PATUKORANAN
Ang sukaranan, o pundasyon, nga diha niana tukoron ang usa ka tinukod ug maoy gigamit aron mabalanse ang kabug-at sa dakong tinukod ibabaw sa yuta. Sanglit ang kalig-on ug ang kadugayon sa usa ka tinukod nag-agad ilabina sa kalig-on sa patukoranan niini, kinahanglang himoon ang dakong pag-amping sa pagpahiluna sa patukoranan. Ang maayong mga patukoranan hinungdanon didto sa Palestina aron ang mga tinukod makasugakod dili lamang sa kusog nga mga ulan, hangin, ug mga baha kondili usab sa mga linog, sanglit kini nga rehiyon maoy dapit nga kanunayng may linog. Ang daghang Hebreohanong mga termino nga gihubad nga “patukoranan” naggikan sa lintunganayng pulong nga ya·sadhʹ, nga nagkahulogang “nagtukod; nagpahiluna sa patukoranan; lig-ong nagpahimutang.” (Isa 23:13; 51:13; Sal 24:2) Ang Gregong termino maoy the·meʹli·os, nga gigamit sa literal nga diwa diha sa Buhat 16:26.
Ang Batid nga Magtutukod nga si Jehova, sa pagtubag kang Job gikan sa alimpulos, nagtandi sa literal nga yuta ngadto sa usa ka tinukod. (Job 38:4-7) Bisan tuod ang yuta nagbitay sa wala, kini adunay, pagaingnon pa, malig-ong patukoranan nga dili matarog, kay ang dili-mausab nga mga balaod nga naggahom sa uniberso mao ang lig-ong naghawid niini, ug ang katuyoan sa Diyos labot sa yuta nagpabiling wala mausab. (Job 26:7; 38:33; Sal 104:5; Mal 3:6) Sa laing bahin, ang inhustisya ug pagkadili-masinugtanon sa balaod sa Diyos sa ingon naglumpag sa mga patukoranan nga nagpalig-on sa yuta, nga nagpatarog sa mga patukoranan sa mahulagwayong yuta (ang katawhan ug ang ilang natukod nga mga sistema).—Sal 82; 11:3; Pr 29:4.
Ang pagpahiluna sa mga patukoranan sa yuta dili pakasaypon nga mao ang “pagkatukod [Gr., ka·ta·bo·lesʹ] sa kalibotan.” Gikan sa mga pulong ni Jesus sa Lucas 11:48-51, dayag nga si Abel nabuhi sukad sa pagkatukod sa kalibotan, nga nagtumong sa katawhan. Ang mga patukoranan sa planetang Yuta dugay na nga napahiluna.—Tan-awa ang ABEL Num. 1; KALIBOTAN.
Dayag nga ang pagpahiluna sa patukoranan maoy usa ka panahon sa kalipay. Sa ‘pagkatukod sa yuta’ ang mga manulonda misinggit sa pagdayeg. Dugang pa, dihay dakong pagmaya sa pagpahiluna sa patukoranan sa templo ni Zorobabel, bisan tuod kadtong nakakita sa himaya sa kanhing templo nanghilak.—Job 38:4, 6, 7; Esd 3:10-13.
Maingon nga si Solomon migamit ug dagko, mahalong mga tinabas nga bato alang sa patukoranan sa templo, mao man usab ang patukoranan nga bililhon sa Diyos gipahiluna alang sa “espirituwal nga balay” nga niana ang dinihogang mga sumusunod ni Jesus maoy “buhing mga bato.” Si Jesus mao ang patukoranang bato nga pamag-ang; ibabaw sa patukoranan sa mga apostoles ug sa Kristohanong mga manalagna ang ubang mga balaan gitukod ingong “usa ka dapit nga puloy-anan sa Diyos pinaagi sa espiritu.” Ang tanang “bato” nga naglangkob niining espirituwal nga balay maoy pinili ni Jehova.—1Pe 2:4-6; Efe 2:19-22; tan-awa ang BATO NGA PAMAG-ANG.
Tukma kaayo nga ang 12 ka simbolikong mga patukoranan sa Bag-ong Jerusalem, nga adunay mga ngalan sa 12 ka apostoles sa Kordero, maoy bililhong mga bato. (Pin 21:14, 19, 20) Ang Bag-ong Jerusalem nga gihubit diha sa Pinadayag gilangkoban sa 144,000 kinsa kaslonon ngadto sa pamanhonon. Ang “langitnong Jerusalem” nga gihisgotan sa Hebreohanon 12:22 gilangkoban sa 144,001, kining “usa” mao ang pamanhonon nga Hari. Kini maoy usa ka siyudad nga may tinuod nga mga patukoranan nga gipaabot ni Abraham. (Heb 11:10) Busa, ang mga basahon sa Mga Hebreohanon ug Pinadayag sa Bibliya nagpakitag suod nga identipikasyon tali sa “langitnong Jerusalem” ug sa Bag-ong Jerusalem.
Si Jesus, nga sa iyang una-tawhanong paglungtad nagbuhat kauban sa iyang Amahan ingong usa ka Batid nga Magbubuhat sa pagpahiluna sa mga patukoranan sa yuta, bug-os miila sa kahinungdanon sa malig-ong patukoranan, ingon sa makita gikan sa iyang sambingay labot sa tawong maalamon nga nagkalot ug lawom ug nagpahiluna sa patukoranan sa iyang balay diha sa usa ka dakong-bato, samtang ang tawong buangbuang nagtukod sa iyang balay ibabaw sa balas ug nakaagom ug dakong kapildihan. (Pr 8:29, 30; Mat 7:24-27; Luc 6:47-49) Sa ingon usab, sa pagtandi sa buluhaton sa paghimog mga Kristohanon ngadto sa buluhaton sa pagpanukod, gipasiugda ni Pablo ang kahinungdanon sa pagtukod ug dili-masunog nga mga materyales diha kang Jesu-Kristo ingong patukoranan, aron dili makaagom ug kapildihan.—1Co 3:10-15.
Gitandi usab ni Pablo ang pipila ka pangunang mga pagtulon-an sa Bibliya ngadto sa usa ka patukoranan, ug siya nagdasig sa mga Hebreohanon nga dili magmakontento sa nakat-onan nga pangunang doktrina mahitungod kang Kristo kondili mouswag ngadto sa pagkahamtong.—Heb 6:1, 2; tan-awa ang YUTA, I; BALAY.