Ukwenda mu Mupashi
25, 26. Bushe ukwenda mu mupashi kukuma shani ifyo tumfwana na bambi e lyo ne subilo lyesu ilya nshita ya ku ntanshi?
25 Nga tuleenda mu mupashi, tukaba abacincila mu mulimo wa kushimikila. (Imilimo 18:24-26) Tukaba ifibusa fisuma kuli bonse, kabili Abena Kristu banensu bakalatemwa nga nshi ukuba pamo na ifwe. Na kabili nga tuletungululwa no mupashi wa mushilo, tukalakoselesha Abena Kristu banensu ukutwalilila ukwenda mu mupashi. (Abena Filipi 2:1-4) Bushe ifi te fyo Abena Kristu bonse bafwaya ukuba?
26 Muli cino calo citungululwa na Satana, tacayanguka ukulaenda mu mupashi. (1 Yohane 5:19) Na lyo line, abantu abengi nga nshi balenda mu mupashi. Nga twatetekela Yehova ne mitima yesu yonse, twakulaipakisha ubumi pali ino nshita kabili tukalaenda ku ciyayaya mu bulungami bwa kwa Lesa uutupeela umupashi wa mushilo.—Amalumbo 128:1; Amapinda 3:5, 6.
Kuti Mwayasuka Shani?
• Bushe ‘ukwenda mu mupashi’ kukuma shani bucibusa bwesu na Lesa no Mwana wakwe?
• Mibele nshi iyaba pa fisabo fya mupashi?
• Ni nshila nshi shimo isho twingalangamo ifisabo fya mupashi wa kwa Lesa?
• Bushe ukwenda mu mupashi kukuma shani imikalile yesu pali ino nshita e lyo ne subilo lyesu ilya ku ntanshi?
[Icikope pe bula 23]
Umupashi wa mushilo uwa kwa Yehova ulatulenga ukutemwa sana Abena Kristu banensu
[Icikope pe bula 24]
Mulelanga icikuuku kuli bambi ukupitila mu fyebo fisuma no kubafwilishako