Mga Batan-on Nangutana . . .
Sa Unsang Paagi Masuod Ko ang Akong mga Apohan?
“Parehong estoryador ang duha ko ka lolo. Ang ilang mga estorya nakatabang kanako nga masabtan ang kaugalingon kong mga pagbati.”—Joshua.
DIHAY panahon nga naandan sa ubay-ubayng henerasyon sa mga membro sa pamilya nga mag-ipon sa pagpuyo—sagad sa samang balay. Ang suod nga pagpakig-uban sa mga apohan maoy naandang paagi sa kinabuhi.
Karong mga adlawa, tungod sa distansiya mahimong magkalagyo ang mga batan-on ug ang mga apohan. Dugang pa, nag-uswag ang gidaghanon sa mga pamilya nga nabungkag tungod sa diborsiyo. Nagtaho ang The Toronto Star nga “ang mga apohan mahimong biktima usab sa diborsiyo ug gipugngan nga makigkita sa ilang minahal nga mga apo.” Sa ubang mga kahimtang, ang suliran mao nga daghang batan-on ang dunay negatibo rang panglantaw sa mga tigulang, nga nag-isip kanila nga walay kalibotan sa modernong kinabuhi, nga may mga panglantaw, prinsipyo, ug mga intereses nga lahi kaayo kay sa ilaha. Unsa ang resulta? Daghang batan-on ang dili gayod suod sa ilang mga apohan sumala sa angayng dahomon.
Kini makapasubo kaayo. Sama sa gipakita sa naunang artikulo niining seryeha, ang pagbaton ug suod nga relasyon sa mga apohan—ilabina kon sila mahinadlokon sa Diyos—maoy maayo, mapuslanon, ug makalingaw.a Usa ka tin-edyer nga babaye nga ginganlag Rebekah nag-ingon bahin sa iyang mga apohan: “Bibo mi kanunay.” Usa ka batan-on nga ginganlag Peter sa susama miingon: “Dili ako matahang mosulti nila sa akong gibati o bahin sa akong mga tumong. Usahay mas bation kong komportable uban nila kay sa akong mga ginikanan. Gibati kong makasulti ako sa akong mga apohan sa bisan unsang butang.”
Komosta sa imong bahin? Tingali suod ka sa imong mga apohan sa gamay ka pa. Apan karong tin-edyer ka na, tingali wala ka na kaayoy nahimo sa pagpalambo sa relasyon. Kon mao kana, ang prinsipyo sa tambag sa Bibliya sa 2 Corinto 6:11-13 mahimong ikapadapat gayod niining bahina, nga mao, “magpasangkad” sa imong mga pagbati ngadto kanila. Ang pangutana mao, Sa unsang paagi?
Magpakitag Inisyatibo
Ang ‘pagpasangkad’ nagpasabot sa pagpakitag inisyatibo. Gawas pa, ang Bibliya nag-ingon: “Ayaw ihikaw ang maayo gikan kanila nga takos niini, sa dihang anaa sa gahom sa imong kamot ang pagbuhat niini.” (Proverbio 3:27) Sa dihang bata ka pa, tingali wala ka kaayoy “gahom” sa pagbuhat sa bisan unsang butang bahin sa imong relasyon sa imong mga apohan. Apan karon nga hamtong ka na, lagmit usa ka batan-ong adulto, tingali madiskobrehan mo nga adunay daghang maayong mga paagi nga imong mahimo.
Pananglitan, kon nagpuyo sa duol ang imong mga apohan, mahimong batasanon mo ang regular nga pagduaw kanila. Makalaay ba? Tingali, kon moadto ka lang didto ug di maggunok. Busa sugdi ang pag-estoryahanay! Unsa may mahimo ninyong estoryahan? Makatabang ang prinsipyo sa Bibliya sa Filipos 2:4. Kini nag-ingon kanato ‘nga motan-aw, dili lamang sa personal nga interes sa mga butang labot sa inyong kaugalingon, kondili sa personal nga interes usab sa uban.’ Sa laing pagkasulti, magpakitag interes sa imong mga apohan. Pasultiha sila bahin sa mga butang nga ilang gusto. Unsa may ilang gibati? Unsa may ilang ginahimo karon? Lagmit malingaw silang moestorya bahin sa mga nangagi. Busa pangutan-a sila kon unsa ang kahimtang sa kinabuhi niadtong bata pa sila. O pangutan-a sila bahin sa imong amahan o inahan sa dihang bata pa siya. Kon mga Kristohanon ang imong mga apohan, pangutan-a sila kon unsay nakadani kanila ngadto sa mga kamatuoran sa Bibliya.
Sagad ang mga apohan maoy tinubdan sa mga impormasyon sa kasaysayan sa pamilya, ug lagmit ganahan kaayo silang molingaw nimo pinaagi sa makaiikag nga mga estorya. Sa pagkatinuod, mahimong himoon mong usa ka makalingaw nga proyekto ang paggugol ug panahon uban sa imong mga apohan. Sulayi pag-interbiyo ang imong mga apohan, tingali pinaagi sa pagkuhag mga nota o paghimog rekord pinaagig audio o video nga rekording. Kon dili ka segurado sa imong ipangutana, magpatabang sa imong mga ginikanan sa paghan-ay ug haom nga mga pangutana. Hayan makat-onan mo ang daghang butang nga makatabang nimo nga mas masabtan ang imong mga apohan, ginikanan, ug bisan ang imong kaugalingon. “Parehong estoryador ang duha ko ka lolo,” miingon si Joshua. “Ang ilang mga estorya nakatabang kanako nga masabtan ang kaugalingon kong mga pagbati.”
Hinunoa, ayaw kalimti nga ang imong mga apohan interesado usab kaayo sa imong kinabuhi ug sa imong mga kalihokan. Kon sultihan mo sila bahin sa imong ginabuhat, gihimo mong kabahin sila sa imong kinabuhi. Makatabang gayod kini kaninyo nga magkasuod. Usa ka batan-on sa Pransiya nga ginganlag Igor miingon: “Ako ug si Lola ganahan kaayong manginom ug tsa sa usa ka painitan, ug mag-estoryahanay mi bahin sa mga butang nga among nahimo sa dili pa dugay.”
Unsang mga Butang nga Ambitan Namo sa Pagbuhat?
Kon nasugdan na ninyo ang pag-estoryahanay, tingali mahimong isunod ninyo ang pagbuhat sa pipila ka butang. Uban ang diyutayng pagplano, tingali makaplagan mo ang tanang matang sa mga kalihokan nga ambitan ninyo pagbuhat. Ang batan-ong si Dara nakahinumdom: “Ang duha ko ka lola nagtudlo nako sa pagluto, paghimog mga de-lata, paghurno, pagpananom, ug pag-atiman ug hardin.” Si Amy miuban sa iyang mga apohan sa mga salosalo ug bakasyon sa pamilya. Depende sa ilang pangedaron, ang pipila ka apohan baskog pa kaayo. Si Aaron malingaw nga makigdulag golf sa iyang lola. Si Joshua mamasol ug motabang sa pagpang-ayo sa balay kauban sa iyang mga lolo.
Kon mga magsisimba ni Jehova ang imong mga apohan, ilabinang makalilipay ang pagpakig-ambit uban nila sa pipila ka aspeto sa pagsimba kang Jehova, sama sa pagpakigsulti sa uban bahin sa Bibliya. Si Igor mibiyahe uban sa iyang lola sa usa ka internasyonal nga panagkatigom sa mga Saksi ni Jehova sa Polandia. “Kadto maoy usa ka halandomong kasinatian nga among gipakig-ambitan, ug hangtod karon malingaw gihapon mi nga maghisgot niini,” matod niya. Tinuod, dili tanang apohan ang makahimo sa paglakawlakaw. Bisan pa niana, mapuslanon ang paggugol ug panahon uban kanila.
Usa ka Espirituwal nga Kabilin
Sa kapanahonan sa Bibliya ang babayeng ginganlag Loida adunay hinungdanong papel sa pagtabang sa iyang apo nga si Timoteo nga mahimong usa ka talagsaong tawo sa Diyos. (2 Timoteo 1:5) Dili ikahibulong, gibuhat sa daghang Kristohanong mga apohan ang susamang papel karong adlawa. Nag-ingon si Joshua bahin sa iyang mga apohan: “Ang ilang pag-alagad kang Jehova mas dugay kon itandi sa akong kinabuhi, busa ako adunay halawom nga pagtahod kanila, dili lamang ingong akong mga apohan kondili ingong mga maghuhupot usab sa integridad.” Si Amy nag-ingon: “Kanunay moingon ang akong mga apohan nga nadasig ug nalipay sila pag-ayo nga makitang matinumanon akong nag-alagad kang Jehova. Gawas pa, ang pagkakita sa ilang maayong panig-ingnan ug kasibot sa pag-alagad kang Jehova ingong mga payunir [bug-os-panahong mga ebanghelisador] nakadasig kanako nga magpadayon sa akong payunir nga pag-alagad.”
Gitawag ni Chris ang iyang lola nga “ang kinalabwang nagdasig nako nga magtuon ug mouswag sa pagkahamtong.” Siya midugang: “Dili gayod nako malimtan ang iyang giingon nga ‘alang kang Jehova kinahanglang buhaton nato ang atong kinamaayohan.’” Ang mga apohan ni Pedro adunay hinungdanong papel sa iyang espirituwal nga pagtubo. Siya miingon: “Ang ilang kasinatian nakatabang kaayo kanako. Kanunay akong iuban sa akong mga apohan sa pagsangyaw, ug gipabilhan ko kana pag-ayo.” Oo, ang pagpakigsuod sa mahinadlokon-sa-Diyos nga mga apohan makatabang kanimo sa pag-alagad sa Diyos sa mas bug-os pa.
Lagyong mga Apohan
Komosta kon ang imong mga apohan nagpuyo sa halayo? Kon posible, sulayi ang pagduaw nga regular. Tali sa mga pagduaw, buhata ang kutob sa imong mahimo nga mamentinar ang komunikasyon. Maduaw ni Hornan ang iyang mga apohan tulo ka beses lamang matag tuig, apan siya miingon: “Motawag ko nila sa telepono matag Dominggo.” Si Dara, nga nagpuyo usab nga halayo sa iyang mga apohan, miingon: “Nagpakita silag interes sa akong kinabuhi, ug magtawganay mi sa telepono o magsinulatay pinaagi sa E-mail halos matag semana.” Ang pagsulat pinaagi sa E-mail ug pagtawag sa telepono maayo man, apan ayaw pakamenosa ang gamhanang epekto sa kinaraang paagi sa kinamot nga pagsulat. Nahingangha ang daghang batan-on sa pagkasayod nga gitipigan diay sa ilang mga apohan ang matag sulat nga ilang gisulat sukad sa pagkabata. Ang mga sulat mahimong sublisublion sa pagbasa—ug pakamahalon. Busa paneguroa nga mosulat!
Ang mga apohan sagad adunay linaing gugma sa ilang mga apo. (Proverbio 17:6) Adunay daghang paagi sa pagtukod ug pagmentinar ug usa ka suod nga relasyon uban sa imong mga apohan, nagpuyo man sila sa duol o sa halayo. Busa, panlimbasogi gayod ang pagbuhat niini.
[Footnote]
a Tan-awa ang artikulong “Mga Batan-on Nangutana . . . Nganong Kinahanglan Nakong Masinati ang Akong mga Apohan?” sa among gula sa Abril 22, 2001.