Gimahal Mo ba ang Kinabuhi Sama sa Diyos?

1, 2. Unsang gasa gikan sa Diyos ang bililhon kaayo karon, ug ngano?

ANG atong langitnong Amahan naghatag kanatog usa ka bililhon kaayong butang​—ang gasa sa kinabuhi isip mga tawong intelihente nga makasundog sa iyang mga hiyas. (Genesis 1:27) Tungod niana, masabtan nato kon sa unsang paagi makatabang kanato ang mga prinsipyo sa Bibliya. Kon ato kanang ipadapat, kita mahimong mga tawong hamtong sa espirituwal nga nahigugma kang Jehova ug “nakabansay sa ilang mga gahom sa pagsabot aron sa pag-ila sa maayo ug sa daotan.”​—Hebreohanon 5:14.

² Ang katakos sa pagsabot kon sa unsang paagi ang mga prinsipyo sa Bibliya makatabang kanato ilabinang hinungdanon karon, kay ang kalibotan nakomplikado na kaayo ug imposibleng may balaod nga ikapadapat sa matag suliran nga mahimong motungha sa kinabuhi. Ang medikal nga siyensiya tukmang nagpatin-aw niining puntoha, ilabina bahin sa mga produkto ug pamaagi nga naglangkit sa dugo. Hinungdanon kini sa tanang buot magmasinugtanon kang Jehova. Hinuon, kon atong masabtan ang mga prinsipyo nga mapadapat, makahimo kitag maalamong mga desisyon nga dili makahasol sa atong tanlag ug makapabilin kita sa gugma sa Diyos. (Proverbio 2:6-11) Tagda kining pipila ka prinsipyo.

3, 4. Kanus-a unang gipadayag sa Kasulatan ang pagkasagrado sa dugo, ug gipasukad kini sa unsang mga prinsipyo?

³ Unang gibutyag ni Jehova ang panaglanggikit sa kinabuhi ug sa dugo, ingon man ang pagkasagrado niini, human patya ni Cain si Abel. “Pamati!” ang Diyos miingon kang Cain. “Ang dugo sa imong igsoon nagatuaw kanako gikan sa yuta.” (Genesis 4:10) Sa mga mata ni Jehova, ang dugo ni Abel naghawas sa iyang kinabuhi, nga sa kabangis gihunos. Busa, ikaingon nga ang dugo ni Abel mituaw sa Diyos alang sa panimalos.​—Hebreohanon 12:24.

⁴ Human sa Lunop sa adlaw ni Noe, gitugotan sa Diyos ang mga tawo sa pagkaon sa unod sa mga mananap apan dili sa dugo. Ang Diyos miingon: “Ang unod lamang uban sa kalag niini​—ang dugo niini—​dili gayod ninyo pagakan-on. Ug, gawas pa niana, ang inyong dugo sa inyong mga kalag akong paninglon.” (Genesis 9:4, 5) Kining sugoa mapadapat sa tanang kaliwat ni Noe hangtod sa atong adlaw. Nagpasiugda kini sa diwa sa gisulti sa Diyos kang Cain​—nga ang dugo naghawas sa kalag o kinabuhi sa tanang linalang. Ang maong sugo nagpamatuod usab nga papanubagon ni Jehova ang tanang tawo nga walay pagtahod sa kinabuhi ug sa dugo kay siya man ang Tuboran sa kinabuhi.​—Salmo 36:9.

5, 6. Sa unsang paagi gipakita sa Moisesnong Balaod nga ang dugo maoy sagrado ug bililhon? (Tan-awa usab ang kahon nga “Pabilhi ang Kinabuhi sa mga Mananap.”)

⁵ Kining duha ka hinungdanon gayong mga kamatuoran gipadayag usab sa Moisesnong Balaod. Ang Levitico 17:10, 11 mabasa: “Kon bahin ni bisan kinsa . . . nga mokaon sa bisan unsang matang sa dugo, ako tinong magtumong sa akong nawong batok sa kalag nga mokaon sa dugo, ug putlon ko gayod siya gikan sa taliwala sa iyang katawhan. Kay ang kalag sa unod anaa sa dugo, ug ako nagbutang niini diha sa halaran alang kaninyo aron sa paghimog pagtabon-sa-sala alang sa inyong mga kalag, tungod kay ang dugo ang nagahimog pagtabon-sa-sala pinaagi sa kalag nga anaa niana.”a​—Tan-awa ang kahon nga “Ang Katakos sa Dugo sa Pagtabon-sa-Sala.”

⁶ Kon ang dugo sa usa ka giihaw nga mananap wala gamita diha sa halaran, angay kanang iyabo sa yuta. Sa ingon niana, ang kinabuhi giuli sa simbolikong paagi ngadto sa orihinal nga Tag-iya. (Deuteronomio 12:16; Ezequiel 18:4) Apan, matikdi nga dili kinahanglang mosunod ang mga Israelinhon ug estrikto kaayong pamaagi aron matiti ang tanang tipik sa dugo gikan sa unod sa mananap. Basta ang mananap ihawon ug paagasag dugo sa tukmang paagi, ang usa ka Israelinhon makakaon niana uban ang hinlong tanlag, kay kana magpakita nag angay nga pagtahod sa Maghahatag-sa-Kinabuhi.

 7. Sa unsang paagi gipakita ni David ang iyang pagtahod sa pagkasagrado sa dugo?

⁷ Si David, “usa ka tawong gikahimut-an sa kasingkasing [sa Diyos],” nakasabot sa mga prinsipyo luyo sa balaod sa Diyos bahin sa dugo. (Buhat 13:22) Sa dihang siya giuhaw pag-ayo usa ka higayon niana, tulo sa iyang mga tawo mipugos pagsulod sa kampo sa kaaway, mikalos ug tubig gikan sa usa ka atabay, ug gidala kadto kaniya. Unsay reaksiyon ni David? “Imnon ko ba ang dugo sa mga tawo nga miadto nga nagpameligro sa ilang mga kalag?” siya nangutana. Sa mga mata ni David, ang pag-inom sa tubig mahisamag pag-inom sa dugo sa iyang mga tawo nga nagpameligro sa ilang kinabuhi aron makakuha niadto. Busa, bisan pag giuhaw siya, iyang ‘gibubo kadto ngadto kang Jehova.’​—2 Samuel 23:15-17.

8, 9. Nausob ba ang hunahuna sa Diyos bahin sa kinabuhi ug sa dugo sa dihang natukod ang Kristohanong kongregasyon? Ipatin-aw.

⁸ Paglabay sa mga 2,400 ka tuig sukad sa paghatag sa sugo bahin sa dugo ngadto kang Noe ug mga 1,500 ka tuig human mahikay ang pakigsaad sa Balaod, gipasulat ni Jehova pinaagig inspirasyon ang nagamandong lawas sa unang Kristohanong kongregasyon: “Ang balaang espiritu ug kami nagkauyon nga dili magsangon ug dugang pang palas-anon kaninyo, gawas niining kinahanglanong mga butang, nga padayong magaayad sa mga butang nga gihalad ngadto sa mga idolo ug gikan sa dugo ug gikan sa mga butang nga naluok ug gikan sa pakighilawas.”​—Buhat 15:28, 29.

⁹ Tin-aw gayong nakasabot ang nagamandong lawas nga ang dugo sagrado ug ang sayop nga paggamit niini maoy daotan sama ra sa idolatriya o pagpakighilawas. Kana ang baroganan sa matuod nga mga Kristohanon karon. Dugang pa, kay ila mang pamalandongon ang mga prinsipyo sa Bibliya ug ipadapat kana, makapahimuot sila kang Jehova sa dihang modesisyon sila bahin sa paggamit sa dugo.

10, 11. (a) Unsay hunahuna sa mga Saksi ni Jehova bahin sa pag-abonog bug-os nga dugo ug sa pangunang mga sangkap sa dugo? (b) Unsang medikal nga mga pamaagi nga nalangkit ang dugo nga bahin niana magkalahi tingalig opinyon ang mga Kristohanon?

¹⁰ Nasabtan sa mga Saksi ni Jehova nga ang sugo nga ‘pag-ayad . . . gikan sa dugo’ nagkahulogan sa dili pagpaabonog dugo ug dili pagdonar o pagpondo sa kaugalingong dugo aron iabono. Tungod kay nagtahod man sila sa balaod sa Diyos, dili usab sila modawat sa upat ka pangunang sangkap sa dugo: ang pulang mga selula, puting mga selula, mga platelet, ug plasma.

¹¹ Karong panahona, pinaagig dugang pagproseso, ang maong mga sangkap sa dugo sagad bahinon ngadto sa mga tipik nga gamiton sa nagkadaiyang paagi. Makadawat ba ang Kristohanon sa maong mga tipik? Giisip ba niyang “dugo” kana? Personal kanang desisyonan. Mao man usab ang medikal nga mga pamaagi sama sa hemodialysis, hemodilution, ug cell salvage nga naglangkit sa kaugalingong dugo, basta wala kana ikapondo.​—Tan-awa ang artikulo sa Apendise nga “Mga Tipik sa Dugo ug mga Teknik sa Pag-opera.”

12. Sa unsang paagi atong isipon ug dumalahon ang mga butang nga pagadesisyonan sumala sa tanlag?

¹² Hinungdanon ba kang Jehova kon unsay atong desisyon bahin niining medikal nga mga pamaagi? Hinungdanon gayod, kay interesado kaayo siya sa atong mga hunahuna ug mga motibo. (Proverbio 17:3; 21:2; 24:12) Busa human sa mainampoong pagpanukiduki bahin sa usa ka medikal nga produkto o pamaagi, angay natong sundon ang atong tanlag nga nabansay sa Bibliya. (Roma 14:2, 22, 23) Hinuon, dili angay nga ang uban maoy modesisyon alang kanato o pugson kita sa pagsunod sa ilang desisyon, ni mangutana kita, “Unsay imong buhaton kon ikaw ang anaa sa akong kahimtang?” Nianang mga butanga, ang matag Kristohanon angayng “magpas-an sa iyang kaugalingong luwan.”b​—Galacia 6:5; Roma 14:12; tan-awa ang kahon nga “Giisip Ko Bang Sagrado ang Dugo?”

13. Unsay gipadayag sa mga balaod ug prinsipyo ni Jehova bahin kaniya? Iilustrar.

¹³ Ang mga balaod ug mga prinsipyo sa Bibliya nagpadayag nga si Jehova maoy maalamong Magbabalaod ug mahigugmaong Amahan nga naghunahuna gayod sa kaayohan sa iyang mga anak. (Salmo 19:7-11) Bisag ang sugo nga “mag-ayad . . . gikan sa dugo” wala ihatag ingong usa ka lagda sa panglawas, kini manalipod kanato batok sa mga komplikasyon nga nalangkit sa pag-abonog dugo. (Buhat 15:20) Ngani, giisip sa daghang doktor nga ang pag-opera nga dili moabonog dugo maoy “kinamaayohang paagi” sa modernong pagpanambal. Alang sa matuod nga mga Kristohanon, ang maong mga kaugmaran nagpamatuod lang sa dili-matugkad nga kaalam ug amahanong gugma ni Jehova.​—Isaias 55:9; Juan 14:21, 23.

14, 15. (a) Unsang mga balaod ang nagpadayag sa gugma sa Diyos alang sa iyang katawhan? (b) Sa unsang paagi imong mapadapat ang mga prinsipyo luyo sa makapanalipod nga mga lagda?

¹⁴ Ang pagkamahunahunaon sa Diyos sa karaang Israel gipadayag diha sa kadaghanan sa iyang mga balaod. Pananglitan, nagbaod siya nga ang atop sa balay sa mga Israelinhon butangag barandilya aron malikayan ang aksidente kay daghan mag kalihokan didto. (Deuteronomio 22:8; 1 Samuel 9:25, 26; Nehemias 8:16; Buhat 10:9) Gibaod usab sa Diyos nga bantayan pag-ayo ang mga torong baka nga manungag. (Exodo 21:28, 29) Ang dili pagpakabana niining mga sugoa nagpakitag bug-os nga kawalay-pagtagad sa kaayohan sa uban ug mahimong miresulta pa sa pagkasad-an sa dugo.

¹⁵ Sa unsang paagi imong mapadapat ang mga prinsipyo luyo niining mga balaora? Nganong dili hunahunaon ang kondisyon sa imong sakyanan, imong mga batasan sa pagdrayb, imong mga hayop, balay, imong trabahoan, ug sa imong pagpilig kalingawan? Sa pipila ka nasod, ang pangunang hinungdan sa pagkamatay sa mga batan-on maoy aksidente, kay sila kasagarang tigsugal sa ilang kinabuhi. Apan ang mga batan-ong buot magpabilin sa gugma sa Diyos nagmahal sa kinabuhi ug dili moapil sa makapaukyab apan peligrosong mga kalihokan. Dili sila hungog nga maghunahunang ang mga batan-on dili madutlag bisan unsang kadaot. Hinuon, ilang gipahimuslan ang pagkabatan-on pinaagi sa pagbantay batok sa malikayan-unta nga katalagman.​—Ecclesiastes 11:9, 10.

16. Unsang prinsipyoha sa Bibliya ang mapadapat maylabot sa pagtaktak sa gisabak? (Tan-awa usab ang nota sa ubos.)

¹⁶ Bisan ang kinabuhi sa gisabak pa maoy bililhon sa mga mata sa Diyos. Sa karaang Israel, kon may midagmal sa usa ka babayeng nagsabak ug siya namatay o kaha ang iyang gisabak, ang Diyos nag-isip sa nagdagmal nga usa ka mamumuno, ug kinahanglan siyang mobayad ug “kalag alang sa kalag.”c (Exodo 21:22, 23) Nan, hunahunaa kon unsay bation ni Jehova sa pagkakita nga ang di-maihap nga gisabak gitaktak kada tuig, nga ang kadaghanan niana alang sa kaugalingong interes ug tungod sa pagkaimoral.

17. Sa unsang paagi makahupay ka sa usa nga nagpataktak sa iyang gisabak sa wala pa siya makakat-on sa mga sukdanan sa Diyos?

¹⁷ Apan, unsay ikasulti bahin sa usa ka babaye nga nagpataktak sa wala pa siya makakat-on sa kamatuoran sa Bibliya? Makapasaylo ba ang Diyos kaniya? Siyempre! Sa pagkamatuod, ang mahinulsolon gayong tawo makalaom nga siya pasayloon ni Jehova pinasukad sa giula nga dugo ni Jesus. (Salmo 103:8-14; Efeso 1:7) Si Kristo mismo miingon: “Ako mianhi aron sa pagtawag, dili sa mga tawong matarong, kondili sa mga makasasala aron maghinulsol.”​—Lucas 5:32.

18. Sa unsang paagi gipaila sa Bibliya ang pangunang hinungdan sa daghang pag-ulag dugo?

¹⁸ Gawas nga dili nato daoton ang uban, gusto ni Jehova nga atong langkaton gikan sa atong kasingkasing ang mismong hinungdan sa daghang pag-ulag dugo​—ang pagdumot. “Ang matag usa nga nagadumot sa iyang igsoon maoy usa ka mamumuno,” misulat si apostol Juan. (1 Juan 3:15) Ang maong tawo dili moangay sa iyang igsoon ug manghinaot pa nga siya mamatay. Tingali madayag ang iyang pagdumot pinaagi sa pagbutangbutang o pag-akusar sa laing igsoon ug seryosong mga sala nga angay sa silot ni Jehova. (Levitico 19:16; Deuteronomio 19:18-21; Mateo 5:22) Busa, hinungdanon gayong maningkamot kita sa paglangkat gikan sa atong kasingkasing sa bisan unsang daotang buot nga ato tingaling gihambin!​—Santiago 1:14, 15; 4:1-3.

19. Unsay hunahuna sa tawong giniyahan sa mga prinsipyo sa Bibliya bahin sa Salmo 11:5 ug Filipos 4:8, 9?

¹⁹ Kadtong nagmahal sa kinabuhi sama kang Jehova ug buot magpabilin sa iyang gugma molikay usab sa tanang matang sa kapintasan. Matod sa Salmo 11:5: “Si bisan kinsa nga nahigugma sa kapintasan ginadumtan gayod sa kalag [ni Jehova].” Kanang tekstoha wala lang magbatbat sa personalidad sa Diyos; kini may prinsipyo nga mogiya sa atong pagkinabuhi. Modasig kini sa mga nahigugma sa Diyos nga likayan ang bisan unsang matang sa kalingawan nga makapasamot sa hilig sa kapintasan. Sa samang paagi, ang pamulong nga si Jehova mao “ang Diyos sa kalinaw” modasig sa iyang mga alagad nga pun-on ang ilang mga hunahuna ug kasingkasing sa mga butang nga hiligugmaon, dungganon, ug dalayegon, nga makapatunhay sa kalinaw.​—Filipos 4:8, 9.

20-22. Unsay baroganan sa mga Kristohanon bahin sa kalibotan, ug ngano?

²⁰ Sa mga mata sa Diyos, ang tibuok kalibotan ni Satanas maoy sad-an sa dugo. Ang politikanhong mga sistema niini, nga gihawasan sa mapintas nga mga mananap diha sa Kasulatan, nakapatay nag minilyon, lakip ang daghang alagad ni Jehova. (Daniel 8:3, 4, 20-22; Pinadayag 13:1, 2, 7, 8) Ang negosyo ug siyensiya nakigtambayayong sa samag-mananap nga gamhanang mga nasod sa pagmugna sa pipila ka ngilngig kaayong mga armas, nga nakasapi silag dako kaayo gumikan niana. Pagkatinuod nga “ang tibuok kalibotan nailalom sa gahom sa usa nga daotan”!​—1 Juan 5:19.

²¹ Kay ang mga sumusunod ni Jesus “dili bahin sa kalibotan” apan nagpabiling bug-os nga neyutral sa politika ug mga pakiggubat niini, dili sila sad-an sa dugo ingong indibiduwal ug ingong organisasyon.d (Juan 15:19; 17:16) Ug sa pagsundog kang Kristo, dili sila manimalos sa dihang lutoson sa uban. Hinunoa, magpakita silag gugma sa ilang mga kaaway, nga iampo pa gani sila.​—Mateo 5:44; Roma 12:17-21.

²² Labaw sa tanan, likayan sa matuod nga mga Kristohanon ang pagpakiglangkit sa “Dakong Babilonya,” ang tibuok-kalibotang imperyo sa bakak nga relihiyon nga maoy labing sad-an sa dugo. “Diha kaniya,” matod sa Pulong sa Diyos, “nakaplagan ang dugo sa mga manalagna ug sa mga balaan ug sa tanang gipamatay ibabaw sa yuta.” Busa, gipasidan-an kita: “Gumula kamo gikan kaniya, katawhan ko.”​—Pinadayag 17:6; 18:2, 4, 24.

23. Unsay kahulogan sa paggula sa Dakong Babilonya?

²³ Ang paggula sa Dakong Babilonya wala lang magkahulogan nga ipatangtang sa usa ka tawo ang iyang ngalan gikan sa listahan niini sa mga membro. Naglakip usab kini sa pagdumot sa daotang mga buhat nga gikonsentir o dayag nga giuyonan sa bakak nga relihiyon​—sama sa imoralidad, pag-apil sa politika, ug mahakogong pagpanapi. (Salmo 97:10; Pinadayag 18:7, 9, 11-17) Pagkasubsob nga kini moresulta sa pag-ulag dugo!

24, 25. (a) Unsay pasikaranan nga ang Diyos mahimong magpakitag kaluoy ngadto sa usa ka mahinulsolon nga tawong sad-an sa dugo? (b) Tungod niini, unsang kahikayan panahon sa Bibliya ang atong mahinumdoman?

²⁴ Sa wala pa nato dawata ang matuod nga pagsimba, gisuportahan nato sa usa ka paagi ang sistema ni Satanas ug busa nahimo kitang sad-an sa dugo. Apan kay kita nag-usab na sa atong panggawi, nagtuo sa halad lukat ni Kristo, ug nagpahinungod sa atong kinabuhi ngadto sa Diyos, nakabaton kita sa pag-uyon ug sa espirituwal nga panalipod sa Diyos. (Buhat 3:19) Ang maong panalipod magpahinumdom kanato sa mga siyudad nga dalangpanan sa panahon sa Bibliya.​—Numeros 35:11-15; Deuteronomio 21:1-9.

²⁵ Sa unsang paagi gipahigayon kadtong sistemaha? Kon ang usa ka Israelinhon dili-tinuyong nakapatay, siya angayng modangop sa usa ka siyudad nga dalangpanan. Human makadesisyon ang may-katakos nga mga maghuhukom sa iyang kaso, ang dili-tinuyong nakapatay kinahanglang mopuyo sa siyudad nga dalangpanan hangtod sa pagkamatay sa hataas nga saserdote. Unya, may kagawasan na siyang mopuyo sa laing dapit. Pagkatalagsaong pananglitan sa pagkamaluluy-on sa Diyos ug sa iyang dakong pagmahal sa kinabuhi sa tawo! Sama sa karaang mga siyudad nga dalangpanan, ang tagana sa Diyos, pinasukad sa halad lukat ni Kristo, magpanalipod kanato batok sa kamatayon tungod sa dili-tinuyong paglapas sa sugo sa Diyos bahin sa pagkabalaan sa kinabuhi ug sa dugo. Gipabilhan mo ba ang maong tagana? Sa unsang paagi imong ikapakita kana? Ang usa ka paagi mao ang pag-awhag sa uban nga dawaton ang tagana sa Diyos nga panalipod, ilabina kay nagsingabot na ang “dakong kasakitan.”​—Mateo 24:21; 2 Corinto 6:1, 2.

26-28. Sa unsang paagi ang atong kahimtang karon susama sa kang manalagnang si Ezequiel, ug sa unsang paagi makapabilin kita sa gugma sa Diyos?

²⁶ Ang kahimtang sa katawhan sa Diyos karon magpahinumdom kanato sa karaang manalagnang si Ezequiel, nga gisugo ni Jehova sa pag-alagad ingong espirituwal nga magbalantay sa balay sa Israel. “Magpatalinghog sa [akong] pulong ug maghatag kanila ug pasidaan gikan kanako,” matod sa Diyos. Kon wala pa motuman si Ezequiel sa gisugo kaniya, siya paninglan sa dugo niadtong gipamatay sa dihang gilaglag ang Jerusalem. (Ezequiel 33:7-9) Apan nagmasinugtanon si Ezequiel mao nga nahigawas siya sa pagkasad-an sa dugo.

²⁷ Giatubang nato karon ang kalaglagan sa tibuok kalibotan ni Satanas. Busa, giisip sa mga Saksi ni Jehova nga usa ka katungdanan ug kadungganan ang pagmantala sa “adlaw sa panimalos” sa Diyos duyog sa mensahe sa Gingharian. (Isaias 61:2; Mateo 24:14) Bug-os ka bang nakigbahin niining hinungdanong buluhaton? Giisip ni apostol Pablo nga seryoso ang iyang buluhaton sa pagwali. Busa siya nakaingon: “Ako mahinlo gikan sa dugo sa tanang tawo, kay ako wala magpugong sa pagsulti kaninyo sa tanang tambag sa Diyos.” (Buhat 20:26, 27) Pagkamaayong panig-ingnan nga atong sundogon!

²⁸ Hinuon, aron makapabilin kita sa amahanong gugma ni Jehova, labaw pa ang gikinahanglan kay sa isipon nato ang kinabuhi ug dugo sama kang Jehova. Kinahanglan usab nga magpabilin kitang hinlo o balaan sa iyang mga mata, sumala sa atong masabtan sa sunod kapitulo.