“Giuyonan sa Diyos” ang Ilang mga Gasa

1-3. (a) Unsang mga pangutana ang atong konsiderahon? (b) Unsang upat ka pangunang bahin sa putling pagsimba ang atong hisgotan? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa kapitulo.)

GISUSI pag-ayo ni Abel ang iyang mga hayop. Giatiman gyod niya kini sukad gipanganak. Karon, namili siyag pipila, giihaw kini, ug gitanyag ingong gasa ngadto sa Diyos. Kini ba nga buhat sa pagsimba, nga gitanyag sa dili hingpit nga tawo, dawaton ni Jehova?

² Si apostol Pablo gigiyahan sa Diyos sa pagsulat bahin kang Abel: “Giuyonan sa Diyos ang iyang mga gasa.” Apan gisalikway ni Jehova ang halad ni Cain. (Basaha ang Hebreohanon 11:4.) Kini nagpatunghag mga pangutana nga kinahanglan natong konsiderahon. Nganong gidawat sa Diyos ang pagsimba ni Abel apan ang kang Cain wala? Unsay atong makat-onan kang Cain ug Abel ug sa uban pa nga gihisgotan sa Hebreohanon kapitulo 11? Ang mga tubag makatabang nato nga mas masabtan kon unsay konektado sa putling pagsimba.

³ Samtang hisgotan nato kining mubong sumaryo sa mga hitabo sukad sa panahon ni Abel hangtod sa panahon ni Ezequiel, matikdi ang upat ka pangunang butang nga makapahimo sa atong pagsimba nga dalawaton sa Diyos: Ang angayng hatagan mao si Jehova, ang kalidad angayng kinamaayohan, ang paagi angayng giuyonan sa Diyos, ug ang motibo sa magsisimba kinahanglang putli.

4, 5. Nganong nakahunahuna si Cain nga si Jehova ang angay niyang hatagan sa iyang gasa?

⁴ Basaha ang Genesis 4:2-5. Si Cain nahibalo nga ang angayng hatagan sa iyang gasa mao si Jehova. Daghan siyag panahon ug kahigayonan nga makakat-on bahin kang Jehova. Siya ug ang iyang igsoong si Abel lagmit hapit nang mag-100 anyos dihang gitanyag nila ang ilang gasa.a Sila nagdako nga nahibalo sa tanaman sa Eden, nga lagmit nakakita pa gani sa layo nianang tabunok nga parke. Nakita gyod nila ang mga kerubin nga nag-ali sa entrada niini. (Gen. 3:24) Seguradong gisultihan sila sa ilang ginikanan nga gilalang ni Jehova ang tanang kinabuhi ug nga ang iyang orihinal nga katuyoan sa katawhan lahi sa kon unsa nay ilang kahimtang​—anam-anam silang nagpaingon sa kamatayon. (Gen. 1:24-28) Ang pagkahibalo niining tanan lagmit maoy hinungdan nga nakahunahuna si Cain nga angay niyang itanyag ang iyang gasa sa Diyos.

⁵ Unsa pa kahay laing nakapalihok kang Cain sa pagtanyag sa iyang halad? Gitagna ni Jehova nga may motungha nga “kaliwat,” ang usa nga modugmok sa ulo sa “halas” nga mihaylo kang Eva sa paghimog dili maayong desisyon. (Gen. 3:4-6, 14, 15) Kay si Cain ang panganay, lagmit naghunahuna siya nga siya ang gisaad nga “kaliwat.” (Gen. 4:1) Dugang pa, wala putla ni Jehova ang iyang komunikasyon sa makasasalang mga tawo; human makasala si Adan, ang Diyos nakigsulti gihapon niya, dayag pinaagig anghel. (Gen. 3:8-10) Ug si Jehova nakigsulti kang Cain human siya magtanyag sa iyang halad. (Gen. 4:6) Si Cain nahibalo gyod nga si Jehova takos nga simbahon.

6, 7. Duna bay problema sa kalidad sa halad o paagi sa paghalad ni Cain? Ipatin-aw.

⁶ Busa nganong wala uyoni ni Jehova ang halad ni Cain? Duna bay problema sa kalidad sa gasa? Walay giingon ang Bibliya. Kini miingon lang nga si Cain nagdalag “mga abot sa yuta.” Sa ulahi, sa Balaod nga gihatag ni Jehova kang Moises, siya miingon nga dalawaton kining matanga sa halad. (Num. 15:8, 9) Konsideraha sab ang kahimtang. Niadtong panahona, prutas ug gulay lang ang kinaon sa mga tawo. (Gen. 1:29) Ug kay gitunglo sa Diyos ang yuta sa gawas sa Eden, gihagoan ni Cain ang iyang halad. (Gen. 3:17-19) Siya nagtanyag ug makasustiner sa kinabuhi nga pagkaon nga gihagoan niya pag-ayo! Bisan pa niana, wala uyoni ni Jehova ang halad ni Cain.

⁷ Busa duna bay problema sa paagi sa paghatag sa gasa? Dili ba dalawaton ang paagi ni Cain sa paghalad? Morag dili kana ang problema. Ngano? Kay dihang gisalikway ni Jehova ang halad ni Cain, wala Niya sawaya ang paagi sa iyang paghalad. Gani, wala hisgoti kon giunsa pagtanyag ni Cain ug Abel ang ilang halad. Busa unsay problema?

8, 9. (a) Nganong wala uyoni ni Jehova si Cain o ang iyang halad? (b) Unsay imong nakita nga makapainteres sa rekord sa Bibliya bahin kang Cain ug Abel?

⁸ Ang giingon ni Pablo sa mga Hebreohanon nagpakita nga dili putli ang motibo ni Cain sa paghalad. Si Cain walay pagtuo. (Heb. 11:4; 1 Juan 3:11, 12) Tungod niana, wala uyoni ni Jehova si Cain​—siya mismo—​dili lang ang iyang halad. (Gen. 4:5-8) Si Jehova mahigugmaong Amahan, busa gisulayan niya pagtul-id ang iyang anak sa mahigugmaong paagi. Apan gisalikway ni Cain ang tabang ni Jehova. Sa kasingkasing ni Cain, migrabe ang mga buhat sa dili hingpit nga unod​—‘pagdumot, pagpakig-away, pagkamadudahon [o, “pagselos,” footnote].’ (Gal. 5:19, 20) Kay daotan ang kasingkasing ni Cain, ang ubang positibong bahin sa iyang pagsimba nahimong walay pulos. Ang iyang dili maayong ehemplo nagtudlo nato nga ang putling pagsimba dili lang basta pagpakitag debosyon kang Jehova.

⁹ Ang Bibliya daghag gisulti bahin kang Cain​—nadunggan nato nga nakigsulti si Jehova kaniya, nabasa nato ang tubag ni Cain, ug nahibaloan pa gani nato ang mga ngalan sa iyang mga anak ug ang uban nilang gibuhat. (Gen. 4:17-24) Kon bahin kang Abel, walay rekord nga may mga anak siya ug wala sab irekord sa Bibliya ang iyang mga gisulti. Bisan pa niana, ang mga gibuhat ni Abel nagasulti gihapon kanato karon. Sa unsang paagi?

10. Unsang sumbanan sa putling pagsimba ang gihatag ni Abel?

¹⁰ Si Abel naghalad kang Jehova, kay nahibalo siya nga si Jehova lang ang takos nga hatagan niini. Ang kalidad sa iyang gasa kinamaayohan​—si Abel nagpilig “mga panganay sa iyang karnero.” Bisag ang rekord wala mag-ingon kon sa halaran ba siya naghalad, klaro nga ang paagi sa iyang paghalad sa iyang gasa dalawaton. Pero ang pinakaimportanteng bahin sa gasa ni Abel​—ang ehemplo nga nagtudlo gihapon nato karon bisag mga 6,000 ka tuig na ang milabay​—mao ang iyang motibo sa paghalad. Si Abel gipalihok sa iyang pagtuo sa Diyos ug sa gugma sa matarong nga mga sukdanan ni Jehova. Nganong nahibalo ta?

11. Nganong nakaingon si Jesus nga si Abel matarong?

¹¹ Una, matikdi ang giingon ni Jesus bahin kang Abel, kinsa iyang nailhan pag-ayo. Si Jesus didto sa langit dihang buhi si Abel. Interesado kaayo si Jesus niini nga anak ni Adan. (Prov. 8:22, 30, 31; Juan 8:58; Col. 1:15, 16) Nakaingon si Jesus nga matarong nga tawo si Abel kay siya mismo nakasaksi niini. (Mat. 23:35) Ang usa ka matarong nga tawo nag-ila nga si Jehova lang ang maghimog sukdanan sa kon unsay husto ug sayop. Apan dili lang kana​—iyang pamatud-an sa sinultihan ug binuhatan nga miuyon siya sa maong mga sukdanan. (Itandi ang Lucas 1:5, 6.) Nagkinahanglag taas nga panahon una matawag ang usa nga matarong. Busa bisan sa wala pa itanyag ni Abel ang iyang gasa sa Diyos, lagmit nailhan na siya nga nagkinabuhi subay sa mga sukdanan ni Jehova. Dili kana sayon. Imposible nga maayog impluwensiya niya ang iyang magulang nga lalaki​—ang kasingkasing ni Cain nahimong daotan. (1 Juan 3:12) Ang inahan ni Abel misupak sa sugo sa Diyos, ug ang iyang amahan mirebelde kang Jehova, kay gusto niyang siya ang magbuot kon unsay maayo ug daotan. (Gen. 2:16, 17; 3:6) Pagkadako sa kaisog ni Abel sa pagpili sa dalan nga lahi sa gisubay sa iyang pamilya!

12. Unsay dakong kalainan ni Cain ug Abel?

¹² Sunod, matikdi kon giunsa pagpakita ni apostol Pablo nga konektado ang pagtuo ug pagkamatarong. “Tungod sa pagtuo,” si Pablo misulat, “si Abel nagtanyag sa Diyos ug halad nga mas labawg bili kay sa kang Cain, ug pinaagi niini nga pagtuo siya gipamatud-an nga matarong.” (Heb. 11:4) Kini nagpakita nga, dili sama kang Cain, si Abel gipalihok sa iyang tibuok kinabuhi ug tibuok kasingkasing nga pagtuo kang Jehova ug sa Iyang pamaagi.

13. Unsay gitudlo kanato sa ehemplo ni Abel?

¹³ Ang ehemplo ni Abel nagtudlo nato nga ang putli nga pagsimba maggikan lang sa kasingkasing nga putlig motibo​—kasingkasing nga punog pagtuo kang Jehova ug uyon gayod sa iyang matarong nga mga sukdanan. Dugang pa, nakat-onan nato nga ang putling pagsimba nagkinahanglan ug labaw pa kay sa paghimog usa ka buhat sa pagsimba. Konektado niini ang tibuok natong kinabuhi, ang tanan natong panggawi.

14. Nganong gidawat ni Jehova ang mga gasa nga gihalad ni Noe, Abraham, ug Jacob?

¹⁴ Si Abel ang unang dili hingpit nga tawo nga mitanyag ug putling pagsimba kang Jehova, apan dili siya ang kinaulahian. Naghisgot si apostol Pablo ug uban pa nga misimba kang Jehova sa dalawatong paagi​—sama kang Noe, Abraham, ug Jacob. (Basaha ang Hebreohanon 11:7, 8, 17-21.) Dihay panahon sa kinabuhi niini nga mga patriarka nga ang matag usa kanila mihalad kang Jehova, ug giuyonan sa Diyos ang ilang mga gasa. Ngano? Kay wala lang sila basta maghimog mga buhat sa pagsimba​—ang matag usa kanila nagtuman sab sa tanang pangunang kinahanglanon sa putling pagsimba. Matikdi ang ilang ehemplo.

15, 16. Giunsa pagtuman ni Noe ang upat ka pangunang kinahanglanon sa putling pagsimba?

¹⁵ Si Noe natawo 126 ka tuig human mamatay si Adan; apan nagdako siya sa kalibotan nga punog bakak nga pagsimba.b (Gen. 6:11) Sa tanang pamilya nga nabuhi sa wala pa ang Lunop, si Noe ug ang iyang pamilya lang ang nag-alagad kang Jehova sa dalawatong paagi. (2 Ped. 2:5) Human maluwas sa Lunop, si Noe gipalihok sa iyang kasingkasing sa paghimog halaran, ang unang espesipikong gihisgotan sa Bibliya, ug sa paghalad kang Jehova. Pinaagi niining kinasingkasing nga buhat, klaro ang mensahe ni Noe sa iyang pamilya ug sa tanang katawhan nga maggikan kaniya​—si Jehova lang ang takos nga hatagan sa pagsimba. Sa tanang mananap nga puwede niyang ihalad, si Noe nagpilig “pipila sa hinlong mga mananap ug sa hinlong mga langgam.” (Gen. 8:20) Kinamaayohag kalidad ang maong mga halad kay gipahayag mismo ni Jehova nga kini hinlo.​—Gen. 7:2.

¹⁶ Kini nga mga halad nga sinunog gitanyag ni Noe sa halaran nga iyang gihimo. Dalawaton ba kini nga paagi sa pagsimba? Oo. Ang asoy nag-ingon nga nalipay si Jehova sa kahumot sa halad ug unya iyang gipanalanginan si Noe ug ang iyang mga anak. (Gen. 8:21; 9:1) Apan ang pangunang rason sa pagdawat ni Jehova sa halad mao ang motibo ni Noe. Ang mga halad nagpakita sa lig-ong pagtuo ni Noe kang Jehova ug sa Iyang pamaagi. Kay si Noe kanunayng nagsunod kang Jehova ug sa Iyang mga sukdanan, ang Bibliya nag-ingon nga siya “naglakaw uban sa matuod nga Diyos.” Ingong resulta, si Noe nailhang matarong nga tawo.​—Gen. 6:9; Ezeq. 14:14; Heb. 11:7.

17, 18. Giunsa pagtuman ni Abraham ang upat ka pangunang kinahanglanon sa putling pagsimba?

¹⁷ Si Abraham gilibotan sa bakak nga pagsimba. Sa siyudad sa Ur, diin nagpuyo si Abraham, may dako kaayong templo nga nagpasidungog sa diyos sa bulan nga si Nanna.c Bisan ang amahan ni Abraham nagsimba kanhi sa bakak nga mga diyos. (Jos. 24:2) Pero gipili ni Abraham nga mosimba kang Jehova. Lagmit nakakat-on siya bahin sa matuod nga Diyos gikan sa iyang katigulangan nga si Sem, nga usa sa mga anak ni Noe. Nag-abot pa ug 150 ka tuig ang ilang kinabuhi.

¹⁸ Sa tibuok kinabuhi ni Abraham, siya nagtanyag ug daghang halad. Apan kini nga mga buhat sa pagsimba gihatag lang niya sa usa nga takos hatagan niini, si Jehova. (Gen. 12:8; 13:18; 15:8-10) Andam ba si Abraham sa pagtanyag ug halad nga kinamaayohag kalidad? Kana nga pangutana natubag gyod dihang gipakita niya nga andam siyang mohalad sa iyang pinalanggang anak, si Isaac. Nianang higayona, detalyadong gisulti ni Jehova kang Abraham ang hustong paagi sa paghalad. (Gen. 22:1, 2) Ug andam kanang sundon ni Abraham hangtod sa kataposang detalye. Si Jehova ang mipugong kang Abraham sa pagpatay sa anak niini. (Gen. 22:9-12) Gidawat ni Jehova ang mga buhat sa pagsimba ni Abraham kay gitanyag kini sa tawo nga putlig motibo. Si Pablo misulat: “Si Abraham nagpakitag pagtuo kang Jehova ug tungod niana giisip siya nga matarong.”​—Roma 4:3.

19, 20. Giunsa pagtuman ni Jacob ang upat ka pangunang kinahanglanon sa putling pagsimba?

¹⁹ Si Jacob nagpuyo sa taas nga panahon sa Canaan, ang yuta nga gisaad ni Jehova kang Abraham ug sa iyang mga kaliwat. (Gen. 17:1, 8) Didto, grabe ka hugaw ang pagsimba sa mga tawo nga tungod niana si Jehova miingon nga ‘isuka’ sa yuta “ang mga namuyo niini.” (Lev. 18:24, 25) Dihang 77 anyos si Jacob, siya mibiya sa Canaan, nagminyo, ug sa ulahi mibalik nga may dakong panimalay. (Gen. 28:1, 2; 33:18) Apan ang ubang membro sa iyang pamilya naimpluwensiyahan sa bakak nga pagsimba. Bisan pa niana, dihang giingnan ni Jehova si Jacob nga moadto sa Bethel ug maghimog halaran, milihok gyod si Jacob. Giingnan una niya ang iyang pamilya: “Isalikway ang langyaw nga mga diyos nga naa ninyo, ug hinloi ang inyong kaugalingon.” Dayon, matinumanon niyang gisunod ang nadawat niya nga mga instruksiyon.​—Gen. 35:1-7.

²⁰ Si Jacob naghimog daghang halaran sa Yutang Saad, apan ang kanunay niyang hatagan sa iyang pagsimba mao si Jehova. (Gen. 35:14; 46:1) Ang kalidad sa iyang mga halad, ang paagi sa iyang pagsimba sa Diyos, ug ang iyang motibo maayo kaayo nga ang Bibliya nagtawag kang Jacob nga “walay ikasaway,” termino nga nagtumong niadtong giuyonan sa Diyos. (Gen. 25:27) Sa tibuok niyang kinabuhi, si Jacob naghatag ug maayo kaayong panig-ingnan sa nasod sa Israel, nga naggikan kaniya.​—Gen. 35:9-12.

21. Unsay atong makat-onan bahin sa putling pagsimba gikan sa ehemplo sa mga patriarka?

²¹ Unsay atong makat-onan bahin sa putling pagsimba gikan sa ehemplo sa mga patriarka? Sama nila, kita gilibotan sa mga tawo, lagmit bisan sa mga membro sa atong pamilya, kinsa puwedeng mopugong nato sa paghatag kang Jehova ug bug-os nga debosyon. Aron masuklan kana, angay natong ugmaron ang lig-ong pagtuo kang Jehova ug angayng kombinsido ta nga ang iyang matarong nga mga sukdanan mao ang kinamaayohan. Ikapakita nato ang maong pagtuo pinaagi sa pagsunod kang Jehova ug sa paggamit sa atong panahon, kusog, ug mga nabatonan sa pag-alagad kaniya. (Mat. 22:37-40; 1 Cor. 10:31) Makapadasig gyod ang pagkahibalo nga kon simbahon nato si Jehova kutob sa atong maarangan, himoon kini sa paagi nga iyang gipangayo, ug putli ang atong motibo, isipon ta niya nga matarong!​—Basaha ang Santiago 2:18-24.

22-24. Giunsa pagpasiugda sa Balaod ang kaimportante sa hatagan sa halad, sa kalidad sa halad, ug sa paagi sa paghalad sa Israel?

²² Gihatag ni Jehova ang Balaod ngadto sa mga kaliwat ni Jacob, mao nga bug-os nilang nasabtan kon unsay iyang gipangayo kanila. Kon gisunod pa nila si Jehova, sila nahimo unta niyang “espesyal nga katigayonan” ug “balaang nasod.” (Ex. 19:5, 6) Matikdi kon giunsa pagpasiugda sa Balaod ang upat ka pangunang bahin sa putling pagsimba.

²³ Tin-awng gipaila ni Jehova kon kinsa ang angayng hatagan sa mga Israelinhon ug pagsimba. Si Jehova miingon: “Ayaw pagsimbag laing mga diyos gawas nako.” (Ex. 20:3-5) Ang ilang mga halad kaniya kinahanglan nga kinamaayohag kalidad. Pananglitan, ang mga halad nga hayop kinahanglang himsog, walay depekto. (Lev. 1:3; Deut. 15:21; itandi ang Malaquias 1:6-8.) Ang mga Levihanon nakabenepisyo sa mga gasa nga gihatag kang Jehova, apan sila sab naghatag ug personal nga mga halad. Ang ilang ihatag kinahanglang maggikan sa “kinamaayohang mga bahin sa tanan” nilang madawat. (Num. 18:29) Bahin sa paagi sa ilang pagsimba, ang mga Israelinhon gihatagag espesipikong mga instruksiyon kon unsang mga halad ang angay nilang itanyag kang Jehova ug kon asa ug sa unsang paagi kini itanyag. Tanantanan, kapig 600 ka balaod ang gihatag kanila nga mogiya sa ilang paggawi, ug sila giingnan: “Paneguroa nga masunod ninyo ang gisugo ni Jehova nga inyong Diyos. Ayaw mog tipas gikan niini.”​—Deut. 5:32.

²⁴ Importante ba gyod kon asa maghalad ang mga Israelinhon? Oo. Gisugo ni Jehova ang iyang katawhan sa pagtukod ug tabernakulo, ug kini nahimong sentro sa putling pagsimba. (Ex. 40:1-3, 29, 34) Niadtong panahona, kon gusto sa mga Israelinhon nga uyonan sa Diyos ang ilang mga halad, kinahanglan nila kining dad-on sa tabernakulo.d​—Deut. 12:17, 18.

25. Kon bahin sa mga halad, unsa ang labing importante? Ipatin-aw.

²⁵ Apan ang mas importante mao gyod ang motibo sa usa ka Israelinhon sa pagtanyag sa iyang gasa! Kinahanglang napalihok siya sa kinasingkasing nga gugma kang Jehova ug sa iyang mga sukdanan. (Basaha ang Deuteronomio 6:4-6.) Dihang pormalidad lang ang pagsimba sa mga Israelinhon, gisalikway ni Jehova ang ilang mga halad. (Isa. 1:10-13) Pinaagi kang propetang Isaias, si Jehova miingon nga dili siya malimbongan sa dili sinserong pagpakitag debosyon. Siya miingon: “Kini nga katawhan . . . nagpasidungog kanako pinaagi sa ilang mga ngabil, apan ang ilang kasingkasing layo kanako.”​—Isa. 29:13.

26. Sa sinugdan, unsay papel sa templo ni Solomon sa putling pagsimba?

²⁶ Gatosan ka tuig human makaabot ang Israel sa Yutang Saad, si Haring Solomon nagtukod ug sentro sa putling pagsimba nga mas labaw kay sa tabernakulo. (1 Hari 7:51; 2 Cron. 3:1, 6, 7) Sa sinugdan, si Jehova lang ang gihatagan sa mga halad nga gitanyag sa maong templo. Si Solomon ug ang iyang mga sakop nagtanyag ug daghan kaayong halad nga maayo kaayog kalidad sumala sa paagi nga gisugo sa Balaod sa Diyos. (1 Hari 8:63) Apan dili ang balor sa templo ug ang gidaghanon sa mga halad ang hinungdan nga gidawat ni Jehova ang pagsimba diha sa templo. Ang importante mao ang motibo sa mga nagtanyag ug gasa. Gipasiugda kana ni Solomon dihang gipahinungod ang templo. Siya miingon: “Alagara si Jehova nga atong Diyos sa bug-os ninyong kasingkasing pinaagi sa pagsubay sa iyang mga regulasyon ug sa pagtuman sa iyang mga sugo sama niining adlawa.”​—1 Hari 8:57-61.

27. Unsay gihimo sa mga hari sa Israel ug sa ilang mga sakop, ug unsay reaksiyon ni Jehova?

²⁷ Apan ang mga Israelinhon wala magpadayon sa pagsunod sa maalamong tambag sa hari. Wala nila matuman ang usa, o kapin pa, sa pangunang mga bahin sa putling pagsimba. Gitugotan sa mga hari sa Israel ug sa ilang mga sakop nga mahimong daotan ang ilang kasingkasing, nawala ang ilang pagtuo kang Jehova, ug gitalikdan nila ang iyang matarong nga mga sukdanan. Sa daghang higayon, si Jehova mahigugmaong nagpadalag mga propeta aron tul-iron sila ug pasidan-an sa mga resulta sa ilang binuhatan. (Jer. 7:13-15, 23-26) Usa sa maong mga propeta mao ang matinumanong si Ezequiel. Siya nabuhi sa lisod nga panahon sa kasaysayan sa putling pagsimba.

28, 29. Unsay atong nahibaloan bahin kang Ezequiel? (Tan-awa ang kahong “Ezequiel​—Iyang Kinabuhi ug Panahon.”)

²⁸ Si Ezequiel nahibalo pag-ayo sa pagsimba diha sa templo nga gitukod ni Solomon. Ang iyang amahan saserdote ug nag-alagad sa templo panahon sa iyang turno. (Ezeq. 1:3) Lagmit malipayon ang panahon sa pagkabata ni Ezequiel. Seguradong gitudloan siya sa iyang amahan bahin kang Jehova ug sa Balaod. Gani, lagmit mga usa ka tuig ang edad ni Ezequiel dihang “ang basahon sa Balaod” nakit-an sa templo.e Ang nagmando niadto, ang maayong hari nga si Josias, natandog pag-ayo sa iyang nadunggan mao nga iya pang gipangusgan ang kampanya para sa putling pagsimba.​—2 Hari 22:8-13.

²⁹ Sama sa matinumanong mga lalaki una kaniya, gituman ni Ezequiel ang upat ka kinahanglanon sa putling pagsimba. Sa atong pagtuon sa basahon sa Ezequiel, atong makat-onan nga si Jehova lang ang iyang gialagaran, padayon niyang gihatag ang iyang kinamaayohan, ug masinugtanon niyang gihimo ang gipangayo ni Jehova kaniya, sa paagi nga Iyang giuyonan. Gibuhat ni Ezequiel kining tanan tungod sa iyang kinasingkasing nga pagtuo. Dili ingon niana ang kadaghanan sa mga tawo sa iyang panahon. Si Ezequiel nagdako nga naminaw sa mga tagna ni Jeremias, kinsa nagsugod sa iyang buluhaton niadtong 647 B.C.E. ug madasigong nagpasidaan sa nagsingabot nga paghukom ni Jehova.

30. (a) Unsay gipakita sa mga tagna nga gisulat ni Ezequiel? (b) Unsa ang tagna, ug unsaon nato pagsabot ang mga tagna ni Ezequiel? (Tan-awa ang kahong “Pagsabot sa mga Tagna ni Ezequiel.”)

³⁰ Ang mga sinulat ni Ezequiel nagpakita kon unsa ka grabe ang pagtipas sa katawhan sa Diyos gikan sa pag-alagad Kaniya. (Basaha ang Ezequiel 8:6.) Dihang gidisiplina ni Jehova ang Juda, usa si Ezequiel sa mga gibihag sa Babilonya. (2 Hari 24:11-17) Apan ang pagkabihag ni Ezequiel dili silot. Gihatagan siya ni Jehova ug asaynment alang sa Iyang nadestiyero, o nabihag, nga katawhan. Ang makapahingangha nga mga panan-awon ug tagna nga gisulat ni Ezequiel nagpakita kon unsaon pagpasig-uli ang putling pagsimba sa Jerusalem. Apan dili lang kana​—gipakita sab niini kon sa unsang paagi ang putling pagsimba bug-os unyang mapasig-uli para sa tanang nahigugma kang Jehova.

31. Unsay ikatabang niini nga publikasyon kanato?

³¹ Sa mosunod nga mga seksiyon niini nga publikasyon, kita makakita sa kalangitan diin nagpuyo si Jehova, makahibalo kon unsa ka grabe ang paghugaw sa putling pagsimba, makakat-on kon sa unsang paagi ipasig-uli ug panalipdan ni Jehova ang iyang katawhan, ug makakita sa umaabot dihang ang tanan magsimba na kang Jehova. Sa sunod nga kapitulo, hisgotan nato ang unang panan-awon nga gisulat ni Ezequiel. Pinaagi niini, atong ma-imagine si Jehova ug ang langitnong bahin sa iyang organisasyon, nga nagpasiugda kon nganong siya lang ang takos sa eksklusibo ug putli nga pagsimba.