HAROD

[Pagkurog].

Usa ka atabay (tubod o tuboran, sanglit mao kini ang kasagarang kahulogan sa Hebreohanong pulong, bisan tuod ang Hebreohanong mga pulong alang sa “atabay” ug “tuboran” usahay gigamit nga baylobaylo; itandi ang Gen 16:​7, 14; 24:​11, 13), nga haduol niini nagkampo ang kasundalohan sa Israel ilalom sa pagpangulo ni Gideon ug diin sa ulahi ang gikunhorang gidaghanon nga 10,000 ka sundalo gisulayan. Human niadto 300 ka tawo ang gipili aron buntogon ang mga Midianhon. Ang nauna nga pagbiya sa 22,000 ka Israelinhon tungod kay sila “nahadlok ug nangurog” lagmit mao ang hinungdan nga ginganlan ang atabay nianang ngalana.​—Huk 7:1-7.

Ang atabay ni Harod dugay nang gituohan nga mao ang ʽAin Jalud (Mayan Harod), usa ka tubod nga anaa sa misiwil nga tagaytay sa AK sa Bukid sa Gilboa. Mahitungod sa ʽAin Jalud ang iladong eskolar nga si G. A. Smith miingon: “Kini mobugwak ug tubig nga mga kinse ka piye [kubos sa 5 m] ang gilapdon ug duha ka piye [0.6 m] ang giladmon gikan sa tiilan sa Gilboa, ug sa dakong bahin, nga giagosan usab sa duha pa ka laing tubod [ang ʽAin el-Meiyiteh ug ʽAin Tubaʽun], ang kusog nga agos niini igong makapatuyok sa unom o pito ka galingan. Tungod sa lawom nga salog ug sa humok nga mga tampi niining sapaa, kini lisod labangon nga sapa atubangan sa Gilboa, ug tungod niini mahimong mapanalipdan sa mga tigdepensa sa Gilboa ang tubod aron kini dili mailog sa kaaway nga anaa sa patag: ug ang tubod kinahanglanon kaayo nila, kay walay laing mainom nga tubig dapit sa wala, sa tuo, ni sa luyo. . . . Tungod niini nga sapa mahimong mapanalipdan usab sa mga namuyo sa bungtod nga dili mailog ang atabay sa kaaway nga anaa sa patag, ug sila dili angayng mag-usik-usik sa paggamit sa tubig; kay sila nagainom gikan niini samtang nakig-away niana nga kaaway, ug ang mga tangbo ug mga kahoykahoy nga nanubo daplin sa giagosan sa tubig nagsilbing salipod batok sa mga pagbanhig sa kaaway.”​—The Historical Geography of the Holy Land, London, 1968, p. 258.