MWBR20 12 Laif ahn Minischri Meetin Werkbuk Risaach Infamayshan
DISEMBA 7-13
CHREZHAZ FAHN DI WERD A GAAD | LEVITICUS 10-11
“Wi Lov fi Jehoava fi Bee Schranga Dan Wi Lov fi Wi Famili”
(Leviticus 10:1, 2) Den Ayron son dehn Naydab an Abaihu mi tek dehn faiya hoalda, put faiya eena it ahn put insens pan it. Den dehn aafa it op fronta Jehoava, bot da mi faiya weh Hihn neva koman dehn fi aafa op. 2 Den faiya kohn dong fahn Jehoava ahn bon dehn op, ahn dehn ded fronta Jehoava.
it-1 1174
Ileegal
Ileegal Faiya an Insens. Da Leviticus 10:1 di Heebroo werd zar (fem., za·rahʹ; lit., schraynj) rifaa tu di ileegal faiya weh Jehoava neva pleez wid. Dis da-mi di faiya weh Ayron son dehn Naydab an Abaihu mi aafa op fronta Jehoava, ahn Hihn mi kil dehn sayka dat. (Le 10:2; Nu 3:4; 26:61) Afta dat, Jehoava tel Ayron: “Yoo ahn yu son dehn weh deh wid yu noh fi jrink wain er eni kaina lika weh wahn mek unu geh jronk wen unu kom eena di tent a meetin, soh dat unu noh ded. Dis da wahn laa weh wahn laas fareva fahn jenarayshan tu jenarayshan. Dis da fi mek unu ku tel di difrens bitween di ting dehn weh hoali ahn di ting dehn weh noh hoali, ahn bitween di ting dehn weh kleen ahn di ting dehn weh noh kleen, ahn fi mek unu teech di Izrelait dehn aala di laa dehn weh Jehoava mi tel dehn chroo Moaziz.” (Le 10:8-11) Dis shoa dat Naydab an Abaihu mi praabli jronk, ahn dis praabli mi mek dehn feel laik dehn kuda mi aafa op faiya weh dehn neva sopoaz tu aafa op. Di faiya weh Naydab an Abaihu mi aafa op tu Jehoava mi ileegal bikaaz da neva di rait taim er plays fi aafa it op, er dehn neva du it eena wahn way weh shoa rispek tu Jehoava. Ih kuda mi aalso bee dat di insens weh dehn mi yooz da neva di prapa mikscha weh Exodus 30:34, 35 mi taak bowt. Fi dehn jronkinis da neva wahn ekskyooz fi di sin weh dehn mi komit.
(Leviticus 10:4, 5) Soh Moaziz mi kaal Mishayel an Elzayfan, di son dehn a Oziyel, Ayron onkl, ahn tel dehn: “Kohn ya, kehr unu breda dehn fahn fronta di hoali plays tu wahn plays weh deh owtsaida di kyamp.” 5 Soh dehn mi kom ahn kehr di ded man dehn, rap op eena dehn oan roab, owtsaida di kyamp, jos laik weh Moaziz mi tel dehn fi du.
(Leviticus 10:6, 7) Den Moaziz tel Ayron an ih ada son dehn Eliyayza an Itamar: “Unu noh fi stap koam unu hyaa an unu noh fi tayr unu kloaz, soh dat unu noh ded ahn soh dat Gaad noh geh beks wid di hoal nayshan. Evribadi eena di hoal hows a Izrel wahn krai fi Ayron too son weh Jehoava mi bon op wid faiya. 7 Unu noh fi lef fahn di enchrans a di tent a meetin er els unu wahn ded, bikaaz Jehoava hoali ail deh pahn unu.” Soh dehn mi du evriting weh Moaziz mi tel dehn fi du.
w11 7/15 31 ¶16
Yoo Don Jain Gaad Pahn di Day a Res?
16 Moaziz breda Ayron mi deh eena wahn haad sichuwayshan sayka ih too son dehn. Tink bowt how Ayron mosi mi feel wen Jehoava kil ih son dehn Naydab an Abaihu bikaaz dehn mi aafa op faiya weh dehn neva sopoas tu aafa op. Af koars, bikaaz a dat, dehn kudn ga wahn kloas rilayshanship wid dehn payrents nohmoh. Bot da noh onli dat. Jehoava mi giv Ayron an ih son dehn dis inschrokshan: “Unu noh fi stap koam unu hyaa an unu noh fi tayr unu kloaz [fi shoa dat unu di greev], soh dat unu noh ded ahn soh dat [Jehoava] noh geh beks wid di hoal nayshan.” (Lev. 10:1-6) Ih klyaa fi si dat wi lov fi Jehoava fi bee schranga dan wi lov fi wi famili membaz weh noh faytful.
Saach fi Spirichwal Chrezhaz
(Leviticus 10:8-11) Den Jehoava tel Ayron: 9 “Yoo ahn yu son dehn weh deh wid yu noh fi jrink wain er eni kaina lika weh wahn mek unu geh jronk wen unu kom eena di tent a meetin, soh dat unu noh ded. Dis da wahn laa weh wahn laas fahn jenarayshan tu jenarayshan. 10 Dis da fi mek unu ku tel di difrens bitween di ting dehn weh hoali ahn di ting dehn weh noh hoali, ahn bitween di ting dehn weh kleen ahn di ting dehn weh noh kleen, 11 ahn fi mek unu teech di Izrelait dehn aala di laa dehn weh Jehoava mi tel dehn chroo Moaziz.”
w14 11/15 17 ¶18
Wi Haftu Bee Hoali Eena Evriting Weh Wi Du
18 Fi bee hoali, wi need fi stodi di skripchaz ahn du weh Gaad tel wi fi du. Tink bowt Ayron son dehn Naydab an Abaihu, hoo Jehoava mi kil bikaaz dehn mi aafa op faiya weh dehn neva sopoas tu aafa op, praabli bikaaz dehn mi jronk. (Lev. 10:1, 2) Noatis weh Gaad mi tel Ayron. (Reed Leviticus 10:8-11.) Yu tink dehnya vers meen dat wi kyaahn jrink eniting weh gat een alkahol bifoa wi goh da wi Kristyan meetin dehn? Tink bowt dis: Wee noh deh anda di Laa weh Gaad mi gi Moaziz. (Roam. 10:4) Eena sohn konchri, wi bradaz ahn sistaz jrink alkohol wen dehn eet dehn food bifoa dehn goh da meetin, bot dehn noh abyooz it. Joorin di Paasoava, Jeezas an ih disaipl dehn mi yooz foa kop a wain. Wen Jeezas mi staat op di Memoaryal, hihn mi mek ih apasl dehn jrink wain weh mi reprizent fi hihn blod. (Mach. 26:27) Di Baibl seh dat yu mosn jrink tu moch er geh jronk. (1 Kor. 6:10; 1 Tim. 3:8) Ahn wahn lata Kristyanz noh jrink alkahol bifoa dehn du eni kaina spirichwal aktiviti bikaaz dehn kanshans noh alow dehn fi du dat. Bot tingz difrent eena eech konchri, ahn di impoatant ting da fi mek Kristyanz “noa di difrens bitween di ting dehn weh hoali ahn di ting dehn weh noh hoali” soh dat dehn ku ak eena wahn hoali way an eena wahn way weh pleez Gaad.
(Leviticus 11:8) Unu noh fi eet eni ded animal flesh ner toch dehn ded badi. Dehn noh kleen fi unu.
it-1 111 ¶5
Animalz
Akaadn tu di Laa weh Gaad mi gi Moaziz, di Izrelait dehn kudn eet sertn meet. Leviticus 11:8 seh: “Dehn noh kleen fi unu.” Wen Jeezas mi ded pahn di taacha stayk, di Laa weh Gaad mi gi Moaziz mi en. Soh dis mi en eni laa weh mi stap wahn persn fahn eet meet. Afta dat, evribadi kuda mi eet meet agen, jos laik how Jehoava mi alow Noawa fi du afta di Flod.—Kol 2:13-17; Ge 9:3, 4.
Baibl Reedin
(Leviticus 10:1-15) Den Ayron son dehn Naydab an Abaihu mi tek dehn faiya hoalda, put faiya eena it ahn put insens pan it. Den dehn aafa it op fronta Jehoava, bot da mi faiya weh Hihn neva koman dehn fi aafa op. 2 Den faiya kohn dong fahn Jehoava ahn bon dehn op, ahn dehn ded fronta Jehoava. 3 Den Moaziz tel Ayron: “Dis da weh Jehoava seh, ‘Dehn wan weh kloas tu mee wahn noa dat Ai hoali, ahn dehn wahn gi mee aal di gloari.ʼ” An Ayron mi kip kwaiyet. 4 Soh Moaziz mi kaal Mishayel an Elzayfan, di son dehn a Oziyel, Ayron onkl, ahn tel dehn: “Kohn ya, kehr unu breda dehn fahn fronta di hoali plays tu wahn plays weh deh owtsaida di kyamp.” 5 Soh dehn mi kom ahn kehr di ded man dehn, rap op eena dehn oan roab, owtsaida di kyamp, jos laik weh Moaziz mi tel dehn fi du. 6 Den Moaziz tel Ayron an ih ada son dehn Eliyayza an Itamar: “Unu noh fi stap koam unu hyaa an unu noh fi tayr unu kloaz, soh dat unu noh ded ahn soh dat Gaad noh geh beks wid di hoal nayshan. Evribadi eena di hoal hows a Izrel wahn krai fi Ayron too son weh Jehoava mi bon op wid faiya. 7 Unu noh fi lef fahn di enchrans a di tent a meetin er els unu wahn ded, bikaaz Jehoava hoali ail deh pahn unu.” Soh dehn mi du evriting weh Moaziz mi tel dehn fi du. 8 Den Jehoava tel Ayron: 9 “Yoo ahn yu son dehn weh deh wid yu noh fi jrink wain er eni kaina lika weh wahn mek unu geh jronk wen unu kom eena di tent a meetin, soh dat unu noh ded. Dis da wahn laa weh wahn laas fahn jenarayshan tu jenarayshan. 10 Dis da fi mek unu ku tel di difrens bitween di ting dehn weh hoali ahn di ting dehn weh noh hoali, ahn bitween di ting dehn weh kleen ahn di ting dehn weh noh kleen, 11 ahn fi mek unu teech di Izrelait dehn aala di laa dehn weh Jehoava mi tel dehn chroo Moaziz.” 12 Den Moaziz tel Ayron an ih ada son dehn Eliyayza an Itamar: “Tek weh lef fahn di grayn aafrin fahn Jehoava aafrin weh geh bon wid faiya an eet it az bred widowt ees, kloas tu di alta, bikaaz da sohnting hoali. 13 Unu fi eet it eena wahn hoali plays, bikaaz da wahn payment fi yoo an yu son dehn fahn Jehoava az wahn aafrin weh geh bon wid faiya, bikaaz dis da mi di koman weh Gaad gi mi. 14 Yoo, yu son dehn, ahn yu daata dehn wahn eet di bres fahn di wayv aafrin ahn di leg fahn di hoali aafrin eena wahn kleen plays, bikaaz dehnya ting da wahn payment fi yoo ahn yu son dehn fahn di kamyoonyan sakrifais a di Izrelait dehn. 15 Ahn dehn wahn bring di leg fahn di hoali aafrin ahn di leg fahn di wayv aafrin lang wid di aafrin a fat weh geh bon wid faiya fi mek unu wayv di wayv aafrin bak ahn foat fronta Jehoava; an ih wahn bee wahn payment fi yoo an yu son dehn weh wahn laas fareva, jos laik weh Jehoava mi koman.”
DISEMBA 14-20
CHREZHAZ FAHN DI WERD A GAAD | LEVITICUS 12-13
“Weh Wi Ku Laan Fahn di Laa Dehn Bowt Leprosi”
(Leviticus 13:4, 5) Bot if di rash pan ih skin wait, an if ih noh deh deep dong eena di skin, an if ih hyaa noh ton wait, den di prees wahn kwaranteen di persn wid di infekshan fi sevn dayz. 5 Den pahn di sevent day di prees wahn egzamin di persn, an if ih luk laik di infekshan stap spred pan ih skin, di prees wahn kwaranteen ahn fi wahn nada sevn dayz.
wp18.1 7
Yu Tink Jehoava Laa Stil Yoosful?
• Kip sik peepl anda kwaranteen.
Di Laa weh Gaad mi gi Moaziz mi koman di Izrelait dehn fi kwaranteen peepl weh mi ga leprosi. Daktaz neva staat tu aplai da prinsipl til rong di yaa 1100-1500 C.E. wen lata dizeez mi staat tu afek peepl, ahn da prinsipl stil werk tudeh.—Leviticus, chapta 13 ahn 14.
(Leviticus 13:45, 46) Az fi di persn weh ga leprosi, ih fi tayr ih kloaz, an ih fi lef ih hyaa fi groa wail an ih fi yooz wahn pees a klaat fi kova oava ih mostash, an ih fi hala owt, ‘Ai noh kleen, Ai noh kleen!ʼ 46 Az lang az ih ga dis dizeez, hihn noh wahn bee kleen. Ahn sins hihn noh kleen, ih fi liv faar fahn evribadi els. Hihn wahn liv owtsaida di kyamp.
wp16.4 9 ¶1
Yoo Mi Noa?
Di Jooz bak den mi frayd fi wahn kaina leprosi weh mi kaman eena Baibl taimz. Dis terabl dizeez mi afek di persn nerv an ih mi aalso eet owt di persn badi. No kyoar neva deh fi leprosi. Soh peepl weh mi ga leprosi mi haftu deh anda kwaranteen, ahn dehn mi haftu waan adaz bowt dehn kandishan.—Leviticus 13:45, 46.
(Leviticus 13:52) Hihn fi bon di kloaz er eni kaina klaat weh dehn weev owta wul er linen er eniting weh dehn mek owta animal skin weh ga di dizeez, bikaaz dis leprosi wahn kantinyu spred. Hihn fi bon it wid faiya.
(Leviticus 13:57) Bot if ih deh eena eni ada paat a di kloaz er eni kaina klaat weh weev tugeda owta wul er linen er eniting weh dehn mek owta animal skin, da bikaaz di dizeez di spred, ahn yu fi bon dehn wid faiya.
it-2 238 ¶3
Leprosi
Pahn di kloaz an eena di hows. Leprosi ku afek eniting weh weev tugeda owta wul er linen, er eniting weh mek owta animal skin. Wahn persn kuda mi geh rid a leprosi wen ih wash di kloaz er eniting els weh mi kom in kantak wid leprosi. Ahn di Laa mi aalso seh dat di persn mi haftu put di kloaz er eniting els weh ih mi toch anda kwaranteen. Bot if eniting mi gat aan wahn yelo-green kala er wahn red kala, dat da bikaaz di leprosi mi-di spred ahn dehn mi haftu bon di ting dehn weh mi kom in kantak wid di dizeez eena faiya. (Le 13:47-59) If di waal eena wahn persn hows mi ga wahn yelo-green er red kala, di prees mi put di hows anda kwaranteen. Sohntaim, dehn mi haftu tayr aaf eni stoan fahn di hows weh mi kom in kantak wid di dizeez ahn skrayp aaf di waal dehn eensaid a di hows. Dehn mi aalso haftu chroa weh di stoan dehn ahn di mod weh dehn mi yooz fi stik di stoan dehn tugeda da wahn plays weh neva kleen owtsaida di siti. If di dizeez mi kohn bak, di hows neva kleen, ahn dehn mi haftu brok it dong. Dehn mi wahn chroa weh aala di mateeryal fahn di hows da wahn plays weh neva kleen. Bot if di prees neva fain di dizeez eena di hows, den dehn mi ga wahn araynjment fi mek kleen di hows bee kleen agen. (Le 14:33-57) Sohn peepl seh dat di leprosi weh mi afek sombadi kloaz er hows da-mi wahn kaina miljoo er moal, bot dehn noh ga no proof fi dis.
Saach fi Spirichwal Chrezhaz
(Leviticus 12:2) “Tel di Izrelait dehn, ‘If wahn uman geh pregnant ahn shee gi bert tu wahn son, shee noh wahn bee kleen fi sevn dayz, jos laik how shee noh kleen joorin di dayz wen ih ga ih peeryad.
(Leviticus 12:5) “‘If shee gi bert tu wahn daata, shee noh wahn bee kleen fi 14 dayz, jos laik how shee noh kleen joorin di dayz wen ih ga ih peeryad. Shee wahn kantinyu fi kleen ihself fahn di blod fi di neks 66 dayz.
w04 5/15 23 ¶2
Sohn Mayn Points Fahn di Buk a Leviticus
12:2, 5—Wai wahn uman neva kleen wen ih mi gi bert tu wahn baybi? Jehoava mi mek di hyooman badi eena wahn way weh ku paas aan perfek laif. Bot bikaaz a sin, hyoomanz onli ku ga chiljren weh imperfek ahn sinful. Di difrent laa dehn bowt weh mi mek wahn persn kleen er noh kleen eena Gaad sait mi rimain di Izrelait dehn dat dehn mi inherit sin. Sohn egzampl weh shoa dat wahn persn neva kleen da wen wahn uman mi gi bert, wen shee mi ga ih peeryad, er wen sperm mi kom owta wahn man. (Leviticus 15:16-24; Psalm 51:5; Roamanz 5:12) Di Laa bowt kleenis mi aalso help di Izrelait dehn fi andastan dat dehn mi need di ransom sakrifais fi kova oava dehn sinz ahn fi mek dehn kuda mi bee perfek agen. Soh di Laa da-mi wahn “gaid weh leed tu Krais.”—Galayshanz 3:24.
(Leviticus 12:3) Dehn fi serkomsaiz di baybi pahn di ayt day afta ih baan.
wp18.1 7
Yu Tink Jehoava Laa Stil Yoosful?
• Di Taim Wen Dehn Serkomsaiz di Baybi.
Gaad Laa mi seh dat wahn baybi bwai mi fi geh serkomsaiz pahn di ayt day afta ih baan. (Leviticus 12:3) Wahn nyoo baan baybi ku stap bleed faasa afta di fers week wen ih baan. Bak eena dehndeh dayz, bifoa dakta mi deh, da mi wahn waiz disizhan fi wayt afta wahn week fi serkomsaiz di baybi bikaaz da mi wahn protekshan fi di baybi.
Baibl Reedin
(Leviticus 13:9-28) “If wahn persn kech leprosi, ih haftu goh da di prees, 10 ahn di prees wahn egzamin ahn. If ih ga wahn wait swelin pan ih skin weh kaaz di hyaa pahn da saym rash fi ton wait ahn di soar luk raa, 11 dis kaina leprosi pan ih skin ku kil ahn, an di prees wahn anonks dat ih noh kleen. Sins ih noh kleen, ih noh fi deh anda kwaranteen. 12 Now if di leprosi spred aal oava ih skin an ih kova ahn fahn hed tu fut, az faar az di prees ku si, 13 an if di prees egzamin ahn an si dat di leprosi kova aal oava ih skin, hihn wahn anonks dat di persn kleen. Sins aala ih skin ton wait, ih kleen. 14 Bot hihn noh wahn bee kleen if di soar weh apyaa pan ih skin luk raa. 15 Wen di prees si di soar pan ih skin an ih luk raa, hihn wahn anonks dat di persn noh kleen. If di soar pan ih skin luk raa an ih noh kleen, den dat da leprosi. 16 Bot if di soar pan ih skin luk raa an ih ton wait agen, den hihn haftu goh bak tu di prees. 17 Di prees wahn egzamin ahn, an if di infekshan ton wait den di prees wahn anonks dat di persn kleen. Hihn kleen. 18 “If wahn persn kech wahn bail pan ih skin an ih geh beta, 19 bot if ih kech wahn wait swelin er wahn redish-wait rash apyaa pan ih skin, den ih fi goh da di prees. 20 Di prees wahn egzamin it, an if ih luk laik ih deh deep dong eena di skin, an ih kaaz di hyaa pahn di sayhn rash fi ton wait, di prees wahn anonks dat ih noh kleen. Dis da di dizeez a leprosi weh brok owt eena di bail pan ih skin. 21 Bot if di prees egzamin ahn an ih si dat no wait hyaa deh pan it an ih noh deh deep dong eena di skin, an ih luk laik ih di fayd weh, di prees wahn kwaranteen ahn fi sevn dayz. 22 Bot if ih klyaa fi si dat di dizeez spred aal oava ih skin, di prees wahn anonks dat ih noh kleen. Hihn ga leprosi. 23 Bot if di rash pan ih skin stay eena wan plays an ih noh spred, den da bikaaz di bail pan ih skin swel op, ahn di prees wahn anonks dat ih kleen. 24 “Er if sombadi ga wahn skaar fahn wahn faiya ahn di raa flesh fahn ih skaar staat tu fi luk laik wahn rash weh luk redish-wait, er if di rash pan ih skin jos luk wait, 25 di prees wahn egzamin it. If di hyaa eena di rash staat tu luk wait, an ih deh deep dong eena di skin, den da leprosi di brok owt eena di skaar, ahn di prees wahn anonks dat ih noh kleen. Dis da di dizeez a leprosi. 26 Bot if di prees egzamin it an ih si dat di hyaa weh deh eena di rash pan di persn skin noh staat tu luk wait, ahn dat ih noh deh deep dong eena di skin, an ih luk laik ih di fayd weh, di prees wahn kwaranteen di persn fi sevn dayz. 27 Pahn di sevent day, di prees wahn egzamin ahn agen, an if di dizeez spred aal oava di skin, di prees wahn anonks dat ih noh kleen. Dis da di dizeez a leprosi. 28 Bot if di rash stay eena wan plays an ih noh spred aal oava di skin, an ih luk laik ih di fayd weh, den da bikaaz di skaar pan ih skin mi swel, ahn di prees wahn anonks dat ih kleen, bikaaz di skaar pan ih skin mi swel.
DISEMBA 21-27
CHREZHAZ FAHN DI WERD A GAAD | LEVITICUS 14-15
“Wi Haftu Bee Spirichwali Kleen Wen Wi Wership Jehoava”
(Leviticus 15:13-15) “‘Wen di siknis stap jrayn owt ahn di persn kleen agen, ih wahn haftu goh chroo wahn kleenin serimoni fi sevn dayz. Ih haftu wash ih kloaz ahn bayd ihself wid fresh waata, ahn den ih wahn bee kleen. 14 Pahn di ayt day, hihn fi kehr too dov er too yong pijin ahn goh fronta Jehoava da di enchrans a di tent a meetin ahn gi dehn tu di prees. 15 Ahn di prees wahn aafa dehn op tu Gaad. Ih wahn aafa op wan az wahn sin aafrin, an ih wahn aafa op di ada wan az wahn aafrin weh wahn geh bon eena faiya, ahn di prees wahn aks Jehoava fi fergiv di persn kansaanin ih siknis.
it-1 263
Kleenin
Di Izrelait dehn mi haftu fala di kleenin serimoni fi wahn lata difrent reezn. Fi egzampl, enibadi weh mi geh beta fahn leprosi neva kleen ahn dehn mi haftu bayd. Sayhn way soh, if sombadi mi kom in kantak wid sohnting fahn wahn nada persn weh mi ga wahn siknis weh di jrayn owta ahn, dehn mi haftu bayd tu. If sperm mi kom owta wahn man, er if wahn uman mi ga ih peeryad er eni ada kaina hemrij, dehn mi haftu bayd tu. Sombadi weh mi ga sekshwal rilayshanz neva kleen ahn dehn mi haftu bayd tu. (Le 14:8, 9; 15:4-27) Sombadi weh mi deh eena wahn tent wid wahn ded badi, er sombadi weh mi toch wahn ded badi wudn bee kleen ahn dehn mi haftu kleen dehnself wid waata. If sombadi mi rifyooz fi fala dis koman, Jehoava mi wahn kot dehn aaf fahn di kangrigayshan bikaaz dehn mi-di disrispek fi hihn templ. (Nu 19:20) Soh wen wi bayd wiself spirichwali, dat di shoa dat wi kleen eena Jehoava sait. (Ps 26:6; 73:13; Isa 1:16; Eze 16:9) Wen wi geh baptaiz, wi shoa dat wi bayd wiself wid Jehoava werd a chroot, bikaaz dat ga di powa fi kleen wi.—Ifee 5:26.
(Leviticus 15:28-30) “‘Bot wen di uman floa a blod stap, shee noh wahn bee kleen til afta sevn dayz. 29 Pahn di ayt day, shee wahn kehr too dov er too yong pijin tu di prees da di enchrans a di tent a meetin. 30 Di prees wahn aafa op wan az wahn sin aafrin, ahn di ada wan az wahn aafrin weh wahn geh bon wid faiya, ahn di prees wahn aks Jehoava fi fergiv ahn, bikaaz ih neva kleen sayka ih mi ga wahn floa a blod.
it-2 372 ¶2
Peeryad
If wahn uman mi ga wahn floa a blod weh laas langa dan di taim wen shee mi ga ih peeryad, den shee stil neva kleen. Eniting weh shee mi toch er lidong pahn neva kleen. An if sombadi mi lidong pahn di tingz weh shee mi lidong pahn er if dehn mi toch sohnting weh shee mi toch, den dehn wudn bee kleen eeda. Afta di floa a blod mi fainali stap, shee mi haftu wayt til afta sevn dayz fi bee kleen agen. Pahn di ayt day, di uman mi haftu kehr too dov er too yong pijin tu di prees. Den hihn mi aafa op wan az wahn sin aafrin ahn di ada wan az wahn aafrin weh mi geh bon wid faiya.—Le 15:19-30; si KLEEN, KLEENIS.
(Leviticus 15:31) “‘Soh yu mos kip di Izrelait dehn weh kleen faar fahn dehn wan wen noh kleen, bikaaz if dehn enta mai tabernakl weh deh monks dehn ahn dehn noh kleen, den dehn di disrispek mai tabernakl ahn dehn wahn ded.
it-1 1133
Hoali Plays
2. Di tent a meetin, ahn den di templ. Di hoal araynjment, inkloodin di koatyaad fi di tabernakl ahn di koat dehn fi di templ da-mi wahn hoali plays. (Ex 38:24; 2Ch 29:5; Ak 21:28) Di mayn tingz weh mi deh eena di tabernakl da-mi di alta a sakrifais ahn di kapa baysn. Dehndeh ting mi hoali. Onli dehn wan weh mi fala di kleenin serimoni kuda mi enta di tabernakl, bot wahn persn weh neva kleen kudn enta di tabernakl. Fi egzampl, wahn uman weh neva kleen kudn toch eniting weh hoali er goh eena di hoali plays. (Le 12:2-4) Soh ih mi seem laik if eni a di Izrelait dehn mi deh eena wahn sichuwayshan weh dehn neva kleen fi wahn wail, da mi laik dehn di derti di tabernakl. (Le 15:31) If sombadi neva ga leprosi nohmoh, dehn mi haftu aafa op wahn sakrifais tu Jehoava, bot dehn mi fi lef dehn sakrifais da di gayt a di koatyaad. (Le 14:11) Ahn sombadi weh neva kleen kudn tek paat eena di kamyoonyan sakrifais da di tabernakl er di templ bikaaz dehn wuda mi ded.—Le 7:20, 21.
Saach fi Spirichwal Chrezhaz
(Leviticus 14:14) “Den di prees wahn tek som a di blod fahn di gilt aafrin, an ih wahn put it pahn di rait ayz a di persn weh di kleen ihself. Ih wahn put it pan ih tom pan ih rait han, ahn pan ih big toa pan ih rait fut.
(Leviticus 14:17) Den di prees wahn put som a di ail weh lef eena ih han pan di rait ayz a di persn weh di kleen ihself, an ih wahn put som pan ih tom pan ih rait han, ahn pan ih big toa pan ih rait fut oava di blod a di gilt aafrin.
(Leviticus 14:25) Den hihn wahn kil di yong mayl sheep fi di gilt aafrin, ahn di prees wahn tek som a di blod fahn di gilt aafrin ahn put it pahn di ayz a di persn weh di kleen ih self, an ih wahn put it pan ih tom pan ih rait han, ahn pan ih big toa pan ih rait fut.
(Leviticus 14:28) Ahn di prees wahn put som a di ail weh deh eena ih han pan di ayz a di persn weh di kleen ihself, an ih wahn put it pan ih tom pan ih rait han, ahn pan ih big toa pan ih rait fut, pahn di sayhn plays dehn weh ih mi put di blod fahn di gilt aafrin.
it-1 665 ¶5
Ayz
Wen Moaziz mi fers anoint Ayron an ih son dehn az prees, Gaad mi koman ahn fi tek som a di blod fahn di mayl sheep weh dehn mi fi sakrifais ahn put it pahn di batam a Ayron an ih son dehn rait ayz ahn pahn dehn rait han ahn dehn rait fut. Wai? Bikaaz ih mi shoa dat wat dehn lisn tu, di werk weh dehn du, ahn di way how dehn liv dehn laif mi wahn afek dehn servis az prees. (Le 8:22-24) Sayhn way soh, wen ih kohn tu di persn weh geh beta fahn leprosi, di Laa mi seh dat di prees mi fi put som a di blod fahn di mayl sheep weh dehn mi aafa op az wahn gilt aafrin, lang wid som a di ail weh dehn mi aafa op, pahn di rait ayz a di persn. (Le 14:14, 17, 25, 28) Dehn mi ga wahn simila araynjment fi enibadi weh mi waahn stay az wahn slayv fi dehn maasta fareva. Eena dis kays, dehn mi wahn kehr di slayv da di maasta doapoas, an ih maasta mi wahn boar ih ayz. Dis maak weh mi deh pahn di slayv ayz mi shoa dat hihn mi waahn stay wid ih maasta ahn kantinyu bee wahn slayv far ahn.—Ex 21:5, 6.
(Leviticus 14:43-45) “If di dizeez kohn bak eena di hows afta dehn don haal owt di stoan dehn fahn di waal ahn dehn don skrayp aaf di waal ahn plaasta it oava, 44 di prees wahn egzamin it. If di dizeez di spred eena di hows, da bikaaz dis kaina leprosi di spred an ih di geh wers. Soh di hows noh kleen. 45 Den dehn wahn brok dong di hows. Dehn wahn haal owt di stoan dehn, di wud beem dehn, aala di plaasta, an aala di mod weh dehn mi yooz fi stik di stoan dehn tugeda; ahn dehn wahn kehr dehn owtsaid a di siti da wahn plays weh noh kleen.
g 1/06 14, baks
Moal Da Yu Fren ahn Yu Enimi!
MOAL MI EGZIS EENA BAIBL TAIMZ?
Di Baibl taak bowt wahn kaina leprosi weh mi deh eena wahn hows. (Leviticus 14:34-48) Som peepl seh dat dis kaina leprosi da-mi wahn kaina miljoo er moal, bot no proof deh fi dis. If di dizeez mi deh eena wahn hows, Gaad Laa mi koman di oana a di hows fi haal owt aala di stoan dehn fahn di hows, skrayp aaf aala di waal dehn weh deh eensaid a di hows, ahn chroa weh eniting weh praabli mi kom in kantak wid di dizeez owtsaida di siti da wahn plays weh noh kleen. If di dizeez mi kohn bak eena di hows, di prees mi wahn anonks dat di hoal hows neva kleen. Soh dehn mi fi brok dong di hows ahn chroa weh evriting. Dehnya inschrokshan weh Jehoava mi giv ih peepl mi shoa dehn humoch hihn lov dehn ahn kay bowt dehn helt.
Baibl Reedin
(Leviticus 14:1-18) Jehoava tel Moaziz: 2 “Dis da di laa fi dehn wan weh mi ga leprosi, bot hoo kleen now wen dehn bring ahn tu di prees. 3 Di prees gwehn owtsaida di kyamp an egzamin ahn. If di persn don geh kyoar fahn di leprosi, 4 di prees wahn koman ahn fi bring too kleen berd weh alaiv, wahn pees a seeda wud, brait red klaat, ahn hisop fi di kleenin serimoni. 5 Di prees wahn gi wahn koman fi mek dehn kil wan a di berd eena wahn klay pat oava waata weh di ron. 6 Bot ih fi tek di berd weh alaiv lang wid di pees a seeda wud, di brait red klaat, ahn di hisop ahn dip dehn tugeda eena di blod fahn di berd weh dehn mi kil oava di waata. 7 Den hihn wahn splash it sevn taimz pahn di wan weh di wash ihself fahn di leprosi, ahn di prees wahn anonks dat ih kleen, ahn den hihn wahn set di berd free eena di oapm feel. 8 “Di wan weh di kleen ihself fahn leprosi wahn wash ih kloaz tu, an ih wahn shayv aaf aala ih hyaa ahn bayd eena waata, den hihn wahn bee kleen. Afta dat, hihn gwehn bak eena di kyamp, bot hihn wahn liv owtsaida ih tent fi sevn dayz. 9 Pahn di sevent day, hihn fi shayv aaf aala ih hyaa fahn ih hed, ih chin, an ih aiybroa. Afta ih shayv aaf aala ih hyaa, hihn wahn wash ih kloaz ahn bayd ihself eena waata, den hihn wahn bee kleen. 10 “Pahn di ayt day, hihn wahn tek too helti yong mayl sheep, wahn wan-yaa-oal feemayl lam, wan terd a wahn eefa a fain flowa weh miks wid ail az wahn grayn aafrin, ahn wan terd a wahn leeta a ail; 11 ahn di prees wahn anonks dat di persn kleen, an ih wahn prizent ahn fronta Jehoava lang wid ih aafrin da di enchrans a di tent a meetin. 12 Di prees wahn tek di yong mayl sheep an aafa it op az wahn gilt aafrin lang wid di wan terd a wahn leeta a ail. Ahn hihn wahn wayv dehn bak ahn foat az wahn wayv aafrin fronta Jehoava. 13 Den hihn wahn kil di yong mayl sheep wehpaat dehn kil di animal dehn fi di sin aafrin ahn di aafrin weh geh bon wid faiya, eena wahn hoali plays, bikaaz jos laik di sin aafrin, di gilt aafrin bilangz tu di prees. Da sohnting hoali. 14 “Den di prees wahn tek som a di blod fahn di gilt aafrin, an ih wahn put it pahn di rait ayz a di persn weh di kleen ihself, an ih wahn put it pan ih tom pan ih rait han, ahn pan ih big toa pan ih rait fut. 15 Ahn di prees wahn tek som a di wan terd a wahn leeta a ail ahn poar it eena ih lef han. 16 Den di prees wahn dip ih finga eena di ail weh deh eena ih lef han ahn splash it sevn taimz wid ih lef han fronta Jehoava. 17 Den di prees wahn put som a di ail weh deh eena ih han pahn di rait ayz a di wan weh di kleen ihself, an ih wahn put som pan ih tom pan ih rait han, an ih big toa pan ih rait fut oava di blod a di gilt aafrin. 18 Den di prees wahn put di ail weh lef eena ih han pahn di hed a di wan weh di kleen ihself, den di prees wahn aks Jehoava fi fergiv ahn.
DISEMBA 28–JANIWERI 3
CHREZHAZ FAHN DI WERD A GAAD | LEVITICUS 16-17
“Weh Atoanment Day Meen fi Yoo”
(Leviticus 16:12) “Den hihn wahn tek di faiya hoalda weh ful op a koal weh di bon fahn di alta weh deh fronta Jehoava ahn too hanful a fain perfyoom insens, ahn hihn wahn bring dehn eensaida di kertn.
Sohn Lesn Weh Wi Ku Laan Fahn di Buk a Leviticus
4 Reed Leviticus 16:12, 13. Picha weh hapm pahn Atoanment Day: Di hai prees di enta di tabernakl. Dis da di fos taim owta chree taim wehpaat hihn haftu enta di Moas Hoali pahn da day. Eena wan a ih han, ih di hoal wahn kantayna weh ful op wid insens powda, an eena di neks han, ih di hoal wahn faiya hoalda weh ful op wid hat faiya koal. Hihn stap lee bit fronta di kertn weh di kova di way fi goh eena di Moas Hoali. Hihn shoa lata rispek az ih waak eena di Moas Hoali ahn stan op fronta di aak a di kovenant. Eena wahn way, da mi laik hihn mi-di stan op fronta Jehoava Gaad! Den di prees poar di hoali insens tap a di faiya koal weh di bon, ahn di room staat tu smel sweet sweet sweet. Layta, hihn gwain bak eena di Moas Hoali wid di blod fahn di animal dehn weh ih mi sakrifais. Noatis dat hihn mi bon di insens bifoa hihn mi aafa op di blod a di animal dehn weh mi geh sakrifais.
(Leviticus 16:13) Hihn wahn aalso put di insens pahn di faiya fronta Jehoava, ahn di klowd a insens wahn kova di kova a di Aak, weh dehn pahn di Testimoni, soh dat ih noh ded.
Sohn Lesn Weh Wi Ku Laan Fahn di Buk a Leviticus
5 Weh wi ku laan fahn di way how di insens mi geh yooz pahn Atoanment Day? Di Baibl shoa wi dat di pryaaz weh Jehoava aksep fahn fi hihn faytful servants da jos laik insens. (Ps. 141:2; Rev. 5:8) Memba dat di hai prees doz shoa wahn lata rispek az ih kehr di insens fronta Jehoava. Soh jos laik dat, wen wi pray tu Jehoava wi fi du it wid deep rispek. Wi veri tankful dat di Kriyayta a di yoonivers alow wi fi kohn kloas tu ahn, jos laik wahn chail an ih pa. (Jay. 4:8) Hihn aksep wi az fi hihn frenz! (Ps. 25:14) Wi reeli apreeshiayt dis privilij wahn lat, soh wi wuda neva waahn du eniting weh noh wahn mek hihn bee hapi wid wi.
(Leviticus 16:14, 15) “Hihn wahn tek som a di blod fahn di bul ahn splash it wid ih finga fronta di kova pahn di ees said, ahn hihn wahn splash som a di blod wid ih finga sevn taimz fronta di kova. 15 “Den hihn wahn kil di goat fi di sin aafrin, weh da fi di peepl, an ih wahn kehr di blod eensaida di kertn ahn du di saym ting weh hihn mi du wid di bul blod; hihn wahn splash it tuwaadz di kova ahn fronta di kova.
Sohn Lesn Weh Wi Ku Laan Fahn di Buk a Leviticus
6 Memba dat di hai prees mi haftu bon di insens bifoa hihn kuda mi aafa op di sakrifais. Wen hihn mi du dis, hihn mi-di mek shoar dat Gaad mi wahn bee pleez wid ahn. Da weh wi ku laan fahn dat? Wen Jeezas mi deh pahn di ert, Jeezas mi haftu du sohnting reeli impoatant—dis da-mi sohnting weh mi moa impoatant dan fi sayv hyoomanz—dis da-mi bifoa hihn kuda mi aafa op fi hihn laif az wahn sakrifais. Da weh hihn mi haftu du? Hihn mi haftu bee faytful an obay Jehoava dong tu di en. Wen Jeezas mi du dat, hihn mi proov dat di rait way fi liv ahn du tingz da Jehoava way. Jeezas mi wahn help klayr op Jehoava naym, ahn proov dat fi hihn Faada roolaship rait an jos.
Saach fi Spirichwal Chrezhaz
(Leviticus 16:10) Bot az fi di goat weh mi kom op az di wan fi Azayzel wen dehn mi chroa lats, dehn shuda bring it alaiv fi stan op fronta Jehoava fi mek dehn perfaam di atoanment serimoni far it, soh dat dehn ku sen it owt eena di wildanes fi Azayzel.
it-1 226 ¶3
Azayzel
Di apasl Paal mi eksplayn dat wen Jeezas mi aafa op ih perfek badi az wahn sakrifais fi di sin dehn a hyoomanz, dis mi ga wahn lat moa benifit dan di blod a di bul dehn ahn di goat dehn. (Heeb 10:4, 11, 12) Soh Jeezas mi tek di plays a imperfek hyoomanz; hihn da-mi di wan weh mi geh stab fi fi wee sin dehn. (Isa 53:4, 5; Ma 8:17; 1Pe 2:24) Hihn mi tek weh di sin dehn fahn evribadi weh mi eksasaiz fayt eena fi hihn sakrifais. Hihn mi shoa dat Jehoava ga di powa fi ferget wi sin dehn. Eena dis way, di goat weh dehn mi chooz “fi Azayzel” mi reprizent di sakrifais a Jeezas Krais.
(Leviticus 17:10, 11) “‘If enibadi fahn di hows a Izrel, er eni farina weh di liv monks unu eet eni kaina blod, fi shoar Ah wahn ton mi fays gens di persn weh di eet di blod, an Ah wahn kot ahn aaf fahn monks mi peepl. 11 Di laif a di animal deh eena di blod, ahn mee miself mi giv it pahn di alta tu unu fi mek atoanment fi unu, bikaaz da di blod da weh mek atoanment fi unu chroo di laif weh deh eena it.
w14 11/15 10 ¶10
Wai Wi Need fi Bee Hoali
10 Reed Leviticus 17:10. Jehoava mi koman di Izrelait dehn noh fi eet “eni kaina blod.” Kristyanz tudeh stil haftu stay weh fahn blod, weda da blod fahn wahn animal er fahn wahn hyooman. (Aks 15:28, 29) Wi noh eevn waahn tink bowt weh wuda hapm if Jehoava wuda ‘ton ih fays gens wiʼ ahn kot wi aaf fahn ih kangrigayshan. Wee lov hihn ahn wi waahn obay ahn. Eevn wen wi di fays det, wi wahn du evriting weh wi kud fi pleez Jehoava ahn wi noh wahn lisn tu enibadi weh noh obay ahn. Eevn doa wi noa dat peepl wahn taak bad bowt wi bikaaz wi mek wahn disizhan fi stay weh fahn blod, wee stil chooz fi obay Jehoava. (Jood 17, 18) Weh ku help wi fi du evriting weh wi kud soh dat wi noh eet blod er aksep blod joorin wahn medikal proseeja?—Deut. 12:23.
Baibl Reedin
(Leviticus 16:1-17) Jehoava mi taak tu Moaziz afta Ayron too son mi ded bikaaz dehn gaahn fronta Jehoava. 2 Jehoava tel Moaziz: “Tel yu breda Ayron dat hihn noh fi kom een jos eni taim eena di hoali plays weh deh eensaida di kertn, fronta di kova a di Aak, soh dat hihn noh ded, bikaaz Ai wahn apyaa eena wahn klowd oava di kova. 3 “Dis da weh Ayron fi bring wen ih kom eena di hoali plays: wahn yong bul fi wahn sin aafrin ahn wahn mayl sheep fi wahn aafrin weh geh bon wid faiya. 4 Hihn fi put aan di hoali roab weh mek owta linen, ahn di shaat pants weh mek owta linen fi kova ih badi, ahn hihn fi rap ihself wid di belt weh mek owta linen, an ih fi kova ih hed wid di hed-rap weh mek owta linen tu. Dehnya da hoali kloaz. Hihn wahn bayd ihself wid waata ahn den ih wahn put dehn aan. 5 “Hihn wahn tek too yong mayl goat fi wahn sin aafrin ahn wan mayl sheep fi wahn aafrin weh geh bon wid faiya fahn di Izrelait dehn. 6 “Ayron wahn aafa op di bul fi di sin aafrin, weh da fi ihself, an ih wahn aks Gaad fi fergivnis fi ihself ahn fi ih famili. 7 “Den hihn wahn kehr di too goat ahn mek dehn stan op fronta Jehoava da di enchrans a di tent a meetin. 8 Ayron wahn chroa lats oava di too goat, wan lat fi Jehoava ahn di ada lat fi Azayzel. 9 Ayron wahn aafa op di goat weh da fi Jehoava ahn mek it intu wahn sin aafrin. 10 Bot az fi di goat weh mi kom op az di wan fi Azayzel wen dehn mi chroa lats, dehn shuda bring it alaiv fi stan op fronta Jehoava fi mek dehn perfaam di atoanment serimoni far it, soh dat dehn ku sen it owt eena di wildanes fi Azayzel. 11 “Ayron wahn aafa op di bul fi di sin aafrin, weh da fi ihself, an ih wahn aks Gaad fi fergivnis fi hihn an ih famili. Afta dat, hihn wahn kil di bul fi di sin aafrin, weh da fi ihself. 12 “Den hihn wahn tek di faiya hoalda weh ful op a koal weh di bon fahn di alta weh deh fronta Jehoava ahn too hanful a fain perfyoom insens, ahn hihn wahn bring dehn eensaida di kertn. 13 Hihn wahn aalso put di insens pahn di faiya fronta Jehoava, ahn di klowd a insens wahn kova di kova a di Aak, weh deh pahn di Testimoni, soh dat ih noh ded. 14 “Hihn wahn tek som a di blod fahn di bul ahn splash it wid ih finga fronta di kova pahn di ees said, ahn hihn wahn splash som a di blod wid ih finga sevn taimz fronta di kova. 15 “Den hihn wahn kil di goat fi di sin aafrin, weh da fi di peepl, an ih wahn kehr di blod eensaida di kertn ahn du di saym ting weh hihn mi du wid di bul blod; hihn wahn splash it tuwaadz di kova ahn fronta di kova. 16 “Den hihn wahn aks Gaad fi fergivnis fi di hoali plays. Hihn wahn mek atoanment fi di hoali plays kansaanin di ting dehn weh di Izrelait dehn du weh noh kleen ahn kansaanin dehn mistayk dehn ahn dehn sin dehn. Dat da weh hihn fi du fi di tent a meetin, weh deh monks dehn wen dehn noh kleen. 17 “No ada man shuda deh eena di tent a meetin fahn di taim di prees goh eena di hoali plays fi aks Gaad fi fergivnis til di taim ih kom owt. Hihn wahn aks Gaad fi fergivnis fi ihself, fi ih famili, ahn fi di hoal kangrigayshan a Izrel.