Mga Batan-on Nangutana . . .
Sa Unsang Paagi Akong Ikapadayon ang Usa ka Linay-anay nga Panagtrato?
“Mao pa lamay akong paghatod sa usa ka grupo sa mga delegado nga nanambong sa usa ka internasyonal nga kombensiyon sa mga Saksi ni Jehova balik sa ilang hotel. Mopauliay na ako sa balay, apan dayon laing grupo ang miagi. Busa mihunong ako sa pagpakig-estorya, ug akong nahimamat si Odette. Nagkita kami pag-usab sa ulahi sa semana. Mihukom kami nga magsinulatay, ug human sa duha ka tuig sa pagsinatiay pinaagi sa sulat, gisugdan namo ang panagtratohay.”—Tony.
ANG kalibotan nahimong mas gamay nga dapit. Sa dili pa dugayng mga dekada ang kaugmaran sa baratong pagbiyahe sa ayroplano, ang tibuok-kalibotang kutay sa telepono, ang tulin nga paghatod sa mga sulat, ug ang Internet nagbukas sa bag-ong mga posibilidad diha sa natad sa paghigugmaay. Ug sa daghang paagi ang ideya sa pagmentinar sa usa ka linay-anayng panagtrato latas sa gatosan o bisan libolibo ka milya tingali daw madanihon—ilabina kon ang mga purohan sa pagminyo diha sa imong kaugalingong nasod morag limitado.
Alang sa pipila ka magtiayon, ang linay-anay nga panagtrato napamatud-ang usa ka panalangin. “Kami naminyong malipayon sa 16 ka tuig,’’ nag-ingon si Tony. Ang uban mangatarongan pa gani nga ang linay-anay nga panagtrato may bentaha sa pagtugot sa mga managtrato nga magkailhanay sa usag usa nga wala ang pisikal nga pagkadani nga mag-apektar sa maayong paghukom. Apan, bisan unsa pay mga bentaha niini, ang linay-anay nga panagtrato nagpresentar ug pipila ka talagsaong mga suliran.
Pag-ilhanay sa Usag Usa
Kutob sa imong maarangan labing maayo nga mailhan ang usa ka tawo nga imong gihunahunang minyoan. Ugaling, sumala sa giingon sa usa ka bana nga ginganlag Frank gikan sa personal nga kasinatian, “dili sayon nga mailhan ang tinuod nga pagkatawo, ‘ang natago nga pagkatawo sa kasingkasing.’” (1 Pedro 3:4) Si Doug, laing Kristohanon nga nakigdeyt nga linay-anay, miadmitir: “Sa paghinumdom, akong naamgohan nga kami wala gayod kaayo magkailhanay sa usag usa.”
Posible ba gayod nga mailhan ang usa kinsa nagpuyo ug gatosan o libolibo ka milya ang gilay-on? Oo, apan magkinahanglan kinig talagsaong paningkamot. “Wala kamiy salapi alang sa mga tawag sa telepono, busa nagsinulatay kami kas-a sa usa ka semana,” nag-ingon si Doug. Apan, si Joanne ug Frank nakakaplag nga ang pagsinulatay dili pa igo. “Nagsinulatay kami sa sinugdan ug misulay sa pagtawag sa telepono,” nag-ingon si Joanne. “Dayon gipadalhan ako ni Frank ug usa ka gamayng teyp rekorder. Magrekord kami ug bag-ong teyp matag semana.”
Pagkamatinud-anon, ang Bugtong Paagi
Bisan unsa pang matanga sa komunikasyon ang imong gamiton, hinungdanon nga magmatinud-anon. “Kon mamakak ka, mahibaloan ra gihapon kana ug mag-apektar sa relasyon,” nag-ingon ang usa ka Kristohanong asawa nga ginganlag Ester. “Magmatinud-anon sa usag usa. Magmatinud-anon sa imong kaugalingon. Kon may usa ka butang nga dili ka mouyon, ayaw kana pasagdi. Hisgoti kana.” Si apostol Pablo naghatag ug maayong tambag: “Mamulong sa kamatuoran ang matag usa kaninyo sa iyang silingan.”—Efeso 4:25; itandi ang Hebreohanon 13:18.
Unsa man ang pipila ka butang nga kinahanglan ninyong hisgotan sa tino? Ang tanang managtrato kinahanglang maghisgot sa mga ulohan sama sa mga tumong, mga anak, pinansiyal nga mga butang, ug kahimsog. Hinunoa, may mga butang nga tingali nagkinahanglag partikular nga pagtagad. Pananglitan, ang usa kaninyo—o kamong duha—kinahanglang mobalhin kon kamo magminyo. Kamo ba andam ug makaarang sa pagbuhat sa ingon, sa mental ug emosyonal nga paagi? Unsaon nimo pagkahibalo? Mibalhin ka na ba kaniadto o nahilayo gikan sa imong pamilya sa tag-as nga mga yugto? Ang umaabot nga bana ni Joanne buot nga silang duha moalagad ingong boluntaryong mga trabahante sa hedkuwarter sa Watch Tower Society, ang magpapatik niini nga magasin. “Gipangutana niya ako kon mahimo ba akong mopuyo sa usa ka gamayng lawak, nga may diyutayng salapi,” nahinumdom si Joanne. “Kinahanglan hisgotan namo pag-ayo kini.”
Kon ang panagtratohay naglangkit sa usa gikan sa laing nasod, andam ka bang mopasibo sa laing kultura? “Nagkalipay na ba kamo sa kultura sa usag usa diha sa adlaw-adlawng kalihokan?” si Frank misukna. “Hisgoti kining hinungdanong mga isyu sayo sa inyong relasyon. Kon mas sayo ninyong mahibaloan, mas maayo—sa dili pa kamo magkahigugmaay pag-ayo o makagasto ug dako.” Oo, ang pagkinabuhi sa adlaw-adlaw diha sa laing kultura lahi sa pagkahimong usa ka turista sa pipila ka adlaw. Gikinahanglan ba nimong mokat-on sa laing pinulongan? Makaarang ka ba unya sa pagpasibo sa dagkong mga kalainan sa mga kahimtang sa pagkinabuhi? Sa laing bahin, mahimo ba kaha nga madani ka sa kultura ug tingali dili kaayo sa tawo? Ang maong kaikag lagmit mawala ngadtongadto. Apan ang kaminyoon magyugo nga permanente sa duha ka tawo.—Mateo 19:6.
Mipatin-aw si Tony: “Usa ka babaye nga akong nakaila gikan sa laing bahin sa yuta naminyo sa usa ka tawo nga taga-Caribbeano. Apan siya nalisdan sa Caribbeanong kultura. Kanunayng init ang panahon, ug siya nasakit. Lahi ang pagkaon, ug gimingaw siya sa iyang pamilya. Busa sila misulay sa pagpuyo sa iyang pinuy-anang nasod. Apan gibati sa bana nga ang estilo sa kinabuhi didto maoy hilabihan ka materyalistikanhon, ug gimingaw siya sa kasuod nga iyang natagamtaman kanhi taliwala sa pamilya ug mga silingan. Karon sila nagbulag; ang bana nagpuyo sa iyang pinuy-anang yuta, ug ang asawa sa iyaha. Ang ilang duha ka anak wala makabaton sa gugma ug atensiyon sa duha ka ginikanan.”
Ang pagpakigminyo sa tawo nga atua sa halayo, tingali sa laing kultura, maghatag ug laing mga suliran. Andam ka ba sa dugang nga galastohan sa pagbiyahe ug komunikasyon? Si Lydia nahinumdom: “Si Phil nangomedya kanhi nga kinahanglan na kaming magminyo tungod kay dako na kaayo ang iyang bayronon sa telepono, apan karon kinahanglan namong bayaran ang akong mga tawag sa telepono ngadto sa akong inahan!” Komosta kon makabaton nag mga anak? Ang uban magdako nga gamay ra ang nahibaloan bahin sa ilang kaugalingong mga paryente, dili pa gani makahimo sa pagpakigsulti kanila sa telepono tungod sa kalainan sa pinulongan! Wala kini magpasabot nga ang maong mga problema dili mabuntog. Apan ang usa kinahanglang magkuwenta sa galastohan sa pagsulod ngadto sa maong kaminyoon.—Itandi ang Lucas 14:28.
Sama sa Unsa ba Gayod Siya?
Unsaon nimo pagkahibalo kon ang imong higala wala gayoy gitago ug matinud-anon? “Ang matag maayong kahoy nagapatunghag maayong bunga,” nag-ingon ang Mateo 7:17. Busa unsa may iyang mga buhat? Ang iya bang mga lihok nagpaluyo sa iyang gisulti? Ang iya bang nangagi nagsuportar sa iyang gipailang mga tumong sa umaabot? “Ang unang mga butang nga among nahibaloan bahin sa matag usa mao ang among espirituwal nga mga tumong,” nagpatin-aw si Ester. “Nakaalagad na siya ingong bug-os-panahong ebanghelisador sulod sa walo ka tuig, ug kana naghatag kanakog pagsalig nga siya matinud-anon bahin sa tinguhang magpadayon.”
Apan pananglit ang tawo nga imong gipangulitawhan morag maglikay sa pagpakighisgot niana. Dili kay dili-panumbalingon ang butang ug molaom na lamang nga kini mamaayo ra. Tugkara pa ug dugang! Pangutana kon NGANO? Ang usa ka panultihon nag-ingon: “Ang tambag diha sa kasingkasing sa tawo ingon sa halalom nga tubig, apan ang usa ka tawo nga may salabotan magatimba niini.” (Proverbio 20:5) “Si bisan kinsa nga walay kasinatian motuo sa tanang pulong, apan ang maalamong tawo magapalandong sa iyang mga lakang,” nagpasidaan ang laing panultihon.—Proverbio 14:15.
Nawong-sa-Nawong
Sa gihapon, gamay lang ang imong mahibaloan bahin sa usa ka tawo pinaagi sa sulat o telepono. Makaiikag, si apostol Juan misulat ug daghang sulat sa iyang Kristohanong mga igsoon. Bisan tuod kining mga sulata dakog nahimo sa pagpalig-on sa bugkos sa gugma tali kanila, si Juan miingon: “Bisan tuod daghan ang akong igsusulat kaninyo, dili ko tinguha nga himoon kini pinaagi sa papel ug tinta, apan nagalaom ako nga makaanha kaninyo ug makapakigsulti kaninyo nga nawong sa nawong.” (2 Juan 12) Sa susama, walay mas maayo kay sa paggugol ug panahon uban sa usa sa personal. Tingali praktikal pa gani alang sa usa kaninyo nga mohimog temporaryong pagbalhin aron kamo mahimong mas masuod sa usag usa. Kini magtugot usab sa usa kinsa mibalhin nga masinati ang klima ug mga kahimtang sa pagkinabuhi sa kon unsa tingali ang mahimong iyang bag-ong pinuy-anan.
Sa unsang paagi inyong mapahimuslan ang labing maayo sa inyong panahon nga magkauban? Buhata ang mga butang nga magpadayag sa mga hiyas sa usag usa. Pagtuon sa Pulong sa Diyos nga magkauban. Obserbahi ang matag usa nga nakig-ambit sa mga tigom sa kongregasyon ug diha sa ministeryo. Himoa ang mga buluhaton sa balay nga magkauban, sama sa pagpanghinlo ug pagpamalit. Ang pagkakita kon sa unsang paagi ang usa nagagawi ilalom sa kapit-os sa puliking eskedyul maghatag gayod ug kalamdagan.a
Ang panahon kinahanglang pagagugolon usab uban sa mahimong mga ugangan ug bayaw. Tinguhaa ang pagtukod ug usa ka maayong relasyon uban kanila. Total, kon kamong duha magminyo, sila mahimo nimong pamilya. Nakaila ka ba kanila? Magkasabot ba kamo? Nagtambag si Joanne: “Kon posible man, maayo alang sa duha ka pamilya nga magkahimamatay.” Si Tony dugang nag-ingon: “Kon giunsa pagtratar sa imong higala ang iyang kaugalingong pamilya ingon niana ang iyang pagtratar kanimo.”
Kon kaha nangulitawo nga nawong-sa-nawong o pinaagi sa telepono ug sulat, likayi nga magdalidali sa imong mga desisyon. (Proverbio 21:5) Kon makita nga ang kaminyoon tali ninyong duha dili gayod mosaler, nan maoy maalamong dalan nga hisgotan ang pagputol sa panagtratohay. (Proverbio 22:3) Sa laing bahin, tingali mahimong dugang panahon lamang ang gikinahanglan alang sa bukas, matinud-anong komunikasyon.
Ang linay-anay nga panagtrato mahimong malisod, apan mahimo usab kining magantihon. Sa bisan unsang kaso, seryosong butang kini. Ayaw pagdalidali. Sinatia ang usag usa. Dayon, kon kamo mohukom na sa pagminyo, ang inyong panagtratohay mao unyay panahon nga inyong pabilhan, dili basolan.
[Footnote]
a Alang sa dugang nga impormasyon bahin sa panagtratohay, tan-awa ang librong Mga Pangutanang Gisukna sa mga Batan-on—Mga Tubag nga Mosaler, mga panid 255-60, nga gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Hulagway sa panid 15]
Paneguroa nga hisgotan ang mga isyu sama sa mga tumong, mga anak, ug pinansiyal nga mga butang sayo pa sa inyong relasyon