Makapatay nga Gutom sa Panahon sa Kadagaya
“Ang akong mga alagad magakaon, apan kamo pagagutomon.”—ISAIAS 65:13.
ANG makahahadlok nga gutom nagapaibabaw sa tibuok kalibotan! Sa pagkomento mahitungod sa krisis, ang usa ka editoryal sa The Boston Globe mipahayag: “Ang usa ka kalibotang may duolan sa usa ka bilyong tawo nga nagapuyo sa ngilit sa gutom kinahanglang mangitag mga paagi sa pagtabang sa labing kabos nga kanasoran aron makatagamtam sa butang duolduol sa dakong abot nga giani sa labing datong kanasoran.” Ugaling, bisan ang abante kono sa teknolohiya nga kanasoran dili makaangkon nga bug-os nahigawas sa kanihit sa pagkaon. Sila wala usab makapatunghag usa ka programang makapasalig nga ang tanan nilang lungsoranon mapakaon. Ang mabalak-ong mga tawo nagapakigbisog sa nagatubo nga suliran. May kasulbaran ba?
1, 2. (a) Sa unsang suliran ang kanasoran nagapakigbisog nga kawang? (b) Ang Bibliya nagapunting sa unsang matuod nga paglaom?
2 Ang gikutlo-sa-ibabaw nga editoryal miangkon: “Ang labing makapaguol nga bahin sa kakulang sa pagkaon . . . mao nga ang kalibotan may tinong katakos sa pagpakaon sa tanan.” Bisan pa niana ang hampak sa gutom ug pagkakuraw nagapadayon sa pag-abante. Nganong matuod man kini? Ang atong mahigugmaong Maglalalang nagtagana sa igo alang sa tanang binilyong tawo sa yuta. Sa pag-andam sa yuta nga pinuy-anan sa tawo, iya kining gibuhat nga may-katakos sa pagpatunghag dagayang pagkaon, nga labaw kay sa gikinahanglan sa tanan. (Salmo 72:16-19; 104:15, 16, 24) Bisan niining gubot nga panahon, kita gipasaligang ang atong Dakong Magtatagana motaganag igong pagkaon alang niadtong mosalig sa hustong Tinubdan. Pinaagi sa Usa si kinsa iyang gihatag ingong dakong Administrador sa Pagkaon, siya nagasulti kanato: “Magpadayon kamo . . . sa pagpangita pag-una sa gingharian ug sa pagkamatarong [sa Diyos], ug kining tanang ubang butang [materyal nga mga kinahanglanon sa kinabuhi] igadugang ra kaninyo.”—Mateo 6:33; 1 Juan 4:14.
Makapatay nga Gutom
3 Labing makahuloganon sa yuta karong adlawa mao ang dakong espirituwal nga gutom. Kini laktud may kalabotan sa kakulang sa pakigdait. Ang katawhan nagalibotlibot, nga natarantar sa pagpangitag usa ka kaikyasan. Ang Diyos nga makagagahom sa tanan nagpahinabo nga isulat sa iyang manalagna kining kahimtanga kasiglohang miagi, nga nag-ingon: “‘Tan-awa! ang mga adlaw moabot,’ nagaingon ang Soberano Ginoong Jehova, ‘ug ipadala ko ang kagutmanan diha sa yuta, usa ka kagutmanan, dili alang sa tinapay, ug sa kauhaw, dili sa tubig, kondili sa pagpatalinghog sa mga pulong ni Jehova. Ug sila magalaroylaroy gikan sa usang dagat ngadto sa laing dagat, ug gikan sa amihanan bisan hangtod sa subanganan. Sila magngadto-nganhi samtang magapangita sa pulong ni Jehova, apan sila dili makakaplag niini.’”—Amos 8:11, 12.
4, 5. (a) Nganong ang pipila dili makakaplag sa Diyos bisan pag sila nangita kaniya? (b) Sa unsang paagi si Jesus lahi sa relihiyosong mga pangulo sa iyang adlaw? (Mateo 15:1-14)
4 Bisan pa niana, may kaikyasan ba gikan sa pagkawalay-lutsanan? Si apostol Pablo nagatubag oo, nga nagadasig kanato pinaagi sa mga pulong: “Ang Diyos nga nagbuhat sa kalibotan . . . naglagda sa tinudlong mga panahon ug sa mga utlanan sa puloy-anan sa mga tawo, aron sila mangita sa Diyos, kon ugaling sila mangita kaniya ug makakaplag gayod kaniya, bisan pag, sa pagkamatuod, siya dili halayo gikan sa matag usa kanato.”—Buhat 17:24-27.
5 Kon ang Diyos “dili halayo gikan sa matag usa kanato,” ngano mang daghan ang nangita kaniya, apan wala makakaplag kaniya? Kini tungod kay sila nagapangita kaniya sa sayop nga mga dapit. Pila ba sa nagatawag sa ilang kaugalingon nga mga Kristohanon ang nagakonsulta sa personal sa pasukaranang teksbok sa Kristiyanidad, ang Balaang Bibliya? Pila ba sa gitawag “mga magbalantay” ang nagagamit sa Pulong sa Diyos sa pagtudlo sa “mga karnero”? (Itandi ang Ezekiel 34:10.) Giingnan ni Jesus ang garbosong relihiyosong mga pangulo sa iyang adlaw nga sila “wala mahibalo sa Kasulatan ni sa gahom sa Diyos.” (Mateo 22:29; Juan 5:44) Bisan pa niana, si Jesus nasayod sa Kasulatan ug nagtudlo niana ngadto sa katawhan, nga kanila siya giabot ug kaluoy “tungod kay sila gipanitan ug nahitibulaag samag mga karnero nga walay magbalantay.”—Mateo 9:36.
Sa Unsang Paagi Usa ka Panahon sa Kadagaya?
6. Bahin sa espirituwal nga kadagaya giunsa ni Jehova pagpasalig ang iyang mga alagad?
6 Si Jehova nagapasalig ug nagadasig niadtong tim-os nagtinguha nga makaila kaniya. Sa pagbadlong sa relihiyosong mga magbalantay, siya miingon pinaagi sa iyang propetang si Isaias: “Tan-awa! Ang akong mga alagad magakaon, apan kamo pagagutomon. Tan-awa! Ang akong mga alagad magainom, apan kamo pagauhawon. Tan-awa! Ang akong mga alagad magakalipay, apan kamo magaantos sa kaulawan.” (Isaias 65:13, 14) Apan sa unsang paagi ang Diyos nagataganag kadagaya alang sa iyang mga alagad? Unsay atong pagabuhaton aron makaambit uban ang kalipay sa iyang tagana alang sa pagluwas sa kinabuhi, bisan pa sa espirituwal nga kagutmanan karong adlawa?
7. Unsang karaang drama ang mahigugmaong gitagana alang sa atong pagdasig karong adlawa?
7 Sanglit ang pagkabuhi nagadepende sa bug-os gayod sa atong pagkahibalo sa mga kinahanglanon sa Diyos ug paglihok uban ang pagtuo niana, angay nga kita malipayong modangop sa Pulong sa Diyos, nga magtinguhang mahibalo sa iyang kabubut-on alang kanato ug sa pagsabot sa iyang paagi sa pagpakiglabot kanato. (Juan 17:3) Sa maong katuyoan, atong hisgotan karon ang usa ka drama sa Bibliya nga motumbas sa nagakahitabo karong adlawa. Ang pangunang karakter sa maong drama mao ang patriarkang si Jose. Maingon nga si Jehova mihimog maalamong tagana alang sa Iyang katawhan pinaagi kang Jose, Siya usab mahigugmaong nagatultol niadtong nagapangita Kaniya karong adlawa.—Itandi ang Roma 15:4; 1 Corinto 10:11, Reference Bible nga potnot (*); Galacia 4:24.
Si Jose, Manluluwas sa Kinabuhi
8, 9. (a) Unsang mga kasamahan ang atong makita sa ulahing mga panahon alang kang Jose ug kang Jacob ug Paraon? (b) Sa unsang paagi kita malangkit sa katumanan?
8 Ingong manluluwas sa kinabuhi, si Jose ang anak ni Jacob midulag usa ka talagsaong bahin. Kini ba may gihulagwayan sa ulahing mga panahon? Aw, tagda ang pag-antos ni Jose sa dili-angay nga pagtagad sa iyang mga igsoon, ang iyang pag-antos sa mga pagsulay ug mga kalisdanan sa usa ka langyawng yuta, iyang dili-matarog nga pagtuo, iyang paghupot sa integridad, ug iyang pagkabayaw ngadto sa katungdanan sa pagkamaalamong administrador panahon sa malaglagong gutom. (Genesis 39:1-3, 7-9; 41:38-41) Dili ba atong makita ang katumbas diha sa kinabuhi ni Jesus?
9 Maoy latas sa kalisdanan nga si Jesus nahimong Tinapay sa Kinabuhi taliwala sa kalibotang gigutom “sa pagpatalinghog sa mga pulong ni Jehova.” (Amos 8:11; Hebreohanon 5:8, 9; Juan 6:35) Sa ilang mga pakiglabot kang Jose, si Jacob ug si Paraon nagapahinumdom kanato kang Jehova ug kon unsay iyang mahimo pinaagi sa iyang Anak. (Juan 3:17, 34; 20:17; Roma 8:15, 16; Lucas 4:18) May uban pa usab nga miapil sa pagdula sa maong tinuod-kinabuhing drama, ug atong hisgotan ang ilang mga bahin uban ang interes. Pihong kita mapahinumdoman sa atong kaugalingong pagdepende sa Labaw nga Jose, si Kristo Jesus. Pagkamapasalamaton nato nga siya nagatipig kanato gikan sa makapatay nga gutom panahon niining nagkadaotang “kataposang mga adlaw”!—2 Timoteo 3:1, 13.
Ang Drama Napadayag
10. (a) Sa unsang paagi si Jose naandam alang sa responsableng bahin nga iyang pagadulaon? (b) Unsang mga hiyas ang iyang gipadayag sa batan-on pa siya?
10 Sa adlaw ni Jose, walay tawo ang mahibalong abante kon unsay gitagana ni Jehova alang sa Iyang katawhan. Apan sa panahong si Jose gitawag aron sa pagtuman sa iyang bililhong bahin, si Jehova nagbansay na ug naghingpit kaniya kon bahin sa iyang mga kuwalipikasyon. Kon bahin sa iyang sayong kinabuhi, ang asoy mabasa: “Si Jose, sa dihang napulog-pito ka tuig, nahitabong nag-atiman sa mga karnero uban sa iyang mga igsoon taliwala sa panon, ug, kay usa man ka bata, siya uban sa mga anak ni Bilha ug sa mga anak ni Zilpa, ang mga asawa sa iyang amahan. Busa si Jose nagdalag daotang taho mahitungod kanila ngadto sa ilang amahan.” (Genesis 37:2) Siya nagpakitag pagkamaunongon ngadto sa intereses sa iyang amahan, maingon nga si Jesus maunongon nga dili matarog sa pag-atiman sa panon sa iyang Amahan taliwala sa “dili-matinuohon ug hiwi nga kaliwatan.”—Mateo 17:17, 22, 23.
11. (a) Nganong ang mga igsoon ni Jose sa amahan nagdumot kaniya? (b) Unsang susamang kahimtang ang naglangkit kang Jesus?
11 Ang amahan ni Jose, si Israel, nahigugma kaniya nga labaw kay sa tanan niyang igsoong lalaki ug gihatagan siyag hataas, binadlisang biste nga gigama alang kaniya. Tungod niini, ang mga igsoon ni Jose sa amahan “misugod sa pagdumot kaniya, ug sila wala makahimo sa pagpakigsulting malinawon kaniya.” Ilang nakaplagan ang dugang hinungdan sa pagdumot kaniya sa dihang iyang nabatonan ang duha ka damgo nga ilang gihubad nga magkahulogang siya magagahom kanila. Sa samang paagi, ang mga pangulo sa mga Hudiyo midumot kang Jesus tungod sa iyang pagkamaunongon, iyang makapadani nga pagpanudlo, ug ang dayag nga pagpanalangin ni Jehova kaniya.—Genesis 37:3-11; Juan 7:46; 8:40.
12. (a) Nganong si Jacob nabalaka sa kaayohan sa iyang mga anak? (b) Unsang kasamahan ang atong makaplagan tali sa pagkinabuhi ni Jose ug ang iya ni Jesus?
12 Sa nahaigong panahon, ang mga igsoon ni Jose nag-atiman sa mga karnero duol sa Shechem. Ang amahan ni Jose tukmang nabalaka tungod kay maoy didto nga si Shechem nagpasipala kang Dina, mao nga si Simeon ug Levi, uban sa ilang mga igsoon, nagpatay sa mga lalaki sa maong siyudad. Gipaadto ni Jacob si Jose ug tan-awon ang ilang kahimtang ug itaho kaniya. Bisan pa sa pagkontra sa iyang mga igsoon kaniya, si Jose milakaw dayon sa pagpangita kanila. Sa samang paagi, malipayong gidawat ni Jesus ang buluhatong gihatag ni Jehova dinhi sa yuta, bisan pag kadto magkahulogan sa dakong pag-antos panahon sa paghingpit kaniya ingong ang Pangulong Tinugyanan sa kaluwasan. Tungod sa iyang pagkamainantoson, pagkamaayong sulundan si Jesus alang kanatong tanan!—Genesis 34:25-27; 37:12-17; Hebreohanon 2:10; 12:1, 2.
13. (a) Giunsa sa pagpahungaw sa mga igsoon sa amahan ni Jose ang ilang pagdumot? (b) Sa unsa ikatandi ang kaguol ni Jacob?
13 Ang kang Jose nga napulo ka igsoon sa amahan nakakita kaniya nga umaabot sa halayo. Dihadiha misilaob ang ilang kasuko batok kaniya, ug sila nagsabutsabot sa paghipos kaniya. Sa sinugdan sila nagplano sa pagpatay kaniya. Apan si Reuben, tungod sa kahadlok sa iyang responsabilidad ingong panganay, nakahaylo kanila nga itambog si Jose ngadto sa namad-ang atabay, nga naglaom nga mobalik ra sa ulahi ug pagawson siya. Ugaling, kasamtangan, nahaylo ni Juda ang iyang mga igsoon nga ibaligya siya ingong ulipon ngadto sa panon sa mga Ismaelinhon nga nanglabay. Unya ang mga magsoon nagkuha sa hataas nga biste ni Jose ug nagtuslob niana sa dugo sa usa ka laking kanding ug nagpadala niana ngadto sa ilang amahan. Sa gisusi kana ni Jacob, siya mipatugbaw: “Kini ang hataas nga biste sa akong anak! Ang usa ka mapintas nga mananap naglapa gayod kaniya! Si Jose giwataswatas gayod!” Gibati gayod ni Jehova ang samang kaguol mahitungod sa pag-antos ni Jesus samtang iyang gituman ang iyang tinudlong-buluhaton sa yuta.—Genesis 37:18-35; 1 Juan 4:9, 10.
Si Jose Didto sa Ehipto
14. Sa unsang paagi kining karaang drama makaayo kanato karong adlawa?
14 Dili kita magahinapos nga ang mga pagkatuman sa dramatikanhong mga hitabo maylabot kang Jose nahitabo sa eksaktong han-ay sa panahon. Hinunoa, atong makaplagan nga niadto may serye sa mga sumbanan nga alang sa atong instruksiyon ug pagdasig karong adlawa. Sumala sa gipahayag ni apostol Pablo: “Ang tanang butang gisulat sa unang panahon gisulat alang sa atong pagtulon-an, aron pinaagi sa atong pag-antos ug pinaagi sa paglipay gikan sa Kasulatan kita makabaton ug paglaom. Karon hinaot ang Diyos nga nagatagana sa pagkamainantoson ug paglipay magatugot nga kamo magbaton sa samang tinamdan sa hunahuna nga nabatonan ni Kristo Jesus, aron nga sa panaghiusa kamo uban sa usa ka baba magahimaya sa Diyos ug Amahan sa atong Ginoong Jesu-Kristo.”—Roma 15:4-6.
15. Nganong si Jose ug ang balay ni Potipar nagmauswagon?
15 Si Jose gidala ngadto sa Ehipto, ug didto siya gibaligya ngadto sa usa ka Ehiptohanon nga ginganlag Potipar, ang pangulo sa mga magbalantay ni Paraon. Si Jehova nag-uban kang Jose, kinsa nagpadayon sa pagsunod sa maayong mga prinsipyo nga gisilsil sa iyang amahan kaniya, bisan pag siya halayo sa balay sa iyang amahan. Si Jose wala mobiya sa pagsimba kang Jehova. Ang iyang agalon, si Potipar, nakapabili sa talagsaong mga hiyas ni Jose ug nagbutang kaniya sa pagdumala sa tibuok niyang panimalay. Si Jehova nagpadayon sa pagpanalangin sa balay ni Potipar tungod kang Jose.—Genesis 37:36; 39:1-6.
16, 17. (a) Giunsa ni Jose pag-atubang ang dugang pagsulay sa pagkamatarong o integridad? (b) Ang kasinatian ni Jose sa bilanggoan nagapakita sa unsang pagtultol sa mga butang?
16 Maoy didto nga gisulayan sa asawa ni Potipar ang pagtental kang Jose. Siya mipadayon sa pagdumili kaniya. Usa ka adlaw iyang gilabni ang iyang biste, apan, siya mikalagiw, nga nagbilin niana diha sa iyang kamot. Sa atubangan ni Potipar, iyang giakusar si Jose nga kono buot makighilawas kaniya, ug gipabalhog ni Potipar si Jose sa bilanggoan. Sa usa ka panahon siya giposasan pa sa mga posas nga puthaw. Apan sa tanang malisod nga mga kasinatian niya sa bilanggoan, si Jose nagpadayon sa pagpamatuod nga siya tawong may integridad. Busa, ang magbalantay sa bilanggoan naghimo kaniyang magdudumala sa tanang binilanggo.—Genesis 39:7-23; Salmo 105:17, 18.
17 Sa lakaw sa panahon, ang pangulong magtitiing ug pangulong magbubuhat sa tinapay ni Paraon nakapasuko kaniya ug sila gibilanggo. Si Jose natudlo sa pag-alagad kanila. Sa makausa pa, gimaneobra ni Jehova ang mga butang. Ang duha ka opisyales sa korte nakabaton ug mga damgo nga nakapalibog kanila. Tapos sa pagpasiugda nga “ang mga paghubad iya sa Diyos,” gisultihan sila ni Jose kon unsay kahulogan sa mga damgo. Ug sumala sa gipaila ni Jose, tulo ka adlaw sa ulahi (sa adlawng-natawhan ni Paraon) ang magtitiing napasig-uli sa iyang katungdanan, apan ang pangulong magbubuhat ug tinapay gibitay.—Genesis 40:1-22.
18 Bisan tuod si Jose mihangyo sa magtitiing sa pagsulti kang Paraon alang kaniya, milabay ang duha ka tuig una ang tawo makahinumdom kang Jose. Bisan sa maong panahon, kadto tungod lamang kay si Paraon nakabaton ug duha ka makalibog nga damgo sa usa ka gabii. Dihang walay mausa sa mga salamangkerong saserdote sa hari ang makapadayag sa ilang kahulogan, ang magtitiing nagsulti kang Paraon nga si Jose makahubad ug mga damgo. Busa gipasugoan ni Paraon si Jose, kinsa mapaubsanong mipunting sa Tinubdan sa matuod nga mga hubad, nga miingon: “Ang Diyos magapahibalo sa kaayohan kang Paraon.” Unya ang magmamando sa Ehipto miasoy sa mga damgo ngadto kang Jose, sumala sa mosunod:
“Ania karon, ako nagtindog sa daplin sa subang Nilo. Ug ania karon, misaka gikan sa subang Nilo mao ang pito ka baka nga matambok ug maanindot sa panagway, ug sila nanagsibsib sa kasagbotan sa Nilo. Ug ania karon, may pito ka laing baka nga misaka sunod kanila, nga daot ug mangil-ad kaayo sa panagway ug maniwang. Sa kangil-ad wala ako makakita ug sama kanila sa tibuok yuta sa Ehipto. Ug ang maniwang ug daot nga mga baka misubad sa unang pito ka baka nga matambok. Busa kini sila nahasulod na sa ilang mga tiyan, ug bisan pa niana dili hiilhan nga sila nahasulod sa ilang mga tiyan, kay ang ilang panagway mangil-ad sama ra sa sinugdan. . . .
“Human niadto nakita ko sa akong damgo ug ania karon, may pito ka uhay nga mibuswak sa usa ka uhot, puno ug maayo. Ug ania karon, may pito ka uhay nga laya, nipis, nga gikusokuso sa hangin sa silangan, nga mibuswak sa ulahi niini. Ug ang nipis nga mga uhay misubad sa pito ka maayo nga uhay. Busa kini akong gipahayag ngadto sa mga salamangkerong saserdote, apan walay mausang nakatug-an kanako.”—Genesis 40:23–41:24.
19. (a) Giunsa pagpakita ni Jose ang pagkamapaubsanon? (b) Unsang mensahe ang gipasa sa hubad sa mga damgo?
19 Katingad-anan gayong mga damgo! Sa unsang paagi si bisan kinsa makapatin-aw niana? Si Jose nakapatin-aw, apan dili alang sa iyang kaugalingong kahimayaan. Siya miingon: “Ang damgo ni Paraon usa lamang. Ang ginabuhat sa matuod nga Diyos . . . iyang gipakita kang Paraon.” Unya gipadayag ni Jose ang gamhanan matagnaong mensahe niadtong mga damgoha, nga miingon:
“Ania karon moabot ang pito ka tuig sa dakong kadagaya sa tibuok yuta sa Ehipto. Apan ang pito ka tuig nga gutom moabot sa ulahi niana, ug ang tanang kadagaya sa yuta sa Ehipto mahikalimtan gayod ug ang gutom yanong magaut-ot gayod sa tibuok yuta. . . . Ug ang kamatuorang ang damgo gisubli sa makaduha ngadto kang Paraon nagkahulogang ang butang malig-ong pagkatukod sa bahin sa matuod nga Diyos, ug ang matuod nga Diyos nagadali sa pagbuhat niini.”—Genesis 41:25-32.
20, 21. (a) Unsa ang reaksiyon ni Paraon ngadto sa pasidaan? (b) Niining puntoha, sa unsang paagi ikatandi si Jose ug si Jesus?
20 Unsay mahimo ni Paraon mahitungod niining umaabot nga gutom? Gisugyot ni Jose nga mangandam si Paraon pinaagi sa pagpahimutang sa usa ka tawong masinaboton ug maalamon sa pagdumala sa yuta aron ipondo ang sobrang ani sa katuigan sa kadagaya. Sa maong panahon nailhan na ni Paraon ang talagsaong mga hiyas ni Jose. Sa pagtangtang sa iyang singsing igapapatik gikan sa iyang kamot mismo ug pagbutang niana sa kamot ni Jose, si Paraon nagtudlo kaniya sa pagdumala sa tibuok yuta sa Ehipto.—Genesis 41:33-46.
21 Si Jose 30 ka tuig sa edad sa mibarog siya atubangan kang Paraon, ang edad nga sama kang Jesu-Kristo sa dihang siya nabawtismohan ug misugod sa iyang mohatag-kinabuhing ministeryo. Ang artikulo nga mosunod magpakita giunsa ni Jehova paggamit si Jose sa paglandong sa “Pangulong Tinugyanan ug Manluluwas” ni Jehova sa panahon sa espirituwal nga gutom nga nagatumong sa linain sa atong adlaw mismo.—Buhat 3:15; 5:31.
Unsay Imong Tubag?
◻ Sa unsang duha-ka-pilong paagi nga peligro ang gutom karong adlawa?
◻ Unsang maayong mga hiyas ang naugmad ni Jose samtang kauban sa iyang mga igsoon sa amahan?
◻ Unsay atong makat-onan gikan sa unang mga kasinatian ni Jose sa Ehipto?
◻ Ang pagkamahunahunaon ni Jehova kang Jose ug sa gihapak-sa-gutom nga katawhan nagapasalig kanato sa unsa?
3. Unsa ang gutom nga labing dakog kahulogan, ug giunsa kini pagtagna?
18. (a) Sa unsang paagi si Jose nahinumdoman? (b) Unsa ang unod sa mga damgo ni Paraon?
[Kahon sa panid 13]
Usa ka kolumnista sa The Sunday Star (Toronto, Marso 30, 1986) miingon bahin sa gitawag dagkong mga iglesya: “Sila pakyas kaayo sa pag-atubang sa dakong espirituwal nga gutom sa mga lalaki, mga babaye ug mga batan-on karong adlawa”