ELI, I

[Mikayab; Misaka].

Usa ka hataas nga saserdote sa Israel; kaliwat ni Itamar nga ikaupat sa ginganlang anak ni Aaron. (Itandi ang 2Sa 8:17; 1Ha 2:27; 1Cr 24:3; Ex 6:23.) Ingong hataas nga saserdote, si Eli naghukom sa Israel sulod sa 40 ka tuig. Si Samuel nahimong manalagna sa buhi pa si Eli. (1Sa 4:18; 3:10-13, 19-21) Ang adlaw ni Eli nahimong panahon sa espirituwal nga gutom sa Israel, kay ang “pulong gikan kang Jehova talagsa ra niadtong mga adlawa; walay panan-awon nga gipakaylap.”​—1Sa 3:1.

Ang unang daklit nga paghisgot bahin kang Eli mabasa sa kapitulo 1 sa Unang Samuel. Si Eli naglingkod sa gawas duol sa poste sa pultahan sa tabernakulo ug nagbadlong sa matarong nga si Ana, kinsa iyang gituohan nga hubog, apan ang tinuod siya padayong nag-ampo kang Jehova sa atubangan sa tabernakulo. Sa dihang mitubag si Ana nga siya dili hubog kondili siya nagpahungaw lamang sa kadaghan sa iyang kabalaka ug kahasol, gipalakaw siya ni Eli sa kalinaw. Gitubag ni Jehova ang pag-ampo ni Ana, ug siya nanganak ug usa ka anak nga lalaki nga iyang ginganlan ug Samuel. Sa dihang siya nalutas na, agig pagtuman sa iyang panaad, si Ana nagtugyan kaniya sa pag-alagad sa tabernakulo.​—1Sa 1:9-18, 20, 24, 28; 2:​11, 18.

Lugak sa Pagdisiplina sa mga Anak. Ingong amahan ug hataas nga saserdote sa Israel, si Eli lugak sa pagpadapat sa disiplina ni Jehova. Ang iyang duha ka anak nga lalaki nga si Hopni ug Pinehas nag-alagad ingong nagdumalang mga saserdote, apan sila maoy “mga tawong walay-silbi,” nga interesado lamang sa pagtagbaw sa ilang tiyan ug sa mahugaw nga seksuwal nga mga tinguha. Sila dili kontento sa bahin sa halad nga gilatid sa balaod sa Diyos alang kanila, ug gani nagsilbi sa ilang kaugalingon nga una kang Jehova pinaagi sa pagsugo sa tig-alagad sa pagpangayog hilaw nga karne gikan sa naghalad sa dili pa paasohon ang tambok diha sa halaran. Ang dalo, mahilayong mga anak ni Eli naggamit sa ilang posisyon sa tolda nga tagboanan aron buhaton ang ilang bisyo ug ang pagpangawat nga nakadaot sa putling pagsimba ni Jehova. Bisan ug ang iyang daotang mga anak nakighilawas sa mga babaye nga nag-alagad sa ganghaan sa tabernakulo, wala sila palagpota ni Eli gikan sa ilang katungdanan kondili gibadlong lamang nga maluluton. Si Eli nagpadayon sa pagpasidungog sa iyang mga anak labaw kay kang Jehova.​—1Sa 2:12-17, 22-25, 29.

Paglabay sa panahon, usa ka manalagna sa Diyos ang miabot nga may makalilisang nga mensahe sa pasidaan: Pagaputlon ang gahom ug ang impluwensiya sa balay ni Eli, nga tungod niana walay usa ka tawong tigulang diha sa iyang balay. Ang iyang daotang mga anak gitakdang mamatay sa usa lamang ka adlaw. (1Sa 2:27-36) Pinaagi lamang sa batang si Samuel, gikompirmar pag-usab ni Jehova ang iyang grabeng paghukom batok sa balay ni Eli. (1Sa 3:11-14) Nahadlok si Samuel nga ipahayag ang mensahe, apan gipahayag kini tungod sa hangyo ni Eli. Unya mapainubsanong midawat si Eli, nga nag-ingon: “Si Jehova kadto. Kon unsa ang maayo sa iyang mga mata ipabuhat kaniya.”​—1Sa 3:15-18.

Gihukman ni Jehova ang Iyang Balay. Ang balos moabot sumala sa pulong sa Diyos. Ang Israel namatyan ug 4,000 ka tawo sa pagpakiggubat batok sa mga Filistehanon. Ang mga Israelinhon nakahukom sa pagkuha sa Arka gikan sa Shilo ug sa pagdala niini ngadto sa kampo, nga naghunahunang kini ang makaluwas kanila gikan sa ilang mga kaaway. Apan nakigbisog pa gayod ang mga Filistehanon sa ilang pagpakiggubat. Katloan ka libo ka Israelinhon ang namatay. Nailog ang Arka. Si Hopni ug Pinehas, nga didto uban sa Arka, namatay. Usa ka Benjaminhon nagdali gikan sa panggubatan aron itaho kini kang Eli. Kay buta ug maluya na, ang 98-anyos nga si Eli naglingkod sa lingkoranan daplin sa dalan, ang iyang kasingkasing nangurog tungod sa Arka. Sa pagkadungog nga ang Arka nailog, si Eli natikay-ang ug namatay tungod sa pagkabali sa iyang liog.​—1Sa 4:2-18.

Laing silot ang midangat sa banay ni Eli pinaagi sa mga kamot ni Haring Saul, kinsa sa walay kokaluoy nagsugo sa pagpatay sa mga saserdote sa Nob, ang mga kaliwat ni Eli pinaagi sa anak nga lalaki ni Pinehas nga si Ahitub. (1Sa 14:3; 22:​11, 18) Si Abiatar lamang nga anak nga lalaki ni Ahimelek ang nakaikyas sa pagpamatay ug nagpadayon sa pag-alagad ingong saserdote sa tibuok yugto sa paghari ni David. (1Sa 22:20; 2Sa 19:11) Apan, si Abiatar gitangtang ni Solomon sa pagkasaserdote tungod sa pagtabang sa rebelyoso ug nakigkunsabo nga si Adonias. (1Ha 1:7; 2:​26, 27) Busa natuman ang paghukom ni Jehova sa balay ni Eli, ug ang iyang mga kaliwat gipalagpot gikan sa hataas nga pagkasaserdote hangtod sa hangtod.​—1Sa 3:​13, 14.