Maalamong Tambag sa Usa ka Inahan
“Anak ko, pamatia ang disiplina sa imong amahan, ug ayaw talikdi ang balaod sa imong inahan.”—Proverbio 1:8.
ANG atong mga ginikanan—atong amahan ug inahan—mahimong bililhong tinubdan sa pagdasig, pagpaluyo, ug tambag. Ang basahon sa Bibliya sa Proverbio nagsugid kanato bahin sa usa ka batan-ong hari, si Lemuel, kinsa nakadawat ug usa ka “mabug-at nga mensahe” sa “pagtul-id” gikan sa iyang inahan. Kining mga pulonga girekord sa Proverbio kapitulo 31, ug kita usab makabenepisyo gikan niining maalamong tambag sa inahan.—Proverbio 31:1.
Tambag nga Haom Alang sa Hari
Ang inahan ni Lemuel nagsugod pinaagi sa pipila ka pangutana nga magpadako sa atong interes: “Unsa ang akong ginaingon, Oh anak ko, ug unsa, Oh anak sa akong tiyan, ug unsa, Oh anak sa akong mga panaad?” Ang iyang katulo-sublia nga hangyo nagpasundayag sa iyang dakong tinguha nga ang iyang anak nga lalaki maghatag ug pagtagad sa iyang mga pulong. (Proverbio 31:2) Ang iyang kabalaka alang sa espirituwal nga kaayohan sa iyang mga anak nagtaganag usa ka maayong panig-ingnan alang sa Kristohanong mga ginikanan karon.
Maylabot sa kaayohan sa iyang anak nga lalaki, unsa bay labaw pang makapabalaka sa usa ka inahan kay sa mga hudyaka ug kalaw-ayan diha sa nabantog nga kamatuoran maylabot sa bino, mga babaye, ug awit? Ang inahan ni Lemuel nagsulti nga deretso sa punto: “Ayaw ihatag ang imong kusog ngadto sa mga babaye.” Iyang gipaila ang mahilayong panggawi nga “motultol sa pagkapapha sa mga hari.”—Proverbio 31:3.
Ang sobrang pag-inom angayng dili ibalewala. “Dili alang sa mga hari, Oh Lemuel, dili alang sa mga hari ang pag-inom ug bino,” siya nagpasidaan. Sa unsang paagi ang usa ka hari makahatag ug maayo ug tin-aw-sa-hunahuna nga paghukom ug dili “malimot sa gimando ug magatuis sa kawsa ni bisan kinsa sa mga anak nga ginasakit” kon siya kanunay nga mahubog?—Proverbio 31:4-7.
Sa kasukwahi, pinaagi sa pagkawala-malangkit sa maong mga bisyo, ang hari makahimo sa “paghukom sa pagkamatarong ug labanan ang kawsa sa sinakit ug kabos.”—Proverbio 31:8, 9.
Bisan kon ang mga batan-ong Kristohanon tingali dili “mga hari” karon, ang maalamong tambag sa inahan ni Lemuel tukma gihapon sa panahon, kon dili mas labaw pa niana. Ang pag-abuso sa alkoholikong ilimnon, paggamit sa tabako, ug seksuwal nga imoralidad maoy dagsang taliwala sa mga batan-on karong mga adlawa, ug hinungdanon nga ang mga batan-ong Kristohanon maghatag ug pagtagad sa dihang ang ilang mga ginikanan magtanyag kanila ug ‘mabug-at nga mga mensahe,’
May Katakos nga Asawa
Ang mga inahan haom lamang nga mabalaka sa lagmit nga maminyoan sa ilang mga anak nga lalaki nga nagakahamtong. Ang inahan ni Lemuel sunod miliso sa iyang pagtagad sa mga hiyas sa usa ka mithianong asawa. Walay duhaduha, ang batan-ong lalaki makabenepisyo ug dako pinaagi sa pagkonsiderar sa panglantaw sa usa ka babaye niining hinungdanong butang.
Sa bersikulo 10, ang “may katakos nga asawa” gipanig-ingon sa talagsaon ug bililhong korales, nga sa kapanahonan sa Bibliya mabatonan lamang pinaagi sa dakong paningkamot. Sa susamang paagi, ang pagpangitag may katakos nga asawa nagkinahanglag paningkamot. Inay kay magdalidali pag-ayo sa pagminyo, maayong hatagan sa usa ka batan-ong lalaki ang iyang kaugalingon ug igong panahon sa pagpili. Dayon, siya mas dakog kalagmitan nga pabilhag maayo ang iyang bililhong pinili.
Maylabot sa may katakos nga asawa, si Lemuel gisultihan: “Ang kasingkasing sa iyang tag-iya misalig kaniya.” (Bersikulo 11) Sa laing pagkasulti, siya dili angayng moinsistir nga ang iyang asawa mangayo sa iyang pag-uyon sa tanang butang. Siyempre, ang magtiayon angayng mokonsulta sa usag usa una mohimog dagkong mga desisyon, sama nianang naglangkit sa mga pagpamalit ug mahalong mga butang o sa pagmatuto sa ilang mga anak. Ang komunikasyon niining mga bahina makaamot sa pagkasuod kaayo nila.
Ang may katakos nga asawa, siyempre, adunay daghang butang nga buhaton. Sa mga bersikulo 13 ngadto sa 27 gilista ang tambag ug mga prinsipyo nga magamit sa mga asawa sa bisan unsang panahon alang sa kaayohan sa ilang mga pamilya. Pananglitan, tungod sa nagausbaw nga bili sa sinina ug mga kasangkapan, ang may katakos nga asawa magtuon sa pagkahimong maayog pangamot ug daginotan aron ang iyang pamilya may igong sinina ug presentable. (Bersikulo 13, 19, 21, 22) Aron mamenosan ang bayronon sa pagkaon sa pamilya, siya mananom kon unsay iyang maarangan ug mamalit nga mainampingon.—Bersikulo 14, 16.
Dayag, kining babayhana dili mokaon sa “tinapay sa pagkatapolan.” Siya motrabaho pag-ayo, ug siya sa pagkaepisyente maghikay sa mga kalihokan sa iyang panimalay. (Bersikulo 27) Gibaksan niya ang “iyang hawak sa kusog,” nga nagpasabot nga siya mangandam sa pagbuhat ug hagong mga buluhaton. (Bersikulo 17) Siya mobangon sa dili pa mosubang ang adlaw aron mosugod sa iyang trabaho, ug siya motrabaho nga makugihon hangtod sa gabii. Daw sama kini nga ang suga nga naglamdag sa iyang trabaho kanunayng nagasiga.—Bersikulo 15, 18.
Labaw sa tanan, ang may katakos nga asawa maoy usa ka espirituwal nga tawo. Siya mahadlok sa Diyos ug magsimba kaniya nga may lalom nga pagtahod ug diyosnong kataha. (Bersikulo 30) Siya moabag usab sa iyang bana sa pagbansay sa ilang mga anak sa pagbuhat sa ingon. Ang bersikulo 26 nag-ingon: “Sa kaalam,” siya nagtudlo sa iyang mga anak, ug “ang balaod sa mahigugmaong kalulot anaa sa iyang dila.”
May Katakos nga Bana
Aron makadani ug may katakos nga asawa, si Lemuel kinahanglang motuman sa mga responsabilidad sa may katakos nga bana. Ang inahan ni Lemuel nagpahinumdom kaniya sa pipila niini.
Ang may katakos nga bana makadawat ug usa ka maayong taho gikan sa “mga ansiyano sa yuta.” (Proverbio 31:23) Kana nagpasabot nga siya usa ka tawo nga may kahanas, matinud-anon, kasaligan, ug mahinadlokon-sa-Diyos. (Exodo 18:21; Deuteronomio 16:18-20) Nga ingon niana, siya mahimong “inila diha sa mga ganghaan,” diin ang prominenteng mga lalaki nagkatigom sa pagdumala sa mga kalihokan sa siyudad. Aron mahimong “inila” ingong usa ka mahinadlokon-sa-Diyos nga lalaki, siya kinahanglang mahimong makataronganon ug motrabaho nga kaharmonya sa mga ansiyano sa “yuta,” lagmit nagkahulogang distrito o rehiyon.
Walay duhaduha nga nagsulti gikan sa personal nga kasinatian, ang inahan ni Lemuel nagpahinumdom sa iyang anak bahin sa kahinungdanon sa pagpabili sa iyang umaabot nga asawa. Walay usa dinhi sa yuta ang mas mahal kaniya. Busa handurawa ang lalom nga pagbati diha sa iyang tingog sa dihang siya misugid atubangan sa tanan: “Adunay daghang anak nga babaye nga nagpakitag pagkatakos, apan ikaw—ikaw milabaw kanilang tanan.”—Proverbio 31:29.
Dayag nga gipabilhan ni Lemuel ang maalamong tambag sa iyang inahan. Atong mamatikdan, pananglitan, nga sa bersikulo 1, siya naghisgot sa mga pulong sa iyang inahan nga iyaha. Busa, iyang gidawat nga kinasingkasing ang “pagtul-id” gikan sa iyang inahan ug nakabenepisyo gikan sa iyang mga tambag. Hinaot nga kita usab makakuhag kaayohan gikan niining “mabug-at nga mensahe” pinaagi sa pagpadapat sa mga prinsipyo niini diha sa atong kinabuhi.
[Mga hulagway sa panid 31]
Ang may katakos nga asawa dili mokaon sa “tinapay sa pagkatapolan”