?Yu Yu Nidim We Baebol i Talem Wan Loa Long Evri Samting?
TAEM yu yu pikinini, ating papa mama blong yu i stanemap plante loa lelebet we yu mas folem. Taem yu kam bigwan, yu luksave se tufala i mekem olsem from we tufala i lavem yu, mo tufala i wantem lukaotgud long yu. Taem yu kam olfala, ating yu stap folem yet plante samting we tufala i bin tijim yu long hem, nating se yu no moa stap aninit long han blong tufala.
Papa blong yumi long heven, Jeova, i givim plante klia loa long yumi, tru long Tok blong hem, Baebol. Olsem hemia: Yu no mas bodaon long aedol, yu no mas mas mekem nogud wetem woman, yu no mas slip wetem man no woman blong narafala, mo yu no mas stil. (Eksodas 20:1-17; Ol Wok 15:28, 29) Taem ‘yumi stap gru blong kam bigman’ long saed blong bilif, yumi luksave se Jeova i lavem yumi mo i wantem lukaotgud long yumi, mo se ol loa blong hem oli no strong tumas blong folem.—Efesas 4:15; Aesea 48:17, 18; 54:13.
Be, long saed blong plante samting, God i no talem wan loa. Taswe, samfala oli ting se sipos Baebol i no talem wan loa, oli save mekem olsem oli wantem. Oli talem se, sipos God i ting se oli nidim wan loa, bambae hem i mas talem.
Olgeta we oli tingting olsemia, oli save tekem ol disisen we oli no waes, mo biaen, bambae oli harem nogud from. Oli no luksave wan samting: Baebol i fulap long ol tingting blong God tu, i no ol loa nomo. Taem yumi stadi Baebol mo yumi kasem save long tingting blong Jeova long ol samting, tingting blong yumi i stat jenis gogo i lidimgud yumi blong tekem ol disisen we oli laenap wetem ol rod blong hem. Olsem nao, yumi mekem hat blong hem i glad, mo yumi karem gudfala frut from ol waes disisen we yumi tekem.—Efesas 5:1.
Sam Nambawan Eksampol Long Baebol
Taem yumi ridim ol stori blong Baebol long saed blong ol man blong God bifo, yumi luk se, long plante samting we i no gat loa blong hem, oli folem tingting blong Jeova nomo. Tingbaot Josef. Long taem ya we Josef i stanap strong agens long rabis fasin we woman blong Potifa i wantem mekem, God i no givim wan loa yet, se man i no mas slip wetem woman blong narafala man. Be Josef i no nidim wan loa, hem i luksave se sipos hem i slip wetem woman ya, tingting blong hem bambae i stikim hem, mo tu, bambae hem i mekem wan sin “long fes blong God.” (Jenesis 39:9) I klia se, Josef i luksave we fasin blong slip wetem woman blong narafala man i no stret long tingting blong God. Long garen blong Iden finis, God i soem se hem i no wantem fasin ya.—Jenesis 2:24.
I gat eksampol blong Pol tu. Long Ol Wok 16:3, yumi ridim se bifo we Pol i tekem Timoti i go long ol trip blong mekem Kristin wok blong hem, hem i mekem sakomsaes long hem. Be, traem ridim vas 4, we i talem se, biaen, Pol mo Timoti i wokbaot i go long ol taon, blong talemaot “ol rul ya we ol aposol mo ol elda long Jerusalem oli putum.” !Wan long ol rul ya, hemia disisen se ol Kristin we oli stap aninit long Loa blong Moses, oli no moa nidim blong sakomsaes! (Ol Wok 15:5, 6, 28, 29) ?Ale, from wanem Pol i ting se hem i mas mekem sakomsaes long Timoti? “Blong i no mekem trabol long ol laen blong Isrel long ol ples ya, from we oli save we papa blong Timoti i wan man Gris.” Yes, Pol i no wantem mekem olgeta oli harem nogud no oli foldaon long saed blong bilif. Hem i wantem se ‘long fes blong God, [ol Kristin] oli stap traem soemaot olgeta long ol man, blong bambae long tingting blong ol man ya, oli save glad long olgeta.’—2 Korin 4:2; 1 Korin 9:19-23.
Oltaem Pol mo Timoti i holem tingting ya. Traem ridim Rom 14:15, 20, 21 mo 1 Korin 8:9-13; 10:23-33. Bambae yu luk olsem wanem Pol i wari long ol narafala long saed blong bilif, antap moa, olgeta we maet oli save foldaon from samting we narafala i mekem, nating se samting ya i no rili rong. Mo Pol i raetem gudfala tok ya long saed blong Timoti se: “I no gat narafala man long ples ya we i gat sem tingting we Timoti i gat, we hem i stap tingbaot yufala tumas. Olgeta narafala man oli stap tingbaot ol wok blong olgeta nomo, be oli no save tingbaot wok blong Jisas Kraes. Be hem, yufala i save we hem i soemaot fasin blong hem finis, from we hem i wok wetem mi long ol wok blong gud nius blong Kraes, olsem we pikinini i stap wok wetem papa blong hem.” (Filipae 2:20-22) !Tufala Kristin man ya i givim gudfala eksampol long yumi tede! Long saed blong samting we i no gat loa blong hem, tufala i no mekem olsem we tufala i wantem, tufala i no mekem samting we i moagud long tufala, nogat. Tufala i folem fasin blong Jeova mo Pikinini blong hem blong soem lav, ale tufala i no wantem mekem samting we i save spolem narafala long saed blong bilif.
Tingbaot beswan eksampol blong yumi Jisas Kraes. Long Bigfala Toktok blong hem antap long Hil, hem i eksplenem klia se, man we i kasem save gud long ol tingting we oli stap biaen long ol loa blong God, hem i no jes obei long ol loa ya nomo, be hem i go moa i bitim samting we ol loa ya oli talem. (Matiu 5:21, 22, 27, 28) Jisas, Pol, Timoti, mo Josef, oli no ting se oli save folem prapa tingting blong olgeta long saed blong ol samting we God i no putum wan loa long hem. Nogat. Olgeta ya oli mekem fasin blong olgeta i laenap wetem tingting blong God, nao oli folem tufala bigfala loa we Jisas i talem se tufala i hae moa long ol narafala loa—faswan, i blong lavem God, mo sekenwan, i blong lavem ol man raonabaot long olgeta.—Matiu 22:36-40.
?Olsem Wanem Long Ol Kristin Tede?
I klia we yumi no mas ting se Baebol i wan buk blong ol loa nomo—olsem we i gat wan loa long evri samting. Yumi mekem Jeova i glad tumas taem yumi jusum blong folem tingting blong hem long ol samting we yumi mekem, mo long ol samting tu we i no gat loa blong hem. Hemia i min se, i no nid we God i talem evritaem, wanem we hem i wantem yumi blong mekem, be yumi mas naf blong ‘save olgeta samting we Jeova i wantem.’ (Efesas 5:17; Rom 12:2) ?From wanem Jeova i glad sipos yumi mekem olsem? From we, long rod ya, yumi soem se yumi no tingbaot samting we yumi nomo i wantem mo samting we yumi gat raet blong mekem, be yumi tingbaot blong mekem Jeova i glad. Mo tu, yumi soem se yumi gat bigfala tangkiu from lav blong hem, mo yumi wantem folem fasin ya blong hem. Olsemia, lav nao hem i paoa we i pusum yumi blong mekem evri samting. (Ol Proveb 23:15; 27:11) Antap long hemia, taem yumi mekem ol samting folem ol rod we Baebol i soemaot, yumi stap strong long saed blong bilif, mo maet long saed blong bodi tu.
Bambae yumi luk olsem wanem blong folem tingting ya long laef blong yumi.
Ol Pleplei We Yumi Jusum
Maet wan yangfala man i lesin long wan kaset blong miusik, nao i wantem pem kaset ya. Hem i laekem ol singsing we hem i harem, be hem i wari lelebet long samting we oli raetem long bokis blong kaset ya, se i gat plante klia tok long saed blong seks insaed long ol singsing ya, mo plante tok swea tu. Antap long hemia, boe ya i save se man blong singsing ya, plante taem hem i singsing long fasin we i olsem se hem i kros bigwan mo i wantem faet. Yangfala man ya i lavem Jeova, taswe hem i wantem save tingting mo filing blong Jeova long bisnes ya. ?Ale, hem i mas mekem wanem blong save samting we God i wantem?
Long leta we aposol Pol i raetem long ol Kristin long Galesia, hem i tokbaot ol rabis samting we tingting blong man i wantem, mo ol fasin we tabu spirit i pulum man blong mekem. Ating yu save finis ol fasin ya we oli kamaot long tabu spirit: lav, glad, pis, longfala tingting, sore, gud fasin, bilif, kwaet fasin mo fasin blong blokem ol samting we man nomo i wantem. ?Be wanem nao ol rabis samting we tingting blong man i wantem? Pol i talem se: “Olgeta oli stap mekem nogud wetem woman, mo oli stap mekem ol samting blong sem, mo oli stap mekem ol samting we oli nogud olgeta. Olgeta oli mekem prea long ol narafala god, mo oli stap mekem ol bisnes blong posen mo kleva. Oli kam enemi, nao oli stap faet, mo oli stap jalus, mo oli stap kros, mo oli stap leftemap olgeta nomo. Olgeta oli stap rao oltaem, nao oli stap seraot from. Oli wantem kasem mak blong narafala man, mo oli stap dring we oli lusum hed, mo oli stap mekem lafet blong mekem nogud nomo, mo oli stap mekem ol narafala samting olsem. Mi mi talemaot stret long yufala naoia, olsem we mi talem finis long yufala bifo. Ol man we oli stap mekem ol fasin ya, bambae oli no save go insaed long niufala wol ya we God i king long hem.”—Galesia 5:19-23.
Makemgud tok we Pol i talem long en blong ol rabis fasin ya—“ol narafala samting olsem.” Pol i no talem olgeta smosmol samting evriwan we oli joen wetem ol rabis fasin we tingting blong man i wantem, nogat. Taswe, i no stret we wan man i talem se: ‘Mi mi save mekem eni samting we i no stap long lis ya we Pol i raetem, from we i no gat wan tok blong Baebol we i blokem mi.’ I moa gud we man ya i tingtinggud blong traem save wanem “ol narafala samting olsem” we oli no stap long lis ya. Man we i mekem ol fasin we oli no stap long lis ya, be we oli ‘olsem olgeta ya,’ i mas tanem tingting blong hem from ol nogud fasin ya. Sipos no, hem i no save kasem ol blesing we Kingdom blong God bambae i givim.
Taswe, yumi mas traem save, no luksave, wanem samting we i nogud long ae blong Jeova. ?Olsem wanem? ?I hadwok tumas blong save ol samting ya? Tingbaot: Sipos dokta i talem long yu se yu mas kakae plante frut mo kabej, be hem i blokem yu se yu no mas kakae loli, aeskrim mo ol narafala samting olsem. ?Olsem wanem? ?From we dokta i no talem stret se kek i tabu, bambae yu gohed blong kakae kek? ?No bambae yu luksave se kek i olsem loli mo aeskrim we dokta i putum tabu long tufala? Ale, traem lukluk bakegen long ol fasin we tabu spirit i pulum man blong mekem, mo ol rabis fasin we tingting blong man i wantem. ?Miusik kaset ya we yumi tokbaot finis, yu ting se hem i stap long wanem saed? ?Ol singsing long kaset ya oli soemaot lav, gud fasin, fasin blong blokem samting we yumi nomo i wantem, mo ol narafala fasin we tabu spirit i pulum man blong mekem? Nogat. Yumi no nidim wan loa blong talem se kaen miusik ya i no stret long tingting blong God. Mo i sem mak long saed blong ol buk, ol kaset video, ol stori long televisin, ol kompiuta gem, ol Web saet, mo ol narafala samting olsem.
Klos Mo Hea We i Stret
I gat plante tingting long Baebol we oli save givhan long yumi long saed blong klos mo stael blong hea. Ol tingting ya oli save lidim yumi wanwan blong jusum ol stael we oli stret long ol Kristin, mo we oli naes tu. Bakegen, man we i lavem Jeova bambae i no mekem olsem hem i wantem, be bambae i tingbaot jus blong hem olsem wanem janis blong mekem Papa blong hem long heven i glad. Olsem yumi luk finis, taem Jeova i no givim wan loa, hemia i no min se hem i no kea long disisen we ol man blong hem oli mekem. Blong talem stret, Jeova i waes tumas blong no putum plante rul long Baebol long saed blong klos mo hea. Ol stael oli no sem mak long evri ples, mo tu, oli save jenis taem ol yia oli pas. Be, nating se God i no givim wan loa, hem i talem ol tingting blong hem we oli save lidim ol man blong hem long olgeta ples, nomata hamas yia oli pas.
Wan tingting blong hem i stap long 1 Timoti 2:9, 10 we i talem se: “Mi wantem se ol woman oli putum klos blong olgeta we i stret nomo, i no blong pulum ae blong man, mo i no blong flas. Bambae oli no mas mekem hea blong olgeta i flas tumas, mo oli no mas putum ol flas samting we oli wokem long gol mo perel, mo ol dres ya we praes blong olgeta i antap tumas, blong mekem ol man oli glad long olgeta. Olgeta oli mas mekem ol gudgudfala wok, from we hemia i prapa fasin blong ol woman we oli stap talem se oli lavem God.” Taswe, ol Kristin woman—mo ol man tu—oli mas tingting gud long wanem klos mo stael blong hea we ol manples blong olgeta oli luk se i stret long ol man mo woman we “oli stap talem se oli lavem God.” I impoten tumas we wan Kristin i tingbaot klos mo hea blong hem, se bambae oli pulum ol man we hem i prij long olgeta blong oli tinghae long tok blong Baebol we hem i stap talemaot, no nogat. (2 Korin 6:3) Wan gudfala Kristin bambae i no tingting tumas long samting we hem wan i laekem no samting we hem i gat raet blong mekem. Bambae hem i tingbaot moa, blong no mekem samting blong pulum ae blong narafala, no blong mekem narafala i foldaon.—Matiu 18:6; Filipae 1:10.
Taem wan Kristin i luk se wan klos no stael blong hea i spolem tingting blong narafala no i save mekem narafala i foldaon, hem i mas folem fasin blong aposol Pol, we i tingbaot ol narafala long saed blong bilif fastaem, i bitim we hem i tingbaot samting we hem wan i laekem. Pol i talem se: “Oltaem, yufala i mas folem fasin blong mi, olsem we mi mi stap folem fasin blong Kraes.” (1 Korin 11:1) Mo long saed blong Jisas, Pol i raetem se: “Kraes i no folem ol fasin we hem nomo i wantem.” Tijing we Pol i wantem givim long ol Kristin i klia: “Yumi ya we yumi strong long fasin ya blong bilif long Kraes, yumi mas givhan gud long olgeta we bilif blong olgeta i no strong. I no stret blong yumi folem ol fasin we yumi nomo i wantem. Yumi mas tingbaot ol fasin we ol Kristin brata mo sista blong yumi oli wantem, nao yumi mas mekem i gud long olgeta, blong mekem olgeta oli strong moa long bilif blong olgeta.”—Rom 15:1-3.
Kam Naf Blong Jusumaot Gudfala Rod
?Olsem wanem yumi save kam naf blong jusumaot rod we Jeova i glad long hem, taem i no gat loa long saed blong wan bisnes? Sipos yumi ridim Tok blong God evri dei, stadi long Tok ya oltaem, mo tingting dip long samting we yumi ridim, sloslo bambae yumi kam naf blong jusumaot stret rod. Samting ya i no save hapen kwik. Long saed blong bodi, ol pikinini oli stap gru sloslo nomo, mo plante taem yumi no luksave se oli stap gru. Sem mak long saed blong spirit. From samting ya, yumi nidim longfala tingting. Sipos yumi slo blong kamgud, yumi no mas kam kros from. Be yumi mas tingbaot tu se, nating we plante yia i pas, hemia nomo i no naf blong mekem yumi luksave ol stret rod we yumi mas jusumaot. Long ol yia ya, yumi mas stadi Baebol olsem yumi tokbaot finis, mo tu, yumi mas traehad blong folem Tok blong God long laef blong yumi.—Hibrus 5:14.
Yumi save talem se, taem yumi folem ol loa blong God, yumi soem se yumi gat fasin obei. Be taem yumi folem ol tingting blong hem, yumi soem se yumi strong long saed blong bilif, mo se yumi rili wantem mekem God i glad. Taem yumi kam bigman long saed blong bilif, yumi traehad moa blong folem fasin blong Jeova mo Pikinini blong hem. Yumi glad blong tekem ol disisen we oli stret long ol tingting blong God long Baebol. Taem yumi traehad blong mekem Papa blong yumi long heven i glad long evri samting we yumi mekem, yumi tu, yumi glad moa.
[Tok blong pija long pej 23]
Stael blong klos i no sem mak long evri ples, be ol tingting blong Baebol oli mas lidim yumi blong jusumgud klos blong yumi