Tinuod ba nga mga Tawo si Adan ug Eva?
ALANG sa daghang tawo, ang asoy sa Genesis bahin kang Adan ug Eva maoy usa lamang ka makaiikag nga sugilanon. “Ang Kakristiyanohan dugay nang nag-isip sa mga asoy sa Genesis nga simboliko lamang, sama nianang bahin kang Adan ug Eva,” matod pa sa usa ka sulat ngadto sa editor sa magasing Time. Daghang eskolar nga Katoliko, Protestante, ug Hudiyo ang uyon niana. Sila moingon nga ang kadaghanang asoy diha sa Genesis dili gayod motukma sa kasaysayan o siyensiya.
Unsay imong hunahuna? Nagtuo ka ba nga tinuod nga mga tawo si Adan ug Eva? Duna ba gayoy ebidensiya niana? Sa laing bahin, unsay epekto kon atong isipon nga tumotumo lang ang mga asoy sa Genesis?
Mga Asoy sa Genesis—Nahiuyon ba sa Siyensiya?
Una, atong hisgotan kon giunsa paglalang sa Diyos ang unang tawo. Bahin kang Adan, ang Bibliya nag-ingon: “Giumol ni Jehova nga Diyos ang tawo gikan sa abog sa yuta ug gihuypan ang mga buho sa iyang ilong sa gininhawa sa kinabuhi, ug ang tawo nahimong buhing kalag.” (Genesis 2:7) Nahiuyon ba kini sa siyensiya?
Ang librong Nanomedicine nag-ingon nga ang lawas sa tawo gilangkoban ug 41 ka elemento. Kini nga mga elemento—karbon, iron, oksiheno, ug uban pa—makaplagan diha sa “abog” sa yuta. Busa, sama sa giingon sa Genesis, tinuod gayod nga ang mga tawo giumol “gikan sa abog sa yuta.”
Sa unsang paagi kining walay-kinabuhi nga mga elemento nahimong buhing tawo? Aron masabtan ang kakomplikado sa pagkagama sa tawo, tagda ang space shuttle sa NASA, ang usa sa labing komplikado nga sakyanan nga naimbento sukad. Kining talagsaong imbensiyon adunay 2.5 ka milyong mga piyesa. Ang grupo sa mga inhenyero migugol ug daghang tuig sa paggama niini. Karon tagda ang lawas sa tawo. Kini gilangkoban ug mga 7 ka oktilyong atomo, 100 ka trilyong selula, pipila ka dosenang mga organo, ug labing menos 9 ka sistema sa mga organo.a Sa unsang paagi naporma ang komplikado ug katingalahan kaayo nga lawas sa tawo? Mitungha lang ba kinig iya o dunay naglalang niini?
Dugang pa, unsay nakapahimo sa tawo nga buhi? Diin gikan ang iyang kinabuhi? Ang mga siyentipiko moangkon nga wala sila mahibalo sa tubag niana. Gani, wala sila magkauyon kon unsaon pagbatbat ang kinabuhi. Apan alang sa mga tawo nga nagtuo sa Maglalalang, dayag kaayo ang tubag niana. Siyempre, ang kinabuhi naggikan sa Diyos.b
Komosta man ang giingon sa Genesis nga si Eva gikan sa gusok ni Adan? (Genesis 2:21-23) Una ka mohinapos nga kini tumotumo lang, tagda kini: Sa Enero 2008, ang mga siyentipiko sa California, Amerika, naka-clone ug embryo sa tawo gikan sa mga selula sa panit sa usa ka hingkod nga tawo. Gani, ang mga siyentipiko naka-clone ug labing menos 20 ka mananap gamit ang maong pamaagi. Ang labing ilado niini mao ang karnero nga ginganlag Dolly, nga gi-clone niadtong 1996 gikan sa selula sa suso sa gulang nga karnero.c
Wala kita mahibalo kon unsa unyay resulta sa ilang gihimong mga eksperimento. Apan ang punto mao kini: Kon ang mga tawo makamugnag buhing butang gamit ang selula sa usa ka buhing butang, dili ba mas labaw na nga ang labing gamhanang Maglalalang makahimo sa paglalang ug usa ka tawo gamit ang parte sa lawas sa ubang tawo? Matikdi usab nga sa dihang ang mga doktor manginahanglan ug bukog nga gamiton diha sa operasyon (reconstructive surgery), sila mokuhag bukog diha sa gusok tungod kay ang gikuhaan nga parte niini matuboan ra pag-usab.
Kon Unsay Gisulti sa Bibliya Bahin Kang Adan ug Eva
Ang ubang mga tawo mahingangha kon ilang mahibaloan nga si Adan ug Eva gihisgotan usab diha sa ubang mga basahon sa Bibliya. Sa unsang paagi gipamatud-an sa ubang mga teksto sa Bibliya nga tukma gayod sa kasaysayan ang asoy sa Genesis?
Pananglitan, tagda ang talaan sa kagikan sa mga Hudiyo nga narekord sa Bibliya sa basahon sa Unang Cronicas kapitulo 1 ngadto sa 9 ug diha sa Ebanghelyo ni Lucas kapitulo 3. Ang talaan sa kagikan diha sa basahon sa Cronicas detalyadong naghisgot sa 48 ka henerasyon sa kagikan sa mga hari ug saserdote sa nasod sa Israel, samtang ang basahon ni Lucas naghisgot sa 75 ka henerasyon sa kagikan ni Jesu-Kristo. Ang maong mga talaan naghisgot sa iladong mga tawo sama nila ni Solomon, David, Jacob, Isaac, Abraham, Noe, ug Adan. Ang tanang ngalan nga gihisgotan sa maong mga talaan maoy tinuod nga mga tawo, busa si Adan, nga maoy gigikanan sa mga tawo nga gihisgotan sa matag talaan, tinuod usab nga tawo.
Dugang pa, balik-balik nga gipadayag diha sa Bibliya nga si Adan ug Eva tinuod gayod nga mga tawo, dili tumotumo lang. Ania ang pipila ka pananglitan:
• “Gihimo [sa Diyos] gikan sa usa ka tawo ang tanang nasod sa katawhan.”—BUHAT 17:26.
• “Ang sala misulod sa kalibotan pinaagi sa usa ka tawo ug ang kamatayon pinaagi sa sala, ug sa ingon . . . ang kamatayon nagmando ingong hari sukad kang Adan hangtod kang Moises.”—ROMA 5:12, 14.
• “Ang unang tawo nga si Adan nahimong buhing kalag.”—1 CORINTO 15:45.
• “Si Adan unang giumol, unya gisunod si Eva.”—1 TIMOTEO 2:13.
• “Ang ikapito sa laray gikan kang Adan, si Enoc, nagtagna usab mahitungod [sa mga daotan].”—JUDAS 14.
Dugang pa, si Jesu-Kristo, ang labing kasaligang saksi diha sa Bibliya, nagpamatuod nga tinuod gayod nga mga tawo si Adan ug Eva. Sa dihang gipangutana si Jesus bahin sa diborsiyo, siya mitubag: “Sukad sa sinugdan sa paglalang ‘[ang Diyos] nagbuhat kanila nga lalaki ug babaye. Tungod niini ang usa ka lalaki mobiya sa iyang amahan ug inahan, ug ang duha mahimong usa ka unod’ . . . Busa kon unsay gihiusa pagyugo sa Diyos ayaw ipabulag ni bisan kinsang tawo.” (Marcos 10:6-9) Mogamit ba si Jesus ug tumotumong asoy isip basehanan sa balaod sa kaminyoon? Dili gayod! Gikutlo ni Jesus ang mga pulong sa Genesis tungod kay siya nahibalo nga kini tinuod.
Ingong sumaryo sa Kasulatanhong ebidensiya, ang The New Bible Dictionary nag-ingon: “Ang Bag-ong Tugon nagpamatuod nga tinuod gayod ang kasaysayan nga giasoy sa unang mga kapitulo sa Genesis.”
Kon Tumotumo si Adan ug Eva, Unsay Mahimong Epekto Niana?
Daghang debotadong tawo ang mangatarongan nga dili importante ang pagtuo bahin kang Adan ug Eva aron mahimong maayong Kristohanon. Kon dili kita magsusi, daw husto ang maong pangatarongan. Apan, kon magsusi kita, unsay atong makat-onan?
Pananglitan, tagda ang pagtulon-an sa Bibliya nga gituohan sa daghang debotadong tawo—ang halad-lukat. Sumala niini nga pagtulon-an, gihalad ni Jesu-Kristo ang iyang hingpit nga kinabuhi ingong lukat aron ang mga tawo mapasaylo sa ilang kasal-anan. (Mateo 20:28; Juan 3:16) Kita nahibalo nga ang lukat maoy pangtubos nga katugbang ug bili sa butang nga nawala. Mao nga gihubit sa Bibliya si Jesus ingong “katugbang nga lukat.” (1 Timoteo 2:6) Katugbang sa unsa? Ang Bibliya nagtubag: “Kay ingon nga diha kang Adan ang tanan nangamatay, sa ingon usab diha kang Kristo ang tanan pagabuhion.” (1 Corinto 15:22) Ang hingpit nga kinabuhi ni Jesus nga iyang gihalad aron sa pagluwas sa masinugtanong mga tawo maoy katugbang sa hingpit nga kinabuhi nga giwala ni Adan sa dihang siya nakasala didto sa Eden. (Roma 5:12) Dayag nga kon si Adan wala maglungtad, walay bili ang halad-lukat ni Kristo.
Kon ipakawalay-bili ang asoy sa Genesis bahin kang Adan ug Eva, mawad-an usab ug bili ang halos tanang sukaranang pagtulon-an sa Bibliya!d Kini makapatunghag daghang pangutana nga dili matubag ug makapahuyang usab sa pagtuo.—Hebreohanon 11:1.
Aduna bay Katuyoan ang Kinabuhi?
Karon, atong tagdon kining hinungdanon kaayong pangutana: Ang pagbalewala ba sa asoy sa Genesis makapahimo sa kinabuhi nga matagbawon ug makahuloganon? Sumala sa usa ka iladong ebolusyonista ug ateyista nga si Richard Dawkins, ang uniberso “walay disenyo, walay katuyoan, walay daotan ug maayo, ug wala gayoy bili.” Pagkanegatibo sa iyang panglantaw, nga kasukwahi gayod sa panglantaw sa daghang tawo!
Sukwahi sa opinyon ni Dawkins, ang Bibliya naghatag ug makapatagbawng tubag sa hinungdanon kaayong mga pangutana sa kinabuhi: Diin kita gikan? Unsa ang katuyoan sa kinabuhi? Nganong kaylap kaayo ang pagkadaotan ug pag-antos sa kalibotan? Matapos pa kaha ang pagkadaotan? Ug uban pa. Dugang pa, ang pagtuo sa halad-lukat ni Kristo makahatag sa usa ug paglaom nga mabuhi sa walay kataposan sa Paraisong yuta, sama sa kahimtang sa Eden nga gipuy-an sa unang mga tawo nga si Adan ug Eva. (Salmo 37:29; Pinadayag 21:3-5) Kahibulongan gayod ang maong paglaom!e
Ang asoy bahin kang Adan ug Eva dili uyon sa teoriya sa ebolusyon, apan kini tukma sumala sa nadiskobrehan sa siyensiya. Dugang pa, kini bug-os nga nahiuyon sa ubang mga basahon diha sa inspiradong Pulong sa Diyos, ang Bibliya, nga nagtaganag tinuod nga kahulogan ug katuyoan sa kinabuhi.
Busa nganong dili nimo susihon ug dugang ang Bibliya? Ang mga Saksi ni Jehova andam nga motabang kanimo.
[Mga footnote]
a Sa sistema sa pagnumero sa Amerika, ang 7 ka oktilyon maoy 7 nga gisundan ug 27 ka sero ug ang 100 ka trilyon maoy 100 nga gisundan ug 12 ka sero.
b Alang sa dugang impormasyon, tan-awa ang mga libro nga Is There a Creator Who Cares About You? ug Life—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation? nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova.
c Siyempre, ang maong mga siyentipiko wala maglalang ug kinabuhi. Hinunoa, ang ilang gigamit sa maong proseso maoy buhi nga mga selula.
d Kini naglakip sa mga pagtulon-an bahin sa pagmando sa Diyos, pagkamatinumanon sa tawo ngadto sa Diyos, maayo ug daotan, kagawasan sa pagpili, kahimtang sa mga patay, kaminyoon, ang gisaad nga Mesiyas, paraisong yuta, Gingharian sa Diyos, ug uban pa.
e Alang sa dugang impormasyon, tan-awa ang librong Unsay Tinuod nga Gitudlo sa Bibliya? sa kapitulo 3, “Unsa ang Katuyoan sa Diyos Alang sa Yuta?,” ug sa kapitulo 5, “Ang Lukat—Ang Labing Maayong Gasa sa Diyos,” nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova.
[Blurb sa panid 14]
Dayag nga kon si Adan wala maglungtad, walay bili ang halad-lukat ni Kristo
[Mga hulagway sa panid 12, 13]
Sama nga ang space shuttle adunay nagdisenyo, mao man usab ang lawas sa tawo
[Hulagway sa panid 15]
Gipamatud-an ni Jesus nga tinuod nga tawo si Adan ug Eva