Isubilo Lilakosha

ISUBILO lya cine, ilisangwa mu Baibolo, lyalicila pa kufuluka icintu. Pantu ukufuluka fye te kuti kube ne shinte lya cine cine kabili limo ico tufuluka te kuti cimoneke no kumoneka. Isubilo lya cine na kabili, lyalicila pa kwenekela fye fimo, pantu ifintu ifile-enekelwa te lyonse fiba ifisuma.

Baibolo ilangilila ukuti abantu ba mu calo tabakwata isubilo lyakosa ilya cine; abantu balafwa, kabili pa mulandu wa kuti tabaishiba ifyo Lesa afwaya kuli bena, tababa ne subilo lya nshita ya ku ntanshi. Solomone alondolwele ifyo umuntu aba uwa fye ukwabula Lesa ilyo atile, “mupu wa mipu”!—Lukala Milandu 12:8.

Ifyo abantu abashacetekela Lesa no bulayo bwakwe ubwa kubuusha abafwa basosa, fyalipalana na mashiwi ya bekashi ba mu Yerusalemu bacintomfwa, abo, mu cifulo ca kulapila no kuba no bulanda ilyo umusumba wabo wali mupepi no konaulwa kuli Lesa, batwalilile fye ukuipoosaika. Baleti: “Natulye no kunwa, pantu mailo tukafwa.” (Esaya 22:13) Umutumwa Paulo atusokele ukuti tatufwile ukulufiwa ku mibele ya bantu ba musango yo ababule subilo.—1 Abena Korinti 15:32, 33.

Paulo taleti abantu ba ku calo tabakwata nangu fimo ifisuma ifyo basuubila. Lelo, alangile ukuti, ukwabula Lesa, ukusuubila kwa muntu ukwa musango yo takwaba kwa cine cine; kwa fye.

Intulo ye Subilo

Yehova Lesa e Ntulo ye subilo lya cine kabili E wingafishapo amalayo yakwe yonse no kusuubila kwa bantu bonse abamutetekela. Mulandu fye wa luse lwakwe e co apeelela abantu ‘icisansamushi ne subilo lisuma.’ (2 Abena Tesalonika 2:16) Mu Malembo ya ciHebere mwaba amashiwi ayengi aya kuti isubilo, ukutetekela no kucetekela muli Yehova. Pa mulandu wa luse lwakwe, Lesa aebele abantu bakwe abaleya muli bunkole pa mulandu wa kumupondokela, atile: “Pantu ninjishiba amatontonkanyo ayo ndemutontonkanya, . . . amatontonkanyo ya mutende, te ya bubi iyo, aya kumupeele cilayo ne cilolelo.”—Yeremia 29:11.

Ubulayo bwa kwa Yehova bwalengele icitetekelo ne subilo ifya bena Israele ba cishinka ukutwalilila ilyo baali muli bunkole mu Babele; bwalikoseshe sana abaume pamo nga Esekiele na Daniele, pantu Yehova atile: “Kuli icilolelo ku nshiku ishikakonkapo, abana bobe bakabwelela mu mupaka wabo.” (Yeremia 31:17) Cilya cilolelo caishilefishiwapo ilyo abaYuda ba busumino abashalapo babwelele mu 537 B.C.E. ku kukuula Yerusalemu ne tempele cipya cipya.—Esra 1:1-6.

Isubilo lya mubomfi wa kwa Lesa ilya kuti akapokelela icilambu te lya bukaitemwe iyo. Pa kwishiba bwino no kumfwikisha fintu Lesa aba, umuntu afwile aishibo kuti uluse na bukapekape yaba mibele yapulamo iya kwa Lesa; tafwile kusumina fye ukuti Lesa eko aba, lelo no kuti aba ni “kalambula wa bamufwaisha.”—AbaHebere 11:6.

Isubilo Lilafwaikwa pa Kuba ne Citetekelo

Isubilo lilafwaikwa na pa kuba ne citetekelo; e shinte lya citetekelo. (AbaHebere 11:1) Icitetekelo na co, cilakosha isubilo. Pa kuti akoseleshe Abena Kristu, umutumwa Paulo alanda pa ca kumwenako cisuma ica kwa Abrahamu.

Pali Abrahamu no mukashi wakwe Sara, abalemonwa ku bantu ukuti te kuti bakwate abana, casoswa ati: “Nangu ca kuti tapali isubilo, lelo apo alisubile ali ne citetekelo, pa kuti abe wishi wa nko ishingi ukulingana ne casoselwe ukuti: ‘E fyo lukabo lubuto lobe.’” Abrahamu alishibe ukuti umubili wakwe no wa kwa Sara te kuti ukwate abana, wali “uwafwa.” Lelo icitetekelo cakwe tacanakile. Mulandu nshi? “Pa mulandu wa bulayo bwa kwa Lesa, tapungaile ku kubulwa icitetekelo, lelo abele uwa maka ku citetekelo cakwe.”—Abena Roma 4:18-20.

Nomba umutumwa alanda pa ca kumwenako ca citetekelo ne subilo ifya kwa Abrahamu ukukuma ku Bena Kristu, ukuti: “Natwange, pe subilo lya bukata bwa kwa Lesa, . . . kabili isubilo taliseebanya iyo; pantu ukutemwa kwa kwa Lesa kwapongolwelwa mu mitima yesu ukupitila mu mupashi wa mushilo, uwapeelwe kuli ifwe.”—Abena Roma 5:2, 5.

Isubilo lya Bena Kristu

Isubilo lya Bena Kristu, ne lya bantu fye bonse lyaba muli Yesu Kristu. Ukunonka ubumi bwa muyayaya ku muulu nelyo pe sonde kwaishile fye lintu Yesu Kristu ‘aasanike ulubuuto pa bumi no kukanabola ukupitila mu mbila nsuma.’—2 Timote 1:10.

Isubilo lya bumi bwa muyayaya ne lya kukanabola ilyo “abakumako ku bwite bwa ku muulu” bakwata lya cine cine kabili kuti lyashintililwapo icine cine. (AbaHebere 3:1) Litungililwa ne fintu fibili umo Lesa ashingabepa, e kutila, ubulayo bwakwe no mulapo, ne subilo lyaba muli Kristu, uwaba nomba mu muulu kabili uushifwa. Kanshi, ili subilo lyaba nge “nanga ya mweo, ilyashininkishiwa kabili ilyaikashiwa, kabili liingila mu kati ka cisalu [nga fintu shimapepo mukalamba aleingila Umwashilisha pa Bushiku bwa Kukonsolwela], umo Yesu, solwesolwe aingile pa mulandu wesu, uwaba shimapepo mukalamba mu musango wa kwa Melkisedeke pe na pe.”—AbaHebere 6:17-20.

Ubusuma Bwaba mu Kutwalilila ne Subilo

Baibolo, yalikomailapo ukuti Abena Kristu bafwile ukwikatilila ‘isubilo limo.’ (Abena Efese 4:4) Pa kutwalilila ne subilo cifwaya ukulabombesha no kukanaba no mwenso pa kulanda, e lyo no “kuitakisha” pe subilo.—AbaHebere 3:6; 6:11.

Isubilo libako nga twashipikisha amacushi; ne ci cilenga twasuminishiwa na Lesa, uupeela isubilo. (Abena Roma 5:2-5) Lyalumbulwa pamo ne citetekelo no kutemwa, e kutila lyaba pa fintu fitatu ifishibisha icilonganino ca Bena Kristu ukutula fye apo ukucita ifipesha mano kwapwilile ukwalecitwa ilyo icilonganino ca Bena Kristu ba kubalilapo capangilwe.—1 Abena Korinti 13:13.

Isubilo lilakabilwa ku Mwina Kristu. Lyendela pamo no kusekelela, umutende na maka ya mupashi wa mushilo. (Abena Roma 15:13) Lilenga twaba ababulo mwenso ilyo tulelanda na Lesa pa mulandu wa cikuuku cakwe ica bupe fye no luse lwakwe. (2 Abena Korinti 3:12) Lilenga Umwina Kristu ukusekelela ilyo aleshipikisha, te mulandu ne fyo ifintu fili. (Abena Roma 12:12) Filya fine icisote calecingilila umutwe wa mushilika, e fyo ne subilo lye pusukilo licingilila amatontonkanyo, ukulenga Umwina Kristu ukutwalilila uwa cishinka.—1 Abena Tesalonika 5:8.

Isubilo lilaafwa Umwina Kristu ukuba uwa busaka mu mikalile, pantu alishibo kuti Lesa na Kristu, ababa intulo ye subilo, ba mushilo kabili te kuti atile alapashanya Lesa no kuti akapokelela icilambu nga ca kutila ali uwakowela nelyo uushalungama. (1 Yohane 3:2, 3) Lyendela pamo ne mibele yapulamo iya kutemwa, pantu umuntu uwatemwa Lesa icine cine alaba ne subilo na mu malayo yonse aya kwa Lesa. Kabinge, akalasuubila ifisuma kuli bamunyina aba mu citetekelo, ukubatemwa no kucetekela ubufumacumi bwa mitima yabo muli Kristu.—1 Abena Korinti 13:4, 7; 1 Abena Tesalonika 2:19.