Ol Gudfala Pleplei We Oli Mekem Yumi Haremgud
“Long olgeta samting we yufala i kakae, mo we yufala i dring, mo long olgeta fasin blong yufala, oltaem yufala i mas leftemap nem blong God.”—1 KORIN 10:31.
1, 2. ?From wanem yumi save talem se ol samting we oli mekem yumi haremgud oli “kam long God nomo”? ?Be Baebol i givim wanem klia woning?
I STRET nomo we yumi wantem pleplei smol blong haremgud. God blong yumi, Jeova, hem i haremgud oltaem, mo hem i wantem we yumi tu yumi haremgud long laef. Taswe hem i givim fulap samting blong yumi save haremgud long olgeta. (1 Timoti 1:11; 6:17) Waes king ya Solomon i raetem se: “Mi mi luksave se wan rod nomo i stap, . . . [yumi mas] stap long gudfala laef . . . I gud yumi evriwan i gohed, yumi stap kakae, mo yumi stap dring, mo yumi stap glad long ol samting ya we yumi stap hadwok long hem, from we ol samting ya oli kam long God nomo.”—Prija 3:12, 13.
2 Taem yumi spel smol blong lukluk wan gudfala wok we yumi bin mekem, yumi haremgud. Samting ya i tru moa sipos yumi stap wetem ol gudfala fren no famle blong yumi. I stret nomo we yumi tingbaot glad ya olsem ‘samting we i kam long God.’ Be nating se God i givim nambawan presen ya, yumi no gat raet blong bitim mak long ol pleplei. Baebol i agensem man we i dring lusum hed, kakae bitim mak, no i mekem rabis fasin long saed blong seks. Baebol i givim woning se ol man we oli mekem ol fasin ya ‘bambae oli no save go insaed long niufala wol ya we God i king long hem.’—1 Korin 6:9, 10; Ol Proveb 23:20, 21; 1 Pita 4:1-4.
3. ?Wanem samting bambae i givhan long yumi blong wekapgud long saed blong spirit mo tingbaot bigfala dei blong Jeova oltaem?
3 Long ol las dei, i hadwok bitim olgeta taem bifo blong ol Kristin oli laef long fasin we i waes mo blong oli no folem ol rabis fasin blong wol ya. (Jon 17:15, 16) Olsem Baebol i talem, bighaf blong ol man tede “oli wantem tumas ol samting we oli stap harem gud long hem, i winim we oli stap lavem God.” From samting ya, oli “no save,” no ‘oli no wantem save’ long pruf we i soemaot se yumi stap klosap nomo long taem blong “bigfala trabol tumas.” (2 Timoti 3:4, 5; Matiu 24:21, 37-39) Jisas i givim woning long ol man blong hem se: “Yufala i mas lukaot gud. Yufala i no mas westem taem blong yufala long fasin ya we yufala i stap ronem lafet, mo yufala i stap drong, mo yufala i stap tingting tumas long laef blong wol ya. I nogud Dei ya blong mi i kam kasem yufala wantaem nomo, we yufala i no tingbaot nating, olsem we yufala i fas long wan trap.” (Luk 21:34, 35) Yumi ol man blong God tede, yumi tinghevi long woning ya blong Jisas. Yumi defren long ol man raonabaot long yumi we oli no obei long God, from we yumi traehad blong stap wekapgud mo tingbaot bigfala dei blong Jeova oltaem.—Sefanaea 3:8; Luk 21:36.
4. (a) ?From wanem i hadwok blong faenem ol gudfala pleplei? (b) ?Wanem advaes blong Efesas 5:15, 16 we yumi mas folem?
4 I no isi blong stap longwe long ol rabis fasin blong wol ya. Oli stap raonabaot long yumi evri ples mo Setan i mekem se oli luk naes. I hadwok moa blong stap longwe long ol rabis fasin ya taem yumi stap lukaot wan rod blong spel mo pleplei. Klosap olgeta pleplei blong wol oli joen wetem “ol rabis fasin we tingting blong [ol sinman] i wantem.” (1 Pita 2:11) Yumi save faenem ol nogud pleplei ya long ol pablik ples, be oli save kam insaed long haos blong yumi tu, tru long ol buk, televisen, Intenet, mo ol vidio kaset. Taswe Tok blong God i givim waes advaes ya long ol Kristin se: “Yufala i mas lukaot gud long ol fasin blong yufala. Bambae yufala i no mekem fasin blong man we i no gat hed. Yufala i mas mekem fasin blong man we i waes. Yufala i mas yusum evri janis we yufala i kasem blong mekem ol gudfala wok, from we naoia, ol fasin nogud oli gat paoa.” (Efesas 5:15, 16) !Yumi mas folem advaes ya! Sipos yumi mekem olsem, ol rabis pleplei ya oli no save pulum yumi mo westem taem blong yumi. Mo tu, oli no save spolem fasin fren blong yumi wetem Jeova. Sipos yumi lusum fasin fren ya, bambae yumi save lusum laef blong yumi blong olwe.—Jemes 1:14, 15.
5. ?Wanem rod blong kasem glad we i bigwan moa?
5 Ol Kristin oli gat plante samting blong mekem long laef blong olgeta. Taswe sam samtaem oli harem se oli nidim blong spel mo pleplei. Prija 3:4 i talem se i gat wan stret “taem blong man i haremgud” mo wan stret “taem blong man i danis.” Yes, Baebol i no talem se pleplei i wan samting blong westem taem, nogat. Be pleplei i mas mekem se yumi haremgud bakegen, i no mas spolem yumi long saed blong spirit, mo i no mas tekem taem we yumi yusum blong mekem ol samting long saed blong spirit. Ol Kristin we oli bigman long saed blong spirit oli luksave se oli kasem glad we i bigwan moa taem oli givim samting long narafala. Taswe oli putum wok blong Jeova long fasples long laef blong olgeta. Mo oli faenem trufala ‘pis long laef blong olgeta’ from we oli putum yok blong Jisas, we i no hevi, long solda blong olgeta.—Matiu 11:29, 30; Ol Wok 20:35.
Jusum Ol Gudfala Pleplei
6, 7. ?Wanem i save givhan long yu blong jusumaot ol pleplei we i stret?
6 ?Olsem wanem yumi save sua se pleplei we yumi jusum i stret long ol Kristin? Ol papa mama oli mas givhan long ol pikinini blong olgeta blong jusum ol gudfala pleplei, mo ol elda tu oli save givhan. Be i no sud gat nid blong ol narafala oli talem long yumi wanem buk, sinema, pleplei, danis, no singsing, i no stret long ol Kristin. Pol i talem se “olgeta we oli kam bigman finis . . . oli stap traehad longtaem finis, nao oli naf blong jusumaot wanem fasin i gud mo wanem fasin i nogud.” (Hibrus 5:14; 1 Korin 14:20) Baebol i givim ol gudfala rul we yumi save folem. Sipos yumi lesin long tingting blong yumi we yumi trenem folem Tok blong God, bambae i givhan long yumi blong haremsave wanem pleplei i stret mo i no stret long fes blong God.—1 Timoti 1:19.
7 Jisas i talem se: “Yufala i save makem tri long frut blong hem.” (Matiu 12:33) Yumi no mas jusum wan pleplei we i karem rabis frut, i min se i pulum yumi blong wantem faet, slip olbaot, no mekem wok blong kleva. Mo tu, sipos wan pleplei i putum laef no helt blong yumi long denja, no sipos i westem tumas mane we yumi nidim blong laef, no sipos i mekem tingting blong yumi i kam slak, no i mekem narafala i foldaon, pleplei ya i no stret long wan Kristin. Aposol Pol i givim woning long yumi se sipos yumi mekem samting we long tingting blong brata blong yumi i rong, ale yumi mekem sin. Pol i raetem se: “From we yufala i stap mekem i nogud long ol brata blong yumi, mo yufala i stap spolem tingting blong olgeta we oli no strong, yufala i stap mekem i nogud long Kraes ya. Sipos mit i save spolem brata no sista blong mi, bambae mi mi no moa save kakae mit bakegen samtaem. Mi no wantem mekem wan samting nating, we i save mekem wan narafala Kristin i foldaon long sin.”—1 Korin 8:12, 13.
8. ?Ol vidio mo kompiuta gem oli save mekem wanem trabol long yumi?
8 Ol stoa oli fulap long ol vidio gem mo pleplei blong kompiuta. Sam long olgeta oli gud nomo, mo yu save pleplei mo haremgud long olgeta. Be naoia plante long olgeta oli fulap long ol fasin we Baebol i no agri long olgeta. !Yumi no save talem se i wan gudfala pleplei taem ol man we oli plei oli mas faetfaetem olgeta mo kilkilim olgeta i ded, no taem oli mas mekem wan samting we i rabis olgeta! Jeova i no laekem nating olgeta we oli “laekem tumas blong mekem faet.” (Ol Sam 11:5; Ol Proveb 3:31; Kolosi 3:5, 6) Mo sipos wan pleplei i mekem se yu wantem kasem plante tumas samting no yu wantem faetem narafala, sipos i mekem se yu harem nogud long filing blong yu no yu westem tumas taem, ale yu mas luksave se hem i stap spolem yu long saed blong spirit mo yu mas jenisim fasin blong yu kwiktaem.—Matiu 18:8, 9.
Kasem Pleplei We Yu Nidim Long Rod We i Stret
9, 10. ?Olgeta we oli gat fasin luksave oli mekem wanem blong kasem spel mo pleplei we oli nidim?
9 Sam Kristin oli stap askem se: “?Wanem kaen pleplei i stret? Klosap olgeta pleplei blong wol oli agensem ol rul blong Baebol.” I gat sam gudfala pleplei, be yumi mas hadwok lelebet blong faenem. Yumi mas tingting rere mo plan fastaem. Ol papa mama nao oli mas mekem samting ya moa. Plante oli faenem ol gudfala rod blong spel wetem famle blong olgeta mo kongregesen. Maet oli spenem moa taem blong kakae tugeta, mo tokbaot sam samting we i kamaot long dei ya no wan samting long Baebol. Oli laekem ol storian olsem mo i leftemap tingting blong olgeta. Oli save go piknik, plei sam gem, go stap long haos tapolen klosap long solwota, no go long ol longfala wokbaot. Oli save haremgud blong mekem ol gudfala pleplei olsem, mo samting ya i save mekem tingting blong olgeta i spel.
10 Wan elda wetem woman blong hem i gat tri pikinini we trifala i bigwan finis. Tufala i talem se: “Taem ol pikinini blong mitufala i smol, mitufala i askem tingting blong olgeta long weples bambae mifala i go spel. Samtaem, mitufala i letem trifala i karem wanwan fren blong olgeta, mo samting ya i mekem se mifala i haremgud moa long spel ya. Taem wan impoten samting i hapen long laef blong ol pikinini, mitufala i mekem wan samting blong makem taem ya. Sam samtaem mitufala i singaot sam famle mo sam fren long kongregesen blong oli kam long haos, nao mifala i rus mo pleplei. Samtaem mifala i wokbaot long trak no long leg i go antap long ol bigfala hil, mo mifala i yusum taem ya blong kasem save moa long ol samting we Jeova i wokem.”
11, 12. (a) ?Yu save mekem wanem blong pulum sam narafala blong joen wetem yu long spel mo pleplei? (b) ?Plante Kristin oli no save fogetem wanem kaen faisn blong joen tugeta?
11 ?Olsem wanem long yu mo famle blong yu? ?Yufala i stap singaot sam narafala blong oli kam joen wetem yufala blong spel mo pleplei? Long kongregesen i gat ol wido, olgeta we oli no mared, mo ol mama we oli no gat man blong olgeta. Maet oli nidim blong pleplei smol blong leftemap tingting blong olgeta. (Luk 14:12-14) Maet yu singaot samfala we oli jes kasem save long trutok tu. Be yu mas lukaot se oli no gat sam nogud fasin yet we oli save spolem narafala. (2 Timoti 2:20, 21) Sipos sam olfala no sam we oli sik oli no save aot long haos blong olgeta, yu save karem wan kakae i go long haos blong olgeta mo kakae wanples wetem olgeta.—Hibrus 13:1, 2.
12 Plante Kristin oli no save fogetem ol taem we oli bin spenem blong kakae tugeta. Long ol taem olsem, i gat ol isi kakae nomo we i no flas, mo samfala oli storian olsem wanem oli kam trufala Kristin mo wanem samting i bin givhan long olgeta blong holemstrong long God. Yumi save storian long wan samting long Baebol, mo yumi save pulum evriwan we oli stap, wetem ol pikinini tu, blong oli joen long storian ya. Ol toktok we ol narafala oli talem i save leftemap tingting blong yumi mo toktok blong yumi i save leftemap tingting blong olgeta. I no nid blong wan i harem se hem i sem no i no naf blong joen long storian olsem.
13. ?Olsem wanem Jisas mo Pol i soem gudfala eksampol taem tufala i joen wanples wetem ol narafala?
13 Jisas i soem wan gudfala eksampol taem hem i singaot narafala i kam joen wetem hem mo taem ol narafala oli singaot hem blong joen wetem olgeta. Oltaem Jisas i yusum janis ya blong givim samting long saed blong spirit long ol narafala. (Luk 5:27-39; 10:42; 19:1-10; 24:28-32) Ol faswan disaepol blong Jisas oli folem fasin ya tu. (Ol Wok 2:46, 47) Aposol Pol i raetem se: “Mi mi wantem tumas blong kam luk yufala, blong bambae God i yusum mi blong givhan long yufala blong yufala i kasem paoa ya we Tabu Spirit i stap givim, blong mekem yufala i strong. Mo bakegen, mi wantem kam joen long yufala, blong bambae bilif blong yufala i save givhan long mi, olsem we bilif blong mi tu i save givhan long yufala.” (Rom 1:11, 12) Yumi tu, taem yumi joen wanples wetem ol narafala, yumi mas mekem se hemia wan taem blong leftemap tingting blong narafala olsem we oli leftemap tingting blong yumi.—Rom 12:13; 15:1, 2.
Sam Samting We Yumi Mas Tingbaot Mo Sam Woning
14. ?From wanem i nogud blong singaot plante tumas man oli joen wanples?
14 I nogud blong singaot plante tumas man wantaem blong oli joen wetem yumi, from we i hadwok blong lukaotgud long olgeta. I moagud se samfala nomo, maet famle blong yumi wetem sam narafala famle long kongregesen, oli joen wanples long taem we oli no gat wok long saed blong spirit. Maet oli piknik tugeta no joen wanples blong plei spot we i no raf. I gud we sam elda no man blong givhan no sam narafala we oli bigman long saed blong spirit oli joen long ol grup olsem. Gudfala fasin blong olgeta i save mekem se evriwan oli haremgud moa blong joen wanples.
15. ?From wanem man we i singaot sam narafala oli kam long haos blong hem i mas lukaotgud long grup ya?
15 Olgeta we oli singaot ol man oli kam joen wanples wetem olgeta, oli no mas fogetem se hem i wok blong olgeta blong lukaotgud long grup ya. I sua se yu haremgud blong singaot ol narafala oli kam long haos blong yu. Be tingbaot olsem wanem bambae yu harem nogud tumas sipos yu no lukaotgud long olgeta nao wan samting i kamaot we i mekem wan long olgeta i foldaon. I gud blong tingbaot rul we i stap long Dutronome 22:8. Taem ol man Isrel oli bildim wan haos, oli mas putum rel i goraon long vranda antap long ruf blong haos, we oli yusum blong joen wanples wetem ol fren. ?From wanem oli mas mekem olsem? “Sipos wan man i foldaon i ded, be bambae i no gat man i save jajem [olgeta] from.” Long sem fasin, yu mas lukaotgud long olgeta we oli joen wanples long haos blong yu, long saed blong bodi mo long saed blong spirit. Blong mekem olsem, i no nidim plante strong rul we oli blokem ol man tumas.
16. ?Sipos yu givimaot bia no waen long wan lafet, yu mas lukaotgud long wanem samting?
16 Sipos yu singaot samfala oli kam kakae mo yu givim bia no waen long olgeta blong oli dring, yu mas lukaotgud. Plante Kristin oli givim bia no waen nomo sipos oli save makem hamas dring wanwan man mo woman oli tekem. Yu mas blokem evri samting we i save mekem narafala i foldaon no i save pulum narafala blong dring tumas. (Efesas 5:18, 19) Maet samfala we oli kam kakae oli no wantem dring nating from wan risen no narafala risen. Mo tu, long plante ples, loa i talem hamas yia ol yangfala oli mas gat bifo we oli save dring. Ol Kristin oli mas obei long loa blong Sisa nating sipos long tingting blong olgeta loa ya i strong tumas.—Rom 13:5.
17. (a) ?From wanem i impoten we Kristin i jusumgud miusik blong wan lafet? (b) ?Olsem wanem ol danis oli mas soemaot tingting we i klin?
17 Sipos yu singaot samfala oli kam joen wanples, yu mas meksua se ol miusik, danis, mo ol narafala pleplei oli laenap wetem ol Kristin rul. Ol wanwan man oli laekem defdefren kaen miusik, mo i gat plante kaen miusik we yu save jusum. Be plante miusik tede i leftemap stronghed fasin, rabis fasin long saed blong seks, mo faet. Taswe yu mas jusumgud ol miusik. Gudfala miusik i no minim nomo ol miusik we i kwaet mo i slo. Yumi mas lukaot tu se yumi no jusum ol miusik we i gat ol tok swea insaed long hem mo i tokbaot seks, mo we i mekem tumas noes mo bit blong hem i strong tumas. Yumi no mas askem wan man no woman blong jusum ol miusik sipos hem i no kasem save yet se i no mas laodem miusik tumas. Long saed blong danis we i stret long ol Kristin, i klia se ol danis oli mas soemaot tingting we i klin, mo ol man mo woman oli no mas mufmuvum bodi blong olgeta long fasin we i pulum tingting blong narafala long saed blong seks.—1 Timoti 2:8-10.
18. ?Olsem wanem ol papa mama oli lukaotgud long ol pikinini blong olgeta taem oli faenemaot evri samting we bambae oli mekem long ol lafet?
18 Taem wan Kristin i singaot sam yangfala blong oli kam long haos blong hem, ol papa mama blong ol yangfala ya oli mas faenemaot evri samting long saed blong ol pleplei mo kakae we bambae oli mekem. I moagud sipos ol papa mama tu oli go wetem ol yangfala blong olgeta. Sam papa mama oli bin letem ol pikinini blong olgeta oli go long ol lafet we i no gat man blong lukaotgud long olgeta, mo sore tumas, sam yangfala long ol lafet ya oli bin slip olbaot mo mekem narafala fasin we i no stret. (Efesas 6:1-4) Nating se ol yangfala oli gat klosap 20 yia mo oli bin soemaot se papa mama blong olgeta i save trastem olgeta, be i gat nid yet blong halpem olgeta blong stap longwe long “ol krangke fasin blong ol yangfala, we oli wantem tumas ol samting we i no stret.”—2 Timoti 2:22.
19. ?Wanem stret tingting i save halpem yumi blong ‘lukaot Kingdom fastaem’?
19 Sipos sam samtaem yumi spel mo mekem sam gudfala pleplei we oli givim spel long tingting blong yumi, yumi save haremgud moa long laef. Jeova i no agensem samting ya. Be yumi save finis se ol pleplei oli no save givhan long yumi blong hivimap ol gudgudfala samting long saed blong spirit long heven. (Matiu 6:19-21) Jisas i givhan long ol disaepol blong hem blong kasem save se oli mas “lukaot kingdom mo stret fasin blong [God] fastaem.” (NW ) Hemia nao samting we i moa impoten, i winim kakae mo dring mo klos we yumi werem. “Ol hiten man, oltaem oli stap tingting tumas from ol samting olsem.”—Matiu 6:31-34.
20. ?Ol man we oli holemstrong long Jeova oli save tingbaot wanem gudfala samting we bambae Hem i givim long fiuja?
20 Yes, ‘long olgeta samting we yumi kakae, mo we yumi dring, mo long olgeta fasin blong yumi, oltaem yumi mas leftemap nem blong God.’ Long rod ya, yumi soem tangkiu long God we i givim olgeta gudfala samting we yumi save haremgud long olgeta. (1 Korin 10:31) Long Paradaes we i klosap nao, bambae yumi gat janis blong haremgud fulwan long ol presen we Jeova i givim wetem gladhat blong hem, mo blong joen wanples oltaem wetem ol gudfala man we oli folem ol stret rul blong God.—Ol Sam 145:16; Aesea 25:6; 2 Korin 7:1.
?Yu Yu Rimemba?
• ?From wanem i hadwok long ol Kristin tede blong faenem ol pleplei we oli stret mo gud?
• ?Wanem sam pleplei we ol Kristin famle oli haremgud long olgeta?
• ?Taem yumi joen wanples blong spel mo pleplei, wanem ol woning we yumi mas tingbaot?
[Tok blong pija long pej 18]
Jusum ol pleplei we oli karem gudfala frut
[Tok blong pija long pej 19]
?Wanem kaen pleplei we ol Kristin oli no mas joen long olgeta?