Pagtukod ug Kristohanong mga Personalidad Diha sa Atong mga Anak
ANG inahan ni Wanda, nga gibiyaan sa iyang bana, naningkamot sa pagtukod ug Kristohanong mga hiyas diha sa iyang anak babaye. Sa diha nga si Wanda 12 anyos, ang maong pagbansay nasulayan. Niadtong panahona, si Wanda, uban sa manghod nga lalaki ug babaye, ug napugos sa pagbiya sa iyang inahan ug mipuyog kadiyut uban sa iyang amahan. Dili magtutuo ang iyang amahan, busa unsa kahay panggawi ni Wanda sa diha nga wala ang iyang inahan nga magatan-aw?
Ang lagmit nga sangpotanan nga moabot sa tanang Kristohanong ginikanan mao ang panahon nga ang ilang mga anak kinahanglang mohimog mga desisyon sa ilang kaugalingon, nga masulayan ang ilang pagtuo mismo. Ang mga bata tingali mabulag gikan sa ilang Kristohanong mga ginikanan, sama kang Wanda. Tingali atubangon nila ang pagpiit sa isigkaingon diha sa eskuylahan sa pagbuhat ug daotan. O basin maatubangan nila ang kusog nga mga panental. Ginalaoman ug ginaampo sa Kristohanong mga ginikanan nga inig-abot nianang panahona, mabatonan sa ilang mga anak ang Kristohanong mga personalidad nga may igong kalig-on aron sa pagsagubang sa pagsulay.
Sa unsang paagi ang mga ginikanan makatukod ug lig-ong Kristohanong mga hiyas diha sa ilang mga anak? Una susihon kon unsay nahitabo kang Wanda, atong tan-awon sa unsang paagi ang Bibliya nagtabang nato sa pagtubag nianang pangutanaha. Ang pasikaranan alang sa tubag hikaplagan niining mga pulong ni apostol Pablo ngadto sa mga Kristohanon sa Corinto: “Wala nay laing patukoranan nga ikapahimutang pa ni bisan kinsa gawas sa gikapahimutang na, nga mao si Jesu-Kristo. Karon kon sa ibabaw sa patukoranan adunay magatukod sa bulawan, salapi, mga bato nga hamili, mga kahoy, dagami, kogon, ang binuhatan sa matag usa makita ra unya, kay ang adlaw magapadayag niana, kay kana igapadayag pinaagi sa kalayo; ug ang kalayo mismo magpamatuod kon unsang matang ang binuhatan sa matag usa.”—1 Corinto 3:11-13.
Ang Patukoranan
Nganong gisulat ni Pablo kining mga pulonga? Nasugdan niya ang usa ka programa sa pagtukod ug Kristohanong mga personalidad sa Corinto, apan nasugamak sa mga suliran ang programa. Hinuon, wala malangkit sa programa sa pagtukod ni Pablo ang iyang kaugalingong mga anak sa unod. Nalangkit niadto kadtong nangahimong mga Kristohanon pinaagi sa iyang pagsangyaw. Apan iyang giisip sila ingong espirituwal nga mga anak, ug ang iyang gipamulong bililhon sa mga ginikanan usab.—1 Corinto 4:15.
Nakaabot si Pablo sa Corinto sa panahong sayosayo ug nakatukod sa usa ka Kristohanong kongregasyon didto. Kadtong misanong sa iyang pagsangyaw nakahimog dagkong kausaban sa ilang mga personalidad. Ang pipila sa nangagi maoy mga tawong imoral, mga kawatan, mga tigsimbag diyosdiyos, ug mga palahubog. (1 Corinto 6:9-11) Apan nakabalhin sila ngadto sa Kristohanong panghunahuna kay si Pablo nakapahimutang ug maayong patukoranan, ingnon ta. Unsa ba ang maong patukoranan? “Walay tawo ang makapahimutang ug laing patukoranan kay sa napahimutang na, nga mao si Jesu-Kristo.”—1 Corinto 3:11.
Giunsa ni Pablo pagpahimutang sa maong patukoranan samtang gitudloan niya kining bag-ong mga magtutuo sa Corinto? Siya nagtug-an kanato: “Ako, sa akong pag-anha kaninyo, mga igsoon, wala moanha uban ang hinashasan nga mga pulong o sa kaalam nga nagpahayag sa balaang tinagoan sa Diyos kaninyo. Kay gihukom ko ang dili pagpakahibalo sa bisan unsang butang gawas kang Jesu-Kristo, ug kaniya nga gilansang.” (1 Corinto 2:1, 2; Buhat 18:5) Wala niya itumong ang pagtagad sa iyang kaugalingon o magdayandayan sa kamatuoran aron kahatagan kinig pangibabaw intelektuwal nga pangdani. Hinunoa, gitumong niya ang pagtagad kang Jesu-Kristo ug sa paagi nga kini siya gigamit sa Diyos.
Sa pagkamatuod, si Jesus maoy lig-on kaayong patukoranan alang sa Kristohanong tinukod. Gitagana niya ang halad lukat. Siya karon maoy usa ka langitnong Hari ug sa ingon hapit nang maglaglag sa mga kaaway sa Diyos sa Armageddon. Dayon iyang ipatuman ang pagkamatarong sa Diyos panahon sa usa ka libo ka tuig nga paghari, ug ingong Hataas nga Saserdote sa Diyos, inanay niyang pagabayawon ang tawhanong rasa ngadto sa kahingpitan. Unsa pang laing patukoranan ang tinguhaon sa tawo?
Busa, sa pagtukod ug Kristohanong mga personalidad diha sa atong mga anak, maayo nga atong sundogon si Pablo ug tinoon nga ilang pagailhon kining hinungdanong mga kamatuoran. Sukad sa ilang pagkabata, angay tudloan nato ang atong mga anak sa paghigugma kang Jesus tungod sa iyang nabuhat ug ginabuhat pa alang kanato.—1 Pedro 1:8.
Ang Tinukod
Ugaling lang, bisan tuod napahimutang ni Pablo kining maayong patukoranan, ang buluhaton sa pagtukod nakaagom ug pila ka kakulian sa iyang pagbiya. (1 Corinto 3:10) Ang suliran maoy susama sa nasinati sa daghang ginikanan karong adlawa. Gimatuto nila ang ilang mga anak diha sa Kristohanong pagtuo ug gibati nga ang mga anak nakasabot kon unsa ang kamatuoran. Apan inigkadagko nila, ang mga anak mapahilayo o mosalikway sa pagtuo. Ngano man kana? Kasagaran kini maoy tungod sa materyales igtutukod nga gigamit.
Si Pablo miingon nga ang mga personalidad mahimong tukoron nga gamiton ang bililhon nga materyales: bulawan, salapi, ug mahalong mga bato. O sila mahimong tukoron nga gamiton ang baratohong materyales: kahoy, dagami, ug kogon. (1 Corinto 3:12) Karon, kon gamiton sa usa ka magtutukod ang bulawan, salapi, ug mga batong mahalon, siya nagatukod gayod ug labing maayong matang sa tinukod, usa ka tinukod nga talagsaog bili. Apan ang magtutukod nga magagamit sa kahoy, dagami, ug kogon nagatukod lamang sa butang minaomao, temporaryo, ug baratohon.
Mopatim-awng ang huyang espirituwal nga materyales maoy gigamit sa Corinto. Ang pipila nga mingsunod sa pagpahiluna ni apostol Pablo sa patukoranan mitukod sa baratohong paagi, nga wala magpatindog sa lig-on, malungtarong mga tinukod. Ang mga taga-Corinto misugod sa pagtan-aw sa mga tawo, ug may pagkabahinbahin, kasina, ug panag-away sa ilang taliwala. (1 Corinto 1:10-12; 3:1-4) Sa unsang paagi kadto unta masanta? Pinaagi sa paggamit nilag mas maayog kalidad, lig-ong materyales.
Kini naghawas sa bililhong mga kinaiya nga kinahanglanong bahin sa personalidad sa Kristohanon. Unsang mga kinaiyaha? Mihisgot si apostol Pedro ug usa: “Ang sinulayan nga matang sa inyong pagtuo, nga labi pang dakog bili kay sa bulawan.” (1 Pedro 1:6, 7) Mihisgot pag duha si Haring Solomon: kaalam ug salabotan, nga ang pagbaton niana “labi pang maayo kay sa pagbaton ug salapi ingong ganansiya.” (Proverbio 3:13-15) Ug si Haring David nagpahinumdom kanato nga ang pagkahadlok kang Jehova ug pagpabili sa iyang mga sugo “labi pang tinguhaon kay sa bulawan.”—Salmo 19:9, 10.
Kini ug ang ubang bililhong materyales matukod nganha sa Kristohanong mga personalidad aron tabangan ang atong mga anak sa paglabang sa mga pagsulay. Nan, sa unsang paagi kita makatino nga kita nagatukod nga gigamit ang maong materyales? Pinaagi sa pagtagad sa mga kasingkasing, ang iya sa atong mga anak ug sa atong kaugalingon.
Usa ka Malamposong Buluhaton sa Pagtukod
Ang bahin sa kasingkasing sa usa ka ginikanan niining buluhaton sa pagtukod makita diha sa usa ka sugo nga gihatag ni Jehova ngadto sa mga ginikanan sa karaang nasod sa Israel: “Kining mga pulonga nga akong gisugo kaninyo karong adlawa kinahanglang anaa sa imong kasingkasing.” Unya siya mipadayon sa pag-ingon: “Ug kinahanglang isilsil mo kini diha sa imong anak.” (Deuteronomio 6:6, 7) Busa, sa dili pa kita makapalig-on sa uban, kinahanglang kita maglig-on sa atong kaugalingon. Angay makita sa atong mga anak diha sa mga butang atong ginasulti ug ginabuhat nga ang atong personalidad ginama sa tukmang materyales.—Colosas 3:9, 10.
Dayon, ang atong pagtudlo kinahanglang makaabot sa ilang kasingkasing. Si Jesus, ang labing malamposong magtutukod sa Kristohanong mga personalidad, nag-abot sa mga kasingkasing pinaagi sa paggamit sa mga ilustrasyon ug sa mga pangutana. (Mateo 17:24-27; Marcos 13:34) Nakaplagan sa mga ginikanan nga kining samang mga teknik sa pagtudlo epektibo kaayo. Sila nagagamit ug mga ilustrasyon aron ang Kristohanong mga kamatuoran mahimong madanihon sa mga kasingkasing sa ilang mga anak, ug sila nagagamit sa gihunahuna-pag-ayong mga pangutana sa pagsabot kon unsay gihunahuna sa ilang dagko nang mga anak, kon giunsa nila pagpangatarongan diha sa ilang mga kasingkasing.—Proverbio 20:5.
Sa diha nga gipaningkamotan ni Moises ang pagtukod diha sa mga Israelinhon sa tinguha sa pagpabiling matinumanon, siya miingon: “Bantayi ninyo ang mga sugo ni Jehova ug ang iyang mga tulomanon . . . alang sa inyong kaayohan.” (Deuteronomio 10:13) Sa susamang paagi, maayo nga dili lamang ipatin-aw sa mga ginikanan ngadto sa ilang mga anak kon unsa ang mga sukdanan sa Diyos kondili ipakita usab sa makapakombinsir nga paagi nganong ang mga butang sama sa pagkamaminatud-on, moral nga kahinlo, ug maayong panag-uban maoy sa ilang kaayohan.
Sa kataposan, si Jesus miingon: “Kini nagkahulogan sa kinabuhing walay kataposan, ang ilang pagkuhag kahibalo kanimo, ang bugtong matuod nga Diyos, ug kaniya nga imong gipadala, si Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Sa diha nga ang mga bata makaila sa personal kang Jehova sa linghod nga panuigon, makakat-on sa pagpakigsulti kaniya mahitungod sa ilang mga suliran, ug makasinati sa pagdungog niya sa ilang mga pag-ampo, maugmad nila ang labing hinungdanong bahin sa Kristohanong personalidad: usa ka personal nga relasyon uban sa ilang Maglalalang.
Ang Kalayo
Nasayran ni Pablo nga sa diha nga ang pagtukod nga buluhaton sa Corinto wala buhata sa tukmang paagi, ang kalibotanong mga kinaiya, sama sa pagkabahinbahin ug panagbingkil, nakagamot. Makuyaw kadto kay, sumala sa iyang gisaysay, “ang kalayo magapamatuod kon unsay matang sa binuhatan sa matag usa.”—1 Corinto 3:13.
Unsa ang kalayo? Kini mamahimong bisan unsang pagsulay nga ipahamtang ni Satanas diha sa usa ka Kristohanon. Kini mahimong pagpiit sa isigkaingon, unodnong panental, materyalismo, paglutos, bisan ang makapaut-ot nga impluwensiya sa mga pagduhaduha. Tinong moabot ang maong mga pagsulay. “Ang binuhatan sa matag usa mapadayag ra, kay ang adlaw sa paghukom magapadayag niana, tungod kay igapadayag kini pinaagi sa kalayo.” Ang makinaadmanong mga ginikanan magaugmad sa mga personalidad sa ilang mga anak diha sa pagdahom nga ang mga anak masulayan. Apan sila masaligon nga uban sa tabang ni Jehova, ang ilang mga anak makalabang sa pagsulay. Kon ang mga ginikanan magbaton niining tinamdana, sila mapanalanginan pag-ayo.
Ang Ganti
Si Pablo miingon: “Kon molungtad man ang binuhatan ni bisan kinsa nga natukod niya ibabaw niana, siya magadawat ug ganti.” (1 Corinto 3:14) Si apostol Pablo nakadawat ug ganti. Ngadto sa mga Kristohanon sa siyudad sa Tesalonica, diin siya nakahimo usab sa pagpanukod, siya misulat: “Kay unsa man ang among paglaom o kalipay o purongpurong sa kalipayan—aw, dili ba kamo man?—sa atubangan sa atong Ginoong Jesus sa iyang presensiya? Kamo mao gayod ang among himaya ug kalipay.”—1 Tesalonica 2:19, 20.
Naangkon sa inahan ni Wanda ang maong ganti. Sa diha nga ang 12-anyos nga Wanda nabulag sa iyang inahan, sa sinugdan siya maghilak hangtod nga makatulog na lang. Dayon iyang nahinumdoman ang tambag sa iyang inahan nga ipakigsulti ang iyang mga suliran kang Jehova diha sa pag-ampo. Miampo siya ug sa wala madugay nakahunahuna sa pagtan-aw sa direktoryo sa telepono sa pagtan-aw kon may mga Saksi ni Jehova ba sa duol. Iyang gikontak sila ug nasayran nga ang usa ka pamilya nagpuyo sa unahan mismo sa karsada gikan sa balay sa iyang amahan. “Pagkadako sa akong kalipay!” matud ni Wanda.
Tungod sa pagdasig sa maong pamilya, gihikay ni Wanda nga ang iyang manghod nga lalaki ug babaye mahibalik sa Kristohanong buluhaton. “Ako ang may katungdanan sa pag-andam sa among kaugalingon alang sa mga tigom,” siya misaysay. “Kinahanglang labhan ko ang among sinina, sudlayon ang among buhok, ug tinoon nga kami hinlo ug presentable.” Hago kadto nga trabaho alang sa usa ka batang babaye, apan nahimo niya kadto. Usa ka panahon gisulayan sa iyang amahan ang pagpugong sa ilang pagtambong sa mga tigom, apan ang mga bata nangaliyupo kaniya ug iya silang gitugotan.
Sa ulahi, ang mga bata nahibalik na usab sa ilang inahan. Sa diha nga si Wanda 15 anyos na, siya nahimong bawtismadong Kristohanon, ug sa kadugayan mipahayag nga ang iyang ambisyon mao ang pagkamisyonaryo. Oo, ang binuhatan sa inahan ni Wanda nakalabang sa pagsulay. Napahimuslan niya ang ganti sa pagkakita nga ang iyang anak babaye mibarog nga lig-on sa iyang kaugalingon dapig sa kamatuoran. Hinaot ang tanang Kristohanong ginikanan makabatog susamang kalamposan samtang sila maningkamot sa pagtukod ug Kristohanong mga personalidad diha sa ilang mga anak.
[Kahon sa panid 27]
Samtang, sumala sa gipakita niining artikuloha, ang mga ginikanan naningkamot pag-ayo sa pagtukod ug Kristohanong mga personalidad diha sa ilang mga anak, ang mga anak mismo may responsabilidad usab. Sila, sama sa tanang Kristohanon, kinahanglang mohimo sa pagtukod sa ilang kaugalingon. (Efeso 4:22-24) Bisan tuod ang mga ginikanan may kahibulongang higayon sa pagtabang niini, sa kataposan ang matag indibiduwal kinahanglang mohimo sa iyang kaugalingong desisyon sa pag-alagad kang Jehova.