GIDEON

[Mamumutol; Usa nga Nagputol].

Usa sa talagsaong mga maghuhukom sa Israel; ang anak nga lalaki ni Joas sa banay ni Abi-ezer sa tribo ni Manases. Si Gideon nagpuyo sa Opra, usa ka lungsod sa K sa Jordan. Sakop siya sa labing ubos nga dibisyon sa tribo ni Manases, ug siya mao “ang kinagamyan sa balay sa [iyang] amahan.”​—Huk 6:​11, 15.

Nabuhi si Gideon sa usa ka masamok kaayong panahon sa kasaysayan sa Israel. Tungod sa ilang pagkadili-matinumanon kang Jehova, wala mapahimusli sa mga Israelinhon ang mga bunga sa ilang kahago. Sulod sa daghang katuigan, ang silingang pagano nga mga nasod, ilabina ang mga Midianhon, misulong sa Israel sa ting-ani uban sa mga panon “nga ingon ka daghan sa mga dulon.” Ang kamot sa Midian hilabihan ka mapig-oton kanila mao nga ang mga Israelinhon naghimog mga tipiganan sa ilalom sa yuta aron tagoan ang ilang mga abiyo sa pagkaon gikan sa mga manunulong.​—Huk 6:1-6.

Gitawag Aron Mag-alagad Ingong Manluluwas. Aron dili makit-an sa mga Midianhon, naggiok si Gideon, dili sa dayag nga dapit kondili sa pug-anan sa bino, sa dihang ang usa ka manulonda nagpakita kaniya, nga nag-ingon: “Si Jehova nagauban kanimo, ikaw nga maisog ug gamhanan.” Kini nakaaghat kang Gideon nga mangutana kon unsa ka tinuod kini, sanglit gilupigan man sa mga Midianhon ang nasod sa Israel. Sa dihang gisultihan nga siya mao ang moluwas sa Israel, si Gideon mapainubsanong namulong bahin sa iyang pagkawalay-pulos. Apan gipasaligan siya nga si Jehova magauban kaniya. Busa nangayo si Gideon ug usa ka ilhanan aron siya masayod kon ang maong mensahero tinuod ba nga manulonda ni Jehova. Nagdala siya ug gasa nga karne, mga tinapay nga walay igpapatubo, ug sabaw, ug sa sugo sa manulonda iyang gipahimutang kini sa ibabaw sa dakong bato ug gibubo ang sabaw. Gitandog sa manulonda ang karne ug ang mga tinapay nga walay igpapatubo pinaagi sa iyang sungkod, ug ang kalayo migula sa bato ug nagsunog sa halad, ug human niana nahanaw ang manulonda.​—Huk 6:11-22.

Nianang gabhiona mismo gisulayan ni Jehova si Gideon pinaagi sa pagsugo kaniya nga tumpagon ang halaran sa iyang amahan alang sa diyos nga si Baal, putlon ang sagradong poste tupad niini, tukoron ang usa ka halaran alang kang Jehova, ug dayon ihalad ang toreyong baka nga pito ka tuig (dayag nga usa ka toreyong baka nga giisip nga sagrado alang kang Baal) nga iya sa iyang amahan sa ibabaw niini, ginamit ang sagradong poste ingong sugnod. Kini maampingong gibuhat ni Gideon sa pagkagabii nga gitabangan sa iyang napulo ka sulugoon. Sa dihang ang mga tawo mibangon sa pagkabuntag ug nakakita sa nahitabo ug unya nasayod nga si Gideon mao ang naghimo niini, sila miinsistir nga patyon siya. Hinunoa, wala itugyan ni Joas ang iyang anak ngadto kanila apan mitubag nga si Baal ang angayng modepensa sa iyang kaugalingon. Unya ginganlan ni Joas si Gideon nga Jerubaal (nagkahulogang “Pahimoa si Baal ug Legal nga Depensa (Paawaya)”), nga nag-ingon: “Pahimoa si Baal ug legal nga depensa alang sa iyang kaugalingon, kay may nagtumpag sa iyang halaran.”​—Huk 6:25-32.

Kadaogan Batok sa Midian. Human niini, sa dihang ang mga Midianhon, uban sa mga Amalekanhon ug mga taga-Sidlakan, misulong na usab sa Israel ug nagkampo sa Walog sa Jezreel, ang espiritu ni Jehova milimin kang Gideon. Gitigom ni Gideon ang mga Abiezeranhon aron sa pagpakiggubat, ug siya nagpadalag mga mensahero sa tibuok Manases ug sa Aser, Zabulon, ug Neptali, nga nag-awhag sa mga lalaki sa pagduyog kaniya. Si Gideon, nga nagtinguha nga makabaton ug dugang pamatuod nga si Jehova nag-uban kaniya, naghangyo nga ang balhibo sa karnero diha sa giokanan nga giladlad sa pagkagabii mabasa sa yamog pagkasunod buntag apan mala ang salog. Sa dihang gihatag ni Jehova kining milagroha, si Gideon mapanagan-ong nagtinguha nga makabaton ug ikaduhang ilhanan nga si Jehova nag-uban kaniya, ug busa siya mihangyo ug nakadawat ug milagro nga nabali ang unang mga panghitabo.​—Huk 6:​33-40.

Katloag-duha ka libo nga lalaking mga manggugubat ang naghiusa dapig kang Gideon agig pagsanong sa iyang panawagan. Nagkampo sila duol sa atabay ni Harod sa habagatan sa kampo sa mga Midianhon didto sa bungtod sa More sa ubos nga patag. Ang 32,000 ka Israelinhon lupig sa gidaghanon sa mga manunulong ug kapin sa upat batok usa, kansang kasundalohan mikabat ug 135,000. (Huk 8:10) Apan gipakita ni Jehova nga daghan ra kaayo ang mga tawo ni Gideon, tungod kay kon itugyan sa Diyos ang Midian ngadto sa ilang mga kamot, basin sila makaingon nga pinaagi sa ilang kaugalingong kaisog nga sila naluwas. Sa sugo sa Diyos, gisultihan ni Gideon nga pabiyaon kadtong nahadlok ug nangurog. Kawhaag-duha ka libo ang namiya, apan daghan pa gihapon kaayo ang iyang mga tawo. Human niana, gisugo ni Jehova si Gideon nga dad-on ang nahibiling 10,000 ka tawo ngadto sa tubig aron masulayan. Diyutay ra, 300 lamang, ang miinom ug tubig pinaagi sa paghakop niini gamit ang ilang kamot, ug kini gilain. Ang uban nga nangluhod sa pag-inom wala pakuyoga. Ang 300, pinaagi sa ilang inimnan, nagpakitag kaabtik, mahunahunaon sa pagpakig-away alang sa matuod nga pagsimba diha sa ngalan ni Jehova. Pinaagi niining gamayng panon nga 300 ka tawo, si Jehova misaad sa pagluwas sa Israel.​—Huk 7:1-7.

Si Gideon uban sa iyang tig-alagad nga si Pura naniid sa kampo sa mga kaaway panahon sa kagabhion. Didto nadunggan ni Gideon ang usa ka tawo nga nag-asoy ug usa ka damgo ngadto sa iyang kauban. Ang iyang kauban, sa baylo, naghubad sa damgo nga nagpasabot nga ang Midian ug ang tibuok kampo igatugyan sa kamot ni Gideon. Napalig-on tungod sa iyang nadunggan, si Gideon mibalik sa kampo sa Israel, giorganisar ang 300 ngadto sa tulo ka pundok aron siya makaduol sa kampo sa Midian gikan sa tulo ka direksiyon, ug mihatag sa tagsatagsa ka tawo ug usa ka budyong ug dakong tadyaw, nga gibutangan ug sulo sa sulod niini.​—Huk 7:9-16.

Uban sa iyang pundok nga 100, miabot si Gideon sa daplin sa kampo sa mga Midianhon human gayod nila ikapuwesto ang mga guwardiya alang sa tungang gabii nga pagbantay. Unya, agig pagtuman sa mga instruksiyon ni Gideon, gihimo sa iyang mga tawo ang ingon gayod sa iyang gihimo. Ang kahilom sa kagabhion natugaw tungod sa paghuyop sa 300 ka budyong, sa pagpamusgay sa 300 ka tadyaw, ug sa pagpalanog sa 300 ka singgit sa pagpakiggubat; sa samang higayon, midan-ag ang kalangitan tungod sa 300 ka sulo. Tungod niana nahitabo ang kaguliyang diha sa kampo sa mga kaaway. Ang mga manunulong nanagpaninggit ug nanagpangalagiw, ug “si Jehova nagbutang sa espada sa tagsatagsa ka tawo batok sa laing tawo sa tibuok kampo; ug ang kampo nagpadayon sa ilang pagkalagiw abot sa Bet-sita, ngadto sa Zerera, hangtod sa utlanan sa Abel-mehola duol sa Tabat.”​—Huk 7:17-22.

Sa kasamtangan, ang kalalakin-an sa Neptali, Aser, ug Manases gitigom aron sa paggukod sa Midian. Labot pa, gipadala ang mga mensahero ngadto sa Epraim aron sa pagtagbo sa nangalagiw nga mga Midianhon. Gisunod kini sa mga Epraimnon, nga nag-ilog sa tabokanang mga suba hangtod sa Bet-bara ug Jordan. Gidakop ug gipatay usab nila ang duha ka Midianhong prinsipe nga si Oreb ug Zeeb. Apan sa ilang pagpakigkita kang Gideon, ang mga Epraimnon “mainitong nangitag away kaniya,” tungod kay wala sila ipatawag sa sinugdan aron sa pagtabang. Hinunoa, si Gideon, pinaagi sa mapainubsanong pagpatin-aw nga ang iyang nahimo balewala ra kon itandi sa ilang nahimo sa pagdakop kang Oreb ug Zeeb, nagpakalma sa ilang kasuko ug busa nalikayan ang panag-away.​—Huk 7:23–​8:3.

Mitabok sa Jordan, si Gideon ug ang 300 ka lalaki uban kaniya, bisag gikapoy, nagpadayon sa paggukod kang Zeba ug Zalmuna, ang mga hari sa Midian, ug sa mga tawo nga kauban nila. Sa iyang pag-agi, siya mihangyo ug pagkaon gikan sa mga tawo sa Sucot, apan ang mga prinsipe sa Sucot nagdumili sa pagtabang, nga nag-ingon: “Anaa na ba sa imong kamot ang mga kamot ni Zeba ug ni Zalmuna aron hatagan ug tinapay ang imong kasundalohan?” Ang mga tawo sa Penuel nagdumili usab sa paghatag sa gihangyo ni Gideon.​—Huk 8:4-9.

Sa pag-abot sa Karkor diin nagkampo ang mga manunulong nga mikunhod sa mga 15,000 ka tawo, gihampak ni Gideon ang kampo samtang ang mga kaaway wala makabantay. Si Zeba ug Zalmuna mikalagiw. Dihadiha gigukod ug gidakop sila ni Gideon. Dugang pa, “gipakurog niya ang tibuok kampo.”​—Huk 8:10-12.

Sa dihang mipauli gikan sa pagpakig-away, gidakop ni Gideon ang usa ka batan-ong lalaki nga taga-Sucot ug nagpakisayod kaniya sa mga ngalan sa mga prinsipe ug mga ansiyano sa siyudad. Sa pagtuman sa una niyang gisulti sa dihang wala sila mohatag sa iyang gihangyo nga pagkaon, gitudloan ni Gideon ug leksiyon ang mga ansiyano sa Sucot pinaagig mga sampinit ug mga tunok. Labot pa, sumala sa iya nang gipasidaan, gitumpag ni Gideon ang torre sa Penuel ug gipatay ang mga tawo sa siyudad tungod kay wala sila mokooperar kanila sa pagtaganag pagkaon alang sa iyang mga tawo.​—Huk 8:13-17.

Human niini, gisugo ni Gideon ang iyang panganay nga anak nga lalaki nga si Jeter sa pagpatay kang Zeba ug Zalmuna, sanglit ilang gipatay ang mga igsoon ni Gideon, ang mga anak nga lalaki sa iyang inahan. Kay batan-on pa, si Jeter nahadlok sa pagpatay sa Midianhong mga hari. Busa, kay gihagit ni Zeba ug Zalmuna nga maoy mangunay sa pagbuhat niana, gipatay sila ni Gideon.​—Huk 8:18-21.

Gihimo ang Epod. Ang mapasalamatong mga Israelinhon mihangyo kang Gideon nga himoon ang iyang banay ingong nagamandong dinastiya. Apan giila ni Gideon nga si Jehova mao ang may-katungod nga Hari sa Israel ug busa wala mopasignunot sa ilang hangyo. Unya siya mihangyo nga ilang iamot ang alahas nga bulawan nga ilang nabatonan ingong mga inagaw sa gubat, nga ang mga singsing sa ilong lamang mikabat ug 1,700 ka siklo nga bulawan ($218,365). Dayon si Gideon naghimog epod gikan sa mga inagaw nga giamot, ug gipasundayag kini sa Opra. Apan ang tibuok Israel ‘nakighilawas’ sa epod, ug nahimo gani kining lit-ag kang Gideon ug sa iyang panimalay. Busa, bisan ug maayog tumong ang iyang gihimo, ang epod nagpaliso sa ilang pagtagad gikan sa tinuod nga sangtuwaryo nga gitudlo ni Jehova​—ang tabernakulo. Napakyas ang mga paningkamot ni Gideon, nga nagpatunghag resulta nga sukwahi sa iyang tuyo.​—Huk 8:22-27; tan-awa ang EPOD, I.

Namatay Ingong Inuyonang Saksi. Bug-os kaayo ang kaluwasan nga gihatag ni Jehova pinaagi kang Gideon nga tungod niana wala nay kasamok sulod sa 40 ka tuig sa iyang pagkamaghuhukom. Si Gideon nakabaton ug daghang asawa, nga pinaagi kanila siya nakabaton ug 70 ka anak nga lalaki. Human mamatay si Gideon nga tigulang na kaayo, ang Israel nabiktima na usab sa pagsimba kang Baal. Dugang pa, si Abimelek nga anak nga lalaki ni Gideon pinaagi sa iyang puyopuyo nga taga-Sekem, nagpatay sa ubang mga anak ni Gideon. Si Jotam lamang nga kamanghoran ang nakaikyas.​—Huk 8:28–​9:5; tan-awa ang ABIMELEK Num. 4; OPRA Num. 3.

Tungod sa pagtuo ni Gideon, bisan atubangan sa dagkong kakulian, siya gihisgotan nga lakip sa “ingon kabagang panganod sa mga saksi.” (Heb 11:32; 12:1) Dugang pa, talagsaon ang iyang pagkamakasaranganon, ug inubanan kini sa pagkamabinantayon. Dayag nga husto ang pagkamabinantayon ni Gideon ug dili angayng isipon nga tungod kini sa iyang kakulang ug pagtuo, sanglit wala siya sukad sawaya tungod niini. Dugang pa, sumala sa gipakita sa Salmo 83, ang kapildihan sa Midian sa adlaw ni Gideon nagtaganag matagnaong sumbanan sa umalabot nga kalaglagan sa tanang magsusupak ni Jehova, nga pinaagi niini siya magpadako sa iyang ngalan ug magbindikar sa iyang pagkasoberano.​—Itandi ang Isa 9:4; 10:26.