Pagdepensa sa Maayong Balita Atubangan sa Hataas nga mga Opisyales
“KINING tawhana maoy usa ka piniling sudlanan alang kanako aron magdala sa akong ngalan ngadto sa tanang kanasoran maingon man sa mga hari.” (Buh. 9:15) Kana ang giingon ni Ginoong Jesus bahin sa bag-ong kinabig sa Kristiyanidad, usa ka Hudiyo kinsa nailhang si apostol Pablo.
Usa sa maong “mga hari” mao si Emperador Nero sa Roma. Unsa kahay imong bation kon kinahanglan nimong depensahan ang imong pagtuo atubangan niana nga magmamando? Bisan pa niana, ang mga Kristohanon gidasig sa pagsundog kang Pablo. (1 Cor. 11:1) Ang usa ka paagi nga mahimo nato kana mao ang pagsusi sa kasinatian ni Pablo sa legal nga mga sistema sa iyang panahon.
Ang Moisesnong Balaod mao ang ginasunod sa Israel, ug kana ang moral nga sukdanan sa debotadong mga Hudiyo bisan asa. Human sa Pentekostes 33 C.E., ang matuod nga mga magsisimba dili na obligadong mosunod sa Moisesnong Balaod. (Buh. 15:28, 29; Gal. 4:9-11) Bisan pa niana, si Pablo ug ang ubang Kristohanon wala maghisgot sa Balaod uban ang kawalay-pagtahod; nakahatag silag pamatuod sa daghang Hudiyo nga walay pagsupak. (1 Cor. 9:20) Gani, sa daghang higayon si Pablo miadto sa mga sinagoga, diin siya makasangyaw sa mga tawo nga nakaila sa Diyos ni Abraham ug makapangatarongan base sa Hebreohanong Kasulatan.—Buh. 9:19, 20; 13:5, 14-16; 14:1; 17:1, 2.
Gipili sa mga apostoles ang Jerusalem ingong unang sentro diin pagadumalahon ang buluhatong pagsangyaw. Regular silang magsangyaw sa templo. (Buh. 1:4; 2:46; 5:20) Sa usa ka higayon, si Pablo miadto sa Jerusalem, ug sa ulahi gidakop siya. Kana ang sinugdanan sa legal nga proseso nga sa kataposan nagdala kaniya sa Roma.
SI PABLO UG ANG BALAOD SA ROMA
Unsay pag-isip sa Romanong mga awtoridad sa mga pagtulon-an nga gisangyaw ni Pablo? Aron matubag kana, makatabang ang pagkonsiderar kon sa unsang paagi gilantaw sa mga Romano ang relihiyon sa katibuk-an. Wala nila pugsa ang nagkalainlaing rasa sa ilang imperyo nga biyaan ang ilang mga relihiyon, gawas lang kon magpameligro kini sa nasod o sa moralidad.
Gihatagan sa Roma ug daghang katungod ang mga Hudiyo diha sa imperyo. Ang librong Backgrounds of Early Christianity nag-ingon: “Ang imperyo sa Roma naghatag ug daghang pribilehiyo sa Judaismo. . . . Ang mga Hudiyo may kagawasan sa relihiyon ug nahigawas sa pagsimba sa mga diyosdiyos sa Roma. May kaugalingon silang balaod sa ilang mga komunidad.” Dili sab sila obligadong magsundalo.a Gipahimuslan ni Pablo ang proteksiyon nga gihatag sa balaod sa Roma ngadto sa Judaismo dihang iyang gidepensahan ang Kristiyanidad atubangan sa Romanong awtoridad.
Gisulayan sa mga magsusupak ni Pablo ang lainlaing paagi aron kontrahon siya sa mga tawo ug sa mga awtoridad. (Buh. 13:50; 14:2, 19; 18:12, 13) Tagda ang usa ka panghitabo. Ang mga ansiyano sa kongregasyon sa Jerusalem nakadungog ug hungihong nga mikaylap taliwala sa mga Hudiyo nga si Pablo nagsangyaw kuno ug “usa ka apostasya” batok sa Moisesnong Balaod. Tungod sa maong mga estorya, ang pipila ka bag-ong nakabig nga Hudiyong mga Kristohanon lagmit maghunahuna nga si Pablo wala magtahod sa mga kahikayan sa Diyos. Dugang pa, mahimong ideklarar sa Sanhedrin ang Kristiyanidad ingong apostasya batok sa Judaismo. Kon mahitabo kana, mahimong silotan ang mga Hudiyo nga nakig-uban sa mga Kristohanon. Sila mahimong sinalikway sa katilingban ug dili pasangyawon sa templo ug sa mga sinagoga. Busa, ang mga ansiyano nagtambag kang Pablo nga pamatud-ang sayop ang maong mga hungihong pinaagi sa pag-adto niya sa templo ug mohimog usa ka butang nga wala na isugo sa Diyos pero dili sayop.—Buh. 21:18-27.
Gibuhat kana ni Pablo, ug tungod niana nakahimo siya sa “pagdepensa ug sa pagtukod sa legal nga paagi sa maayong balita.” (Filip. 1:7) Diha sa templo, ang mga Hudiyo nagrayot ug gusto nilang patyon si Pablo. Gidakop siya sa Romanong komander sa kasundalohan. Dihang latigohon na unta si Pablo, iyang gisulti nga siya usa ka Romanong lungsoranon. Tungod niana, gidala siya sa Cesarea, ang sentro sa pangagamhanan sa mga Romano nga nagdumala sa Judea. Didto may talagsaon siyang kahigayonan nga maisogong magpamatuod atubangan sa mga awtoridad. Lagmit nakatabang kana nga mas mapaila ang Kristiyanidad ngadto sa mga tawo nga wala kaayo mahibalo bahin niini.
Ang Buhat kapitulo 24 naghubit sa paghusay kang Pablo atubangan ni Felix, ang Romanong gobernador sa Judea, kinsa may nahibaloan na sa gituohan sa mga Kristohanon. Ang mga Hudiyo nagpasakag sumbong nga si Pablo naglapas sa balaod sa Roma sa labing menos tulo ka paagi. Miingon sila nga gihulhogan niya ang mga Hudiyo sa tibuok imperyo sa pagrebelde; nga nanguna siya sa usa ka peligrosong sekta; ug nga iyang gipasipalahan ang templo, nga niadtong panahona nailalom sa proteksiyon sa Roma. (Buh. 24:5, 6) Mahimong sentensiyahan siyag kamatayon tungod sa maong mga sumbong.
Makapainteres gayod alang sa mga Kristohanon karon ang paagi sa pag-atubang ni Pablo sa maong mga sumbong. Siya nagpabiling kalmado ug matinahoron. Gihisgotan niya ang Balaod ug ang mga Manalagna, ug gidepensahan niya ang iyang katungod sa pagsimba sa ‘Diyos sa iyang mga katigulangan.’ Katungod kana nga nabatonan sa ubang Hudiyo ilalom sa Balaod sa Roma. (Buh. 24:14) Sa ngadtongadto, si Pablo nakahimo sa pagdepensa ug pagpahayag sa iyang pagtuo atubangan sa mipuli nga gobernador, si Porcio Festo, ug atubangan ni Haring Herodes Agripa.
Sa kataposan, aron nga makabaton siyag patas nga husay, si Pablo miingon: “Ako moapelar kang Cesar!”—ang kinalabwang magmamando nianang panahona.—Buh. 25:11.
SI PABLO GIHUSAY SA KORTE NI CESAR
Sa ulahi, usa ka manulonda ang miingon kang Pablo: “Kinahanglang moatubang ka kang Cesar.” (Buh. 27:24) Si Emperador Nero miingon sa sinugdan sa iyang pagmando nga dili siya mangunay sa paghukom sa tanang kaso. Sa unang walo ka tuig sa iyang pagmando, sagad itugyan niya ang maong obligasyon sa uban. Ang librong The Life and Epistles of Saint Paul nag-ingon nga dihang modawat si Nero ug kaso aron hukman, didto niya kini husayon sa iyang palasyo, diin tabangan siya sa usa ka grupo sa mga magtatambag nga eksperyensiyado na ug dakog impluwensiya.
Ang Bibliya wala maghisgot kon si Nero ba mismo ang naghusay ug naghukom kang Pablo o may gitudlo siya nga maoy maminaw sa apelasyon ug motaho kang Nero. Bisan unsa pa man, lagmit gipatin-aw ni Pablo nga siya nagsimba sa Diyos sa mga Hudiyo ug iyang gidasig ang tanang tawo sa paghatag ug nahiangayng pasidungog sa gobyerno. (Roma 13:1-7; Tito 3:1, 2) Dayag nga nagmalamposon ang pagdepensa ni Pablo sa maayong balita atubangan sa hataas nga mga opisyales kay ang korte ni Cesar nagpahigawas kang Pablo.—Filip. 2:24; Filem. 22.
GISUGO TA NGA DEPENSAHAN ANG MAAYONG BALITA
Giingnan ni Jesus ang iyang mga tinun-an: “Kamo pagataralon atubangan sa mga gobernador ug sa mga hari tungod kanako, ingong usa ka pagpamatuod kanila ug sa mga nasod.” (Mat. 10:18) Usa ka pribilehiyo nga magrepresentar kang Jesus niining paagiha. Ang atong mga paningkamot nga depensahan sa korte ang maayong balita mahimong moresulta sa kadaogan. Siyempre, bisag unsay desisyon sa dili hingpit nga mga tawo, ang atong katungod sa pagsangyaw sa maayong balita naggikan kang Jehova. Ang Gingharian sa Diyos lang ang makahatag ug permanenteng kahupayan gikan sa pagpanglupig ug inhustisya.—Eccl. 8:9; Jer. 10:23.
Apan bisan karon, mahimaya ang ngalan ni Jehova dihang depensahan sa mga Kristohanon ang ilang pagtuo. Sama kang Pablo, maningkamot ta nga mahimong kalmado, sinsero, ug makapakombinsir. Giingnan ni Jesus ang iyang mga sumusunod nga dili sila kinahanglang ‘magbansay daan kon unsaon nila pagdepensa, kay siya magahatag kanila ug baba ug kaalam, nga ang tanang magasupak kanila dili arang makasukol o makalalis.’—Luc. 21:14, 15; 2 Tim. 3:12; 1 Ped. 3:15.
Dihang depensahan sa mga Kristohanon ang ilang pagtuo atubangan sa mga hari, gobernador, o ubang opisyales, makahatag silag pamatuod sa mga tawo nga lagmit dili daling masangyawan. Tungod sa pipila ka desisyon nga pabor kanato, naamendahan ang mga balaod, sa ingon napanalipdan ang kagawasan sa pagsulti ug pagsimba. Apan bisag unsa pay resulta sa maong mga kaso, ang kaisog nga gipakita sa mga alagad sa Diyos panahon sa husay makapalipay kaniya.
a Ang magsusulat nga si James Parkes nag-ingon: “Ang mga Hudiyo . . . may katungod sa pagsaulog sa ilang mga selebrasyon. Dili talagsaon kini nga paghatag ug pribilehiyo, kay sa pagbuhat niana gisunod lang sa mga Romano ang ilang kostumbre sa paghatag ug dakong kagawasan kutob sa mahimo ngadto sa lainlaing bahin sa ilang imperyo.”