Mamati Ka ba sa Pasidaan sa Diyos?
ANG mga tawo kasagarang dili magpakabana sa mga moluwas-ug-kinabuhing pasidaan. Kadaghanan sa mga lumolupyo sa Pompeii mipalabi nga dili magpakabana sa masuk-anong mga daguok sa Bukid Vesuvius. Sa susamang paagi, kadaghanang tawo karong adlawa wala magpakabana sa mga pasidaan mahitungod sa umaabot tibuok-kalibotang katalagman. Apan alang kanilang andam sa pag-atubang sa mga kamatuoran, ang pasidaan maoy tinuod sama sa mga kidlat ug kalayong gikan sa Bukid Vesuvius niadtong unang siglo. Ang duha ka gubat sa kalibotan, ginatos ka mas gagmayng armadong mga panagsangka, mga kagutmanan, dagkong mga linog, mga kamatay, sunodsunod nga krimen ug kapintasan, ug tibuok-kalibotang pagwali sa tingob naglangkob sa usa ka makapaukyab nga pasidaan nga tuling nagkahiduol ang tawhanong katilingban sa usa ka makatalagmanong krisis.
Gipahayag sa Bibliya kining seryosong tagna: “Aduna unyay dakong kasakitan nga wala pa sukad mahitabo sukad sa sinugdanan sa kalibotan hangtod karon, wala, ni mahitabo pa pag-usab.” (Mateo 24:21) Sama sa nahitabo sa katalagman sa Pompeii, aduna unyay mga makalingkawas—“usa ka dakong panon, nga walay tawong makaihap, gikan sa tanang nasod ug tribo ug katawhan ug pinulongan,” mamaluwas, nga mao, “mogula sa dakong kasakitan.”—Pinadayag 7:9, 14.
Ang pangutana mao, Kanus-a ba moabot ang maong kalaglagan? Adunay mapugsanong katarongan sa pagtuo nga haduol na ang kasakitan. Aron sa pagsusi kon kanus-a mahitabo kining mga butanga, ang mga tinun-an ni Jesus nangutana: “Unsa ba unya ang ilhanan sa imong presensiya ug sa konklusyon sa sistema sa mga butang?” (Mateo 24:3) Matikdi ang tubag nga gihatag ni Jesu-Kristo.
Gubat—Iladong Bahin sa Daghag-Bahin nga Ilhanan
Si Jesus wala lang motagna sa usa ka talagsaong hitabo. Hinunoa, mihisgot siyag sunodsunod nga mga panghitabo nga, kon tingbon, maglangkob sa usa ka balaang pasidaan—usa ka daghag-bahin nga ilhanan sa konklusyon sa sistema sa mga butang. Ang unang panghitabo nga gitagna gibatbat sa Mateo 24:7: “Ang nasod motindog batok nasod ug ang gingharian batok gingharian.” Sa susamang tagna sa Pinadayag 6:4, ang Bibliya mitagna nga ‘ang pakigdait pagakuhaon gikan sa yuta.’ Kini nagkahulogan ug gubat sa walay-ingong gidak-on.
Ang kasaysayan nagatug-an kanato nga kining tagnaa bahin sa tibuok-kalibotang gubat natuman sukad sa halandumong tuig 1914. Ang librong American Adventures nagaingon mahitungod sa katuigan sa wala pa ang 1914: “Daghang Amerikano misulod sa bag-ong siglo nga napuno sa paglaom. Kadto mao ang ‘maayong katuigan’ ug kana mihangtod sa ikaduhang dekada sa siglo. . . . Dayon, niadtong Hulyo 28, 1914, kining kaisipana natarog tungod sa usa ka pulong: gubat.” Mao nga misugod ang Gubat sa Kalibotan I, nga milungtad gikan sa 1914 hangtod 1918 ug ginganlan sa pipila nga ang “gubat nga magtapos sa tanang gubat.” Kawhaag-walo ka nasod direktang nalambiggit niana. Ug kon ilakip nimo ang kayutaang nagsilbing mga nasakop nga teritoryo nila, ang nagsangkaay nga mga nasod naghawas sa halos 90 porsiento sa populasyon sa kalibotan niadtong panahona.
Nahitabo usab sa Gubat sa Kalibotan I ang paggamit sa bag-o ug tuman ka makapatayng mga instrumento sa panaggubat, sama sa masinggan, makahilong gas, flamethrowers, mga tangke, mga ayroplano, ug mga submarino. Halos napulo ka milyong sundalo namatay—daghan pa kay sa tanang sundalo sa tanang dagkong mga gubat nga gibugno sa miaging 100 ka tuig! Mga 21 ka milyong sundalo nasamdan. Sa pagkatinuod, kadto usa ka tibuok-kalibotang gubat, nga nagtimaan sa 1914 ingong sinugdanan sa “ang kataposang mga adlaw.” (2 Timoteo 3:1) Bisan pa niana, ang gubat usa lamang ka bahin sa ilhanan ni Jesus.
Ubang mga Bahin sa Ilhanan
Si Jesus midugang: “Aduna unyay mga kanihit sa pagkaon ug mga linog sa sunodsunod nga dapit. Kining tanang mga butanga maoy sinugdanan sa mga suol sa kasakit.” (Mateo 24:7, 8) Ang Lucas 21:11 nagdugang sa “mga kamatay” sa maong listahan. Sa wala pa matapos ang Gubat sa Kalibotan I, ang trangkaso Espanyol nga epidemya milapnag dayon sa yuta. Sa kataposan, mipatay kadtog kapin sa 20 ka milyong tawo, daghan pa kay sa tanang namatay sa gubat.
Panahon ug human sa gubat, minilyon pang uban namatay gumikan sa kagutmanan. Ang mga linog mipahinabo usab ug daghang kamatayon. Niadtong 1915 kapin sa 30,000 namatay sa Italya; sa 1920 mga 200,000 nahanaw sa Tsina; sa 1923 halos 143,000 namatay sa Hapon. Bisan pa niana, sumala sa gipaila ni Jesus, kining tanan sinugdanan lamang sa mga suol sa kasakit. Usa ka diksiyonaryo nagbatbat sa “suol” ingong “kalit nga sakit sa bikog.” Kining kalibotana nagsusapinday gumikan sa sunodsunod nga sakit sa bikog nga nagkagrabe ug nagkasubsob sukad sa 1914. Pananglitan, 21 lang ka tuig human sa Gubat sa Kalibotan I miabot ang ikaduhang gubat sa kalibotan, nga miangkon sa 50 ka milyong biktima ug gipasulod ang katawhan sa panahong nukleyar.
Sa katuigang bag-o pa daghan ang gipamulong mahitungod sa lain pang hinungdan sa kasakitan: ang pagdaot sa tawo sa kalikopan. Bisan pag wala kini hisgoting espisipiko ni Jesus diha sa iyang tagna, ang Pinadayag 11:18 nagpaila nga sa dayon na sa umaabot nga kalaglagan, ang tawo “magadaot sa yuta.” Daghan ang pamatuod nga kining pagdaot nagakahitabo na. Nga gikutlo diha sa librong State of the World 1988, ang konsultahanan bahin sa kalikopan nga si Norman Myers mipahayag niining makahahadlok nga mensahe: “Walay kaliwatan sa nangagi ang nakaatubang sa palaaboton sa pinakyawng pagkapuo panahon sa iyang pagkinabuhi. Walay kaliwatan sa umaabot ang moatubang sa susamang hagit: kon kining presenteng kaliwatan mapakyas sa pagsagubang sa tahas, ang kadaot mahitabo na ug wala nay ‘ikaduhang higayon.’”
Tagda ang taho diha sa Pebrero 17, 1992, isyu sa magasing Newsweek mahitungod sa pagkahurot sa ozone diha sa atmospera. Ang espesyalista sa ozone sa Greenpeace nga si Alexandra Allen nakutlong nagpasidaan nga ang pagkahanaw sa ozone “karon katumbas sa hulga sa umaabot sa tanang kinabuhi sa yuta.”—Tan-awa ang kahon niining panira alang sa dugang pamatuod sa pagdaot sa kalikopan sa yuta.
Kulang ang luna alang sa detalyadong paghisgot sa tanang bahin sa tagna ni Jesus. (Tan-awa ang tsart sa panid 5 alang sa pagsubli sa ubang mga bahin sa tagna.) Hinuon, usa ka bahin nga dili pagakalimtan gibatbat diha sa Mateo 24:14: “Kining maayong balita sa gingharian igawali sa tibuok gipuy-ang yuta alang sa usa ka pamatuod sa tanang nasod; ug unya ang kataposan moabot.” Walay duhaduha kon kinsay nagahimo niining tibuok-kalibotang buluhaton sa pagwali. Ang mga Saksi ni Jehova diha sa 229 ka kayutaan migugol ug kapin sa usa ka bilyong oras niining buluhatona sa tuig 1992 lamang. Sa ingon ang ilang buluhaton maoy usa sa labing dayag nga mga pamatuod nga kita nagkinabuhi na sa kataposang mga adlaw.
Ayaw Palimbong!
Hinuon, ang pipila tingali mangatarongan nga kining tanang paghisgot bahin sa “ang kataposang mga adlaw” mao lamay kadili-malaomon. ‘Komosta na man ang bag-o pang pagkahanaw sa Komunismo sa Sidlakang Uropa?’ sila nangutana, ‘o ang paningkamot sa labing gamhanang mga nasod sa pagdinaitay? Dili ba kana pamatuod nga maarang-arang na ang kahimtang?’ Dili. Matikding si Jesus wala moingon nga ang tibuok kalibotan magpadayong malangkit sa mga gubat, mga linog, ug mga kagutmanan panahon sa kataposang mga adlaw. Aron ang maayong balita igawali sa tibuok kalibotan, kinahanglang adunay labing menos pila ka yugto sa igoigong kalinaw.
Hinumdomi, usab, nga si Jesus nagtandi sa kataposang mga adlaw ngadto sa mga adlaw ni Noe sa wala pa ang Lunop. Niadtong panahona ang mga tawo napuliki sa pagpangaon, pag-inom, ug pagminyo—ang kasagarang mga kalihokan sa kinabuhi. (Mateo 24:37-39) Kini magpaila nga bisan tuod ang mga kahimtang panahon sa kataposang mga adlaw makaguol, ang mga butang dili mous-os ngadto sa punto diin ang normal nga mga pangagpas sa kinabuhi mahimo nang imposible. Sama sa adlaw ni Noe, ang kinabag-an sa katawhan napuliki kaayo sa adlaw-adlaw nga mga kahikayan nga sila wala magpakabana sa kaugdang sa kapanahonan.
Busa, makuyaw nga mahiunlod ngadto sa kadili-matinagdanon tungod sa pila ka morag maayong mga panghitabong politikanhon. (Itandi ang 1 Tesalonica 5:3.) Ang pamatuod dako kaayo nga ang tagna ni Jesus nagakatuman karon—usa ka pasidaan nga haduol na ang kalaglagan!
Ang Mahimayaong Panahon Human sa Kalaglagan
Ang kalaglagan sa Pompeii nagpatungha sa kamatayon ug kagul-anan. Hinunoa, ang kataposan niining presenteng sistema mohinlo sa dalan alang sa kinabuhing dayon sa usa ka matahom paraisong yuta. (Pinadayag 21:3, 4) Ang makapabahin nga mga tawhanong kagamhanan dili na modaot sa yuta pinaagi sa mga gubat. Ang mga tawo dili na mangurog sa hulga sa usa ka nukleyar nga kalaglagan. Mawala na ang mga pabrika nga mobugag makahilong mga kemikal nganha sa kalikopan.—Daniel 2:44.
Nianang panahona ang tanang tawo nga buhi mamahimong mahigugmaon sa pagkamatarong ug tinuod nga higala, nga bug-os masinugtanon sa pagmando sa Gingharian. (Salmo 37:10, 11) Ang mga hospital, mga punerarya, ug mga menteryo mahimo nang mga butang sa kagahapon. Ang diborsiyo, panagbulag, depresyon, ug pag-abusar sa bata samang mawala na.—Isaias 25:8; 65:17.
Buot ba nimong makalabang-buhi sa kataposang mga adlaw ug mabuhi sa pagtan-aw sa mahimayaong bag-ong kalibotan sa Diyos? Nan “magpadayon sa pagtukaw, kay wala kamo mahibalo kon kanus-a ang tinudlong panahon.” (Marcos 13:33) Bisan pa niana, ang mga panghitabo sa kalibotan nagapadayag nga duol na ang tinudlong panahon—makuyaw nga haduol na alang sa daghan. Wala nay panahong usikan. Busa lihok na sa pagluwas sa kinabuhi, ug pangitaa kadtong nagapamati sa tibuok-kalibotang ilhanan sa kataposang mga adlaw. Sila dali rang hiilhan, kay sila lamang ang nagasugot sa sugo ni Jesus nga iwali ang maayong balita sa Gingharian sa tibuok kalibotan. Kauban nila, hinaot ikaw mohimog mga lakang sa paglinya sa imong kaugalingon kauban sa Hari, si Kristo Jesus, nga mahitungod kaniya kini giingon: “Sa iyang ngalan ang mga nasod managlaom.”—Mateo 12:18, 21.
[Kahon sa panid 5]
Kawhaag-Upat ka Bahin sa Ilhanan
1. Walay-ingong pakiggubat—Mateo 24:6, 7; Pinadayag 6:4
2. Mga linog—Mateo 24:7; Marcos 13:8
3. Mga kanihit sa pagkaon—Mateo 24:7; Marcos 13:8
4. Mga kamatay—Lucas 21:11; Pinadayag 6:8
5. Nagausbaw nga kamalapason—Mateo 24:12
6. Pagdaot sa yuta—Pinadayag 11:18
7. Pagkabugnaw sa gugma—Mateo 24:12
8. Makalilisang nga mga talan-awon—Lucas 21:11
9. Hinobrang gugma sa salapi—2 Timoteo 3:2
10. Pagkamasukihon sa mga ginikanan—2 Timoteo 3:2
11. Paghigugma sa kalingawan nga labaw kay sa Diyos—2 Timoteo 3:4
12. Gugma sa kaugalingon naglabi—2 Timoteo 3:2
13. Kakulang sa kinaiyanhong gugma sa kadaghanan—2 Timoteo 3:3
14. Katawhan dili ikasabot—2 Timoteo 3:3
15. Pagpugong-sa-kaugalingon kulang sa tanang hut-ong sa katilingban—2 Timoteo 3:3
16. Kaylap nga pagkawalay gugma sa pagkamaayo—2 Timoteo 3:3
17. Daghan sa kasalingkapaw nagaangkong Kristohanon—2 Timoteo 3:5
18. Patuyang nga pagkaon ug pag-inom sa daghan—Lucas 21:34
19. Mga mabiaybiayon nagsalikway sa ilhanan—2 Pedro 3:3, 4
20. Daghang mini nga propeta aktibo—Mateo 24:5, 11; Marcos 13:6
21. Pagwali sa maayong balita sa natukod nga Gingharian sa Diyos—Mateo 24:14; Marcos 13:10
22. Paglutos sa matuod nga mga Kristohanon—Mateo 24:9; Lucas 21:12
23. Pagpatugbaw sa pakigdait ug kasegurohan maoy kinatayuktokan sa kataposang mga adlaw—1 Tesalonica 5:3
24. Katawhan dili magpakabana sa kapeligrohan—Mateo 24:39
[Kahon sa panid 6]
Mga Suliran sa Kalikopan—Usa ka Ilhanan sa Kapanahonan
◻ Ang nagsalipod ozone nga salimbong diha sa daghag tawo nga mga latitud sa Amihanang Hemispera nagakanipis sa dobleng gikusgon kay sa gihunahuna sa mga siyentipiko pila ra ka tuig nga miagi.
◻ Ang pinakadiyutay 140 ka espisye sa tanom ug hayop mapuo kada adlaw.
◻ Ang mga sukod sa mosikop-kainit nga carbon dioxide sa atmospera karon maoy 26 porsientong mas taas kay sa sukod sa wala pa ang kaylap nga kaugmaran sa industriya, ug kana nagapadayon sa pagtaas.
◻ Ang nawong sa yuta mas init niadtong 1990 kay sa bisan unsang tuig sukad nagsugod ang paghupot ug rekord sa tungatunga sa ika-19ng siglo; unom sa pito ka labing init nga katuigan nga narekord nahitabo sukad sa 1980.
◻ Ang lasang nagakawala sa gikusgong mga 17,000,000 ektarya matag tuig, usa ka luna nga duolag katunga sa gidak-on sa Pinlandia.
◻ Ang populasyon sa kalibotan nagauswag ug 92 ka milyong tawo matag tuig—nga nahisama sa pagdugang sa mga tawo nga sama ka daghan sa populasyon sa Mexico kada tuig; sa maong katibuk-ang gidaghanon, 88 milyon ginadugang diha sa nagkaugmad nga kanasoran.
◻ Mga 1.2 ka bilyong tawo walay luwas nga tubig ilimnon.
Sumala sa librong State of the World 1992, sa Worldwatch Institute, mga panid 3, 4, W. W. Norton & Company, New York, London.
[Hulagway sa panid 7]
Human sa kalaglagan moabot ang mahimayaong bag-ong kalibotan sa Diyos