KRIMEN UG SILOT

Sukad sa kinaunahang kapanahonan, ang tawo, nga gibuhat sumala sa larawan sa Diyos sa hustisya (Gen 1:26; Sal 37:28; Mal 2:17), nakabaton ug hiyas nga hustisya. (Isa 58:2; Rom 2:13-15) Ang unang gipahayag ni Jehova nga silot ingong pagpahamtang sa hustisya maoy ngadto sa unang tawhanong paris ug ngadto sa halas, nga naghawas sa Yawa. Ang silot nga gipahamtang tungod sa pagkadili-masinugtanon ngadto sa Diyos, nga katumbas sa pagrebelde batok sa soberanya sa Magmamando sa uniberso, maoy kamatayon. (Gen 2:17) Sa ulahi, kay nahibalo nga ang mga tawo nakabatog hiyas nga hustisya, si Cain nakaamgo nga sila buot mopatay kaniya aron ipanimalos ang pagbuno sa iyang igsoon nga si Abel. Apan wala itudlo o iawtorisar ni Jehova kang bisan kinsa ang pagpatay kang Cain, tungod kay buot niyang siya lamang ang mopahamtang sa panimalos. Iyang gibuhat kini pinaagi sa pagputol sa linya sa kaliwat ni Cain sa panahon sa Lunop. (Gen 4:​14, 15) Mga 700 ka tuig una pa ang Lunop, gipahayag ni Enoc ang umaabot nga paghukom sa Diyos batok niadtong kinsa nakahimog dili-diyosnong mga buhat.​—Gen 5:21-24; Jud 14, 15.

Human sa Lunop. Human sa Lunop, ang Diyos naghatag ug dugang mga balaod, lakip niini mao ang unang pag-awtorisar sa tawo nga ipahamtang ang silot tungod sa pagbuno. (Gen 9:3-6) Sa ulahi si Jehova miingon labot kang Abraham: “Kay ako nasinati kaniya aron iyang sugoon ang iyang mga anak ug ang iyang panimalay sunod kaniya aron ilang subayon ang dalan ni Jehova sa pagbuhat sa pagkamatarong ug sa paghukom.” (Gen 18:19) Kini nagpakita nga ang patriarkanhong katilingban nailalom sa mga balaod sa Diyos, nga niana sila nasinati kaayo.

Gibutyag ni Jehova ang iyang panglantaw labot sa pagpanapaw ug ang silot tungod niini sa dihang gisultihan si Abimelek nga siya sama ra sa patay na tungod sa pagkuha kang Sara nga buot niyang mahimong iyang asawa (bisan tuod si Abimelek wala mahibalo nga si Sara iya ni Abraham). (Gen 20:2-7) Si Juda mihukom sa silot nga kamatayon tungod sa pagpamampam ni Tamar.​—Gen 38:24.

Ang Balaod sa Diyos Alang sa Israel. Sa dihang ang Israel giorganisar ingong usa ka nasod, ang Diyos nahimong ilang Hari, Magbabalaod, ug Maghuhukom. (Isa 33:22) Iyang gihatag kanila ang “Napulo ka Pulong,” o “Napulo ka Sugo,” nga sagad maoy pagtawag niini, nga gilatid ang mga prinsipyo nga niana gipasukad ang hugpong sa mga 600 ka ubang mga balaod. Iyang gisugdan ang “Napulo ka Pulong” pinaagi sa pag-ingon: “Ako mao si Jehova nga imong Diyos, nga nagpagawas kanimo gikan sa yuta sa Ehipto.” (Ex 20:2) Nagsilbi kining usa ka pangunang katarongan sa pagkamasinugtanon ngadto sa tibuok nga Balaod. Ang pagkadili-masinugtanon dili lamang maoy usa ka paglapas sa balaod sa Pangulo sa kagamhanan kondili usab maoy usa ka sala batok sa Pangulo sa relihiyon, sa ilang Diyos, ug ang pagpasipala sa Diyos maoy lèse-majesté, pagbudhi.

Ubos sa Balaod, mapadapat ang samang mga prinsipyo nga maoy gisunod sa patriarkanhong katilingban. Ang Balaod, hinunoa, mas detalyado ug naglakip sa katibuk-an nga mga kalihokan sa tawo. Ang tibuok nga Balaod, nga gilatid diha sa Pentateuko, may hataas kaayong sukdanan sa moralidad nga kon sulayan sa usa ka tawo ang pagtuman sa tibuok nga Balaod, iyang makaplagan ang iyang kaugalingon nga hinukman ingong makasasala ug dili-hingpit. “Ang sugo balaan ug matarong ug maayo,” ug “ang Balaod espirituwal,” nag-ingon si apostol Pablo. “Gidugang kini aron madayag ang mga kalapasan.” (Rom 7:​12, 14; Gal 3:19) Kini mao ang katibuk-ang balaod sa Diyos alang sa Israel, nga naglatid sa mga prinsipyo ug sa opisyal nga mga hukom ni Jehova, nga dili usa ka hugpong lamang sa mga kaso nga lagmit motungha o mitungha na.

Busa, ang mga silot ubos sa Balaod motabang aron ipakita nga ang sala maoy “labaw pa kaayong makasasala.” (Rom 7:13) Ang balaod bahin sa panimalos, nga kinahanglang mata sa mata, naglatid sa usa ka sukdanan sa tukmang hustisya. Ang Balaod nagpatunhay sa kalinaw ug kahusay sa nasod, nagpreserbar sa nasod kon ang Israel motuman niini, ug nagpanalipod sa indibiduwal batok sa mamumuhat ug daotan, nga nagbayad kaniya kon kawaton o daoton ang iyang kabtangan.

Ang Napulo ka Sugo, sumala sa giingon sa Exodo 20 ug Deuteronomio 5, sa dayag wala maghisgot sa silot alang sa matag paglapas. Bisan pa niana, kini nga mga silot pihong gihisgotan sa ubang mga teksto. Kon lapason ang unang pito ka sugo, ang silot maoy kamatayon. Ang silot sa pagpangawat mao ang pag-uli sa gikawat ug pagbayad sa usa nga gikawatan; ang silot sa pagsaksi ug bakak mao ang panimalos. Ang kataposang sugo, batok sa hakog nga pangibog o sayop nga tinguha, walay silot nga mahimong ipahamtang sa mga maghuhukom. Milabaw kini sa hinimog tawo nga mga balaod sa pagkaagi nga kini naghimo sa matag usa ingong espirituwal nga magbalantay sa iyang kaugalingon ug nagsulbad sa hinungdan sa paglapas sa tanang sugo. Kon pasagdan lang ang sayop nga tinguha, kini sa kadugayan ikapadayag mismo pinaagi sa paglapas sa usa sa ubang siyam ka sugo.

Dagkong mga krimen ubos sa Balaod. Mga krimen nga ang silot kamatayon. Ubos sa Balaod ang kamatayon maoy gilatid nga silot alang sa (1) pagpasipala (Lev 24:​14, 16, 23); (2) pagsimba ug laing diyos gawas kang Jehova, bisan unsang matang sa idolatriya (Lev 20:2; Deu 13:​6, 10, 13-15; 17:2-7; Num 25:1-9); (3) pagpang-ungo, espiritismo (Ex 22:18; Lev 20:27); (4) bakak nga pagpanagna (Deu 13:5; 18:20); (5) paglapas sa Igpapahulay (Num 15:32-36; Ex 31:14; 35:2); (6) pagbuno (Num 35:​30, 31); (7) pagpanapaw (Lev 20:10; Deu 22:22); (8) babayeng nakigminyo nga nagpakaaron-ingnong usa ka ulay (Deu 22:21); (9) pakigsekso sa sinayoran nga babaye (Deu 22:23-27); (10) insesto o pag-unay (Lev 18:6-17, 29; 20:​11, 12, 14); (11) sodomiya (Lev 18:22; 20:13); (12) bestialidad o pakigsekso sa hayop (Lev 18:23; 20:​15, 16); (13) pagdagit (Ex 21:16; Deu 24:7); (14) paghampak o pagpanghimaraot sa ginikanan (Ex 21:​15, 17); (15) pagsaksi ug bakak, diha sa usa ka kaso diin kamatayon ang silot sa usa ka akusado (Deu 19:16-21); (16) pagpaduol sa tabernakulo nga dili awtorisado (Num 17:13; 18:7).

Sa daghang kahimtang ang silot nga gihisgotan maoy ‘pagputol,’ nga sagad ipahamtang pinaagi sa pagbato. Gawas pa sa paglatid niini alang sa tinuyong sala ug sa mapasipalahon, dili-matinahorong sinultihan batok kang Jehova (Num 15:​30, 31), daghan pang ubang mga sala ang gihisgotan nga ingon niini ang silot. Ang pipila niini mao ang: dili pagpatuli (Gen 17:14; Ex 4:24); tinuyong dili pagpakabana sa Paskuwa (Num 9:13); dili pagpakabana sa Adlaw sa Pagtabon-sa-Sala (Lev 23:​29, 30); paghimo o paggamit sa balaang igdidihog nga lana alang sa ordinaryong mga katuyoan (Ex 30:31-33, 38); pagkaon sa dugo (Lev 17:​10, 14); pagkaon sa halad diha sa mahugaw nga kahimtang (Lev 7:​20, 21; 22:​3, 4, 9); pagkaon sa tinapay nga may lebadura sa panahon sa Pista sa mga Tinapay nga Walay Igpapatubo (Ex 12:​15, 19); pagtanyag ug halad sa bisan haing dapit gawas sa tabernakulo (Lev 17:​8, 9); pagkaon sa halad-sa-panag-ambit sa ikatulong adlaw sa paghalad (Lev 19:​7, 8); dili pagputli sa kaugalingon (Num 19:13-20); paghikap sa balaang mga butang nga supak sa balaod (Num 4:​15, 18, 20); pakigsekso sa babayeng giregla (Lev 20:18); pagkaon ug tambok sa mga hayop nga gihalad.​—Lev 7:25; tan-awa ang PAGPUTOL.

Mga silot nga gipahamtang sa Balaod. Ang mga silot ubos sa Balaod nga gihatag ni Jehova pinaagi kang Moises naghimo sa yuta nga mahinlo gikan sa kahugawan sa panan-aw sa Diyos; kadtong nagbuhat sa dulumtanang mga butang hanawon gikan sa taliwala sa katawhan. Lain pa, ang mga silot magsanta sa krimen ug magpatunhay sa pagtahod sa pagkabalaan sa kinabuhi, sa balaod sa yuta, sa Maghahatag-balaod, ang Diyos, ug sa isigkatawo. Ug, kon sundon, ang Balaod magpanalipod sa nasod gikan sa pagkadaot sa ekonomiya ug sa pagkadunot sa moral inubanan sa sangpotanan niini nga makaluod nga mga balatian ug pagkaut-ot sa lawas.

Walay linuog nga mga silot ang gilatid sa Balaod. Walay tawong silotan tungod sa mga sala sa laing tawo. Ang mga prinsipyo tin-awng gilatid. Ang mga maghuhukom gihatagan ug kagawasan sa paghukom, nga magtagad sa matang sa matag kaso, magsusi sa mga kahimtang, ingon man usab sa mga motibo ug mga tinamdan niadtong giakusar. Ang hustisya kinahanglang bug-os nga ihatag. (Heb 2:2) Ang tinuyong nakabuno dili makalingkawas sa silot nga kamatayon pinaagi sa pagbayad ug bisan unsang kantidad sa salapi. (Num 35:31) Kon ang usa ka tawo dili-tinuyong nakapatay, siya makadangop sa usa sa gitaganang mga siyudad nga dalangpanan. Kay anaa ra sa sulod sa mga utlanan sa siyudad, siya mapugos sa pagkaamgo nga ang kinabuhi maoy sagrado ug bisan ang dili-tinuyong pagpatay dili mahimong ibalewala, kondili nagkinahanglan ug bayad. Apan, sa pagtrabaho nga mabungahon diha sa siyudad nga dalangpanan, siya dili usa ka palas-anon sa pinansiyal diha sa komunidad.​—Num 35:26-28.

Ang mga silot tungod sa mga sala gidisenyo aron mohatag ug kahupayan ug bayad ngadto sa biktima sa usa ka kawatan o sa usa ka tawo nga nagdaot sa iyang kabtangan. Kon ang kawatan dili makabayad sa gibungat nga kantidad, siya mahimong ibaligya ingong ulipon ngadto sa biktima o kaha ngadto sa lain, sa ingon nagbayad sa biktima ug nagpatrabaho sa kriminal alang sa iyang galastohan, mao nga ang estado dili na magtener kaniya, sama sa kahimtang diin naandan ang pagbilanggo. Kini nga mga balaod maoy matarong ug nakatabang nga mapasig-uli ang kriminal sa maayong kahimtang.​—Ex 22:1-6.

Ubos sa Balaod, ang silot nga kamatayon gipatuman pinaagi sa pagbato. (Lev 20:​2, 27) Ang espada usahay gamiton, ilabina kon daghan ang pagasilotan. (Ex 32:27; 1Ha 2:​25, 31, 32, 34) Kon ang usa ka siyudad nahimong apostata, ang tanang nagpuyo diha niana itugyan ngadto sa kalaglagan pinaagi sa espada. (Deu 13:15) Sa Exodo 19:​13, ang kamatayon pinaagi sa bangkaw, o pana, lagmit mao ang gihisgotan. (Tan-awa ang Num 25:​7, 8.) Ang pagpunggot sa ulo gihisgotan, bisan tuod nga tingali ang pagpatay gihimo sa laing paagi ug ang patayng lawas punggotan sa ulo. (2Sa 20:​21, 22; 2Ha 10:6-8) Alang sa mas dulumtanang mga krimen, ang Balaod naglatid sa pagsunog ug pagbitay. (Lev 20:14; 21:9; Jos 7:25; Num 25:​4, 5; Deu 21:​22, 23) Kini nga mga silot ipahamtang lamang human patya ang usa ka tawo, ingon sa tin-awng gipadayag sa gisitar nga mga teksto.

Ang mga binihag sa gubat sagad pamatyon pinaagi sa espada kon sila maoy mga tawo nga gikatugyan sa kalaglagan sumala sa sugo sa Diyos. (1Sa 15:​2, 3, 33) Ang uban nga misurender gipailalom sa pinugos nga trabaho. (Deu 20:​10, 11) Ang mas karaang mga hubad sa teksto sa 2 Samuel 12:31 nagpadayag nga gipaantos ni David ang mga molupyo sa Raba sa Ammon, apan ang modernong mga hubad nagpaila nga siya nagpailalom lamang kanila sa pinugos nga trabaho.​—Tan-awa ang NW; AT; Mo.

Ang pagtambog, nga mao, ang paghulog sa usa ka tawo gikan sa tumoy sa pangpang o sa habog nga dapit, wala ilatid sa balaod, apan si Haring Amazias sa Juda nagpahamtang niini nga silot ngadto sa 10,000 ka tawo sa Seir. (2Cr 25:12) Ang mga tawo sa Nasaret misulay sa pagbuhat niini ngadto kang Jesus.​—Luc 4:29.

Ang bug-os nga hustisya gipatuman sa balaod labot sa pagbalos, nga mata sa mata, diin tinuyong gibuhat ang mga kadaot. (Deu 19:21) Labing menos usa ka hitabo ang gitala nga gipahamtang kini nga silot. (Huk 1:​6, 7) Apan kinahanglang tinoon sa mga maghuhukom ang pasukaranan sa ebidensiya kon ang krimen tinuyo o kaha tungod sa pagpasagad o aksidente, ug uban pa. Ang eksepsiyon sa balaod labot sa pagbalos mao ang balaod nga naghisgot sa usa ka kahimtang diin ang usa ka babaye misulay sa pagtabang sa iyang bana sa usa ka panag-away pinaagi sa pagbunlot sa pribadong mga sangkap sa laing tawo. Niining kasoha, imbes nga ang pribadong mga sangkap sa babaye ang daoton, ang iyang kamot mao ang pagaputlon. (Deu 25:​11, 12) Kini nga balaod nagpasundayag sa pagtamod sa Diyos sa mga sangkap sa pagsanay. Lain pa, sanglit ang babaye gipanag-iya sa usa ka bana, kini nga balaod maluluy-ong nagtagad sa katungod sa bana sa pagbaton ug mga anak pinaagi sa iyang asawa.

Ang Mishnah naghisgot sa upat ka paagi sa pagpahamtang ug silot nga kamatayon: pagbato, pagsunog, pagpunggot sa ulo, ug pagtuok. Apan kining ulahing tulo ka paagi wala gayod itugot ni isugo sa Balaod. Ang mga paagi nga gilatid sa Mishnah maoy bahin sa mga tradisyon nga gidugang, nga naglapas sa sugo sa Diyos. (Mat 15:​3, 9) Ang usa ka pananglitan sa linuog nga mga buhat diin ang mga Hudiyo naaghat sa pagsunod niini mao ang ilang paagi sa pagpahamtang ug silot pinaagi sa pagsunog. “Ang ilang ordinansa alang niadtong pagasunogon [mao kini]: ilang patindogon siya diha sa tapok sa kinalibang hangtod sa iyang mga tuhod ug ilimin ang usa ka toalya nga sapnoton sa toalya nga humokon diha sa iyang liog; usa ka [saksi] ang mobitad sa usa ka tumoy niini ug laing saksi ang mobitad sa laing tumoy niini hangtod nga iyang bukhon ang iyang baba; usa ka pabilo [sumala sa Gemara (52a) kini maoy usa ka pinataas nga piraso sa tingga] ang dagkotan ug ihulog ngadto sa iyang baba, ug molahos kini ngadto sa iyang tiyan ug sunogon niini ang iyang mga tinai.”​—Sanhedrin 7:2; gihubad ni H. Danby.

Sanglit ang tawo gigiyahan sa balaod sukad pa sa sinugdan, pinaagi sa balaod sa Diyos o kaha pinaagi sa balaod sa tanlag nga gitisok sa Diyos diha kaniya, gipakita nga kon ang mga tawo mas hugot nga nangupot sa matuod nga pagsimba, mas makataronganon ug makitawhanon ang mga silot nga ipahamtang sa ilang mga balaod, ug kon sila mas grabeng nahisalaag, mas daotan ang ilang pagsabot sa hustisya. Tin-aw kini kon itandi ang mga balaod sa karaang mga nasod nianang sa mga balaod sa Israel.

Ehiptohanon. Diyutay ra ang nahibaloan bahin sa mga silot nga gipahamtang sa mga Ehiptohanon. Sila migamit ug mga pagbunal (Ex 5:​14, 16), paglumos (Ex 1:22), pagpunggot sa ulo ug sa ulahi pagbitay diha sa estaka (Gen 40:​19, 22), ug pagpatay pinaagi sa espada, ingon man usab pagbilanggo.​—Gen 39:20.

Asiryanhon. Grabe kaayo ang mga silot ubos sa Asiryanhong Imperyo. Kini naglakip sa pagpatay, pagputol sa mga bahin sa lawas (sama sa pag-abis sa mga dalunggan, ilong, mga ngabil, o pinaagi sa pagkapon), paglansang diha sa estaka, paghikaw sa paglubong, paggarote, pagbayad sa usa ka tinong gibug-aton sa tingga, ug sa harianong corvée (pinugos nga trabaho). Ubos sa Asiryanhong balaod ang usa ka mamumuno itugyan ngadto sa usa ka labing suod nga paryente sa usa nga gibuno, ug sumala sa iyang pilion, mahimo niyang patyon ang mamumuno o kuhaon ang iyang kabtangan. Kini motultol sa panag-away sa mga kadugo, kay dili kaayo hugot ang pagkontrolar niini, ug walay mga siyudad nga dalangpanan nga gitagana, sama sa Israel. Ang silot sa pagpanapaw gisalig ngadto sa bana. Mahimo niyang patyon ang iyang asawa, putlan o hiwaan ang mga bahin sa iyang lawas, silotan siya sumala sa iyang gusto, o ipahigawas siya. Sama sa iyang gibuhat sa asawa, siya gisugo usab sa pagbuhat niini ngadto sa mananapaw nga lalaki. Daghang binilanggo sa gubat ang gipanitan nga buhi, gibutaan, o giputlan sa ilang mga dila; sila gilansang, gisunog, ug gipatay sa ubang mga paagi.

Babilonyanhon. Ang kodigo ni Hammurabi (ingon sa pagtawag niini, apan dili usa ka kodigo ingon sa paghubit sa mga abogado karong adlawa), nga sa pagkatinuod pinasukad sa mas naunang mga balaod, maoy koleksiyon sa mga desisyon o “mga libro sa mga kaso” nga gisulat diha sa mga papan nga kulonon, nga gikopya sa ulahi (tingali sa lahi nga estilo sa pagsulat) diha sa usa ka bantayog nga nahimutang didto sa templo ni Marduk sa Babilonya. Ang mga kopya niini lagmit nga gibutang usab sa ubang mga siyudad. Kini nga bantayog, nga sa ulahi gidala sa usa ka mananakop ngadto sa Susa, nadiskobrehan didto niadtong 1902.

Ang kodigo ba ni Hammurabi mao ang “gigikanan” sa Moisesnong Balaod?

Dili sama sa Moisesnong Balaod, wala kini mag-establisar ug mga prinsipyo. Hinunoa, ang pangunang tumong niini mao ang pagtabang sa mga maghuhukom sa pagdesisyon sa pipila ka kaso pinaagi sa paghatag kanilag mga sumbanan sa naunang mga kaso o sa pag-usab sa nangaging mga desisyon aron ipakita kon unsay angayng buhaton sa umaabot nga mga kaso. Pananglitan, wala kini maglatid ug silot sa pagbuno, tungod kay diha nay giilang silot alang niana, ug sa walay duhaduha alang usab sa ubang komon nga mga krimen. Wala sulayi ni Hammurabi ang paghisgot sa katibuk-ang natad sa balaod. Ang matag lagda sa “kodigo” nagsugod sa usa ka panultihon: ‘Kon ang usa ka tawo magabuhat niini ug niana.’ Tungod kay kini naghisgot sa espesipikong mga hitabo, inay maglatid ug mga prinsipyo, kini naghisgot lamang kon unsa nga paghukom ang angayng ihatag aron mohaom sa mga yanong ebidensiya nga mabatonan. Sa panguna gipasukad lamang kini sa mga balaod nga naglungtad na, nga nagdetalye lamang sa espesipikong balaod nga mohaom sa pipila ka lisod nga mga kahimtang nga bag-o niadtong panahona sa Babilonyanhong sibilisasyon.

Ang Moisesnong Balaod wala gayod maggikan sa kodigo ni Hammurabi. Pananglitan, dihay “mabination” nga silot sa kodigo ni Hammurabi. Usa sa mga lagda nag-ingon: “Kon ang [usa ka magtutukod] nakapatay sa anak nga lalaki sa tag-iya sa balay [tungod kay huyang ang balay ug nahugno], patyon sa usa ang anak nga lalaki sa maong magtutukod.” Ang balaod sa Diyos pinaagi kang Moises, sa kasukwahi, nag-ingon: “Ang mga amahan dili pagapatyon tungod sa mga anak, ug ang mga anak dili pagapatyon tungod sa mga amahan.” (Deu 24:16) Ang silot sa pagpangawat sa mga butang sa katibuk-an dili ang pagbayad, sama sa gilatid sa Moisesnong Balaod, kondili kamatayon. Sa pipila ka kahimtang sa pagpangawat, gibaod ang pagbayad ug 30 ka pilo sa gikawat. Kon ang tawo dili makabayad, siya pagapatyon. Gigamit ni Nabucodonosor ang silot nga pagputol sa mga bahin sa lawas, gigamit usab niya ang silot nga pagsunog, sama sa kahimtang sa tulo ka batan-ong Hebreohanon kinsa iyang gitambog nga buhi ngadto sa hilabihan ka init nga hudno.​—Dan 2:5; 3:​19, 21, 29; Jer 29:22.

Persianhon. Ubos kang Dario nga Medianhon, si Daniel gitambog sa gahong sa mga leyon ingong silot, ug ang iyang bakakon nga mga magsusumbong gibalosan sa dihang sila, ang ilang mga anak, ug ang ilang mga asawa namatay niining paagiha. (Dan 6:24) Sa ulahi, si Haring Artajerjes sa Persia nagsugo kang Esdras nga iyang hukman sa kamatayon ang bisan kinsa nga dili motuman sa balaod sa Diyos ni Esdras o sa balaod sa hari, “alang ba sa kamatayon o sa paghingilin, o alang sa multa nga salapi o sa pagkabilanggo.” (Esd 7:26) Gigamit ni Ahasuero ang estaka nga 50 ka maniko (22 m; 73 p) ang gitas-on sa pagbitay kang Haman. Gibitay usab ni Ahasuero ang duha ka magbalantay sa pultahan nga nagkunsabo batok sa iyang kinabuhi.​—Est 7:​9, 10; 2:21-23.

Ang pipila ka papan nadiskobrehan nga naundan sa balaod nga gipakanaog ni Dario I sa Persia. Gilatid diha niini ang silot nga paglatigo gikan sa 5 hangtod sa 200 ka lapdos alang sa tawo nga miatake sa laing tawo ginamit ang hinagiban ug nakaangol ug nakapatay kaniya. Usahay ang silot nga paglansang mao ang ipahamtang. Sumala sa Gregong mga magsusulat labot sa Persianhong mga balaod, ang mga sala batok sa estado, sa hari, sa iyang pamilya, o sa iyang propiedad sagad adunay silot nga kamatayon. Kini nga mga silot sagad makalilisang. Alang sa ordinaryong mga krimen dili kaayo daghan ang impormasyon, apan ang pagputol sa mga kamot o mga tiil o ang pagbuta mopatim-aw nga mao ang komon nga silot.

Ubang mga Nasod sa Dapit sa Palestina. Gawas sa Israel, ang ubang mga nasod sa sulod ug sa palibot sa Yutang Saad migamit ug pagbilanggo ug paggapos, pagputol sa mga bahin sa lawas, pagbuta, pagpatay sa binihag sa gubat pinaagi sa espada, pagyasyas sa mabdos nga mga babaye, ug paglambos sa ilang gagmayng kabataan diha sa paril o bato hangtod nga mamatay.​—Huk 1:7; 16:21; 1Sa 11:​1, 2; 2Ha 8:12.

Romanhon. Gawas pa sa pagpatay pinaagig espada, nga naglakip sa pagpunggot sa ulo (Mat 14:10), lakip sa mas komon nga mga silot mao: pagbunal; paglapdos ginamit ang panglapdos nga gibaligtosan ug mga bukog o bug-at nga mga piraso sa metal, o may mga kaw-it diha sa tumoy; pagbitay; pagtambog gikan sa pangpang; paglumos; ipakuniskunis sa mapintas nga mga hayop diha sa arena; pagpugos nga paapilon sa mga bangga sa gladyador; ug pagsunog. Ang mga binilanggo sagad gipahuot diha sa mga sepohan (Buh 16:24) o gikadena ngadto sa usa ka bantay nga sundalo. (Buh 12:6; 28:20) Ang Lex Valeria ug ang Lex Porcia nagdili sa paglatigo sa Romanong mga lungsoranon​—ang Lex Valeria, kon ang lungsoranon moapelar sa mga tawo; ang Lex Porcia, kon wala ang maong pag-apelar.

Grego. Ang Gregong mga silot sa daghang kaso susama niadtong gipahamtang sa mga Romano. Ang pagtambog gikan sa tumoy sa pangpang o ngadto sa lalom kaayong yungib, pagbunal hangtod mamatay, paglumos, paghilo, ug kamatayon pinaagi sa espada gipahamtang ngadto sa mga kriminal.

Alang sa dugang mga detalye, tan-awa ang mga artikulo maylabot sa krimen ug silot diha sa tagsatagsa ka ulohan niini.