Mga Ahente sa Kadaotan

ANG katin-awan sa Bibliya mahitungod sa papel sa mga demonyo diha sa mga kahikayan sa tawo motubag sa pangunang mga pangutana mahitungod sa kadaotan nga dili matubag sa laing paagi. Pananglitan, tagda kining pahayaga gikan sa International Herald Tribune mahitungod sa nagpadayong gubat sa Balkans: “Ang usa ka tem sa mga imbestigador sa Uropanhong Komunidad nakahinapos nga ang [mga sundalo] nakalugos ug abot sa 20,000 ka Muslim nga mga babaye ug mga dalaga . . . ingong bahin sa usa ka sistematikanhong polisa sa pagpanghadlok nga gilaraw sa paghadlok, pagsakit, ug pagpugos nila sa pagbiya sa ilang mga balay.”

Ang usa ka sinulat sa magasing Time sa kakawang misulay sa pagsaysay sa kahimtang: “Usahay, ang batan-ong mga lalaki nga nakiggubat tingali manglugos aron pagpahimuot sa ilang mga tigulang, ilang opisyales, ug makaangkon sa usa ka matang sa amahan-ngadto-anak nga pag-uyon. Ang panglugos maoy pamatuod sa pakigsaad sa kabangisan sa linain niyang pundok militar. Ang usa ka batan-ong lalaki nga andam mobuhat ug ngil-ad nga mga buhat nagpukgo sa iyang indibiduwal nga konsensiya aron makig-anib sa way-pagkompromisong mga katuyoan sa pundok. Ang usa ka lalaki magpamatuod sa iyang pagkamaunongon pinaagi sa mabangis nga buhat.”

Apan nganong ang “way-pagkompromisong mga katuyoan sa pundok” mas daotan kay sa indibiduwal nga mga konsensiya sa mga sakop niini? Ingong indibiduwal, halos tanan gusto nga magkinabuhing malinawon uban sa iyang silingan. Busa nganong, sa mga panahon sa gubat, ang mga tawo manglugos, magpaantos, ug magpinatyanay sa usag usa? Usa ka pangunang hinungdan mao nga ang demonyohanong mga puwersa naglihok.

Ang pagsabot sa papel sa mga demonyo mohatag usab ug solusyon sa ginganlan sa pipila nga usa ka “suliran sa teologo.” Ang suliran maoy kon unsaon pagharmoniya sa tulo ka proposisyon: (1) ang Diyos gamhanan sa tanan; (2) ang Diyos mahigugmaon ug maayo; ug (3) ang makalilisang nga mga butang mahitabo. Ang pipila naghunahuna nga posible ang pagharmoniya sa bisan hain sa duha nianang mga proposisyona, apan dili ka gayod makaharmoniya nianang tulo. Ang Pulong sa Diyos mismo naghatag sa tubag, ug ang maong tubag naglangkit sa dili-makitang mga espiritu, ang mga ahente sa kadaotan.

Ang Unang Rebelde

Ang Bibliya nagsugid kanato nga ang Diyos mismo usa ka espiritu. (Juan 4:24) Sa wala madugay siya nahimong ang Maglalalang sa milyonmilyong ubang espiritung linalang, ang manulondang mga anak. Sa panan-awon, ang alagad sa Diyos nga si Daniel nakakita ug ginatos ka milyong manulonda. Ang tanang espiritung persona nga gilalang ni Jehova maoy matarong ug nahiuyon sa iyang kabubut-on.​—Daniel 7:10; Hebreohanon 1:7.

Sa ulahi, sa dihang ang Diyos “nagtukod sa yuta,” kining manulondang mga anak sa Diyos “nagdungan sa pag-awit” ug “naninggit nga namakpak.” (Job 38:4-7) Apan usa kanila nakaugmad ug tinguha sa pag-ilog sa pagsimba nga angay lamang sa Maglalalang. Pinaagi sa pagrebelde sa Diyos, kining manulondaa naghimo sa iyang kaugalingon nga usa ka satanas (nga nagkahulogang “magsusupak”) ug usa ka yawa (nga nagkahulogang “tigbutangbutang”).​—Itandi sa Ezekiel 28:13-15.

Pinaagi sa paggamit ug usa ka bitin sa Eden aron makigsulti sa unang babaye, si Eva, si Satanas mihaylo kaniya sa pagsupak sa direktang sugo sa Diyos nga dili mokaon sa bunga gikan sa usa ka kahoy sa tanaman. Human niadto, ang iyang bana miduyog kaniya. Sa ingon, ang unang tawhanong magtiayon miduyog sa manulonda sa pagrebelde kang Jehova.​—Genesis 2:17; 3:1-6.

Bisan pag ang mga panghitabo sa Eden maorag tin-awng pagtulon-an bahin sa pagkamasinugtanon, duha ka hinungdanong moral nga isyu ang gipatungha didto ni Satanas. Una, giduhaduhaan ni Satanas kon kaha ang pagmando ni Jehova ibabaw sa iyang mga linalang gihimo sa pagkamatarong ug sa ilang kinalabwan nga kaayohan. Tingali ang mga tawo mas maayong mogahom sa ilang kaugalingon. Ikaduha, giduhaduhaan ni Satanas kon si bisan kinsang intelihenteng linalang magpabilin nga matinumanon ug maunongon sa Diyos sa dihang ang pagkamasinugtanon maorag wala maghatag ug materyal nga mga kaayohan.a

Ang tin-aw nga pagsabot sa mga isyu nga gipatungha sa Eden, duyog sa kahibalo sa mga hiyas ni Jehova, motabang nato sa pagsabot sa solusyon sa “suliran sa teologo,” nga mao ang pagharmoniya sa paglungtad sa kadaotan uban sa mga hiyas sa Diyos nga mao ang gahom ug gugma. Samtang tinuod nga si Jehova nakabaton ug way-kinutobang gahom ug mao ang personipikasyon mismo sa gugma, siya usab maalamon ug makataronganon. Gigamit niya kining upat ka hiyas sa hingpit nga katimbang. Busa, siya wala mogamit sa iyang dili-masuklang gahom aron paglaglag dayon sa tulo ka rebelde. Kana unta makataronganon apan dili gayod maalamon o mahigugmaon. Dugang pa, siya wala lamang magpasaylo ug malimot niadto, usa ka dalan nga tingali bation sa pipila nga maoy mahigugmaon untang kapaingnan. Ang pagbuhat unta niana dili maalamon o makataronganon.

Gikinahanglan ang panahon sa paghusay sa mga isyu nga gipatungha ni Satanas. Gikinahanglan ang panahon sa pagpamatuod kon kaha ang mga tawo sa tukma makamando sa ilang kaugalingon nga independente sa Diyos. Pinaagi sa pagtugot sa tulo ka rebelde sa pagpadayong buhi, gipahinabo usab ni Jehova nga ang mga linalang makaambit sa pagpanghimakak sa pangangkon ni Satanas pinaagi sa pag-alagad sa Diyos nga matinumanon ubos sa lisod nga mga kahimtang.b

Si Jehova sa tin-aw miingon kang Adan ug Eva nga kon sila mokaon sa gidiling bunga, sila mamatay. Ug sila namatay gayod, bisan pag si Satanas nagpasalig kang Eva nga dili siya mamatay. Si Satanas usab nailalom sa silot nga kamatayon; kasamtangan siya nagpadayon sa paglimbong sa katawhan. Sa pagkamatuod, ang Bibliya nag-ingon: “Ang tibuok kalibotan nahimutang diha sa gahom sa tuman-ka-daotang usa.”​—1 Juan 5:19; Genesis 2:16, 17; 3:4; 5:5.

Ubang mga Manulonda Mirebelde

Wala magdugay human sa mga panghitabo sa Eden, ang ubang mga manulonda mikuyog sa pagrebelde batok sa pagkasoberano ni Jehova. Ang Bibliya nag-ingon: “Karon nahitabo nga sa dihang ang mga tawo misugod pagdaghan ibabaw sa nawong sa yuta ug nangatawo kanila ang mga anak nga babaye, unya ang mga anak sa matuod nga Diyos misugod sa pagmatikod sa mga anak babaye sa mga tawo, nga sila maanyag; ug sila nanguhag mga asawa alang sa ilang kaugalingon, nga mao, ang tanan nga ilang napilian.” Sa laing mga pulong, ang maong mga manulonda “mingbiya sa ilang tukmang mga dapit pinuy-anan [sa langit]” ug nanaog sa yuta, nga nagbaton sa dagway sa tawo, ug nagpahimulos sa unodnong mga kalipay kauban sa kababayen-an.​—Genesis 6:1, 2; Judas 6.

Ang saysay nagpadayon sa Genesis 6:4: “Ang mga Nepilim diha sa yuta niadtong mga adlawa, ug usab human niadto, sa dihang ang mga anak sa matuod nga Diyos nagpadayong nakigsekso sa mga anak babaye sa mga tawo ug sila nanganak ug mga anak alang kanila, sila mao ang mga gamhanan sa kakaraanan, ang bantogang mga tawo.” Kining mestisong mga anak nga nangatawo sa kababayen-an ug mga anak sa mga manulonda maoy kusgan nga dili kasagaran, “mga gamhanan.” Sila mabangis nga mga tawo, o Nephi·limʹ, usa ka Hebreohanong pulong nga nagkahulogang “kadtong magpahinabo sa pagkapukan sa uban.”

Mamatikdan nga kining mga panghitaboa sa ulahi gipahayag diha sa mga kasugiran sa karaang mga buhilaman. Pananglitan, ang usa ka 4,000-tuig-edad nga Babilonyanhong balak nagbatbat sa labaw-tawhanong mga adbentura ni Gilgamesh, usa ka gamhanan, mabangis nga hapit-diyos kansang “unodnong pangibog wala [magbilin] ug ulay alang sa iyang hinigugma.” Ang laing pananglitan, gikan sa Gregong kasugiran, mao ang labaw-tawhanong si Hercules (o Heracles). Gipanganak ni Alcmene, usa ka tawo, ug anak sa diyos nga si Zeus, gisugdan ni Hercules ang sunodsunod nga mabangisong mga adbentura human sa pagpatay sa iyang asawa ug mga anak sa dihang giabot sa kabuang. Bisan pag ang maong mga estorya natuis pag-ayo samtang kini giasoy gikan sa kaliwatan ngadto sa kaliwatan, kini konektado sa giingon sa Bibliya mahitungod sa mga Nepilim ug sa ilang rebelyosong manulondang mga amahan.

Tungod sa impluwensiya sa daotang mga manulonda ug sa ilang labaw-tawhanong mga anak, ang yuta napuno kaayo sa kabangisan nga gihukom ni Jehova nga laglagon ang kalibotan pinaagi sa usa ka dakong baha. Ang mga Nepilim namatay uban sa tanang dili-diyosnong mga tawo; ang mga tawo lamang nga naluwas mao ang matarong nga si Noe ug ang iyang pamilya.​—Genesis 6:11; 7:23.

Ugaling, ang daotang mga manulonda wala mamatay. Hinunoa, gihubo nila ang ilang tawhanong mga lawas ug namalik sa dominyo sa espiritu. Tungod sa ilang pagkamasinupakon, wala sila tugoti sa pagbalik sa pamilya sa Diyos sa matarong nga mga manulonda; ni sila gitugotan pag-usab nga magsul-ob ug tawhanong mga lawas sama sa ilang gibuhat sa adlaw ni Noe. Sa gihapon, sila nagpadayon sa pag-impluwensiya sa kadaotan sa mga kahikayan sa katawhan, ubos sa gahom sa “punoan sa mga demonyo,” si Satanas nga Yawa.​—Mateo 9:34; 2 Pedro 2:4; Judas 6.

Mga Kaaway sa Katawhan

Si Satanas ug ang mga demonyo sa kanunay mamumuno ug mapintas. Si Satanas, sa nagkalainlaing paagi, mikuha sa mga hayop ni Job ug mipatay sa kadaghanan sa iyang mga sulugoon. Sunod, iyang gipatay ang napulo ka anak ni Job pinaagi sa pagpahinabo sa “kusog nga hangin” nga naglumpag sa balay diin sila didto niadto. Human niadto, si Satanas mihampak kang Job sa “grabeng hubag gikan sa lapalapa sa iyang tiil abot sa alimpulo sa iyang ulo.”​—Job 1:7-19; 2:3, 7.

Ang mga demonyo nagpadayag ug susamang daotang kinaiya. Sa adlaw ni Jesus, gihikawan nila ang mga tawo sa ilang katakos sa pagsulti ug panan-aw. Gipahinabo nila nga ang usa ka lalaki naghiwahiwa sa iyang kaugalingon pinaagi sa mga bato. Gilamba nila ang usa ka batang lalaki sa yuta ug “gikosokoso pag-ayo.”​—Lucas 9:42; Mateo 9:32, 33; 12:22; Marcos 5:5.

Ang mga taho gikan sa tibuok kalibotan nagpakita nga si Satanas ug ang mga demonyo sama ra ka madinaoton. Ang pila ka tawo ilang hampakon sa sakit. Ang uban ilang hasion pinaagi sa paghikaw sa ilang katulog o paghatag kanilag makalilisang nga mga damgo o pinaagi sa pag-abuso kanila sa seksuwal nga paagi. Ang uban pa gayod ilang gitukmod ngadto sa pagkabuang, pagpatay, o paghikog.

Hangtod Kanus-a pa ang Pagtugot Kanila?

Si Satanas ug iyang mga demonyo dili tugotan sa walay kataposan. Tungod sa maayong katarongan si Jehova nagtugot nga sila maglungtad hangtod sa atong adlaw, apan karon ang ilang panahon hamubo na. Sayo niining sigloha, ang usa ka dakong lakang gihimo sa pagkuto sa ilang kalihokan. Ang basahong Pinadayag nagsaysay: “Ug miulbo ang gubat sa langit: Si Miguel [ang binanhaw nga si Jesu-Kristo] ug ang iyang mga anghel nakiggubat sa dragon [Satanas], ug ang dragon ug ang mga anghel niini nakiggubat apan kini wala makadaog, ni may dapit pang nakaplagan alang kanila sa langit. Busa gitambog ang dakong dragon, ang orihinal nga halas, ang usa nga gitawag Yawa ug Satanas, kinsa nagapahisalaag sa tibuok gipuy-ang yuta; siya gitambog sa yuta, ug ang iyang mga anghel gitambog uban kaniya.”​—Pinadayag 12:7-9.

Unsa ang resulta? Ang asoy nagpadayon: “Gumikan niini panagsaya, kamong mga langit ug kamong mga nagapuyo niini!” Ang matarong nga mga manulonda mahimong maglipay tungod kay si Satanas ug iyang mga demonyo wala na sa langit. Apan komosta ang mga tawo sa yuta? Ang Bibliya nag-ingon: “Kaalaotan alang sa yuta ug sa dagat, tungod kay ang Yawa nanaog kaninyo, nga may dakong kasuko, kay nahibalo nga siya may mubo nga yugto sa panahon.”​—Pinadayag 12:12.

Sa ilang kasuko si Satanas ug iyang mga sagabay determinado nga magpahinabog labing dakong kaalaotan kutob sa mahimo sa dili pa ang ilang nagkaduol nga kataposan. Niining sigloha may duha ka gubat sa kalibotan ug kapig 150 ka gagmay nga gubat sukad sa pagkatapos sa ikaduhang gubat sa kalibotan. Sa atong bokabularyo nasulod ang mga pamulong nga nagbanaag sa kabangisan niining kaliwatana: “pakiggubat pinaagi sa kagaw,” “ang Holocaust,” “mga dapit patyanan,” “mga kampo sa panglugos,” “seryal nga mga tigpatay,” ug “ang bomba atomika.” Ang mga balita napunog mga estorya mahitungod sa mga droga, pagbuno, pagbomba, kanibalismo sa buangon, mga huwes-dipas, kagutmanan, ug pagpaantos.

Ang maayong balita mao nga kining mga butanga maoy temporaryo. Sa haduol nang umaabot, ang Diyos molihok na usab batok kang Satanas ug sa iyang mga demonyo. Sa pagbatbat sa usa ka panan-awon gikan sa Diyos, si apostol Juan miingon: “Ug nakita ko ang usa ka anghel nga nanaog gikan sa langit uban ang yawi sa kahiladman ug usa ka dakong kadena diha sa iyang kamot. Ug iyang gidakop ang dragon, ang orihinal nga halas, kinsa mao ang Yawa ug Satanas, ug gigapos siya sulod sa usa ka libo ka tuig. Ug iyang gitambog siya sa kahiladman ug gisirhan kini ug gitimbrihan kini sa ibabaw kaniya, aron nga dili na niya mapahisalaag pa ang kanasoran hangtod nga matapos ang usa ka libo ka tuig.”​—Pinadayag 20:1-3.

Human niana, ang Yawa ug iyang mga demonyo “pagabuhian sa makadiyut,” ug dayon sila pagalaglagon sa walay kataposan. (Pinadayag 20:3, 10) Pagkakahibulongan unya kanang panahona! Kay si Satanas ug ang iyang mga demonyo wala na sa walay kataposan, si Jehova mao unya “ang tanang butang ngadto sa tanan.” Ug ang tanan sa pagkatinuod “makakaplag sa ilang tumang kahimuot sa kadagaya sa pakigdait.”​—1 Corinto 15:28; Salmo 37:11.

[Mga footnote]

[Hulagway sa panid 7]

Ang tawo ba lamang ang nakaingon nianang mga butanga, o ang makahahadlok, dili-makitang gahom sa bahin mao ang mabasol?

[Credit Line]

Mga atabay sa aseite nga nasunog sa Kuwait,1991: Chamussy/Sipa Press

[Hulagway sa panid 7]

Pagkakahibulongan unya kanang panahona sa dihang ang mga demonyo dili na maghasi sa katawhan!