“Muleilinga Mwe Bene”
“Muleyesha mwe bene mumone nga muli mu citetekelo, muleilinga mwe bene.”—2 Abena Korinti 13:5.
1, 2. (a) Finshi fingafuma mu kutwishika ifyo twasuminamo? (b) Cinshi calengele ukuti Abena Kristu ba kubalilapo mu Korinti baletwishika ifya kwenda mu citetekelo?
UMWAUME uuli pa lwendo apita inshila ya mpanga kabili afika pa masansa. Apo teshibe bwino umusebo uwingamufisha uko aleya, aipusha abapita nshila ukuti bamulangilile, nomba bonse abo aipusha bamulanga inshila shapusanapusana. Ulwendo lwa uyu mwaume lwapwila apa pene pantu apelenganishiwa ico teshibe ukwa kulola. Ica musango yu e cingacitika kuli ifwe nga tuletwishika ifyo twasuminamo. Ukutwishika kuti kwalenga twalafilwa ukupingula ifya kucita, ne cingafumamo ca kutila kuti twalatwishika ifyo tulingile ukulaenda mu citetekelo.
2 Ica musango yu calicitike ku Bena Kristu ba kubalilapo abali mu cilonganino ca ku Korinti mu Grisi. “Abatumwa bacishamo” baletwishika ubulashi bwa kwa Paulo, baleti: “Bakalata bakwe bena balyafya kabili balikosa, lelo imimonekele yakwe yalitompoka ne milandile yakwe yabe ya fye.” (2 Abena Korinti 10:7-12; 11:5, 6) Amatontonkanyo ya musango yu yalengele bamo mu cilonganino ca mu Korinti ukulatwishika ifya kwenda mu citetekelo.
3, 4. Mulandu nshi tulingile ukupooselako amano ku kufunda kwa kwa Paulo ku Bena Kristu ba mu Korinti?
3 Icilonganino ca mu Korinti capangilwe na Paulo ilyo aileko mu 50 C.E. Aikele mu Korinti “umwaka umo ne myeshi mutanda (6), alesambilisha muli bene icebo ca kwa Lesa.” Na kabushe, “na bena Korinti abengi abaumfwile balisumine no kubatishiwa.” (Imilimo 18:5-11) Paulo alipooseleko sana amano kuli bumupashi bwa basumina banankwe aba mu Korinti. E lyo na bena Korinti na bo balimulembele kalata ukuti abapandeko amano pa fyo bengapingula imilandu imo. (1 Abena Korinti 7:1) Kabili alibafundile mu nshila iisuma.
4 Paulo alembele ukuti: “Muleyesha mwe bene mumone nga muli mu citetekelo, muleilinga mwe bene.” (2 Abena Korinti 13:5) Ukumfwila uku kufunda kufwile kwalicingilile Abena Kristu ba mu Korinti ukukanatwishika inshila ya citetekelo iyo bali no kulaendamo. Na ifwe bene kuti twacingililwa nga tuleumfwila uku kufunda. Nomba kuti twaumfwila shani uku kufunda kwa kwa Paulo? Bushe kuti twayesha shani pa kuti tumone nga tuli mu citetekelo? Kabili finshi fyabimbwamo mu kuilinga fwe bene?
“Muleyesha Mwe Bene Mumone Nga Muli mu Citetekelo”
5, 6. Cipimo nshi twakwata ico tulingile ukukonka pa kuyesha nga tuli mu citetekelo, kabili mulandu nshi ici cipimo cawamina?
5 Pa kwesha, kulabako cimo iceshiwa nelyo ukupimwa kabili kulaba ne fipimo fya kukonka pa kwesha ico cintu. Muli ili lyashi lyesu, icilingile ukweshiwa te citetekelo nelyo fyonse ifyo twasuminamo. Lelo, ifwe bene umo umo, ni fwe tulingile ukweshiwa. Pa kuyesha, tulingile ukukonka ifipimo fimo. Ulwimbo lwalembele kemba wa malumbo Davidi lutila: “Amalango ya kwa Yehova yafikapo, yabweseshamo umweo; ukushimika kwa kwa Yehova kwa cishinka, kulengo wapelwa amano ukubo wa mano; ifya kulangulula fya kwa Yehova fyalitambalala, filengo mutima ukusamwa; ifunde lya kwa Yehova lyalisanguluka, libuutusha pa menso.” (Amalumbo 19:7, 8) Mu Baibolo mwaba amalango ya kwa Yehova ayafikapo, ifipoope fyakwe ifyatambalala, ifya kucinkulako fyakwe ifya cishinka na mafunde ayasanguluka. Ubukombe busangwa mu Baibolo e cipimo cisuma ico tulingile ukukonka pa kuyesha.
6 Umutumwa Paulo asosele pali ubu bukombe bwapuutwamo na Lesa ukuti: “Pantu icebo ca kwa Lesa ca mweo kabili ca maka kabili calitwa ukucila ulupanga ulwatwila kubili kubili kabili cilapulinkanya na ku kulekanya umweo no mupashi, ne mfyufyu no bufyompo bwa shiko, kabili kuti calingulula amatontonkanyo na mapange ya mutima.” (AbaHebere 4:12) Ca cine, icebo ca kwa Lesa kuti caesha imitima yesu, e kuti ifyo twaba lwa nkati. Bushe kuti twabomfya shani ubu bukombe ubwatwa kabili ubwa maka? Kemba wa malumbo alilondolola bwino bwino ifyo twingabomfya icebo ca kwa Lesa ku kwesha imitima yesu. Atila: “Alishuko muntu . . . [uo] mu malango ya kwa Yehova e mwabo kubekwa kwakwe, ne fili mu malango yakwe afitontonkanya akasuba no bushiku.” (Amalumbo 1:1, 2) ‘Amalango ya kwa Yehova’ yaba mu Cebo ca kwa Lesa, Baibolo. Tulingile ukulabekelwa mu kubelenga Icebo ca kwa Yehova. Na kabushe, tufwile ukusangako inshita ya kubelenga Baibolo mu kantepentepe, e kutila ukulatontonkanya pa fyo tulebelenga. Ilyo tulebelenga Baibolo, tufwile ukuleka ubukombe bwabamo ukutwesha.
7. Ni nshila nshi iisuma iya kuyeseshamo pa kuti tumone nga tuli mu citetekelo?
7 Inshila isuma iya kuyeseshamo pa kuti tumone nga tuli mu citetekelo kulabelenga no kwetetula pa Cebo ca kwa Lesa no kulamona nga ca kuti imisango yesu nailingana ne fyo tulesambilila. Twaliba aba nsansa ico tulafwiwa sana pa kuti twishibe ifyo Icebo ca kwa Lesa cisosa.
8. Impapulo sha “musha wa cishinka kabili uwashilimuka” kuti shatwafwa shani ukuyesha pa kuti tumone nga tuli mu citetekelo?
8 Yehova alitupeela amafundisho ayaba mu mpapulo shisabankanishiwa no “musha wa cishinka kabili uwashilimuka,” ishilondolola Amalembo. (Mateo 24:45) Ku ca kumwenako, tontonkanyeni pa mukululo utila “Amepusho ya Kutontonkanyapo” uuba pa mpela ya fipandwa ifingi mu citabo ca Palameni Kuli Yehova.a Ala uyu mukululo ulatupeela ishuko lya kuyesha ilisuma nga nshi! Na malyashi ayengi sana ayaba muli bamagazini besu aba Ulupungu lwa kwa Kalinda na Loleni!, na yo yalatwafwa ukuyesha pa kuti tumone nga tuli mu citetekelo. Umwanakashi umo Umwina Kristu alandile pa fipande fyalelanda pa mabuuku ya mu Amapinda ifyali muli bamagazini ba Ulupungu lwa kwa Kalinda aba nomba line ukuti: “Ifi fipande fisuma nga nshi. Filangafwa ukuibebeta no kumona nga ca kuti insoselo, imisango, ne fyaba mu mutima wandi filelingana ne fipimo fya kwa Yehova ifyalungama.”
9, 10. Finshi Yehova aatupeela ifitwaafwa ukulayesha pa kuti tumone nga tuli mu citetekelo?
9 Na kabili tulasambilishiwa no kukoseleshiwa ilyo tulongana mu filonganino fyesu, pa kulongana kukalamba, na pa kulongana kwa citungu. Ukulongana kwaba pa fya ku mupashi ifyo Yehova apeela abantu abo Esaya asesemepo ukuti: “Nomba mu nshiku ishikakonkapo, e mo lukalimbo lupili lwa ng’anda ya kwa Yehova pa muulu wa mpili, no kusumbulwo kucilo tupili. Shikakonkomokelako inko shonse, bakayako na bantu na bantu abengi, no kutila, Endeni, natunine tuye ku lupili lwa kwa Yehova, . . . ukuti atulange imibele yakwe, no kuleka twende mu nshila shakwe.” (Esaya 2:2, 3) Cine cine lipaalo ukusambilishiwa pa nshila sha kwa Yehova muli uyu musango!
10 Inshila na imbi tuyeseshamo kukutika ku kufunda ukwa bamunyinefwe aba bumupashi, ukusanshako baeluda ba mu filonganino fyesu. Pali aba Baibolo itila: “Mwe bamunyinane, umuntu nga alufyanya ukwabula ukwibukila, aba muli imwe aba bumupashi esheni ukulungika uwa musango yo ne mitima yafuuka, ilyo uleilolekesha we mwine, epali nobe watunkwa.” (Abena Galatia 6:1) Ala tulatasha sana pali iyi nshila isuma iitwafwa ukwaluka!
11. Finshi fyabimbwamo mu kuyesha pa kuti tumone nga tuli mu citetekelo?
11 Kanshi, impapulo shilanda pali Baibolo, ukulongana kwa Bwina Kristu, na baume basontwa, fya bupe fisuma ifyo Yehova atupeela. Nomba ni fwe fwe bene tulingile ukuiceeceeta pa kuti tumone nga tuli mu citetekelo. E ico, nga tulebelenga impapulo nangu tulekutika ku kufunda ukwa mu Malembo, tulingile ukulayipusha atuti: ‘Bushe ifi e fyo naba? Bushe ndacita ifi fintu? Bushe ndakonka fyonse ifyo fwe Bena Kristu twasuminamo?’ Ifyo tumona ifyebo tupokelela ukupitila muli ishi nshila na fyo filakuma sana bumupashi bwesu. Baibolo itila: “Umuntu wa bumubili tapokelela ifya mupashi wa kwa Lesa, pantu kuli wene fyena buwelewele; kabili te kuti afishibe, ico fibebetwa ku mupashi. Lelo, umuntu wa bumupashi abebeta fyonse.” (1 Abena Korinti 2:14, 15) Kanshi tulingile ukutwalilila ukumona ifyebo tubelenga mu fitabo fyesu, bamagazini, na mu mpapulo shimbi, ukusanshako ne fyo tusambilila pa kulongana, no kufunda kwa baeluda nge fyebo fya bumupashi!
“Muleilinga Mwe Bene”
12. Ukuilinga fwe bene kusanshamo finshi?
12 Ukuilinga fwe bene kusanshamo no kuiceeceeta. Ca cine ukuti twaliba mu cine, lelo bushe lyonse twikalila umwabele cine? Na kabili ukuilinga fwe bene kusanshamo ukulanga ukuti twalikosoka kabili tulatootela pa fya ku mupashi tuipakisha.
13. Ukulingana na AbaHebere 5:14, kuti twailinga shani pa kumona nga twalikosoka?
13 Finshi twingailingilako pa kumona nga tuli Bena Kristu abakosoka? Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Ifilyo ifyakosa fya bakosoka, abo ukupitila mu kubelesha bakansha ukulingulula kwabo ku kulekanya icalungama ne cabipa.” (AbaHebere 5:14) Tulanga ukuti twalikosoka ilyo tukansha ukulingulula kwesu. Kwati fye ni filya uubutuka ulubilo akosha imicincili ilyo ubushiku bwa kucimfyanya bushilafika, na ifwe tulingile ukukansha ukulingulula kwesu pa kulakonka ifishinte fya mu Baibolo.
14, 15. Mulandu nshi tulingile ukupooseshako amano ku kusambilila icine cashika ica mu Cebo ca kwa Lesa?
14 Nomba ilyo tushilatendeka ukukansha ukulingulula kwesu, intanshi tulingile ukunonka ukwishiba. Pa kuti tulelingulula bwino, tulingile ukukwata isambililo lya pa lwesu ilya lyonse. Ukulingulula kulakoselako nga tulekwata isambililo lya pa lwesu, sana sana pa fyashika nga nshi ifya mu Cebo ca kwa Lesa. Pa myaka iingi, Ulupungu lwa kwa Kalinda lwalilanda sana pa malyashi ayengi ayashika. Bushe tucita shani nga twasanga ifipande ifilelanda pa malyashi ayashika? Bushe tulaba no mulele wa kubelenga ifipande fya musango yo pantu fye “mwaba ifintu fimo ifyayafya ukwiluka”? (2 Petro 3:16) Tatuba no muleele, lelo tulatukusha pa kuti twishibe icilelandwapo.—Abena Efese 3:18.
15 Nga catukosela ukukwata isambililo lya pa lwesu, tulingile ukupooseshako amano pa kuti tulundulule icilaka ca kusambilila.b (1 Petro 2:2) Pa kuti tukosoke, tufwile ukulalya ifya kulya fyakosa, icine icashika ica mu Cebo ca kwa Lesa. Nga tatulecite fi, tatwakalelingulula bwino. Na kabili ukuilinga pa kuti tumone nga twalikosoka kusanshamo ifingi ifyacila na pa kulingulula. Cila bushiku tulingile ukulacita ifyo tusambilila mwi sambililo lya pa lwesu.
16, 17. Umusambi Yakobo atufunda finshi pa ‘kuba bakacita wa cebo’?
16 Na kabili, ukuilinga fwe bene kumonekela na mu fyo tutootela pa kwishibe cine, ukupitila mu milimo yesu iya citetekelo. Pa kulondolola ifyo twingaiceeceeta muli iyi nshila, umusambi Yakobo atile: “Mube bakacita wa cebo, te bakomfwa fye iyo, e kuibeepa fye. Pantu umuntu nga ni komfwa wa cebo, kabili te kacita, wene aba ngo muntu uulolesha icinso cakwe ica cifyalilwa mu cilola. Pantu alailolesha, no kufumapo, na po pene alabako umusango wa muntu aba. Lelo uulengela mu mafunde yapwililika aya buntungwa no kwikalililamo, uyu muntu, pantu te komfwa wa cilafi, lelo ni kacita wa mulimo, akaba uwa nsansa mu kucita wene.”—Yakobo 1:22-25.
17 Yakobo aleti fye: ‘Lolesheni mu cilola ca cebo ca kwa Lesa no kuiceeceeta. Muletwalilila ukuiceeceeta no kubomfya ifyo mulemona mu cebo ca kwa Lesa. E lyo mwilalaba bwangu ifyo mulemona. Kabili alukeni umo mulekabila ukwaluka.’ Kwena, limo limo, kuti cayafya ukukonka uku kufunda.
18. Mulandu nshi cafisha ukumfwila ukufunda kwa kwa Yakobo?
18 Ku ca kumwenako, natulande pa fifwaikwa pa kubombako umulimo wa kubila Ubufumu. Paulo alembele ukuti: “Ku mutima e ko umuntu atetekela no kulungamikwa, lelo ku kanwa alumbula no kupusuka.” (Abena Roma 10:10) Tukabila ukwaluka mu fingi pa kuti tulelumbula ku kanwa ifyebo fye pusukilo. Fwe bengi tacatwangukila ukubomba umulimo wa kushimikila. Tukabila ukwaluka mu fingi no kuipeelesha e lyo tukaba abacincila. Kabili tukabika uyu mulimo apo ulingile ukuba mu mikalile yesu. (Mateo 6:33) Nomba nga twatendeka fye ukubomba uyu mulimo Lesa atupeela, tulaba aba nsansa pantu uyu mulimo ulalumbanya Yehova. Bushe tuli bakabila ba Bufumu abacincila?
19. Finshi imilimo yesu iya citetekelo ilingile ukusanshamo?
19 Finshi imilimo yesu iya citetekelo ilingile ukusanshamo? Paulo atile: “Ifintu ifyo mwasambilile no kupokelela ne fyo mwaumfwile ne fyo mwamwene muli ine, mulecita ifi fine; na Lesa wa mutende akaba na imwe.” (Abena Filipi 4:9) Ukulacita ifyo twasambilila, ifyo twapokelela, ifyo twamona no kuumfwa, e kupima ukuti tuli basambi ba Bwina Kristu abaipeela. Ukupitila muli kasesema Esaya Yehova atweba ukuti: “Iyi e nshila. E mo mwende.”—Esaya 30:21.
20. Bantu ba musango nshi ababa ipaalo ilikalamba nga nshi ku cilonganino?
20 Abaume na banakashi aba mukoosha mu kusambilila Icebo ca kwa Lesa, abacincila mu kushimikila imbila nsuma, abantu aba cishinka, kabili abatungilila Ubufumu muli bucishinka, baba lipaalo ilikalamba nga nshi ku cilonganino. Balakosha icilonganino babamo. Balaafwilisha sana, maka maka apo abapya aba kusakamana nabafula nga nshi. Nga twalaumfwila sana ukufunda kwa kwa Paulo ukwa ‘kulayesha fwe bene pa kuti tumone nga tuli mu citetekelo, no kulailinga fwe bene,’ na ifwe bene tukalacincisha no kukosha bambi mu cilonganino.
Mulebekelwa mu Kucita Ukufwaya kwa kwa Lesa
21, 22. Kuti twabekelwa shani mu kucito kufwaya kwa kwa Lesa?
21 Imfumu Davidi iya mu Israele wa ku kale yaimbile ukuti: “Nabekelwo kucite co mutemenwe, mwe Lesa wandi; kabili amalango yenu yali mu mutima wandi.” (Amalumbo 40:8) Davidi alebekelwa mu kucito kufwaya kwa kwa Lesa. Mulandu nshi? Pantu amafunde ya kwa Yehova yali mu mutima wakwe. Davidi taletwishika inshila ali no kulaendamo.
22 Amafunde ya kwa Lesa nga yaba muli ifwe, tatwakaletwishika inshila iyo tulingile ukulaendamo. Tukalabekelwa mu kucito kufwaya kwa kwa Lesa. Kanshi, shi ‘natulepilikita’ apapela maka yesu ilyo tulebombela Yehova ne mitima yesu yonse.—Luka 13:24.
[Amafutunoti]
a Casabankanishiwa ne Nte sha kwa Yehova.
b Moneni imitubululo iingamwafwa ukukwata isambililo lisuma mu citabo ca Nonkelenimo mu Masambililo ya Isukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa amabula 27-32, icasabankanishiwa ne Nte sha kwa Yehova.
Bushe Muleibukisha?
• Kuti twayesha shani pa kumona nga tuli mu citetekelo?
• Finshi fyabimbwamo mu kuilinga fwe bene?
• Kuti twailinga shani pa kuti tumone nga tuli Bena Kristu bakosoka?
• Bushe imilimo yesu iya citetekelo itwafwa shani ukuiceeceeta pa kuti tumone untu twaba?
[Icikope pe bula 23]
Bushe mwalishiba inshila iisuma iya kuyeseshamo pa kuti mumone nga muli mu citetekelo?
[Icikope pe bula 24]
Tulailinga ukumona nga tuli Bena Kristu bakosoka ilyo tubomfya amaka yesu aya kulingulula
[Ifikope pe bula 25]
Tulailinga fwe bene ilyo ‘tuba bakacita wa cebo, te bakomfwa fye’