‘Akwendeleni Muli Kristu’
“E ico ifyo mwapokelele Kristu Yesu Shikulwifwe, ifyo fine [akwendeleni, NW] muli wene.”—ABENA KOLOSE 2:6.
1, 2. (a) Ni shani fintu Baibolo ilondolola umulimo wa busumino uwa kwa Enoke kuli Yehova? (b) Ni shani fintu Yehova aatwaafwa ukwenda na wene, nga fintu Abena Kolose 2:6, 7 balangilila?
BUSHE mwalimonapo kuntu kakalume kaleenda na wishi? Kalya kana kesha ukupashanya umusango onse untu wishi aleendelamo, ukusekelela sana mu kumupashanya; wishi nakekata pa kuboko, na o impumi ilelango kutemwa no kubekwa. Yehova abomfya fye ubo bwine bulondoloshi bwalingisha ku kulangilila ifyaba imibombele ya busumino kuli wene. Ku ca kumwenako, Icebo ca kwa Lesa citila umwaume wa busumino Enoke “aleenda na Lesa.”—Ukutendeka 5:24; 6:9.
2 Nga fintu fye wishi uulangulukilako engekatililo mwana wakwe umunono ilyo aleenda na wene, e fyo Yehova aatupeela ukwaafwa ukwawamisha. Atumine Umwana wakwe uwafyalwa eka pano isonde. Mu kwenda kwakwe konse pano isonde, Yesu Kristu alepashanya Wishi wa ku muulu mu kupwililika. (Yohane 14:9, 10; AbaHebere 1:3) E co pa kuti twingenda na Lesa, tulekabila ukwenda na Yesu. Umutumwa Paulo alembele ati: “E ico ifyo mwapokelele Kristu Yesu Shikulwifwe, ifyo fine akwendeleni muli wene, abalimbwa kabili abalekuulilwa muli wene, abaleikashiwa ku kutetekela nge fyo mwasambilishiwe, kabili mube abalefusho kutootela.”—Abena Kolose 2:6, 7.
3. Ukulingana na Abena Kolose 2:6, 7, mulandu nshi twingasosele fyo kwalibako ifingi ku kwendela muli Kristu ukucila pa kubatishiwa fye?
3 Pa mulandu wa kuti abasambi ba Baibolo aba mitima ya bufumacumi bafwaya ukwendela muli Kristu, ukutukuta ukukonka mu ntampulo shakwe ishapwililika, balabatishiwa. (Luka 3:21; AbaHebere 10:7-9) Mu 1997 fye mweka, ukushinguluke calo conse, ukucila pa bantu 375,000 balicitile ici cintu cakatama—cila bushiku ukulabatishiwa ukucila pali 1,000 nga kwakanya pa mwaka onse. Uku kwingilishiwako kwa kucincimusha! Nangu cibe fyo, amashiwi ya kwa Paulo ayalembwa pa Abena Kolose 2:6, 7 yalango kuti kwalibako ifingi ku kwendela muli Kristu ukucila na pa kubatishiwa fye. Ishiwi lya ciGriki ilyapilibulwa “endeni” lilondolola umulimo wa kankululwila, uutwalilila. Na kabili, Paulo alundako kuti ukwenda na Kristu kusanshamo ifintu fine: ukulimbwa muli Kristu, ukukuulilwa muli wene, ukwikashiwa mu kutetekela, no kufusho kutootela. Natulanguluke pe longo lya mashiwi limo na limo no kumona ifyo lingatwaafwa ukutwalilila ukwendela muli Kristu.
Bushe Muli ‘Abalimbwa Muli Kristu’?
4. Cipilibula nshi ukuba ‘uwalimbwa muli Kristu’?
4 Ica ntanshi, Paulo alembo kuti, tulekabila ukuba ‘abalimbwa muli Kristu.’ (Linganyeniko Mateo 13:20, 21.) Ni shani fintu umuntu engabomba ukulola ku kuba uwalimbwa muli Kristu? Kwena, imishila ya cimenwa taimoneka, lelo ilakabilwa ku cimenwa—ilaciikasha no kupishishamo ifilyo. Mu kupalako, ica kumwenako ca kwa Kristu ne sambilisho lyakwe filatwambukila mu kukaanamoneka, ukwikala mu mintontonkanya yesu ne mitima. Mulya e mo fituliishisha no kutukosha. Nga twafisuminisha ukuti fitungulule ukutontonkanya kwesu, incitilo shesu, no kupingulapo kwesu, tulaseshiwa ukupeela imyeo yesu kuli Yehova.—1 Petro 2:21.
5. Ni shani fintu ‘twingafuluka’ ica kulya ca ku mupashi?
5 Yesu alitemenwe ukwishiba ukwalefuma kuli Lesa. Akupashenye fye na ku ca kulya. (Mateo 4:4) Mu Lyashi lyakwe ilya pa Lupili, ayambwile imiku 21 ukufuma mu mabuuku yalekanalekana 8 aya Amalembo ya ciHebere. Pa kukonka ica kumwenako cakwe, tufwile ukucita nge fyakonkomesha umutumwa Petro—e kuti ‘ukufuluka’ ica kulya ca ku mupashi “ngo tunya utwafyalwa nomba.” (1 Petro 2:2) Lintu akanya akafyalwa nomba kaafuluka icilyo, cilamoneka fye apabuuta ukuti kalecifwaisha. Nga ca kuti ifwe pali ino nshita tatufuluka ica kulya ca ku mupashi muli yo nshila, amashiwi ya kwa Petro yaletukoselesha ‘ukufuluka’ cene. Mu nshila nshi? Icishinte icisangwa pa Ilumbo 34:8 kuti catwaafwa icitila: “Sondeni no kumono kuti aliwama Yehova.” Nga mu mukoosha ‘twasondako’ Icebo ca kwa Yehova, Baibolo, nakalimo ukubelengamo icipande cila bushiku, tukamono kuti caliba no mulyo wa ku mupashi kabili cisuma. Mu kupita kwa nshita, ukufuluka kwesu kukakula.
6. Mulandu nshi cacindamina ukwetetula pa cintu tubelenga?
6 Nangu cibe fyo, calicindama ukusungulula ica kulya bwino nga twacilya. Kanshi tukabila ukwetetula pa cintu tubelenga. (Ilumbo 77:11, 12) Ku ca kumwenako, ilyo tulebelenga icitabo ca Umuntu Wakulisha Uwabalile Abako Uwa Mweo, icipandwa cimo na cimo cilacililako kunonsha nga twatala twapeemwina no kuyipusha fwe bene atuti: ‘Bushe lubali nshi ulwa buntu bwa kwa Kristu namona muli ubu bulondoloshi, kabili ni shani fintu ningalupashanya mu mikalile yandi?’ Ukwetetula muli yo nshila kukatulenga ukubomfya cintu tusambilila. Lyene, lintu tulefwaya ukupingula pa cintu cimo, kuti twayipusha cintu Yesu engacita. Nga ca kuti ilyo twayipushe fyo e lyo twapingulapo, ninshi tulangisho bushinino bwa kuba icine cine abalimbwa muli Kristu.
7. Ni shani fintu tulingile ukumona ukuliishiwa ifilyo fyakosa ifya ku mupashi?
7 Paulo na kabili atucincisho kulya “ifilyo ifyakosa,” icine cashikilako ica mu Cebo ca kwa Lesa. (AbaHebere 5:14) Ubuyo bwesu ubwa kubalilapo muli ici kuti pambi bwaba kubelenga Baibolo onse. Lyene kwalibako amalyashi ya kulungatika yantu twingafwailishapo, pamo nga ilambo lya cilubula ilya kwa Kristu, ifipingo fyalekanalekana fintu Yehova apingene na bantu bakwe, nelyo ubukombe bumo bumo ubwa mu busesemo ubwaba muli Baibolo. Kwalibe fyebo ifishaifulila ifingatwaafwa ukufipa no kusungulula ica kulya cakosa ica ku mupashi. Buyo nshi ubwa kupokelela ukwishiba kwa musango yo? Tacili ni pa kuti twingakwata apa kuitakishisha, lelo kukuula ukutemwa kwesu ukwa kuli Yehova no kucishamo kupalamina kuli wene. (1 Abena Korinti 8:1; Yakobo 4:8) Nga twafwaisha ukupokelela uku kwishiba, ukukubomfya kuli fwe bene, no kukubomfya ku kwaafwako bambi, tukalapashanya Kristu icine cine. Ici cikatwaafwa ukuba abalimbwa bwino bwino muli wene.
Bushe ‘Mulekuulilwa Muli Kristu’?
8. Cipilibula nshi ‘ukukuulilwa muli Kristu’?
8 Ku lubali lwakonkapo ulwa kwendela muli Kristu, Paulo asela ukufuma ku cimpashanya cimo ukuya ku cinankwe—ukufuma ku cimenwa ukuya ku cikuulwa. Lintu twatontonkanya pa lwa cikuulwa ico balekuula, tatutontonkanya fye pa lwa mufula fye weka lelo na pa cikuulwa icilemoneka ku uli onse, icaisako pa mulandu wa kubombesha. Mu kupalako, na ifwe tuli no kubombesha pa kukuula imibele ne fibelesho ifyapala ifya kwa Kristu. Ukubombesha kwa musango yo kulamonwa, nga fintu Paulo alembeele Timote ati: “Ukulunduluka kobe kumoneke kuli bonse.” (1 Timote 4:15; Mateo 5:16) Milimo nshi imo imo iya Bwina Kristu iitukuula?
9. (a) Pa kuti twingapashanya Kristu mu butumikishi bwesu, mabuyo nshi yamo ayalinga ayo twingemika? (b) Twaishiba shani ifyo Yehova afwayo kuti tuleipakisha ubutumikishi bwesu?
9 Yesu aatupeele umulimo wa kushimikila no kusambilisha imbila nsuma. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Aimike ica kumwenako capwililika, ukushimikila mu kushipa na mu kutunguluka. Kwena, tatwingacita bwino bwino fye nga fintu wene aacitile. Nangu cibe fyo, umutumwa Petro atwimikiile ubu buyo: “Shisheni Kristu nga Shikulu mu mitima yenu. Mube abaiteyanya pe ku kuisosela kuli onse uwingamulubulwisha pa kucetekela ukuli muli imwe, lelo asukeni no bufuuke na katiina.” (1 Petro 3:15) Nga ca kuti muyumfwa ifyo ‘tamwaba abaiteyanya pe ku kuisosela,’ mwisakamikwa. Imikeni amabuyo yalinga ayakamwaafwa ukuti panono panono mukaleselela ku kufika kuli ico cipimo. Ukupekanishisha libela kuti kwamulenga ukulapusanyako inshila sha kulandilamo nelyo ukulasanshamo ilembo limo nangu yabili ilyo mulelanda. Kuti pambi mwaimika ubuyo bwa kushalika impapulo sha Baibolo ishafulilako, ukubwelela ku bantu bafulilako, nelyo ukutendeka isambililo lya Baibolo. Icilingile ukukomailapo sana te pa bwingi, pamo nga ubwa maawala, ifya kushalika, nelyo amasambililo, lelo umusango wa mulimo uulebombwa. Ukwimika ubuyo bwalinga no kweshaesha ukufikapo kuti kwatwaafwa ukuipeela fwe bene mu butumikishi. E fyo Yehova afwaya—ukuti tulemubombela “ne nsansa.”—Ilumbo 100:2; linganyeniko 2 Abena Korinti 9:7.
10. Milimo nshi imbi iya Bwina Kristu iyo tukabila ukubombako, kabili ni shani fintu itwaafwa?
10 Kwalibako na kabili imilimo iyo tubomba mu cilonganino iitukuula muli Kristu. Uwacindamisha waba wa kulango kutemwana, pantu e cishibisha Abena Kristu ba cine. (Yohane 13:34, 35) Ilyo tulesambilila isambililo lya Baibolo, ubwingi ubwa ifwe tulalambatila sana kuli kasambilisha wesu, nga fintu caba fye mu cifyalilwa. Nangu cibe fyo, ni shani nga twingakonka ukufunda kwa kwa Paulo ukwa ‘kukusha imitima’ ukupitila mu kwishibilapo na bambi mu cilonganino? (2 Abena Korinti 6:13) Baeluda na bo balakabila ukuti twabatemwa no kubatasha. Ukupitila mu kubombela pamo na bo, ukufwaya no kupokelela ukufunda kwabo ukwa mu Malembo, tukalenga umulimo wabo uwakosa ukwangukako. (AbaHebere 13:17) Pa nshita imo ine, ici cikalengo kuti tukakuulwe muli Kristu.
11. Ni shani fintu tulingile ukumona ulubatisho mu nshila yalinga?
11 Ulubatisho lwaba kashita ka kucincimusha! Nangu cibe fyo, tatulingile ukwenekelo kuti pa numa ya lubatisho akashita konse fye kakalaba aka kucincimusha mu musango umo wine. Ulubali lukalamba ulwa kukuulilwa muli Kristu lusanshamo ‘ukwendela muli ico cine.’ (Abena Filipi 3:16) Ico taciloseshe ku mikalile yaundalila, iya kutendusha. Cilepilibula fye ukuselela ku ntanshi mu nshila yatambalala—mu mashiwi yambi, ukukuula ifibelesho fisuma ifya ku mupashi no kwikalila kuli fyene cila bushiku no kuya na ku ntanshi. Ibukisheni, “uwashipikisha ukufika ku mpela, wene akapusuka.”—Mateo 24:13.
Bushe ‘Mwaliikashiwa mu Kutetekela’?
12. Cipilibula nshi ukuba ‘abaikashiwa mu kutetekela’?
12 Mwi longo lya mashiwi ilyalenga butatu ililelondolola ukwendela kwesu muli Kristu, Paulo atucincisha ukuba ‘abaikashiwa mu kutetekela.’ Ubupilibulo bumbi bubelengwo kuti, “abashininkishiwa ukukuma ku kutetekela,” pantu ishiwi lya ciGriki Paulo abomfeshe kuti lyapilibula “ukushininkisha, ukwebekesha, ukupampamika ukulingana ne funde.” Ilyo tulekula mu kwishiba, tulakwatilapo imilandu na imbi iya kumwena ukuti ukutetekela kwesu muli Yehova Lesa kwalishika e lyo, na kabushe kwalimikwa ukulingana ne funde. Icifumamo ca kuti tulengilishako ukushikatala. Icalo ca kwa Satana cilacisanga ukucililako ukwaafya ukutucimfya. Ici citwibukishako ukukonkomesha kwa kwa Paulo ukwa ‘kulola ku kukosoka.’ (AbaHebere 6:1) Ukukosoka no kushikatala fyendela pamo.
13, 14. (a) Abena Kristu ba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo aba ku Kolose balolenkene na finshi ifyaletiinya ukushikatala kwabo? (b) Cinshi pambi casakamike umutumwa Paulo?
13 Abena Kristu ba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo mu Kolose balolenkene ne fingi ifyaletiinya ukushikatala kwabo. Paulo asokele ati: “Cenjeleni ukuti umuntu emubeleleka mu kutemwa [maele, NW] ayali longolo lwa fye, umwalole cishilano ca bantu, umwalole mipashi ya kapona ya pano isonde, no mwalola Kristu iyo.” (Abena Kolose 2:8) Paulo taalefwaya abena Kolose abasangwike abatekwa mu “bufumu bwa Mwana [wa kwa Lesa] uwatemwikwa” ukuti basendwe, ukusensenunwa ukufuma mu mibele yapaalwa iya ku mupashi. (Abena Kolose 1:13) Ukulufiwa mu nshila nshi? Paulo alanda pa “maele,” umuku fye weka untu ili shiwi limoneka muli Baibolo. Bushe aalelanda pa bamaele ba ciGriki, pamo nga Plato na Socrates? Nangu cingatila aba babili baali cintiinya ku buKristu bwa cine, ishiwi lya “maele,” muli shilya nshiku lyalebomba mu nshila ishingi. Ilingi line lyalelosha ku mabumba ayengi ayakwete imfundo shalekanalekana—nangu fye mu fya mipepele. Ku ca kumwenako, abaYuda ba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo pamo nga Josephus na Philo bainike ukupepa kwabo pamo nga amaele—nakalimo pa kuti bengalundako ukucebusha.
14 Amaele yamo ayo pambi yaasakamike Paulo ni ayo yaakumine ku mipepele. Pa numa mu cipandwa cimo cine ica kalata wakwe ku bena Kolose, alandile ku balesambilisha ukuti, “Wiikatako, wisondako, wikumyako,” apo ninshi alelosha ku mbali she Funde lya kwa Mose ishafumishiwepo ku mfwa ya kwa Kristu. (Abena Roma 10:4) Kwaliko ukusonga ukwaletiinya sana bumupashi bwa cilonganino ukusansha pa maele ya cisenshi. (Abena Kolose 2:20-22) Paulo alisokele pa lwa maele ayali lubali lwa “mipashi ya kapona ya pano isonde.” Amafundisho ya musango yo aya bufi yatuntwike ku bantu.
15. Kuti twasengauka shani ukucimfiwa ku mitontonkanishishe ishili ya mu Malembo iyo ilingi tukumanya?
15 Ukutwala pa ntanshi imfundo sha buntunse ne mitontonkanishishe ifishashimpwa mu kushangila pa Cebo ca kwa Lesa kuti kwaleta icintiinya ku kushikatala kwa Bwina Kristu. Ifwe ilelo tufwile ukwibukila ulwa fintiinya fya musango yo. Umutumwa Yohane acincishe ati: “Mwe batemwikwa, mwitetekela mupashi onse, lelo mulelinge mipashi, mwishibe nga yafuma kuli Lesa.” (1 Yohane 4:1) E co nga untu musambilila nankwe isukulu alekwebe fyo ukwikalila ku fipimo fya Baibolo kwa musango wa kale, nelyo nga umunobe alekusonga ukutemwe fikwatwa, nelyo nga ca kuti untu mubomba nankwe incito mu bucenjeshi alemutitikisha ukuti monaule kampingu wenu uwasambilishiwa na Baibolo, nelyo nga ca kuti uwasumina munensu alelanda amashiwi ya kulengulula, aya kusuusha bambi mu cilonganino ukushintilila pa mimwene yakwe, mwilapokelela fye fyonse ifilelandwa. Soobolenimo ifishileumfwana ne Cebo ca kwa Lesa. Nga twacite fyo, tukasungilila ukushikatala kwesu ilyo tuleendela muli Kristu.
“Abalefusho Kutootela”
16. Lubali nshi lwalenga bune ulwa kwendela muli Kristu, kabili bwipusho nshi twingayipusha fwe bene?
16 Ulubali lwalenga bune ulwa kwendela muli Kristu ulo Paulo alumbula lwa kuti tube “abalefusho kutootela.” (Abena Kolose 2:7) Ishiwi lya ‘kufusha’ litwibukishako umumana uwiswile na pa ncena sha uko. Ici ciletubululo kuti kuli ifwe nga Abena Kristu, ukutootela kwesu kuli no kuba ukwatwalilila nelyo icintu ico twabelela ukucita. Kuti cawama umo umo pali ifwe ukuyipusho kuti, ‘Bushe ndatootela?’
17. (a) Mulandu nshi cingasoselwe fyo palibe fingi ifyo twingabela aba kutootela, nangu fye ni mu nshita shayafya? (b) Fya bupe nshi fimo fimo ukufuma kuli Yehova fintu maka maka muyumfwilapo aba kutootela?
17 Cine cine, ifwe bonse twalikwate milandu ya kufushishapo kutootela kuli Yehova cila bushiku. Nangu ifintu fingabipa shani, kuti kwabako utuntu tumo utunono utuletako inshita sha kutauluka. Cibusa kuti atulanga icililishi. Untu twatemwa atwikata mu musango wa kutwebekesha. Ukutuusha kwa bushiku kwatubweseshamo amaka. Ica kulya canunkila catalalika ukusuma kwa nsala. Ukwimba kwa cuni, ukuseka kwa mwana, umuulu wacelebuka, ukupeepelesha kwa mwela ukwa kupembesula—ifi fyonse na fimbi fiisa kuli ifwe mu bushiku bumo. Calyanguka sana ukusende fi fintu mu kupeeluka. Bushe tafyalinga ukutashishapo? Fyonse fifuma kuli Yehova, Intulo ya “ca kupeelwa conse icisuma ne ca bupe conse icafikapo.” (Yakobo 1:17) Kabili alitupeela ifya bupe ifyacila pali ifi—ku ca kumwenako, umweo. (Ilumbo 36:9) Ukulundapo, alitupeela ishuko ilya kwikala kuli pe na pe. Pa kuti apeele ubu bupe, Yehova aipuswile apakalamba nga nshi pa kutuma Umwana wakwe uwafyalwa eka, “ica kupekelwa cakwe.”—Amapinda 8:30; Yohane 3:16.
18. Ni shani fintu twingailangisho kuti twaliba aba kutootela kuli Yehova?
18 Mwandi yaliba aya cine kanshi amashiwi ya kwa kemba wa malumbo aya kuti: “Cisuma ukutootela Yehova.” (Ilumbo 92:1) Paulo acinkwileko Abena Kristu ba ku Tesalonika mu nshila imo ine ati: “Muli fyonse tooteleni.” (1 Abena Tesalonika 5:18; Abena Efese 5:20; Abena Kolose 3:15) Umo umo uwa muli ifwe kuti apingulapo ukulundako kutootela. Amapepo yesu tayalekabila ukubamo fye ukulomba kuli Lesa ifintu tukabila fye fyeka. Kwena cili fye bwino ukusanshamo ukulomba. Lelo elenganyeni nga mwakwete cibusa uwalelanda fye kuli imwe lyeka fye lintu alekabilapo icintu cimo kuli imwe! E co kuti twapepapo kuli Yehova ukumutootela fye no kumulumbanya. Fintu amapepo ya musango yo yafwile yamuteemuna lintu alolesha pali ici calo cishitootela! Ubunonshi bwa bubili bwa kuti amapepo ya musango yo kuti pambi yatwaafwako ukutontomesha pa mbali shashininkishiwa isha mu bumi, ukutwibukishako fintu mu cine cine twaba abapaalwa.
19. Ni shani fintu ukulanda kwa kwa Paulo pa Abena Kolose 2:6, 7 kutubululo kuti bonse kuti twatwalilila ukuwamyako mu kwenda na Kristu?
19 Bushe tacitupapusha pa butungulushi bwa mano ubwingi ubo twingafumya mu cikomo fye cimo ica Cebo ca kwa Lesa? Ukufunda kwa kwa Paulo ukwa kutwalilila ukwendela muli Kristu cintu cimo ico umo umo uwa ifwe alingile ukufwayo kupoosako amano. Natupampamine kanshi pa kuba ‘abalimbwa muli Kristu,’ “abalekuulilwa muli wene,” ‘abaikashiwa ku kutetekela,’ no ‘kufusho kutootela.’ Ukufunda kwa musango yo kwalicindama maka maka ku ba kuti e lyo babatishiwe fye. Lelo kulabomba na kuli ifwe bonse. Tontonkanyeni fintu umusonga uya ulekula na fintu icikuulwa ciya cileima lintu cilekuulwa. Kanshi no kwenda na Kristu na ko takupwa. Kwalibako imbali ishingi umo twingalakula. Yehova akulatwaafwa no kutupaala, pantu afwaya ifwe ukutwalilila ukulaenda na wene e lyo no Mwana wakwe uwatemwikwa.
Kuti Mwayasuka Shani?
◻ Cinshi casanshiwa mu kwendela muli Kristu?
◻ Cipilibula nshi ukuba ‘uwalimbwa muli Kristu’?
◻ Ni shani fintu ‘twingakuulilwa muli Kristu’?
◻ Mulandu nshi cacindamina nga nshi ukuba ‘abaikashiwa mu kutetekela’?
◻ Milandu nshi twakwata iya ‘kufushisho kutootela’?
[Icikope pe bula 10]
Imishila ya muti te kuti pambi imoneke, lelo ilaliisha umuti no kuwikasha