Kon Unsaon sa Pag-atubang sa Moral nga Hagit sa Pagkahimong Kabos
“KABOS ang mga tawo tungod kay sila tapolan,” miingon ang usa ka Aprikanong doktor. “Ang siyudad puno sa mga libodsuroy. Kon gusto gayod silang motrabaho, sila makakita niana. Dili kinahanglan nga adunay mahimong kabos karong adlawa.”
Gilalis nga tapolan ang pipila ka tawo ug nga ang pagkatapolan motultol sa kakabos. Ang Bibliya nag-ingon: “Usa ka diyutay nga katulog, usa ka diyutay nga hinanok, usa ka diyutay nga panghiyogpos sa mga kamot aron sa pagkatulog, busa ang imong pagkakabos moabot ingon sa usa ka tulisan ug ang imong kawalad-on ingon sa usa ka tawo nga armado.” (Proverbio 24:33, 34) Hinunoa, daghang tawong kabos dili gayod tapolan. Pananglitan, palandonga ang usa ka tawo kinsa misulat: “Hangtod niining taknaa karon kami gigutom ug giuhaw ug walay mga sapot ug dinagmalan ug walay mga puloy-anan.” (1 Corinto 4:11) Usa ka dili-matambalang libudsuroy? Dili gayod. Ang maong mga pulong gisulat ni apostol Pablo. Siya mipili sa pagkinabuhi sa diyutay nga kahinguhaan sa panalapi aron labi pa niyang mapadayon ang Kristohanong ministeryo. Ang pipila sa iyang mga kawalad-on maoy tungod usab sa mga sirkumstansiya nga dili niya mapugngan, sama sa relihiyosong paglutos.
Karong adlawa, ang kadaghanang mga kabos sa kalibotan maoy mga biktima sa mga sirkumstansiya nga dili nila mapugngan—tingali tungod sa kakulang sa edukasyon, nagakaus-os lokal nga ekonomiya, o kagubot sa politika. Daghan ang nagtrabaho sayo pa sa buntag hangtod sa ulahi sa gabii ug diyutay ra gihapon ug kita. Ang mga higayon sa pagbaton ug salapi pinaagi sa paglimbong mopatim-aw nga madanihon, gikinahanglan pa gani. Aw, ang pipila tingali mangatarongan nga gipakamatarong sa Bibliya ang panalagsang pagtipas sa pamatasan! Gawas pa, kini nag-ingon: “Ang mga tawo dili magatamay sa usa ka kawatan kon siya mangawat aron sa pagtagbaw sa iyang kalag sa diha nga siya gutomon.” Ug ang usa ka tawong maalamon miampo: ‘Tingali unya ako mahimong kabos ug mangawat.’—Proverbio 6:30; 30:8, 9.
Pagkamatinud-anon—Ang Baroganan sa Bibliya
Kini bang mga tekstoha sa Bibliya naghatag ug hilom nga pag-uyon sa panglimbong? Buweno, atong susihon sila sa ilang konteksto. Human midawat nga dili motamay ang mga tawo sa usa ka kawatan kinsa nangawat aron mabusog ang iyang tiyan nga walay sulod, ang Proverbio 6:31 nagpadayon: “Apan, kon siya hidakpan, magauli siya sa pito ka pilo nga gidaghanon; siya magahatag sa tanan niyang manggad sa iyang balay.” Sa laing pagkasulti, sa dihang madakpan ang kawatan, iyang atubangon ang bug-os nga silot sa balaod. Iyang pagabayran ang iyang nahimong krimen! Inay nagadasig sa pagpangawat, hinunoa, kining mga pulonga nagpasidaan sa mga tawong kabos nga ang pagpangawat mosangpot ug dugang kapildihan sa panalapi, kaulawan sa ilang kaugalingon ug sa ilang mga pamilya, ug pagkawala sa pagtahod sa kaugalingon.
Apan unsay ikasulti sa pag-ampo sa tawong maalamon? Siya mihangyo nga siya dili modangat sa pagkakabos ug “mangawat ug makapasipala sa ngalan sa [iyang] Diyos.” (Proverbio 30:9) Oo, ang pagkalimbongan sa kabahin sa usa ka tawong nag-angkong nag-alagad ni Jehova makahatag pasipala sa ngalan sa Diyos ug sa kongregasyon sa Iyang katawhan. Si apostol Pablo misulat: “Ikaw nga nagawali sa uban ‘Dili ka mangawat,’ nagapangawat ka ba?” Kon dunay pila ka nagaangkong mga Kristohanon nga nagapangawat, kini mopahinabo nga ‘ang ngalan sa Diyos mapasipalahan taliwala sa kanasoran.’—Roma 2:21, 24.
Nan, alang sa maayong katarongan ang Bibliya nag-ingon: “Maayo pa ang kabos nga nagalakat diha sa iyang pagkamaunongon kay kaniya nga sukwahi sa iyang dalan, bisan siya dato.” (Proverbio 28:6) Bisan tuod siya kulang usahay sa mga panginahanglan, si apostol Pablo wala gayod magtugot ni midangop sa panglimbong. Hinunoa, siya misulat: “Ang kawatan kinahanglan dili na magpangawat, kondili magbudlay hinoon siya, nga magbuhat sa maayong mga butang pinaagi sa iyang mga kamot, aron nga may ikahatag siya ngadto sa mga nagakinahanglan.”—Efeso 4:28.
Ang Sulbad: Pagsalig sa Diyos
Unsay ikasulti mahitungod sa mga tawong kuging nagtrabaho apan dili makakitag igong kuwarta sa pagsuportar sa ilang kaugalingong mga pamilya? Ang panglimbong ba o pangawat makapamatarong sa ilang bahin, ilabina kon adunay sakit ang usa ka sakop sa pamilya o adunay ubang emerhensiya nga motungha? Mao kanay pagtuo sa pipila. Ang usa ka molupyo sa usa ka nasod sa Aprika miingon: “Sa among nasod, kon ikaw matinud-anon, dili ka mabuhi. Kon gusto mong mabuhi, kinahanglang mohimo kag pila ka pagtipas sa imong paagi sa kinabuhi.”
Bisan pa, sa tibuok Aprika makita kanunay sa usa ka tawo ang mga pulong “Sumalig sa Diyos” nga gisulat diha sa mga trak, gipasundayag diha sa mga kuwadro sa bungbong, ug gipatik diha sa mga decal ug sa mga istiker sa bumper. Ang Bibliya mismo nag-ingon: “Sumalig kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing.” (Proverbio 3:5) Ang panglimbong ubos sa bisan unsang kahimtang dili gayod subay sa maong gitambag sa Bibliya. Apan ang pagsalig ba gayod sa Diyos mao ang praktikal nga tubag sa moral nga hagit sa pagkahimong kabos?
Ingong usa ka ministro sa Diyos, si apostol Pablo nakaagom ug mga kalisod sama sa ‘kagutom ug kauhaw, sa masubsob nga dili makakaon, sa katugnaw, ug sa kahubo.’ (2 Corinto 11:27) Siyempre, si Pablo nahibulong kon unsaon niya sa pagkabuhi! Apan human sa mga 25 ka tuig sa Kristohanong kasinatian, siya nakasulat: “Ako makamaong magkinabuhi sa kanihit, ug ako makamao usab nga magkinabuhi sa kadagaya. Sa bisan unsa ug sa tanang pagkabutang nasinati ko ang tinago nga paagi sa pagpahimutang diha sa pagkabusog ug sa pagkagutom, sa kadagaya ug sa kawalad-on. Mahimo ko ang tanang butang pinaagi kaniya nga nagapalig-on kanako.” (Filipos 4:12, 13) Oo, si Pablo misalig sa Diyos.
Si Pablo nakaamgo nga ang Kasulatanhong mga prinsipyo dili kay walay-kahulogan, dili-praktikal nga mga pulong. Sila maoy mga pahamangno gikan sa usa ka buhi nga Diyos nga maikagon sa pagtabang ug sa pagpaluyo niadtong naningkamot sa pagpadapat niana. Ang usa ka karaang manalagna miingon: “Mahitungod kang Jehova, ang iyang mga mata nagadalagan ngadto-nganhi sa tibuok yuta aron sa pagpakita sa iyang kaugalingon nga makusganon alang kanila nga may kasingkasing nga hingpit kaniya.”—2 Cronicas 16:9.
Gipanalanginan Tungod sa Pagsalig sa Diyos
Nganong malisod kaayo alang sa kadaghanang tawo ang pagsalig sa Diyos? Sa walay duhaduha tungod kay ang ilang relihiyon napakyas sa paghatag kanila ug igong katarongan sa pagsalig. Gipatim-aw sa mga simbahan ang Diyos nga walay ngalan, tulokibon, dili-persona, dili maabot sa pagsabot sa tawo. Apan pinaagi sa pagtuon sa Bibliya, ang mga Saksi ni Jehova midangat sa pagkaila sa Diyos, dili nga usa ka tulokibon nga gahom, kondili ingong usa ka Persona nga dunay ngalan. (Salmo 83:18; Hebreohanon 9:24) Ilang nakat-onan nga siya adunay mga hiyas nga naghimo kaniyang takos sa atong pagsalig. Pananglitan, sumala sa Exodo 34:6, si Jehova maoy usa ka “maluloy-on ug mapuanguron nga Diyos, mahinay sa kasuko ug dagaya sa mahigugmaong kalulot ug kamatuoran.” Ang mga Saksi nagasalig sa Diyos ug nakaamgo nga siya ‘dagaya sa kamatuoran.’ Busa, sila may bug-os nga pagsalig sa iyang saad sa pagpatunghag usa ka bag-ong kalibotan nga libre sa nagapiit nga kakabos nga karon nagsakit nga hilabihan sa tawhanong kaliwatan.—2 Pedro 3:13.
Minilyon sa mga Saksi ni Jehova nakapamatuod nga praktikal ang pagsalig sa Diyos. Pananglitan, si Rosaline, usa ka Saksi sa Sierra Leone, kuging nagtrabaho gikan sa alas singko sa buntag hangtod sa ulahing gabii aron sa pagtaganag pagkaon ug sapot alang sa iyang kaugalingon ug sa iyang unom ka anak. Siya miingon: “Daghang tawo nag-ingon nga imposible ang pagkinabuhi sa usa ka matinud-anong kinabuhi, apan ako nahibalo nga kini dili tinuod. Usahay may mga problema ug ako naglibog kon unsaon sa pagsulbad kanila. Apan nahibalo ako nga kon magkinabuhi ako sa usa ka matinud-anong kinabuhi, maayo ra ang tanang butang alang kanako. Busa naningkamot gayod ako nga dili mawala ang kahimuot ni Jehova.”
Ang usa ka magsusulat miingon: “Ang tawong kabos nga walay sulod ang tiyan nagkinahanglag paglaom . . . labaw pa kay sa tinapay.” Oo, ang pagkawalay-paglaom, kalugda, ug masubsob nga pagkawalay-kalipay maoy mga kalisod nga mas masakit pa kay sa kagutom. Apan ang usa nga nakadangat sa pagkaila ug sa pagsalig sa Diyos dili magpadaog sa kalugda. “Kugi akong nagtrabaho karon,” midugang si Rosaline, “apan may kalipay ako tungod kay ako nahibalo nga moabot ra ang panahon sa dihang dili na ako kinahanglang maghago pa niining paagiha. Karon nagtrabaho ako aron makakaon ako ug ang akong pamilya, apan diha sa bag-ong kalibotan ni Jehova, aduna unyay abundang pagkaon. Busa karon ako adunay paglaom ug kalipay nga wala pa nako mabatoni sa wala pa ako makaila kang Jehova.”—Itandi ang Isaias 25:6; Pinadayag 21:3, 4.
Matuod, kadtong may pagsalig sa Diyos makaagom gihapon ug mga pagpiit sa panalapi, sama kang apostol Pablo. Apan dili kinahanglang modangop sila sa paglapas sa mga kasugoan sa Diyos aron mabuhi sa ekonomikanhong paagi. Miingon ang salmistang David: “Nabata ako kaniadto, ug karon ako tigulang na, apan wala ako makakita sa matarong nga gibiyaan, ni magpakilimos ug tinapay ang iyang kaliwat.” (Salmo 37:25) Oo, ang Diyos may pagtagad ug magapanalangin sa mga tawong nagabutang pag-una sa iyang intereses diha sa ilang mga kinabuhi.—Mateo 6:25-33.
Busa kon ikaw kabos, “ayaw paghunong sa pagbuhat sa maayo.” (2 Tesalonica 3:13) Ayaw gayod pagdangop sa pagkompromiso sa maayong kagawian. Tukora ang usa ka maayong relasyon sa Diyos ug sumalig kaniya nga tabangan ka sa pagsagubang sa mga suliran ug mga kalisdanan sa kinabuhi. Kadtong nagaalagad kang Jehova ug nagasalig kaniya sa bug-os giawhag: “Ipahiubos ninyo ang inyong kaugalingon . . . ilalom sa gamhanang kamot sa Diyos, aron kamo iyang igatuboy sa gitagal nga panahon; samtang nagatugyan kamo sa inyong tanang kabalaka ngadto kaniya, kay siya may kahangawa man kaninyo.”—1 Pedro 5:6, 7.
[Blurb sa panid 6]
“Ang tawong kabos nga walay sulod ang tiyan nagkinahanglag paglaom . . . labaw pa kay sa tinapay”
[Hulagway sa panid 7]
Ang mga Saksi ni Jehova nagatabang sa mga tawo sa pagbutang sa ilang pagsalig diha sa Diyos