Karon na ang Panahon sa Paglihok
“Hangtod kanus-a ba nga kamo magakiangkiang sa duha ka lainlaing hunahuna?”—1 Hari 18:21.
1. Unsay nakapalahi sa atong panahon karon kon itandi sa miagi?
NAGTUO ka ba nga si Jehova mao ang bugtong matuod nga Diyos? Nagtuo ka ba usab nga ang mga tagna sa Bibliya nagpunting sa atong panahon ingong “kataposang mga adlaw” sa daotang sistema ni Satanas? (2 Timoteo 3:1) Kon mao, seguradong mouyon ka nga karon na gayod ang panahon sa paglihok. Wala pa gayod mahitabo sukad sa kasaysayan sa tawo nga daghan kaayong kinabuhi ang nameligro.
2. Unsay nahitabo sa napulo-ka-tribong gingharian sa Israel panahon sa pagmando ni Haring Ahab?
2 Sa ikanapulong siglo W.K.P., ang nasod sa Israel kinahanglang mohimog seryoso kaayong desisyon. Kinsay ilang alagaron? Si Haring Ahab, ubos sa impluwensiya sa iyang paganong asawa nga si Jezebel, nagpalambo sa pagsimba kang Baal diha sa napulo-ka-tribong gingharian sa Israel. Si Baal maoy usa ka diyos sa pagsanay nga mao konoy nagtagana sa ulan ug sa mabungahong mga pananom. Daghang magsisimba ni Baal ang mihalok o miyukbo sa larawan sa ilang diyos. Aron panalanginan ni Baal ang ilang mga pananom ug kahayopan, ang iyang mga magsisimba makigbahin sa mga rituwal sa sekso uban sa mga pampam sa templo. Sila usab adunay kostumbre sa pagsamad sa ilang kaugalingon aron mobanaw ang dugo.—1 Hari 18:28.
3. Unsay epekto sa pagsimba kang Baal nganha sa katawhan sa Diyos?
3 Dunay nahibilin nga mga 7,000 ka Israelinhon nga wala makigbahin niining idolatroso, imoral, mapintas nga matang sa pagsimba. (1 Hari 19:18) Sila maunongong nagtuman sa ilang may-pakigsaad nga relasyon kang Jehova nga Diyos, ug tungod niini sila gilutos. Pananglitan, gipamatay ni Raynang Jezebel ang daghang manalagna ni Jehova. (1 Hari 18:4, 13) Tungod niining masulayong mga kahimtang, gisagolan sa kadaghanang mga Israelinhon ang ilang pagsimba, nga naningkamot sa pagpahimuot kang Jehova ug kang Baal. Apan kon ang usa ka Israelinhon mobiya kang Jehova ug mosimba sa usa ka bakak nga diyos, kana maoy apostasya. Si Jehova misaad nga iyang panalanginan ang mga Israelinhon kon sila mahigugma kaniya ug motuman sa iyang mga sugo. Apan iyang gipasidan-an sila nga kon sila mapakyas sa paghatag kaniya ug “bug-os nga pagkamahinalaron,” sila pagalaglagon.—Deuteronomio 5:6-10; 28:15, 63.
4. Unsay gitagna ni Jesus ug sa iyang mga apostoles nga mahitabo taliwala sa mga Kristohanon, ug sa unsang paagi kini natuman?
4 Ang samang kahimtang naglungtad sa Kakristiyanohan karon. Ang mga membro niini nangangkon nga sila mga Kristohanon, apan ang ilang mga pangilin, batasan, ug tinuohan supak sa mga pagtulon-an sa Bibliya. Sama kang Jezebel, ang klero sa Kakristiyanohan karon maoy nanguna sa paglutos sa mga Saksi ni Jehova. Ang klero sa Kakristiyanohan dugay na usab nga nagpaluyo sa mga gubat ug busa sila maoy responsable sa kamatayon sa milyonmilyong membro sa simbahan. Ang pagpaluyo sa relihiyon sa mga kagamhanan sa kalibotan giisip sa Bibliya ingong espirituwal nga pakighilawas. (Pinadayag 18:2, 3) Dugang pa, ang Kakristiyanohan matinugoton na kaayo sa literal nga pakighilawas, bisan taliwala sa mga klero niini. Si Jesu-Kristo ug ang iyang mga apostoles nagtagna bahin niining dakong apostasya. (Mateo 13:36-43; Buhat 20:29, 30; 2 Pedro 2:1, 2) Unsay dangatan sa kapin sa usa ka bilyong membro sa Kakristiyanohan? Ug unsay kaakohan sa matuod nga mga magsisimba ni Jehova ngadto kanila ug sa tanang uban pa nga napahisalaag sa bakak nga relihiyon? Makakuha kitag tin-awng tubag sa maong mga pangutana pinaagi sa pagsusi sa makapaukyab nga mga panghitabo nga mitultol ngadto sa ‘pagkalaglag ni Baal gikan sa Israel.’—2 Hari 10:28.
Ang Gugma sa Diyos Alang sa Iyang Badlongong Katawhan
5. Sa unsang paagi si Jehova nagpakitag mahigugmaong kahingawa alang sa iyang badlongong katawhan?
5 Si Jehova nga Diyos dili malipay sa pagsilot niadtong wala magmaunongon kaniya. Ingong mahigugmaong Amahan, buot niya nga ang mga daotan maghinulsol ug mobalik kaniya. (Ezequiel 18:32; 2 Pedro 3:9) Ingong pamatuod niini, gigamit ni Jehova ang daghang manalagna sa mga adlaw ni Ahab ug Jezebel aron sa pagpasidaan sa Iyang katawhan sa mga sangpotanan sa pagsimba kang Baal. Si Elias maoy usa sa maong mga manalagna. Human sa malaglagong hulaw, nga abanteng gipahibalo, giingnan ni Elias si Haring Ahab sa pagtigom sa mga Israelinhon ug sa mga manalagna ni Baal didto sa Bukid sa Carmelo.—1 Hari 18:1, 19.
6, 7. (a) Giunsa pagyagyag ni Elias ang lintunganayng hinungdan sa apostasya sa Israel? (b) Unsay gihimo sa mga manalagna ni Baal? (c) Unsay gihimo ni Elias?
6 Ang maong panagkatigom nahitabo sa dapit sa halaran ni Jehova nga ‘gilumpag,’ lagmit aron mapahimut-an si Jezebel. (1 Hari 18:30) Ikasubo, ang mga Israelinhon nga nanambong wala makaseguro kon kinsa ba gayod—si Jehova ba o si Baal—ang makapatungha sa ulan nga ilang gikinahanglan. Si Baal gihawasan sa 450 ka manalagna, samtang si Elias inusarang naghawas kang Jehova. Nagtumong sa lintunganayng hinungdan sa ilang problema, gipangutana ni Elias ang katawhan: “Hangtod kanus-a ba nga kamo magakiangkiang sa duha ka lainlaing hunahuna?” Dayon, sa mas tin-awng mga pulong, iyang gibutang ang isyu sa ilang atubangan: “Kon si Jehova mao ang matuod nga Diyos, sumunod kamo kaniya; apan kon si Baal man, sumunod kamo kaniya.” Aron makadesisyon ang maduhaduhaong mga Israelinhon sa paghatag ug bug-os nga pagkamahinalaron kang Jehova, misugyot si Elias ug pagsulay kon kinsa gayoy tinuod nga Diyos. Duha ka baka ang giihaw aron ihalad, ang usa alang kang Jehova ug ang ikaduha alang kang Baal. Ang matuod nga Diyos mag-ut-ot sa iyang halad pinaagig kalayo. Giandam na sa mga manalagna ni Baal ang ilang halad, ug unya sa daghang oras sila nagsigeg tawag: “Oh Baal, tubaga kami!” Sa dihang giyagayagaan sila ni Elias, ilang gisamaran ang ilang kaugalingon hangtod mibanaw ang dugo, ug sila misinggit sa makusog. Apan walay mitubag.—1 Hari 18:21, 26-29.
7 Karon turno na ni Elias. Una, iyang giayo ang halaran ni Jehova ug gibutang ang gihiwahiwa nga toreyong baka diha niana. Dayon siya nagsugo nga ang halad buboan ug upat ka tadyaw nga tubig. Gihimo kinig katulo hangtod nga ang kanal palibot sa halaran napunog tubig. Dayon si Elias miampo: “Oh Jehova, ang Diyos ni Abraham, Isaac ug Israel, karong adlawa himoang mahibaloan nga ikaw Diyos sa Israel ug ako imong alagad ug maoy pinaagi sa imong pulong nga akong gibuhat kining tanang butanga. Tubaga ako, Oh Jehova, tubaga ako, aron nga kining katawhan makaila nga ikaw, Jehova, mao ang matuod nga Diyos ug ikaw nagpabalik sa ilang kasingkasing.”—1 Hari 18:30-37.
8. Sa unsang paagi misanong ang Diyos sa pag-ampo ni Elias, ug unsay gihimo sa manalagna?
8 Ang matuod nga Diyos misanong pinaagi sa pag-ut-ot sa halad ug sa halaran pinaagig kalayo gikan sa langit. Giut-ot pa gani sa kalayo ang tubig diha sa kanal palibot sa halaran! Hunahunaa lang ang epekto ngadto sa mga Israelinhon. “Sila dihadiha miyukbo ug miingon: ‘Si Jehova mao ang matuod nga Diyos! Si Jehova mao ang matuod nga Diyos!’” Unya si Elias milihok dayon ug gisugo ang mga Israelinhon: “Dakpa ang mga manalagna ni Baal! Ayaw tugoting makaikyas ang usa kanila!” Ang tanang 450 ka manalagna ni Baal gipamatay sa tiilan sa Bukid sa Carmelo.—1 Hari 18:38-40.
9. Sa unsang paagi ang matuod nga mga magsisimba padayong ginasulayan?
9 Sa mao ra gihapong dili-mahikalimtan nga adlaw, si Jehova nagpaulan sa yuta sa unang higayon sulod sa tulo ka tuig ug tunga! (Santiago 5:17, 18) Mahanduraw mo gayod ang tanang giestoryahan sa mga Israelinhon samtang sila namauli; gibayaw ni Jehova ang iyang Pagkadiyos. Apan, ang mga magsisimba ni Baal wala mosurender. Gipadayon ni Jezebel ang iyang kampanya sa paglutos sa mga alagad ni Jehova. (1 Hari 19:1, 2; 21:11-16) Tungod niana, ang integridad sa katawhan sa Diyos nasulayan na usab. Sila ba bug-os nga magmahinalaron kang Jehova sa dihang moabot na ang iyang adlaw sa paghukom batok sa mga magsisimba ni Baal?
Lihok Dayon Karon
10. (a) Karong mga adlawa, unsay ginahimo sa dinihogang mga Kristohanon? (b) Unsay kahulogan sa pagtuman sa sugo nga makaplagan diha sa Pinadayag 18:4?
10 Karong mga adlawa, ang dinihogang mga Kristohanon nagbuhat sa buluhaton nga sama sa gibuhat ni Elias. Sa binaba ug sa pinatik nga mga basahon, ilang gipasidan-an ang tanang kanasoran, membro man sa Kakristiyanohan o dili, bahin sa kapeligrohan sa bakak nga relihiyon. Tungod niana, milyonmilyon ang milihok pinaagi sa pagbiya sa bakak nga relihiyon. Ilang gipahinungod ang ilang kinabuhi ngadto kang Jehova ug nahimong bawtismadong mga tinun-an ni Jesu-Kristo. Oo, kinahanglan nilang patalinghogan ang dinaliang pag-awhag sa Diyos bahin sa bakak nga relihiyon: “Gumula kamo kaniya, katawhan ko, kon dili kamo buot makaambit sa iyang mga sala, ug kon dili kamo buot makadawat ug bahin sa iyang mga hampak.”—Pinadayag 18:4.
11. Unsay gikinahanglan aron mauyonan ni Jehova?
11 Minilyong uban pa, bisan pag nadani sa binase-sa-Bibliyang mensahe nga gisangyaw sa mga Saksi ni Jehova, ang wala gihapon makadesisyon kon unsay angay nilang buhaton. Ang pipila motambong usahay sa Kristohanong mga tigom, sama nianang pagsaulog sa Panihapon sa Ginoo o sa pipila ka bahin panahon sa distritong kombensiyon. Giawhag namo ang maong mga tawo sa pagpamalandong pag-ayo sa mga pulong ni Elias: “Hangtod kanus-a nga kamo magduhaduha?” (1 Hari 18:21, New English Bible) Imbes maglangaylangay, sila kinahanglang molihok na karon ug maningkamot gayod nga mahimong dedikado, bawtismado nga mga magsisimba ni Jehova. Ang ilang paglaom sa kinabuhing walay kataposan nameligro!—2 Tesalonica 1:6-9.
12. Ngadto sa unsang peligrosong kahimtang nga nahitumpawak ang pipila ka bawtismadong mga Kristohanon, ug unsay angay nilang buhaton?
12 Ikasubo, ang pipila ka bawtismadong mga Kristohanon nahimong di-regular o di-aktibo sa ilang pagsimba. (Hebreohanon 10:23-25; 13:15, 16) Ang pipila nawad-ag kasibot tungod sa kahadlok nga lutoson, sa mga kabalaka bahin sa panginabuhi, sa mga paningkamot nga madato, o sa pagpangagpas ug mahakogong kalipayan. Si Jesus nagpasidaan nga kining mga butanga makapandol, makatuok, ug makalit-ag sa pipila sa iyang mga sumusunod. (Mateo 10:28-33; 13:20-22; Lucas 12:22-31; 21:34-36) Imbes ‘magkiangkiang sa duha ka opinyon,’ ingnon ta, sila kinahanglang “magmasiboton ug maghinulsol” pinaagi sa paglihok aron tumanon ang ilang dedikasyon ngadto sa Diyos.—Pinadayag 3:15-19.
Kalit nga Kataposan sa Bakak nga Relihiyon
13. Hubita ang kahimtang sa Israel sa dihang si Jehu gidihogan ingong hari.
13 Ang rason kon nganong dinalian nga ang mga tawo molihok na karon, atong masabot sa nahitabo sa Israel mga 18 ka tuig human mahusay ang isyu bahin sa Pagkadiyos didto sa Bukid sa Carmelo. Ang adlaw sa paghukom ni Jehova batok sa pagsimba kang Baal kalit nga miabot ug wala damha panahon sa ministeryo ni Eliseo, ang mipuli kang Elias isip manalagna. Ang anak nga lalaki ni Haring Ahab nga si Jehoram maoy nagmando sa Israel, ug si Jezebel buhi pa ingong inahan nga rayna. Sa hilom nga paagi, gipadala ni Eliseo ang iyang sulugoon aron sa pagdihog sa pangulo sa kasundalohan sa Israel nga si Jehu ingong bag-ong hari. Niadtong higayona, si Jehu atua sa silangang bahin sa Jordan sa Ramot-gilead, nga nangulo sa pagpakiggubat sa mga kaaway sa Israel. Si Haring Jehoram atua sa Jezreel sa walog nga duol sa patag sa Megido, nga nagpaalim sa iyang samad sa pagpakiggubat.—2 Hari 8:29–9:4.
14, 15. Unsang sugo ang nadawat ni Jehu, ug sa unsang paagi siya misanong?
14 Kini ang gisugo ni Jehova nga himoon ni Jehu: “Pagahampakon mo ang balay ni Ahab nga imong ginoo, ug panimaslan ko ang dugo sa akong mga alagad nga mga manalagna ug ang dugo sa tanang alagad ni Jehova sa kamot ni Jezebel. Ug ang tibuok balay ni Ahab pagalaglagon; . . . si Jezebel kan-on sa mga iro didto sa luna sa yuta sa Jezreel, ug walay maglubong kaniya.”—2 Hari 9:7-10.
15 Si Jehu milihok dayon. Nga walay langan, siya misakay sa iyang karo ug kusog nga mipadagan paingon sa Jezreel. Ang usa ka tigbantay sa Jezreel nakaila nga si Jehu kadtong kusog nga nagpadagan ug iyang gitaho kini kang Haring Jehoram, nga niana si Jehoram misakay sa iyang karo ug mitagbo sa iyang pangulo sa kasundalohan. Sa dihang nagkatagbo sila, si Jehoram nangutana: “Aduna bay pakigdait, Jehu?” Si Jehu mitubag: “Aduna bay pakigdait samtang anaa ang mga pakighilawas ni Jezebel nga imong inahan ug ang iyang daghang pamarang?” Dayon, sa wala pa makakalagiw si Haring Jehoram, gikuha ni Jehu ang iyang pana ug gipatay si Jehoram pinaagi sa pana nga mitaop sa iyang kasingkasing.—2 Hari 9:20-24.
16. (a) Unsang kahimtang ang kalit nga giatubang sa mga opisyal sa palasyo ni Jezebel? (b) Sa unsang paagi natuman ang pulong ni Jehova bahin kang Jezebel?
16 Si Jehu wala mag-usik ug panahon, mipaingon dayon siya sa siyudad sakay sa iyang karo. Nagtambo sa bentana, ang punog mek-ap nga si Jezebel mitimbaya kang Jehu uban sa mahagitong paghulga. Wala manumbaling kaniya, si Jehu nangutana: “Kinsay dapig kanako? Kinsa?” Ang mga sulugoon ni Jezebel kinahanglang molihok dayon. Duha o tulo ka opisyal sa palasyo ang mitambo sa bentana. Dihadiha, gisulayan ang ilang pagkamaunongon. “Ihulog siya!” mimando si Jehu. Gihulog sa mga opisyal si Jezebel ngadto sa dalan sa ubos, diin siya gitamaktamakan sa mga kabayo ni Jehu ug giligsan sa iyang karo. Busa ang nagpasiugda sa pagsimba kang Baal sa Israel midangat sa iyang kataposan. Sa wala pa siya ikalubong, gikaon sa mga iro ang iyang mga unod, sumala sa gitagna.—2 Hari 9:30-37.
17. Ang paghukom sa Diyos kang Jezebel angayng magpalig-on sa atong pagtuo maylabot sa unsang umaabot nga hitabo?
17 Ang susamang makapakurat nga kataposan mahitabo sa simbolikong pampam nga ginganlag “Dakong Babilonya.” Ang maong pampam naghawas sa bakak nga mga relihiyon sa kalibotan ni Satanas, nga nagsugod sa karaang siyudad sa Babilonya. Human malaglag ang bakak nga relihiyon, iliso ni Jehova nga Diyos ang iyang pagtagad ngadto sa tanang tawo nga naglangkob sa sekular nga mga bahin sa kalibotan ni Satanas. Kini usab pagalaglagon, nga mag-andam sa dalan alang sa matarong nga bag-ong kalibotan.—Pinadayag 17:3-6; 19:19-21; 21:1-4.
18. Human sa kamatayon ni Jezebel, unsay nahitabo sa mga magsisimba ni Baal sa Israel?
18 Human sa kamatayon ni Jezebel, si Haring Jehu wala mag-usik ug panahon sa pagpamatay sa tanang kaliwat ni Ahab ug sa iyang pangunang mga tigpaluyo. (2 Hari 10:11) Apan daghan pang magsisimba ni Baal ang nagpabilin diha sa yuta. Mahitungod niini, si Jehu milihok dayon sa pagpakita nga siya ‘wala motugot nga may kaindig si Jehova.’ (2 Hari 10:16) Nagpakaaron-ingnong magsisimba ni Baal, si Jehu nag-organisar ug dakong selebrasyon didto sa templo ni Baal nga gitukod ni Ahab sa Samaria. Ang tanang magsisimba ni Baal sa Israel nangadto sa maong selebrasyon. Kay natanggong sa sulod sa templo, gipamatay sila sa mga tawo ni Jehu. Gitapos sa Bibliya ang maong asoy pinaagi sa mga pulong: “Busa gilaglag ni Jehu si Baal gikan sa Israel.”—2 Hari 10:18-28.
19. Unsang kahibulongang kaugmaon ang nagpaabot sa “dakong panon” sa maunongong mga magsisimba ni Jehova?
19 Ang pagsimba kang Baal nahanaw sa Israel. Segurado usab nga kining bakak nga mga relihiyon sa kalibotan matapos sa kalit ug makapakurat nga paagi. Kansang kiliran ikaw modapig panahon sa dakong adlaw sa paghukom? Lihok dayon karon, ug ikaw makapribilehiyo nga mahilakip sa “dakong panon” sa mga tawong makalabang-buhi sa “dakong kasakitan.” Unya ikaw malipay nga mahinumdom sa nangagi, ug imong dayegon ang Diyos tungod sa iyang pagpahamtang sa paghukom sa “dakong bigaon nga mao ang nakapadunot sa yuta pinaagi sa iyang pagpakighilawas.” Nahiusa uban sa ubang matuod nga mga magsisimba, ikaw mouyon sa makapalipayng mga pulong nga giawit sa langitnong mga mag-aawit: “Dayega ninyo si Jah, tungod kay si Jehova nga atong Diyos, ang Labing Gamhanan, nagsugod na sa pagmando ingong hari.”—Pinadayag 7:9, 10, 14; 19:1, 2, 6.
Mga Pangutana nga Palandongon
• Sa unsang paagi ang karaang Israel nahimong sad-an sa pagsimba kang Baal?
• Unsang dakong apostasya ang gitagna sa Bibliya, ug sa unsang paagi natuman kanang tagnaa?
• Sa unsang paagi giwagtang ni Jehu ang pagsimba kang Baal?
• Unsay kinahanglan natong buhaton aron maluwas sa adlaw sa paghukom sa Diyos?
[Mapa sa panid 25]
(Alang sa aktuwal nga pagkahan-ay, tan-awa ang publikasyon)
Socoh
Apek
Helkat
Jokneam
Megido
Taanak
Dotan
SAMARIA
En-dor
Sunem
Opra
Jezreel
Ibleam (Gat-rimon)
Tirza
Bet-semes
Bet-sean (Bet-san)
Jabes-gilead?
Abel-mehola
Balay ni Arbel
Ramot-gilead
Kabukiran
Bkd. Carmelo
Bkd. Tabor
More
Bkd. Gilboa
[Kadagatan]
Dagat Mediteranyo
Dagat sa Galilea
[Suba]
Suba sa Jordan
[Tubod ug atabay]
Atabay ni Harod
[Credit Line]
Based on maps copyrighted by Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. and Survey of Israel
[Mga hulagway sa panid 26]
Ang regular nga pagpakigbahin sa pagsangyaw sa Gingharian ug pagtambong sa Kristohanong mga tigom maoy hinungdanong bahin sa matuod nga pagsimba
[Hulagway sa panid 28, 29]
Sama kang Jehu, ang tanang buot maluwas sa adlaw ni Jehova kinahanglang molihok dayon