Kahadlok sa Diyos—Makahatag ba Nimog Kaayohan?
“Kahadloki ang matuod nga Diyos ug bantayi ang iyang mga sugo. Kay kini ang tibuok nga katungdanan sa tawo.”—ECCLESIASTES 12:13.
ANG ekspresyon bang “kahadlok sa Diyos” daw katingad-anan alang kanimo? Tingali bation sa daghan nga kon tinuod nilang gihigugma ang Diyos, angay usab nga sila dili mahadlok kaniya. Kinahanglan bang himoon nimo kanang duha? Kon mao, sa unsang paagi kita makabatog kaayohan sa pagkahadlok sa Diyos?
1, 2. (a) Unsa ang pasikaranan sa atong pagsimba sa Diyos? (b) Apan unsa pa ang gikinahanglan sa Diyos? (Deuteronomio 10:12)
2 Gipadayag sa Kasulatan nga ang atong pagsimba ug pag-alagad sa Diyos kinahanglang ipasukad sa gugma. Gitin-aw kini ni Jesus sa iyang gisugo kita sa paghigugma kang Jehova uban sa bug-os tang kasingkasing, kalag, hunahuna, ug kusog. (Marcos 12:30) Apan ang pagkabililhon sa pagkahadlok sa Diyos gipasiugda usab diha sa iyang Pulong. Nga pintok kaayo, kita gisultihan sa Ecclesiastes 12:13: “Kahadloki ninyo ang matuod nga Diyos ug bantayi ninyo ang iyang mga sugo. Kay kini ang tibuok nga katungdanan sa tawo.” Si Jehova ba nagsumpaki sa kaugalingon sa pagsugo nga kita mahadlok kaniya ug mahigugma kaniya sa samang panahon?
3. Mahitungod sa kahadlok, unsay atong pagahinumdoman?
3 Dili gayod—kon atong hinumdomang adunay nagkalainlaing matang sa kahadlok. Kon ang mga tawo maghunahuna sa kahadlok, kasagarang anaa sa ilang hunahuna ang daotan nga pagbati nga mogun-ob sa paglaom ug magpaluya kanato. Dayag, dili buot ni Jehova nga kana ang atong bation bahin kaniya! Buot sa atong langitnong Amahan nga kita moduol kaniya sama nga ang usa ka bata moduol sa iyang amahan, nga makasalig sa gugma sa iyang amahan ug sa samang panahon mahadlok sa pagpasuko kaniya. Ang maong kahadlok motabang nato sa pagpabiling masinugtanon sa atong langitnong Amahan dihang matental sa pagbuhat ug daotan. Kini maoy tukmang “diyosnong kahadlok” nga pagabatonan sa mga Kristohanon.—Hebreohanon 5:7; 11:7.
4. Unsang matang sa kahadlok ang wagtangon sa gugma?
4 Si Jehova dili sama sa dili-mabinationg maghuhukom nga magasilot lamang sa iyang mga alagad sa matag panahong sila makasala. Hinunoa, iyang gihigugma sila ug buot niyang sila molampos. Busa kon kita masayop o makasala, tungod sa pagkahadlok kang Jehova kita dili mopugong sa pagpakigsulti kaniya bahin niana. (1 Juan 1:9; 2:1) Ang atong matinahorong kahadlok kang Jehova dili kahadlok nga dumilian o isalikway. Sumala sa atong mabasa sa 1 Juan 4:18: “Walay kahadlok sa gugma, apan ang hingpit nga gugma magasalibay sa kahadlok sa gawas, tungod kay ang kahadlok nagapugong.” Bisan pa niana, ang “hingpit nga gugma” dili maghanaw sa halalom nga pagtahod ug tukmang kahadlok nga atong pagabatonan alang kang Jehova nga atong Maglalalang ug Maghahatag-kinabuhi.—Salmo 25:14.
Palandonga ang mga Kaayohan
5. (a) Sa unsang paagi lamang maangkon ang kaalam? (b) Unsay nagdasig sa kanhi giyanon sa droga sa pag-usab sa iyang dili-maalamong pagkinabuhi?
5 Atong palandongon ang pipila sa mga kaayohan nga mosangpot gikan sa “pagkahadlok kang Jehova.” Pananglitan, kini mosangpot sa pagkabaton natog matuod nga kaalam. Ang mga tawo nagasulay sa daghang paagi, sila bug-os naningkamot, sa pagbaton nianang kaalama, apan sila napakyas kay wala nila tagda ang usa ka pangunang prinsipyo: “Ang kahadlok kang Jehova mao ang sinugdanan sa kaalam.” (Salmo 111:10; Proverbio 9:10) Tagda sa unsang paagi natabangan ang usa ka kanhing giyanon sa droga sa paglihok nga maalamon. Siya misaysay: “Samtang ako nagbaton ug kahibalo sa Diyos, nakaugmad usab ako sa kahadlok sa pagsakit o pagpasuko kaniya. Ako nasayod nga siya nagtan-aw, ug nakabaton ako sa pangandoy nga maaprobahan sa iyang panan-aw. Kadto nagtukmod nako sa paglaglag sa mga droga nga diha pa kanako pinaagi sa pagpabanlas niana sa kasilyas.” Kining tawhana nakabuntog sa iyang daotang mga bisyo, nagpahinungod sa iyang kinabuhi kang Jehova, ug usa karon ka ministro sa Johannesburg, South Africa.
6. Sa unsang paagi ang “kahadlok kang Jehova” magpanalipod kanato batok sa daotang mga butang, ug sa unsa kini moagak kanato?
6 Gusto ba nimong molikay sa butang daotan? “Ang pagkahadlok kang Jehova nagkahulogan sa pagdumot sa daotan.” (Proverbio 8:13) Oo, kining tukmang kahadlok makapahilayo nimo sa daotang mga bisyo nga gitunglo sa Diyos, sama sa pagtabako, pag-abusar sa droga, paghuboghubog, ug seksuwal nga imoralidad. Gawas sa pagpahimuot kang Jehova, gipanalipdan nimo ang imong kaugalingon batok sa makalilisang nga mga butang nagakahitabo sa mga tawo, apil ang makahadlok nga mga sakit nga niana ilang giladlad ang ilang kaugalingon. (Roma 1:26, 27; 12:1, 2; 1 Corinto 6:9, 10; 1 Tesalonica 4:3-8) Ang kahadlok sa Diyos dili lamang motabang kanimo sa pagbantay batok sa butang daotan ug hiwi kondili moagak kanimo ngadto sa butang maputli ug maayo, kay kita gisultihan nga “ang kahadlok kang Jehova maoy maputli.”—Salmo 19:9.
7, 8. (a) Sa unsang paagi nakasinati ang usa ka dalaga nga ang “pagkahadlok kang Jehova” motultol sa kalipay? (b) Hisgoti ang dugang kaayohan nga moabot niadtong nahadlok kang Jehova.
7 Ang kalipay maoy laing tumong gipangita sa kadaghanang tawo. Sa unsang paagi imong maangkon kini? Nagaingon ang Pulong sa Diyos: “Malipayon ang tawo nga nahadlok kang Jehova.” (Salmo 112:1; 128:1) Ang kasinatian sa usa ka tin-edyer nga babaye nagapamatuod niini. Siya nalangkit sa tanang matang sa kahilayan sa sekso, ingon man sa espiritismo ug sa pagpangawat. Unya siya misugod sa pagtuon sa Bibliya ug nakasabot sa panginahanglan sa pagpatalinghog ug pagkahadlok kang Jehova. Siya miingon: “Ang pagkaila kang Jehova mao ang labing maayong butang nahitabo kanako. Si Jehova nagtabang pag-ayo kanako sa pagkaplag sa kamatuoran ug sa kalipay. Gibati ko nga dako kaayo ang akong utang kaniya kay iyang gibuksan ang akong mga mata ug gihatagan akog higayon sa paghunahuna ug pagkaplag kaniya. Karon gusto kong motabang sa ubang tawo sa pagkaplag niining kalipaya.”
8 Si Jehova nagasaad usab nga iyang gantihan ‘kadtong nahadlok sa iyang ngalan.’ (Pinadayag 11:18) Dugang pa, “ang pagkahadlok kang Jehova nagapadulong sa kinabuhi, ug ang usa mopalabay sa kagabhion nga natagbaw; siya dili pagaduawon sa daotan.” (Proverbio 19:23) Sa pagkamatuod, tungod sa “pagkahadlok kang Jehova” moabot kanato ang tanan natong kinahanglanon. Kon ilangkit ang pagkamapaubsanon, ang sangpotanan maoy “bahandi ug himaya ug kinabuhi.”—Proverbio 22:4; 10:27.
9. Nganong “ang kahadlok kang Jehova” motultol sa bugtong dalan sa kinabuhi nga nagapakitag kaalam? (Job 28:28; Miqueas 6:9)
9 Dili ba kini mohatag kanato sa tanang pagdasig sa pagkahadlok sa matuod nga Diyos? Tinuod gayod, “ang pagkahadlok kang Jehova” labing madanihon. Kini mosangpot sa tanang butang mohatag kanatog matuod nga katagbawan—nga talagsaong kasinatian karong adlawa. Makapadasig kaayo kining inspiradong mga pulong: “Bisan pag ang makasasala tingali makabuhat ug daotan sa usa ka gatos ka panahon ug nagapadayon sa hataas nga panahon sumala sa iyang nahimut-an, apan ako nasayod usab nga maayo ang sangpotanan niadtong nahadlok sa matuod nga Diyos, tungod kay sila nahadlok kaniya. Apan dili mosangpot nga maayo sa usang daotan, ni iyang malugwayan ang iyang mga adlaw nga sama sa anino, tungod kay siya wala mahadlok sa Diyos”! (Ecclesiastes 8:12, 13) Kinsa ba ang tawo nga dili gustong ang kahimtang “mosangpot nga maayo” alang kaniya? Kining makalipayng kasinatian mapahimuslan lamang niadtong nahadlok sa Diyos.—Salmo 145:19.
10. Unsa ang pila ka bililhong katarongan nga kita matukmod sa pagkahadlok sa Diyos?
10 Dili ba kini magahimo natong determinado nga magbatog dakong pagtahod sa atong langitnong Amahan nga si Jehova, oo, kahingangha kaniya? Sa pagkamatuod, angay nga magbaton kitag maayong kahadlok nga makapasuko kaniya. Dulot natong gipabilhan ang tanang mahigugmaong-kalulot ug pagkamaayo nga iyang gipakita kanato. Ang tanang atong nabatonan nagagikan kaniya. (Pinadayag 4:11) Dugang pa, siya mao ang Supremong Maghuhukom, ang Labing Gamhanan, nga may gahom sa pagpatay niadtong mosupak kaniya. “Magpadayon sa pagbuhat sa inyong kaugalingong kaluwasan uban ang kahadlok ug pagkurog,” miagda si apostol Pablo.—Filipos 2:12; Oseas 3:5; Lucas 12:4, 5.
11. (a) Unsang tinamdan ang pagalikayan sa mga Kristohanon niining kataposang mga adlaw? (b) Unsang espirituha ang pagaugmaron?
11 Walay timailhan dinhi nga atong maangkon ang kaluwasan pinaagi sa pagbatog gilaayang tinamdan, nga buhaton ang labing diyutayng mahimo ug magalaom nga sa usa ka paagi magmaayo ra ang kahimtang. Kini dili mao ang tinamdang ipasundayag sa mga Kristohanon nga niining kataposang mga adlaw naningkamot nga mahuptan ang relasyon uban sa Usa nga makakita mismo sa ilang mga kasingkasing ug nahibalo sa ilang kinailadmang mga hunahuna ug mga tuyo. (Jeremias 17:10) Kadto lamang tukmang nakaila kang Jehova ang iyang pagailhon. Siya miingon: “Nan, kaniya ako motan-aw, sa usang sinakit ug mahinulsolon sa espiritu ug nagapangurog sa akong pulong.”—Isaias 66:2.
Kinahanglang Magtuon Kita sa Pagkahadlok Kang Jehova
12. (a) Sa unsang mga paagi ang nasod sa Israel pinalabi kay sa ubang mga nasod? (b) Unsay gidahom ni Jehova nga balos?
12 Ang pagpalandong sa mga pakiglabot ni Jehova sa Israel makasilsil sa dugang diha sa atong mga hunahuna sa panginahanglan sa pagkahadlok kaniya. Walay laing nasod ang nakasinati sa maong pag-atiman ug pagtagad sa Soberano sa uniberso. (Deuteronomio 4:7, 8, 32-36; 1 Samuel 12:24) Nakita sa mga Israelinhon sa ilang kaugalingong mga mata ang gibuhat ni Jehova sa mga Ehiptohanon, kinsa, kay walay kahadlok kaniya, nag-ulipon ug nagdaugdaog sa iyang katawhan. Unsay gidahom niyang balos? “Tigoma ang katawhan, ang mga lalaki ug ang mga babaye ug ang mga bata ug ang inyong dumuloong nga anaa sa sulod sa inyong mga ganghaan, aron sila makapatalinghog ug aron sila makakat-on, kay kinahanglan nga sila mahadlok kang Jehova nga inyong Diyos ug magbantay sa pagtuman sa tanang pulong niining kasugoana. Ug ang ilang mga anak nga wala mahibalo angay magapatalinghog, ug sila kinahanglang makatuon sa pagkahadlok kang Jehova nga inyong Diyos sa tanang adlaw nga kamo nagapuyo ibabaw sa yuta nga ngadto niana kamo motabok sa Jordan aron sa pagpanag-iya niini.”—Deuteronomio 31:12, 13; 14:23.
13. Unsay angay nga unang kabalak-an sa mga ginikanan mahitungod sa ilang mga anak?
13 Sama sa mga Israelinhon, ang mga alagad sa Diyos karong adlawa “kinahanglang makatuon sa pagkahadlok kang Jehova.” Pagkadakong responsabilidad ang ginabutang niini kanatong tanan—ilabina sa mga ginikanan! Mga ginikanan, suknaa ang inyong kaugalingon: ‘Sa unsang paagi akong matabangan ang akong mga anak sa pagbatog kasingkasing nga mahadlok kang Jehova?’ Sa adlaw nga sila modagko na ug mobiya sa balay, unsa ang motaganag mas maayong panalipod sa inyong mga anak, sa espirituwal, mental, o materyal nga paagi, kay niana? Si Jehova mismo nagapasiugda sa kahinungdanon niini sa dihang siya nangaliyupo: “Kon unta sila makaugmad diha sa ilang mga kasingkasing sa pagkahadlok kanako ug sa pagbantay sa tanan nakong sugo sa kanunay, aron sila ug ang ilang mga anak magmaayo hangtod sa panahong walay katinoan!”—Deuteronomio 5:29; 4:10.
14. Nganli ang usa ka butang nga pagahinumdoman sa mga ginikanan sa pagbansay sa ilang mga anak aron sila mahadlok kang Jehova, ug isaysay sa unsang paagi kini igapadapat.
14 Si bisan kinsang Kristohanon nga nakamatuto sa usa ka pamilya daling mouyon nga kini dili sayon nga trabaho. Bisan pa niana, gidala sa dinasig nga Pulong sa Diyos sa pagtagad sa mga ginikanan ang daghang bililhong butang. Ang usa mao ang pagsugod samtang bata pa ang mga anak. Unsa ka bata? Sa dihang ang mga Israelinhon nagtigom sa pagdawat ug pahimangno gikan kang Jehova, ang “mga bata” giapil. (Deuteronomio 29:10-13; 31:12, 13) Dayag, ang Israelinhong mga babaye nagdala sa ilang mga masuso sa maong mga okasyon, sanglit ang tanan gibaoran man sa pagtambong. “Gikan sa pagkamasuso” mismo, ang ilang mga anak lalaki ug babaye makakat-on nga sila kinahanglang maghilom ug mamati panahon sa maong mga panagkatigom. (2 Timoteo 3:15) Busa dad-a ang inyong “mga bata” ngadto sa mga tigom. Gawas pa, paapila sila sa pagsangyaw sa kanataran sa dihang sila makaambit na. Daghang batan-on ang nakatuon sa pagtanyag ug magasin o tract sa dili pa gani sila mosugod sa pag-eskuyla. Sugding sayo ang pagtudlo sa inyong “gagmayng mga bata,” sa ginagmayng mga paagi, sa “pagkahadlok kang Jehova.”
15. Unsa ang ikaduhang butang, sa unsang paagi kini mahimo sa mga ginikanan?
15 Ang laing butang mao nga mahimong dili sumpaki. Kini mahimo kon kita kanunayng magsunod sa Pulong sa Diyos diha sa pagbansay, disiplina, ug instruksiyon nga atong ginahatag sa atong mga anak. Bisan kon mahitungod sa lulinghayaw o kalingawan, mahimong dili sumpaki sa pagtugot nga ang mga prinsipyo sa Bibliya maoy magdiktar kon unsay itugot nianang mga okasyona. (Efeso 6:4) Kinahanglan kinig paningkamot, sumala sa tin-aw kaayong gipaila sa Pulong sa Diyos sa dihang kini nagaingon: “Ug kining mga pulonga nga akong ginasugo kanimo karong adlawa kinahanglang mabutang sa imong kasingkasing; ug kinahanglang isilsil mo kini sa imong anak ug hisgoti kini samtang magalingkod sa imong balay ug sa imong paghigda ug pagbangon.” (Deuteronomio 6:4-9; 4:9; 11:18-21) Ang maong pagkadili-sumpaki latas sa katuigan dakog mahimo sa pagtabang sa inyong mga anak sa pag-ugmad sa usa ka kasingkasing nga nahadlok kang Jehova.
16. (a) Unsa ang ikatulong butang, ug nganong hinungdanon kaayo kini? (b) Unsang mga pangutana ang ikasukna sa mga ginikanan sa ilang kaugalingon?
16 Ang mga ginikanan kinahanglang maningkamot usab sa pagsilsil diha sa mga hunahuna ug mga kasingkasing sa ilang mga anak nga sila mismo, ingong mga ginikanan, maoy “mga nahadlok kang Jehova.” (Salmo 22:23) Usa ka paagi nga ilang mahimo kini maoy pinaagi sa pagpadapat sa teokratikanhong tambag dihang magabansay ug magadisiplina sa ilang mga anak. Kini ang ikatulong butang nga pagatagdon. Suknaa ang imong kaugalingon: ‘Regular ba nakong gihimo ang pagtuon sa Bibliya uban sa akong mga anak?’ ‘Gigamit ko ba sa bug-os alang sa akong bata pang mga anak ang mga tabang sama sa Akong Basahon sa mga Estorya sa Bibliya ug Pagpatalinghog sa Dakong Magtutudlo?’ ‘Samtang sila nagakadako, gigamit ko ba ang librong Ang Imong Pagkabatan-on—Pagpahimulos sa Labing Maayo Niini ug ang mga artikulo sa Pagmata! nga “Mga Batan-on Nangutana”?’ ‘Gihikay ko ba ang maayong lulinghayaw ug kalingawan nga walay makadaot nga epekto sa akong mga anak?’ ‘Gidawat ko ba ang giingon sa organisasyon ni Jehova mahitungod sa edukasyon sa kolehiyo?’ ‘Gitudloan ko ba ang akong mga anak uyon niana?’ ‘Ang mga tumong ba nga akong gibutang alang sa akong mga anak mao kadtong motabang kanila sa pagbatog “diyosnong kahadlok”?’—Hebreohanon 5:7.
17. Kinsay makabatog kaayohan dihang ang mga anak makatuon sa pagkahadlok kang Jehova? Iilustrar.
17 Ang mga kaayohan ug mga kalipay moabot dili lamang sa inyong mga anak kondili kaninyo usab tungod sa pagbuhat kutob sa inyong maarangan sa pagtudlo kanila sa “pagkahadlok kang Jehova.” Pananglitan, palandonga ang usa ka Saksi nga sa pagkatapos sa adlaw mobating, sumala pa niya, “nakaagig guerra,” nag-isip sa tanan nga mapuslanon na usab sa dihang iyang nadungog nga ang iyang siyete-anyos nga anak babaye miampo kang Jehova. Ang mga luha mitubod sa iyang mga mata ug daw may mibabag sa iyang tunlan samtang siya namati sa pag-ampo sa iyang anak babaye: “Mahigugmaong Jehova, salamat sa tanang maayong butang imong gihimo alang kanako karong adlawa. Ug salamat sa akong pagkaon. Tabangi ang tanang igsoong anaa sa prisohan ug sa mga kampo konsentrasyon sa pagbatog pagkaon, Jehova, ug ang tanang niwang nga igsoong lalaki ug babaye sa ubang kayutaan. Tabangi usab sila sa pagbatog igong pagkaon, Jehova. Ug kadtong masakiton, tabangi sila nga mamaayo, aron sila makatambong sa mga tigom. Hinaot ako bantayan sa mga anghel samtang ako matulog sa gabii, Jehova, ug ang akong mama ug papa, ug akong igsoong lalaki, ug akong lola ug lolo, ug ang tanang igsoong lalaki ug babaye sa kamatuoran. Pinaagi sa imong Anak si Jesus, Amen.”
18. Sa unsang paagi kita nagaapektar sa usag usa kon bahin sa pagkahadlok kang Jehova?
18 Mahitungod sa pagkahadlok kang Jehova, atong pagahinumdoman nga nagaapektar kita sa usag usa pinaagi sa panig-ingnang atong ginahatag. Ang mga ginikanan nagaapektar sa ilang mga anak. Ang mga ansiano ug mga ministeryal nga alagad nagaapektar sa ilang mga kongregasyon. Ang mga nagapanawng magtatan-aw nagaapektar niadtong ilang gialagaran. Dayag, kini ang hinungdang ang mga hari sa Israel gipahimangnoan nga basahon ang Kasugoan sa Diyos sa tanang adlaw sa ilang kinabuhi aron sila “makatuon sa pagkahadlok kang Jehova.” (Deuteronomio 17:18-20) Ang panig-ingnang ihatag sa hari sa pagkahadlok kang Jehova makaapektar sa tibuok nasod.
19. Unsay gipamatud-an sa kasaysayan bahin sa mga Israelinhon?
19 Ang kasaysayan nagapamatuod nga ang Israel, ingong usa ka nasod, nawad-an sa ilang kahadlok kang Jehova. Sila naghunahunang ang pagkabaton sa templo sa Jerusalem magsilbing panalipod nila, sama sa usa ka matang sa “suwerteng” anting-anting, walay sapayan kon sundon nila o dili ang iyang mga kasugoan. (Jeremias 7:1-4; Miqueas 3:11, 12) Apan sila nasayop. Nalaglag ang Jerusalem ug ang templo niini. Sa ulahi, sa dihang sila natukod pag-usab ingong nasod, sila napakyas na usab sa pagpakitag tukmang kahadlok kang Jehova. (Malaquias 1:6) Dako ang atong makat-onan gikan niining kasinatiana, nga pagahisgotan sa sunod artikulo.
20. Unsaon nato pagsuma kon nganong angay kitang mahadlok kang Jehova?
20 Nan, hinumdoming ang kahadlok kang Jehova dili makapaluya sa atong gugma kaniya; hinunoa, malig-on ug madugangan kini niini. Ang pagsugot sa tanan niyang sugo magpamatuod dili lamang nga kita nahadlok kang Jehova kondili nga kita nahigugma kaniya. Ang duruha bililhon. Imposibleng mabatonan ang usa nga wala ang lain. Pagkahinungdanon nga ang mga ginikanan magsilsil niining diyosnong kahadlok kang Jehova ug paghigugma kaniya diha sa ilang mga anak! Ug pagkadakong kalipay ang ihatag niini sa batag tigulang! Busa, hinaot mobati kita sama sa salmista sa miingon siya: “Bug-osa ang akong kasingkasing sa pagkahadlok sa imong ngalan.”—Salmo 86:11.
Mga Puntong Palandongon
◻ Sa unsang paagi kita nahigugma ug nahadlok kang Jehova?
◻ Unsa ang pila ka kaayohan sa pagkahadlok kang Jehova?
◻ Unsang tulo ka butang ang makatabang sa mga ginikanan sa pagtabang sa ilang mga anak sa pag-ugmad sa kasingkasing nga nahadlok kang Jehova?
◻ Sa unsang paagi kita makaapektar sa usag usa kon bahin sa pagkahadlok kang Jehova?
[Hulagway sa panid 12]
Ang kahadlok kang Jehova motabang sa mga batan-on sa pagsalikway sa mga tentasyon sa pagbuhat sa daotan
[Hulagway sa panid 14]
“Maayo ang sangpotanan niadtong nahadlok sa matuod nga Diyos.”—Ecclesiastes 8:12
[Hulagway sa panid 15]
Angay tabangan sa mga ginikanan ang ilang mga anak sa pag-ugmad sa maayong kahadlok kang Jehova
[Tinubdan]
Sa kortesiya sa Hartebeespoort Snake and Animal Park