Pagsagubang sa Kaguol
“Ang tanan niyang [kang Jacob] anak lalaki ug babaye miadto kaniya aron sa paglipay o paghupay [kaniya], apan midumili siya nga lipayon. ‘Dili,’ siya miingon, ‘diha sa pagbangotan manaog ako ngadto sa lubnganan sa akong anak.’ Busa ang iyang amahan naghilak alang kaniya.”—GENESIS 37:35, Ang Bibliya—Bag-ong Hubad nga Binisaya.
ANG patriarkang si Jacob naguol pag-ayo sa kamatayon sa iyang anak nga lalaki. Nagtuo siya nga hangtod sa kamatayon ang iyang pagbangotan. Sama kang Jacob, maghunahuna ka tingali nga grabe kaayo ang kasakit nga imong gibati tungod sa kamatayon sa imong minahal nga dili gayod kini mawala. Nagpasabot ba kana nga kulang kag pagtuo sa Diyos? Wala gayod!
Ang Bibliya nag-ingon nga si Jacob usa ka tawong lig-on ug pagtuo. Siya ug ang iyang apohan nga si Abraham ug amahan nga si Isaac gidayeg tungod sa ilang talagsaong pagtuo. (Hebreohanon 11:8, 9, 13) Aw, diha gani higayon nga siya nakiglayog sa usa ka manulonda sa tibuok gabii aron makadawat ug panalangin gikan sa Diyos! (Genesis 32:24-30) Dayag nga si Jacob may suod nga relasyon kang Jehova. Nan, unsa may atong makat-onan sa pagbangotan ni Jacob? Atong makat-onan nga bisan kadtong lig-on ug pagtuo sa Diyos mobati gihapon ug grabeng kaguol. Natural lamang nga kita maguol kon mawad-ag minahal sa kinabuhi.
Unsa may Kaguol?
Lainlain ang atong reaksiyon sa kamatayon sa usa ka minahal, apan para sa daghan sila mobatig grabeng kaguol. Tagda ang kasinatian ni Leonardo, nga nag-edad ug 14 anyos sa dihang ang iyang amahan giatake sa kasingkasing ug namatay. Dili gayod malimtan ni Leonardo ang adlaw nga gisultian siya sa iyang iyaan sa nahitabo. Sa sinugdan, dili siya makatuo. Iyang nakita nga gilubong ang iyang amahan, apan daw damgo lamang kadto. Sulod sa mga unom ka bulan, si Leonardo wala makahilak. Bisag dili niya tuyoon, subsob nga maghulat siya sa pagpauli sa iyang amahan gikan sa trabaho. Gidangtan pag mga usa ka tuig una niya madawat ang kamatuoran nga patay na ang iyang amahan. Nianang tungora, siya mibatig hilabihang kamingaw. Ang ordinaryong mga butang—sama sa pagpauli niya sa balay nga walay tawo—magpahinumdom kaniya nga wala na ang iyang amahan. Nianang mga panahona, sagad nga siya modanguyngoy. Gimingaw gayod siya sa iyang amahan!
Ingon sa gipakita sa kasinatian ni Leonardo, ang usa mahimong mobatig grabeng kaguol. Hinuon, posible nga ang usa maulian sa iyang kaguol. Apan, mahimong molabay una ang taas nga panahon. Sama kini sa grabeng samad nga dugay-dugay usab nga maalim. Mahimong dangtag mga bulan, mga tuig, o mas dugay pa una maulian ang usa sa iyang gibating kaguol. Apan ang kasakit nga imong gibati sa sinugdan mag-anam kawala paglabay sa panahon.
Gikaingon nga ang pagbangotan makatabang sa pag-alim sa kasakit nga imong gibati ug sa pagpasibo sa bag-ong kahimtang. Karon nga wala na ang imong minahal ikaw mobatig kahaw-ang. Kinahanglang makakat-on ka sa pagkinabuhi nga wala siya. Ang pagbangotan makatabang kanimo sa pagpahungaw sa imong gibati. Siyempre, dili managsama ang atong paagi sa pagbangotan. Apan ang pagpugong sa kaguol mahimong makadaot sa mental, emosyonal, ug sa pisikal. Nan, unsaon man nimo pagpahungaw ang imong kaguol sa paagi nga dili makadaot kanimo? Ang Bibliya adunay pipila ka praktikal nga mga tambag.a
Pagsagubang sa Kaguol
Daghang nagbangotan ang nahupayan sa ilang kaguol pinaagi sa pagpakigsulti sa uban. Pananglitan, matikdi ang giingon sa usa ka karakter sa Bibliya nga si Job, kinsa namatyag napulo ka anak ug nakaagom sa uban pang mga trahedya. Siya miingon: “Ang akong kalag mibati gayod ug kasilag sa akong kinabuhi. Ipahungaw ko ang akong kabalaka bahin sa akong kaugalingon. Ako mosulti sa kapait sa akong kalag!” (Job 1:2, 18, 19; 10:1) Matikdi nga kinahanglang “ipahungaw” ni Job ang iyang mga kabalaka. Sa unsang paagi niya gibuhat kana? “Ako mosulti,” miingon siya.
Si Paulo, nga namatyag inahan, miingon: “Ang usa sa mga butang nga nakatabang kanako mao ang pagpakigsulti sa uban bahin kang Mama.” Busa ang pagsulti sa imong gibati ngadto sa usa ka kasaligang higala mahimong makahupay sa imong kaguol. (Proverbio 17:17) Human mamatay ang iyang inahan, gihangyo ni Yone ang iyang mga igsoon sa pagtuo nga duawon siya kanunay. Siya miingon: “Ang pagpakigsulti sa uban nakatabang nga mahupay ang kasakit nga akong gibati.” Mahimong masagubang usab nimo ang imong kaguol kon imo kanang isulti ngadto sa usa ka mabinationg higala.
Ang pagsulat makatabang usab. Ang uban nga nalisdan sa pagsulti bahin sa ilang gibati mas sayonan tingali sa pagsulat niana. Sa dihang namatay si Saul ug Jonatan, ang matinumanong tawo nga si David misulat ug usa ka awit sa pagbangotan. Kini nga awit nahimong bahin sa basahon sa Bibliya nga Ikaduhang Samuel.—2 Samuel 1:17–27.
Ang paghilak usa usab ka paagi sa pagpahungaw sa imong kaguol. “Adunay tinudlong panahon alang sa tanang butang, bisan . . . panahon sa paghilak,” nag-ingon ang Bibliya. (Ecclesiastes 3:1, 4) Siyempre, “panahon [gayod] sa paghilak” kon mamatyan kitag minahal. Dili nimo kini angayng ikaulaw. Ang Bibliya adunay daghang pananglitan sa matinumanong mga lalaki ug babaye nga nagpahungaw sa ilang kaguol pinaagi sa paghilak. (Genesis 23:2; 2 Samuel 1:11, 12) Si Jesus “mihilak” sa dihang nagkaduol na siya sa lubnganan sa iyang suod nga higalang si Lazaro.—Juan 11:33, 35.
Ang pagsagubang sa kaguol nagkinahanglag pailob, tungod kay posible nga magbalikbalik kini. Apan hinumdomi nga dili nimo angayng ikaulaw ang paghilak. Gipakita sa kasinatian sa daghang matinumanong mga alagad sa Diyos nga normal lang nga mohilak ug ang paghilak makatabang sa pag-alim sa kasakit nga gibati sa usa.
Duol sa Diyos
Ang Bibliya nag-awhag kanato: “Duol sa Diyos, ug siya moduol kaninyo.” (Santiago 4:8) Ang usa sa pangunang mga paagi sa pagduol sa Diyos mao ang pag-ampo. Ayaw kanag pakamenosa! Ang Bibliya naghatag niining makapahupay nga saad: “Si Jehova haduol niadtong mga dugmok ug kasingkasing; ug siya magaluwas niadtong mga nahugno sa espiritu.” (Salmo 34:18) Kini nagpasalig usab kanato: “Itugyan ang imong palas-anon kang Jehova, ug siya magasapnay kanimo.” (Salmo 55:22) Hunahunaa ra kini. Sa ato nang nahisgotan ganina, daghan ang nahupayan pinaagi sa pagsulti sa ilang gibati ngadto sa usa ka kasaligang higala. Dili ba mas makapahupay kon atong isulti ang atong gibati ngadto sa Diyos kinsa nagsaad nga iyang hupayon ang atong kasingkasing?—2 Tesalonica 2:16, 17.
Si Paulo, nga gihisgotan ganina, miingon: “Sa dihang dili na nako maantos ang kasakit, ako moluhod ug moampo sa Diyos. Ako mangaliyupo kaniya nga unta iya kong tabangan.” Kombinsido si Paulo nga nakatabang gayod kaniya ang pag-ampo. Masinati usab nimo nga agig tubag sa imong padayon nga pag-ampo, “ang Diyos sa tanang paghupay” maghatag kanimog kaisog ug kalig-on sa pagsagubang sa imong kaguol.—2 Corinto 1:3, 4; Roma 12:12.
Ang Paglaom sa Pagkabanhaw
Si Jesus miingon: “Ako ang pagkabanhaw ug ang kinabuhi. Siya nga magpasundayag ug pagtuo kanako, bisan siya mamatay, siya mabuhi.” (Juan 11:25) Ang Bibliya nagtudlo nga ang mga patay mabuhi pag-usab.b Sa dinhi pa si Jesus sa yuta, iyang gipakita nga siya makabanhaw sa mga patay. Sa usa ka higayon, iyang gibanhaw ang 12-anyos nga dalagita. Unsay gibati sa iyang mga ginikanan? Sila “nalipay pag-ayo.” (Marcos 5:42) Ilalom sa pagmando sa iyang Gingharian, ang langitnong Hari nga si Jesu-Kristo magbanhaw unya sa mga patay dinhi sa yuta—apan ubos sa malinawon ug matarong nga kahimtang. (Buhat 24:15; 2 Pedro 3:13) Handurawa ang kadako sa kalipay nga bation sa dihang ang mga patay mabanhaw ug makauban pag-usab sa ilang mga minahal!
Si Claudete, kansang anak namatay sa aksidente sa ayroplano, nagbutang ug letrato sa iyang anak nga si Renato sa ibabaw sa repridyeretor. Subsob siyang motan-aw sa letrato ug moingon sa iyang kaugalingon, ‘Magkita ra ta pag-usab, sa pagkabanhaw.’ Si Leonardo naghanduraw sa iyang amahan nga nabuhi pag-usab sa gisaad sa Diyos nga bag-ong kalibotan. Oo, ang paglaom sa pagkabanhaw nakahupay gayod kanila ug sa uban pa nga namatyag minahal sa kinabuhi. Makahupay usab kana kanimo!
[Mga footnote]
a Alang sa panaghisgot kon unsaon pagtabang ang mga bata sa pagsagubang sa kamatayon sa usa ka minahal, tan-awa ang artikulong “Tabangi ang Imong Anak nga Naguol,” sa panid 18 ngadto sa 20 niining magasina.
b Alang sa mas detalyadong panaghisgot bahin sa paglaom sa pagkabanhaw, tan-awa ang kapitulo 7 sa librong Unsay Tinuod nga Gitudlo sa Bibliya? nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova.
[Kahon/Hulagway sa panid 7]
“Ang Diyos sa Tanang Paghupay”
“Dalayegon ang Diyos ug Amahan sa atong Ginoong Jesu-Kristo, ang Amahan sa malumong mga kaluoy ug ang Diyos sa tanang paghupay.”—2 Corinto 1:3.
Kining tekstoha nagpakita nga ang Diyos makatabang sa iyang matinumanong mga alagad sa pagsagubang sa bisan unsang problema o kalisdanan nga hayan ilang maatubang. Si Jehova mahimong magtaganag paghupay pinaagi sa usa ka higala o minahal nga pareho nilag pagtuo.
Si Leonardo, nga namatyag amahan, nahinumdom sa usa ka eksperyensiya nga nakapalig-on ug nakahupay kaniya. Mao pay pag-uli niya, ug sa pagkamatikod niya nga siya ray naa sa balay, siya misugod sa pagdanguyngoy. Miadto siya sa usa ka parke nga dili layo sa ila ug milingkod siya sa bangko ug nagpadayon sa paghilak. Samtang naghilak, siya nangaliyupo nga unta tabangan siya sa Diyos. Sa kalit lang may mihunong nga van diha sa duol, ug nailhan ni Leonardo ang drayber niini kay usa kini sa iyang mga igsoon sa pagtuo. Ang maong igsoon nakaliko diay ug laing dalan samtang naghatod ug mga produkto sa iyang mga kustomer. Ang presensiya sa maong igsoon igo nang nakahupay kang Leonardo.
May higayon nga ang usa ka biyudo mibatig hilabihang kamingaw ug kaguol. Nagsige siyag hilak tungod kay morag nawad-an na siyag paglaom. Siya nangaliyupo sa Diyos nga unta tabangan siya. Samtang nag-ampo, mikiring ang telepono. Ang iya diay kadtong apo nga babaye. Siya nahinumdom: “Ang among mubo nga pag-estoryahanay igo nang nakapalig-on kanako. Nagtuo gyod ko nga ang iyang pagtawag mao ang tubag sa akong pag-ampo.”
[Kahon sa panid 9]
Paghupay sa Uban
“[Ang Diyos] nagahupay kanamo sa tanan namong kasakitan, aron kami makahupay kanila nga anaa sa bisan unsang matang sa kasakitan pinaagi sa paghupay nga pinaagi niini kami ginahupay sa Diyos.”—2 Corinto 1:4.
Daghang matuod nga mga Kristohanon ang nakaeksperyensiya sa kahulogan nianang mga pulonga. Sanglit gihupay man sila sa dihang namatyag minahal sa kinabuhi, ilang gibati nga sila makahimo usab sa pagdasig ug paghupay sa uban.
Tagda ang pananglitan ni Claudete, nga kanunayng nagaduaw sa uban aron sa pagpaambit sa iyang binase-sa-Bibliya nga pagtuo. Sa wala pa mamatay ang iyang anak, nagduawan siya sa usa ka babaye kansang anak nga lalaki namatay tungod sa leukemia. Nakauyon ang babaye sa pagduaw ni Claudete, apan iyang gibati nga dili gayod bug-os nga masabtan ni Claudete ang kasakit nga iyang gibati. Apan, wala madugay human mamatay ang anak ni Claudete, ang babaye miduaw kaniya sa tuyo nga sayron kon nagtuo pa ba gihapon siya sa Diyos, karon nga namatay na ang iyang anak. Kay nakadayeg siya sa lig-ong pagtuo ni Claudete, ang babaye regular na nga nagtuon sa Bibliya uban kang Claudete ug nahupayan pag-ayo sa Pulong sa Diyos.
Human mamatay ang iyang amahan, si Leonardo nagtuon ug senyas nga pinulongan aron iyang ikapaambit sa mga amang ang makapahupay nga mensahe sa Bibliya. Iyang gibati nga nakatabang gayod kini kaniya. Siya miingon: “Ang usa sa mga butang nga nakatabang kanako sa pagsagubang sa akong kaguol mao ang akong tinguha nga matabangan ang mga amang nga makakat-on bahin sa Diyos. Ako migugol ug dakong panahon ug kusog sa pagtabang kanila. Ang akong kaguol napulihan sa kalipay sa dihang akong nakita nga gibawtismohan ang akong unang gitun-an sa Bibliya! Sa pagkatinuod, karon lang ko mibati ug dulot nga kalipay sukad mamatay si Papa.”—Buhat 20:35.
[Hulagway sa panid 5]
Ang pagsulti sa imong gibati mahimong makahupay sa imong kaguol
[Hulagway sa panid 6]
Ang pagsulat makatabang sa pagpahungaw sa imong kaguol
[Hulagway sa panid 6]
Ang pagbasa bahin sa paglaom sa pagkabanhaw makapahupay gayod
[Hulagway sa panid 8, 9]
Si Jesus nagsaad nga iyang banhawon kadtong magpasundayag ug pagtuo kaniya