Si Samson Nagmadaogon Tungod sa Kusog ni Jehova!
ANG mapanimaslong mga mamimihag naglusok sa iyang mga mata ug nagpatrabaho kaniyag bug-at nga trabaho. Dayon ilang gigawas siya sa bilanggoan ug gidala ngadto sa usa ka paganong templo aron maglingaw sa mga tawo. Ilang giparada siya atubangan sa libolibong tumatan-aw ug siya ilang gibugalbugalan. Ang binilanggo dili usa ka kriminal ni siya komander sa kaaway nga kasundalohan. Usa siya ka magsisimba ni Jehova ug nag-alagad ingong maghuhukom sa Israel sulod sa 20 ka tuig.
Nganong si Samson—nga sa pisikal mao ang labing kusgang tawo nga nabuhi sukad—nasugamak sa maong makauulaw nga kahimtang? Ang iyang talagsaong kusog makaluwas kaha kaniya? Unsay sekreto sa kusog ni Samson? Aduna ba kitay makat-onan sa sugilanon sa iyang kinabuhi?
Siya “Manguna sa Pagluwas sa Israel”
Daghang higayon nga mitalikod ang mga anak sa Israel gikan sa matuod nga pagsimba. Busa sa dihang sila “nagbuhat pag-usab sa kon unsay daotan sa mga mata ni Jehova, . . . Gitugyan sila ni Jehova ngadto sa kamot sa mga Filistehanon sulod sa kap-atan ka tuig.”—Maghuhukom 13:1.
Ang sugilanon ni Samson nagsugod sa dihang ang manulonda ni Jehova nagpakita sa apuli nga asawa sa usa ka Israelinhon nga ginganlag Manoa ug nagpahibalo kaniya nga siya manganak ug batang lalaki. “Walay labaha nga modapat sa iyang ulo,” siya gipahimangnoan sa manulonda, “tungod kay ang bata mahimong usa ka Nazareo sa Diyos iniggula sa tiyan; ug siya ang manguna sa pagluwas sa Israel gikan sa kamot sa mga Filistehanon.” (Maghuhukom 13:2-5) Sa wala pa ipanamkon si Samson, gitino ni Jehova nga si Samson makabaton ug tinong tahas. Gikan sa iyang pagkatawo, siya mahimong Nazareo—usa nga gilain alang sa usa ka espesyal nga matang sa sagradong pag-alagad.
Siya “Lamang ang Angay sa Akong Panan-aw”
Samtang nagtubo si Samson, “si Jehova nagpadayon sa pagpanalangin kaniya.” (Maghuhukom 13:24) Usa ka adlaw niana si Samson miduol sa iyang amahan ug inahan ug miingon: “May usa ka babaye nga akong nakita sa Timnah sa mga anak nga babaye sa mga Filistehanon, ug karon kuhaa siya alang kanako ingong asawa.” (Maghuhukom 14:2) Handurawa lamang ang ilang kakurat. Inay luwason ang Israel gikan sa mga kamot sa mga tigdaogdaog, ang ilang anak buot na hinuong makigminyo sa usa kanila. Supak sa Balaod sa Diyos ang pagkuhag asawa gikan sa mga magsisimba ug paganong mga diyos. (Exodo 34:11-16) Busa, ang mga ginikanan mitutol: “Wala bay usa ka babaye taliwala sa mga anak nga babaye sa imong mga igsoon ug taliwala sa tibuok kong katawhan, mao nga mangasawa ka gikan sa dili-tinuli nga mga Filistehanon?” Bisan pa niadto si Samson miinsistir: “Kuhaa siya alang kanako, tungod kay siya lamang ang angay sa akong panan-aw.”—Maghuhukom 14:3.
Sa unsang paagi nga ang maong Filistehanong babaye mao “lamang ang angay” kang Samson? Dili sa diwa nga siya “matahom, makabibihag, maanyag,” matod sa Cyclopedia ni McClintock ug Strong, “apan siya angay maylabot sa katuyoan, tumong o tuyo.” Maylabot sa unsang tumong? Ang Maghuhukom 14:4 nagsaysay nga si Samson “nangita ug higayon batok sa mga Filistehanon.” Si Samson interesado sa babaye alang sa maong katuyoan. Sa dihang nahamtong na si Samson, “ang espiritu ni Jehova nagpalihok kaniya.” (Maghuhukom 13:25) Busa ang espiritu ni Jehova mao ang nagpalihok sa talagsaong hangyo ni Samson alang sa usa ka asawa ug sa iyang tibuok nga karera ingong maghuhukom sa Israel. Nakahigayon ba si Samson sumala sa iyang gitinguha? Tagdon una nato kon sa unsang paagi gipasaligan ni Jehova si Samson sa Iyang pagpaluyo.
Nagpadulong niadto si Samson sa siyudad sa iyang pangasaw-onon, ang Timnah. “Sa dihang nakaabot siya sa mga parasan sa Timnah,” ang asoy sa Kasulatan nag-ingon, “tan-awa! usa ka may-lambungay nga nating leyon nagngulob sa pagsugat kaniya. Unya ang espiritu ni Jehova milihok diha kaniya, mao nga kini iyang gipikas sa duha ka bahin.” Kining talagsaong pagpasundayag sa kusog nahitabo samtang nag-inusara si Samson. Walay nakakita kaniya. Mao ba kadto ang paagi ni Jehova sa pagpasalig kang Samson nga ingong Nazareo siya makatuman sa sugo nga gihatag kaniya sa Diyos? Walay gisulti ang Bibliya, apan si Samson nakasabot gayod nga ang maong talagsaong kusog dili iya. Kadto naggikan gayod sa Diyos. Makasalig siya kang Jehova nga motabang kaniya sa buluhaton sa unahan. Kay napalig-on sa nahitabo maylabot sa leyon, si Samson “nagpadayon sa paglugsong ug nakigsulti sa babaye; ug siya gihapon ang angay sa [iyang] panan-aw.”—Maghuhukom 14:5-7.
Sa ulahi sa dihang si Samson mibalik aron dad-on sa balay ang babaye, “siya mitipas aron tan-awon ang patay nga lawas sa leyon, ug ania, may panon sa mga putyokan diha sa patayng lawas sa leyon, ug may dugos.” Sa paghinumdom niini, gipresentar ni Samson kini ingong tigmo ngadto sa 30 ka Filistehanong mga lalaki nga abay sa kasal: “Gikan sa magkakaon may migula nga makaon, ug gikan sa kusgan may migula nga matam-is.” Kon ilang matag-an ang kahulogan sa tigmo, si Samson mohatag kanilag 30 ka pang-ilalom ug panggawas nga mga besti. Kon dili sila makatag-an, silay mohatag niana kaniya. Naglibog ang mga Filistehanon sa pagbadbad sa tigmo sulod sa tulo ka adlaw. Sa ikaupat ka adlaw, ila na lamang gihulga ang babaye. Ilang giingnan siya: “Linglaha ang imong bana aron kami iyang tug-anan sa tigmo. Kay kon dili ikaw ug ang balay sa imong amahan among sunogon sa kalayo.” Pagkapintas! Kon ang mga Filistehanon nagtratar sa ila mismong katawhan nianang paagiha, handurawa na lamang ang kahimtang sa gidaogdaog nga mga Israelinhon!—Maghuhukom 14:8-15.
Ang nalisang nga babaye nagsigingsiging kang Samson nga itug-an kaniya ang tubag. Isip pagpakita sa kawalay gugma ug pagkamaunongon kang Samson, iya dayong gitug-anan ang mga lalaking abay sa kasal. Ilang nabadbad ang tigmo, ug si Samson nahibalo kon ngano. Iyang giingnan sila: “Kon wala pa kamo magdaro ginamit ang akong dumalagang baka, wala unta ninyo mahubad ang akong tigmo.” Miabot na ang higayon nga gipaabot ni Samson. “Ang espiritu ni Jehova milihok diha kaniya, mao nga siya milugsong sa Askelon ug gipatay niya ang katloan ka lalaki kanila ug gidala ang iyang nahukas nga mga besti gikan kanila ug gihatag kini sa mga nakatag-an sa tigmo.”—Maghuhukom 14:18, 19.
Ang gihimo ni Samson sa Askelon gitukmod ba sa tinguha nga ipanimalos ang iyang kaugalingon? Dili. Kadto maoy usa ka buhat sa Diyos pinaagi sa iyang gipiling manluluwas. Pinaagi kang Samson, gisugdan ni Jehova ang pagpakig-away sa mabangis nga mga tigdaogdaog sa iyang katawhan. Magpadayon ang maong pagpakig-away. Ang laing kahigayonan mitungha sa dihang si Samson miduaw sa iyang asawa.
Nag-inusara Pagpakig-away
Sa pagbalik niya sa Timnah, nahibaloan ni Samson nga ang iyang ugangang lalaki naghatag diay sa iyang asawa aron ipakasal sa laing lalaki, kay nagtuo nga si Samson nagdumot sa iyang asawa. Gipadayag ni Samson nga siya nasuko. Nagdakop siyag 300 ka irong ihalas ug gihiktan kini nga tinagurha nga may sulo tali sa ilang mga ikog. Sa dihang sila gibuhian, ilang gisunog ang kaumahan, kaparasan, ug kaolibohan, nga naglaglag sa tulo ka pangunang abot sa Filistia sa maong tuig. Ang nagpangusmo sa kasuko nga mga Filistehanon nagpakitag kabangis. Nagtuo sila nga ang asawa ni Samson ug ang iyang amahan maoy nakaingon ug busa ilang gisunog sila. Ang ilang linuog nga pagpanimalos nagsugnib sa katuyoan ni Samson. Sa baylo, daghan kanila ang iyang gipamatay.—Maghuhukom 15:1-8.
Nasabtan ba sa mga Israelinhon nga si Jehova nagpanalangin kang Samson ug busa sila nakig-anib kaniya aron mahunong ang pagdominar sa mga Filistehanon? Wala gayod. Aron malikayan ang kasamok, ang mga tawo sa Juda nagpadalag 3,000 ka lalaki aron sa pagsikop sa gipiling lider sa Diyos ug sa pagtugyan kaniya ngadto sa iyang mga kaaway. Apan ang pagkadi-maunongon sa mga Israelinhon naghatag kang Samson ug kahigayonan sa paghimog dugang kadaot sa iyang mga kaaway. Sa dihang siya itugyan na unta ngadto sa mga Filistehanon, “ang espiritu ni Jehova milihok diha kaniya, ug ang mga pisi sa iyang mga bukton nahimong sama sa mga hilo nga lino nga nasunog sa kalayo, mao nga ang iyang mga gapos nangalugtas gikan sa iyang mga kamot.” Dayon iyang gisakmit ang bukog sa apapangig sa laking asno ug gipatay ang usa ka libo ka kaaway pinaagi niana.—Maghuhukom 15:10-15.
Sa pagpangamuyo kang Jehova, si Samson miingon: “Ikaw mao ang naghatag niining dakong kaluwasan nganhi sa kamot sa imong alagad, ug karon mamatay ba ako sa kauhaw ug mahulog ba ako ngadto sa kamot sa mga dili-tinuli?” Gitubag ni Jehova ang pag-ampo ni Samson. “Gipikas sa Diyos ang pormag-lusong nga lungag . . . , ug ang tubig migula gikan niini, ug miinom siya, ug unya nahibalik ang iyang espiritu ug naulian siya.”—Maghuhukom 15:18, 19.
Determinado si Samson sa pagtuman sa iyang tumong nga mao ang pagpakig-away sa mga Filistehanon. Ang iyang pag-estar sa balay sa usa ka pampam sa Gaza maoy sa tuyo nga makigbugno sa mga kaaway sa Diyos. Nagkinahanglag abtanan si Samson para sa gabii diha sa siyudad sa iyang mga kaaway, ug kini iyang nakaplagan diha sa balay sa usa ka pampam. Walay imoral nga tuyo si Samson. Mibiya siya sa balay sa babaye sa pagkatungang-gabii, gilangkat ang mga ganghaan sa siyudad ug ang duha ka poste sa kilid, ug gipas-an kini ngadto sa tuktok sa usa ka bukid duol sa Hebron, nga may gilay-ong 60 kilometros. Nahimo kadto tungod sa pag-uyon ug kusog nga hinatag sa Diyos.—Maghuhukom 16:1-3.
Talagsaon ang paglihok sa balaang espiritu sa kahimtang ni Samson tungod sa dili-naandang mga kahimtang. Ang matinumanong mga alagad sa Diyos karon makasalig sa samang espiritu aron sa pagpalig-on kanila. Gipasaligan ni Jesus ang iyang mga sumusunod nga si Jehova “mohatag ug balaang espiritu niadtong nagapangayo kaniya.”—Lucas 11:13.
Nganong si Jehova ‘Mibiya Kang Samson’?
Nahitabo nga si Samson nahigugma sa usa ka babaye nga si Delila. Ang lima ka magkaanib nga mga magmamando sa mga Filistehanon nagpanikad sa pagpildi kang Samson, mao nga nagpatabang sila kang Delila. Giadto nila si Delila ug miingon kaniya: “Linglaha siya ug sayra kon diin gikan ang iyang dakong kusog ug pinaagi sa unsa nga madaog nato siya.” Ingon nga hiphip, ang kada usa sa lima ka magmamando mitanyag kaniyag “usa ka libo usa ka gatos ka pirasong plata.”—Maghuhukom 16:4, 5.
Kon ang plata nga mga salapi maoy mga siklo, ang gitanyag nga 5,500 ka siklo maoy usa ka dakong hiphip. Si Abraham mibayad ug 400 ka siklo alang sa usa ka lubnganan sa iyang asawa, ug ang usa ka ulipon ikabaligya ug 30 lamang ka siklo. (Genesis 23:14-20; Exodo 21:32) Ang kamatuoran nga ang magkaanib nga mga magmamando sa lima ka siyudad sa Palestina nagtukbil sa kahakog ni Delila, ug dili sa iyang pagkamaunongon sa iyang tribo nagpaila nga lagmit siya usa ka Israelinhon. Bisan unsa pay kahimtang, si Delila midawat sa maong tanyag.
Tulo ka higayon nga si Samson nagpalimonglimong sa pagtubag kang Delila sa iyang pagpakisusi, ug tulo ka higayon nga si Delila nagluib kaniya pinaagi sa pagsulay sa pagtugyan kaniya ngadto sa iyang mga kaaway. Apan “nahitabo nga tungod kay iyang gipugos siya pinaagi sa iyang mga pulong sa tanang panahon ug nagsigeg aghat kaniya, ang iyang kalag nawad-ag pailob nga halos mamatay na.” Sa kataposan gibutyag ni Samson ang kamatuoran—ang iyang buhok wala pa gayod kaputli. Kon kini maputlan, siya maluya ug mahimong sama sa ubang mga tawo.—Maghuhukom 16:6-17.
Kadto ang nakapukan kang Samson. Gimaniobra ni Delila ang kahimtang aron si Samson maputlan ug buhok. Apan ang tinuod, ang gahom ni Samson wala sa iyang buhok. Ang iyang buhok naghawas lamang sa iyang linaing relasyon uban sa Diyos ingong usa ka Nazareo. Sa dihang gitugtan ni Samson nga siya masugamak sa kahimtang nga makaapektar sa iyang pagka-Nazareo tungod sa pagputol sa iyang buhok ‘si Jehova mibiya kaniya.’ Busa gidaog sa mga Filistehanon si Samson, nga nagbuta ug nagbilanggo kaniya.—Maghuhukom 16:18-21.
Pagkapuwersadong leksiyon ang gitudlo niini kanato! Dili ba nato pabilhan ang atong relasyon kang Jehova ingong usa ka butang nga hamili kaayo? Kon atong ikompromiso ang atong Kristohanong dedikasyon sa bisan unsang paagi, unsaon man nato pagdahom nga ang Diyos magpadayon sa pagpanalangin kanato?
“Tugoting Mamatay ang Akong Kalag Uban sa mga Filistehanon”
Ang masadyaong mga Filistehanon nagpasalamat sa ilang diyos nga si Dagon tungod sa pagkaparot ni Samson. Isip pagsaulog sa ilang kadaogan, ilang gidala ang ilang bihag ngadto sa templo ni Dagon. Apan nahibalo si Samson sa tinuod nga rason sa iyang pagkapukan. Nahibalo siya kon nganong gibiyaan siya ni Jehova, ug si Samson naghinulsol sa iyang kapakyasan. Samtang didto si Samson sa bilanggoan, misugod paglabong ang iyang buhok. Karon nga siya didto na sa atubangan sa libolibong Filistehanon, unsa kahay iyang buhaton?
“Soberanong Ginoong Jehova,” si Samson miampo, “palihog hinumdomi ako, ug himoa akong kusgan, palihog, niining higayona lamang, Oh ikaw nga matuod nga Diyos, ug tugoti ako nga makapanimalos sa mga Filistehanon sa panimalos alang sa usa sa akong duha ka mata.” Unya iyang giduphan ang duha ka haliging pamag-ang sa tinukod, ug “siya miduko uban ang gahom.” Ang resulta? “Ang balay nahugno ibabaw sa magkaabin nga mga ginoo ug sa mga tawo nga atua didto, mao nga ang iyang mga napatay sa pagkamatay niya mas daghan pa kay sa iyang napatay sa dihang siya buhi pa.”—Maghuhukom 16:22-30.
Bahin sa pisikal nga kusog, walay motumbas kang Samson sa tanang kalalakin-an. Talagsaon kaayo ang iyang gamhanang mga buhat. Apan ang labing hinungdanon, ang Pulong ni Jehova nagtaho kang Samson ingong talagsaon taliwala niadtong adunay malig-ong pagtuo.—Hebreohanon 11:32-34.
[Hulagway sa panid 26]
Unsay sekreto sa kusog ni Samson?