Ico Baibolo Itwafwila na Muno Nshiku
“Amalembo yonse aya mushilo yafuma kuli Lesa kabili ya mulimo ku . . . kulungika ifintu.”—2 TIMOTE 3:16.
UKUTULA na kale, Baibolo yalilenga abantu ba nkulilo shalekanalekana ukwalula imibele yabo. Ilembo lili pa muulu, e lilelanga umulandu Baibolo yakwatila amaka ya kwalwila abantu, no yu mulandu wa kuti amano yabamo yafuma kuli Lesa. Nangu ca kuti bantu balembele Baibolo, ifyabamo mano ya kwa Lesa. Baibolo itila: “Umupashi wa mushilo e walengele ukuti [abantu] balande amashiwi ayafumine kuli Lesa.”—2 Petro 1:21.
Baibolo kuti yatwafwa sana. Nomba twalalanda fye pa nshila shibili isho ingatwafwilamo. Ica kubalilapo ca kuti ilatweba icifwaikwa sana pa kuti ubumi bwesu bube bwino. Ica bubili ca kuti yalikwata amaka ya kwalula abantu pa kuti ubumi bwabo bube bwino. Natulande pali ifi fine fintu fibili.
Ukwishiba Ifingalenga Ubumi Bwesu Ukuba Bwino
Lesa atulaya muli Baibolo ukuti: “Nkakucenjesha no kukusambilisha inshila iyo ufwile ukuyamo. Nkakupanda amano ninshi na menso yandi yali pali iwe.” (Amalumbo 32:8) Nga namumona, Lesa tatupanda fye amano epela, lelo alatulenga no kuti tucenjele, e kutila alalenga tuleishiba bwino bwino ifyo ifintu fili ne cilengele fibe muli iyo nshila. Ukuba abacenjela mu kwishiba ifingatunonsha kuti kwatwafwa ukukanaonaula inshita ku fintu ifishacindama.
Ku ca kumwenako, ico abantu abengi bafwaisha fye mu bumi kulumbuka no kukwatisha icuma. Ifitabo ifingi ifya bumpanda mano filanda pa fyo umuntu engacita pa kuti acile bambi, alumbuke e lyo no kukwata icuma. Lelo Baibolo itweba ukuti: “Ukucimfyanya. . . ca fye kabili kuuma fye umwela.” “Uwatemwa silfere tatila yafula.” (Lukala Milandu 4:4; 5:10) Bushe uku kufunda kuti kwatwafwa na ifwe?
Pa kuti tulangilile ifyo ukufunda kwaba mu Baibolo kwingatwafwa, natulande ifyo cali kuli ba Akinori aba mu calo ca Japan. Pa mulandu wa kuti tabalefwaya abantu ukubacila, ba Akinori bailesambilila amasambililo pa yuniversiti yalumbukishe no kwingile ncito ku kampani iyalumbuka sana. Ba Akinori balemona ukuti ifintu fyonse fyalebendela fye bwino. Lelo ifi fyonse bacitile tafyalengele ukuti babe ne nsansa nge fyo baletontonkanya ukuti e fyo cikaba. Lelo amalangulushi no kufunshika kwalengele ubumi bwabo ukubipa. Abanabo balebomba nabo tapali ifine fine ifyo bacitilepo ku kubasansamusha. Pa mulandu no bulanda bakwete, batampile ukunwesha ubwalwa kabili balepanga no kuipaya. Lyena batampile ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova. Ifyo basambilile mu Baibolo fyalengele beshibe ukutila ifyo balemona ukuti e fyacindama, kanshi tafyacindama na kucindama. Tapakokwele, ubulanda bwabo bwatampile ukupwa. Ukucila ukukonkelela icilumba bakwete no kufwaisha icuma, ba Akinori baishileshininkisha ukuti ipinda lya mu Baibolo ilitila: “Umutima uwatekanya e bumi bwa mubili,” lya cine.—Amapinda 14:30.
Bushe imwe mumona ukuti cinshi cacindamisha mu bumi? Cinshi mumona ukuti e cingamulenga ukuba ne nsansa shine shine? Bushe kukwata icupo icisuma? Nelyo ukukusha bwino abana? Bushe kukwata ifibusa ifingi? Bushe kwikala bwino? Ifi fyonse fyalicindama. Na kuba na Baibolo ilalandapo ukuti fyalicindama, lelo taitila e fyo tufwile ukupooseshako amano. Baibolo yalilanda pa cintu cimo icikalamba icifwaikwa pa kuti umuntu abe ne nsansa, itila: “Tiina Lesa wa cine no kusunga amafunde yakwe. Pantu ici e cifwaikwa ku bantu bonse.” (Lukala Milandu 12:13) Nga twafilwa ukukonka ifi Baibolo yalanda, ubumi bwesu te kuti buwame, kuti twapelenganishiwa kabili kuti twasuka twafuupuka. Lelo Baibolo itweba ukuti: “Alipaalwa uutetekela Yehova.”—Amapinda 16:20.
Ifyo Baibolo Yalula Abantu
Umutumwa Paulo alembele ati: “Icebo ca kwa Lesa ca mweo kabili ca maka.” Nga filya fine ulupanga ulwatwila kubili kubili lwaba, e fyo ne Cebo ca kwa Lesa caba, kuti capula mu matontonkanyo na mapange ya muntu. (AbaHebere 4:12) Baibolo yalikwata amaka ya kwalula imikalile ya bantu pantu taibalenga fye ukuimona ifyo baba, lelo ilabafwa ukuishiba bwino bwino. Kanshi abantu abakwata imitima isuma, kuti bailuka ukuti balingile ukwaluka. Ku ca kumwenako, Abena Kristu bali mu cilonganino ca mu Korinti balipo abapuupu, bacakolwa, abacende, kabili balecita ne fintu fimbi ifyabipa. E ico Paulo atile: “Bamo e fyo mwali. Lelo mwalisambwa . . . mu mupashi wa kwa Lesa wesu.” (1 Abena Korinti 6:9-11) Umupashi wa mushilo uwa kwa Yehova walikwata amaka na lelo line, kabili kuti walenga abantu ukwaluka.
Ba Mario, abekala ku Bulaya, bali ba lubuli nga nshi kabili balepeepa no kushitisha ibange. Bushiku bumo ilyo kapokola abapokele ibange, balifulilwe sana ica kuti baumine kapokola bamonawila na motoka. E lyo na cimbi ca kuti ba Mario, tabalebomba kabili balikwete ne nkongole ishingi. Ilyo bailwike ukuti te ukuti bapwishe amafya abene, balisumiine ukulasambilila Baibolo. Ilyo ba Mario batwalilile ukusambilila, batampile ukulamoneka aba busaka, balekele ukubomfya no kushitisha imiti ikola, kabili balilekele no lubuli. Abengi abaishibe ifyo ba Mario bali kale balipapile sana ukumona ifyo bayalwike. Balibemike no kubepusha abati, “Bushe cine cine ni mwe ba Mario?”
Cinshi cilenga abantu bamo pamo nga ba Akinori na ba Mario ukwaluka no kutendeka ukulaikala bwino ica kuti bakwata ne nsansa? Ukwabula no kutwishika, icilenga ca kuti baleshiba Lesa ilyo balesambilila Baibolo. Ni Lesa fye epela, e wingatweba ifya kukonka pa kuti tuleikala bwino pali ino nshita, no kuba ne subilo lya kwikala umuyayaya ku ntanshi. Nga filya fine wishi alanda ku mwana wakwe, Yehova Lesa na o alatweba ukupitila muli Baibolo ukuti: “We mwana wandi, umfwa kabili pokelela ifyebo fyandi. E lyo ikafula imyaka ya mweo obe. . . . Ilyo ule-enda, tashakafyantikwe intampulo shobe, kabili nga wabutuka, tawakaipunune. Ikatisha ukusalapula; wilekelako. Ulekusunga, pantu e mweo obe.” (Amapinda 4:10-13) Ni kwi kumbi uko twingapandwa amano yene yene ukucila kuli Kabumba wesu?
[Akabokoshi ne Cikope pe bula 7]
Baibolo Kuti Yatwafwa na Muno Nshiku
Muli Baibolo mwaliba amasambililo ayayanguka lelo ayacindama ayengatutungulula mu mikalile yesu. Amasambililo yamo ni aya:
• Ukulaumfwana na banensu
“E ico, fyonse ifyo mufwaya abantu ukuti balemucitila, e fyo na imwe mulebacitila.”—Mateo 7:12.
“Uwaiceefya pali imwe bonse e mukalamba.”—Luka 9:48.
“Mutwalilile ukusekelela abeni.” —Abena Roma 12:13.
• Ifya kuleka imisango yabipa
“Uule-enda na ba mano akaba uwa mano, lelo uwangala na bawelewele akacula.”—Amapinda 13:20.
“Wiba pa banwensha umwangashi.”—Amapinda 23:20.
“Wibikana icibusa no ufulwa bwangu.”—Amapinda 22:24.
• Ifya kukwata icupo icisuma
“Onse atemwe umukashi wakwe ifyo aitemwa umwine; umukashi na o abe na katiina ku mulume wakwe.”—Abena Efese 5:33.
“Fwaleni umutima wa nkumbu, icikuuku, ubupete, ukufuuka, no kushishimisha. Muleshipikishanya no kubelelana uluse.”—Abena Kolose 3:12, 13.
• Ifya kusambilisha abana
“Sambilisha umwaice umo afwile ukubela; ne lyo akakota takafumemo.” —Amapinda 22:6.
“Mwe bashibo, mwilakalifya abana benu, lelo mulebakusha ukulingana no kusalapula kwa kwa Yehova no kukonkomesha kwakwe.”—Abena Efese 6:4.
• Ifya kusengauka ukuumana
“Ukwasuka ukwafuuka kunasha ubukali, lelo amashiwi ya kukalifya yalenga umuntu ukukalipa.”—Amapinda 15:1.
“Ku kucindikana ni mwe mubalilepo.”—Abena Roma 12:10.
Nangu tulecita ubukwebo na banensu, te kuti tulepusana nga tulelemba ifyo tulesuminishanya. E mulandu wine umubomfi wa kwa Lesa Yeremia alembeele ukuti: “Nalembele kalata no kukakatikapo icikakatikilo, nalengele ne nte ukumonako ilyo nalepima indalama pali sekelo.”—Yeremia 32:10.
• Ukutontonkanya pa fintu ifisuma
“Muletontonkanya pali fyonse ifya cine, . . . ifyatemwikwa, . . . ifyawama, pali conse icisuma icabako na pali conse ica kutasha icabako, twalilileni ukutontonkanya pali fi fintu.”—Abena Filipi 4:8.
Baibolo ilanda ukuti tatufwile ukwikalila fye ukulatontonkanya pa fyabipa kabili ilasuusha “abailishanya pa mikalile yabo.” Itila: “Sekeleleni mwi subilo.”—Yuda 4, 16; Abena Roma 12:12.
Nga tulekonka ifi fyebo, tukalaikala bwino e lyo na kabili tukalakonka ifyo Lesa afwaya no kupokelela amapaalo yakwe. Baibolo itila: “Abalungama e bakekala mu calo, Kabili bakekalamo umuyayaya.”—Amalumbo 37:29.
[Ifikope pe bula 5]
(Ku kuso) Ilyo ba Akinori bali bashimakwebo, apa nomba bali na bakashi babo baleshimikila no muntu amashiwi ya mu Baibolo