DINIHOGAN, PAGDIHOG
Ang Bibliya sagad nga naggamit sa Hebreohanong pulong nga sukh ug sa Gregong pulong nga a·leiʹpho alang sa ordinaryong paghiso, o paghaplas ug lana. (Dan 10:3; Ru 3:3; Ju 11:2) Apan alang sa espesyal nga pagdihog ug lana, kini sagad nga naggamit sa Hebreohanong pulong nga ma·shachʹ, nga niini naggikan ang pulong nga ma·shiʹach (Mesiyas), ug ang Gregong pulong nga khriʹo, nga niini naggikan ang khri·stosʹ (Kristo). (Ex 30:30; Lev 4:5, ftn sa Rbi8; Luc 4:18; Buh 4:26) Kini nga kalainan gihuptan kanunay diha sa Hebreohanon ug sa Grego. Ang ubang mga bersiyon sa Bibliya wala maghupot niining tin-awng kalainan apan naghubad niining tanan nga mga pulong pinaagi sa usa lamang ka termino nga “dihog.”
Paghaplas o Paghiso ug Lana. Sa kayutaan sa Tungang Sidlakan, naandan ang paghaplas ug lana diha sa lawas, ug lakip sa ubang mga butang, naprotektahan niini ang nadayag nga mga bahin sa lawas gikan sa naglagiting nga silaw sa adlaw. Ang lana motabang usab aron ang panit magpabiling lumoy. Ang lana sa olibo maoy gigamit sa kadaghanan, ug sagad nga kini dugangan ug pahumot. Naandang batasan ang paghaplas ug lana human maligo. (Ru 3:3; 2Sa 12:20) Si Ester gimasahe sulod sa unom ka bulan ginamit ang lana sa mira ug sa laing unom ka bulan ginamit ang lana sa balsamo sa wala pa siya ipresentar ngadto kang Haring Ahasuero. (Est 2:12) Ang lana ihaplas usab sa lawas agig pag-andam sa usa ka tawo alang sa paglubong.—Mar 14:8; Luc 23:56.
Sa dihang gipadala ni Jesus ang 12 ka apostoles nga tinagurha, ilang gihaplasan ug lana ang daghan nga ilang giayo. Ang pagkaayo sa balatian maoy dili tungod sa lana mismo, kondili tungod sa milagrosong pag-obra sa balaang espiritu sa Diyos. Ang lana, sanglit makaayo ug makapahupay, maoy simbolo sa pagkaayo ug kahupayan.—Mar 6:13; Luc 9:1; itandi ang Luc 10:34.
Ang paghiso ug lana sa ulo maoy ilhanan sa pag-uyon. (Sal 23:5) Ang mga pangulo sa Epraim mihimog paborableng aksiyon ngadto sa binihag nga mga sundalong Judeanhon pinaagi sa paghiso kanila ug sa pagpabalik kanila ngadto sa Jerico, ingon sa gitambag sa manalagnang si Oded. (2Cr 28:15) Si Jehova naghisgot nga wala nay makuhang lana nga ihaplas ingong ilhanan sa iyang kasuko. (Deu 28:40) Ang dili paghaplas ug lana diha sa lawas giisip nga usa ka ilhanan sa pagbangotan. (2Sa 14:2; Dan 10:2, 3) Ang paghiso ug lana sa ulo sa usa ka dinapit giisip nga usa ka buhat sa pagkamaabiabihon ug pagkamatinahoron, ingon sa gipakita sa mga pulong ni Jesus bahin sa usa ka babaye nga naghaplas sa iyang mga tiil ug pinahumotan nga lana.—Luc 7:38, 46.
Giingnan ni Jesus ang iyang mga tinun-an nga manghiso sa ilang mga ulo ug manghilam-os sa ilang mga nawong sa dihang magpuasa aron sila normal nga tan-awon, nga dili magpakaaron-ingnon nga balaan ug maghikaw-sa-kaugalingon maingon sa gihimo sa salingkapaw nga Hudiyong relihiyosong mga pangulo aron dayegon sa uban.—Mat 6:16, 17.
Gihisgotan ni Santiago ang espirituwal nga ‘paghaplas ug lana’ sa ngalan ni Jehova alang sa mga masakiton sa espirituwal ingong ang nahiangay nga paagi alang sa usa nga nanginahanglan ug espirituwal nga tabang. Dayag nga siya nagtumong bahin sa espirituwal nga sakit sa dihang siya miingon niining mga pulonga: “Magpatawag siyag mga ansiyano sa kongregasyon,” dili mga doktor, ug, “kon siya nakasala, siya pagapasayloon.” (San 5:13-16) Si Jesus mihimog espirituwal nga pagpadapat niini nga batasan sa dihang giingnan niya ang kongregasyon sa Laodicea nga “mopalit gikan kanako ug . . . banyos-sa-mata nga ihidhid sa imong mga mata aron ikaw makakita.”—Pin 3:18.
Pagdihog. Sa dihang ang usa ka tawo dihogan ug lana, ang lana ibubo sa iyang ulo ug pasagdang modaligdig sa iyang bungot ug sa kuwelyo sa iyang mga besti. (Sal 133:2) Sa kapanahonan sa kasaysayan sa Bibliya, ang mga Hebreohanon ug ang pipila ka dili-Hebreohanon nagdihog sa mga magmamando sa seremonyal nga paagi. Kini ang nagpamatuod sa ilang opisyal nga pagkatudlo sa katungdanan. (Huk 9:8, 15; 1Sa 9:16; 2Sa 19:10) Gidihogan ni Samuel si Saul ingong hari human ipaila sa Diyos nga si Saul mao ang iyang gipili. (1Sa 10:1) Si David gidihogan ingong hari sa tulo ka nagkalainlaing mga okasyon: kausa ni Samuel, unya sa mga tawo sa Juda, ug sa kataposan sa tanang tribo. (1Sa 16:13; 2Sa 2:4; 5:3) Gidihogan si Aaron human siya itudlo sa katungdanan ingong hataas nga saserdote. (Lev 8:12) Human niana, giwisikan ug igdidihog nga lana uban sa dugo sa mga halad ang mga besti ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalaki, apan si Aaron lamang ang gibuboan ug lana diha sa iyang ulo.—Lev 8:30.
Ang mga butang nga gipahinungod ingong sagrado gidihogan usab. Gikuha ni Jacob ang bato nga iyang giunlanan sa dihang siya nakadawat ug inspiradong damgo, gipahimutang kini ingong usa ka haligi, ug gidihogan kini, sa ingon naghimog timaan nga sagrado ang maong dapit; ug iyang gitawag ang maong dapit nga Bethel, nga nagkahulogang “Balay sa Diyos.” (Gen 28:18, 19) Wala madugay sa ulahi giila ni Jehova nga kining batoha gidihogan. (Gen 31:13) Didto sa kamingawan sa Sinai, ubos sa sugo ni Jehova gidihogan ni Moises ang tabernakulo ug ang mga kasangkapan niini, nga nagpakitang kini maoy gipahinungod, balaan nga mga butang.—Ex 30:26-28.
Dihay mga higayon nga ang usa ka tawo giisip nga dinihogan tungod kay siya gitudlo sa Diyos, bisan tuod wala buboi ug lana ang iyang ulo. Kini nga prinsipyo gipasundayag sa dihang gisugo ni Jehova si Elias nga dihogan si Hazael ingong hari sa Sirya, si Jehu ingong hari sa Israel, ug si Eliseo ingong manalagna puli kaniya. (1Ha 19:15, 16) Dayon ang rekord sa Kasulatan nagpakita nga ang usa sa mga anak nga lalaki sa mga manalagna nga kauban ni Eliseo nagdihog kang Jehu pinaagig literal nga lana, aron mahimong hari sa Israel. (2Ha 9:1-6) Apan walay rekord nga dihay nagdihog ug lana kang Hazael o kang Eliseo. Si Moises gitawag nga Kristo, o Dinihogan, bisan tuod wala dihogi ug lana, tungod kay si Moises gitudlo ni Jehova ingong iyang manalagna ug hawas, ang pangulo ug tigpagawas sa Israel. (Heb 11:24-26) Ang laing pananglitan mao ang Persianhong hari nga si Ciro, kinsa gitagna ni Isaias nga gamiton ni Jehova ingong Iyang dinihogan. (Isa 45:1) Si Ciro wala sa aktuwal dihogi ug lana sa usa sa mga hawas ni Jehova, apan tungod kay siya gitudlo ni Jehova nga mobuhat sa usa ka tinong buluhaton, siya ikaingon nga dinihogan.
Diha sa Balaod nga gihatag ni Jehova kang Moises, iyang gilatid kon unsay himoong igdidihog nga lana. Espesyal ang mga sangkap niini gikan sa piniling mga sambog—mira, humot nga kaningag, humot nga calamo, casia, ug lana sa olibo. (Ex 30:22-25) Kamatayon ang silot alang kang bisan kinsa nga maghimo niini nga sinakot ug gamiton alang sa bisan unsang ordinaryo o dili-awtorisadong katuyoan. (Ex 30:31-33) Kini mahulagwayong nagpasundayag sa kahinungdanon ug pagkasagrado sa pagkatudlo sa katungdanan nga gipamatud-an pinaagi sa pagdihog ug sagradong lana.
Sa pagtuman sa daghang tagna diha sa Hebreohanong Kasulatan, gipamatud-an ni Jesus nga Nasaretnon nga siya mao ang Dinihogan ni Jehova ug tukma nga tawgong Mesiyas, o Kristo, mga titulong nagbaton niini nga kahulogan. (Mat 1:16; Heb 1:8, 9) Imbes nga dihogan ug literal nga lana, siya gidihogan ug espiritu ni Jehova. (Mat 3:16) Pinaagi niini gitudlo siya ni Jehova ingong Hari, Manalagna, ug Hataas nga Saserdote, ug sa ingon gitawag siya nga Dinihogan ni Jehova. (Sal 2:2; Buh 3:20-26; 4:26, 27; Heb 5:5, 6) Sa iyang pinuy-anang lungsod sa Nasaret, giila ni Jesus kini nga pagdihog sa dihang iyang gipadapat sa iyang kaugalingon ang tagna sa Isaias 61:1, diin makita ang mga pulong: “Si Jehova nagdihog kanako.” (Luc 4:18) Diha sa Kasulatan si Jesu-Kristo lamang ang gidihogan alang sa tanang tulo ka katungdanan: manalagna, hataas nga saserdote, ug hari. Si Jesus gidihogan sa “lana sa kasadya labaw kay sa [iyang] mga kauban” (ang ubang mga hari sa linya ni David). Kini tungod kay siya gidihogan ni Jehova mismo, dili pinaagig lana kondili pinaagig balaang espiritu, dili alang sa yutan-ong pagkahari kondili alang sa langitnong pagkahari uban sa katungdanan ingong langitnong Hataas nga Saserdote.—Heb 1:9; Sal 45:7.
Sama kang Jesus, ang mga sumusunod sa iyang lakang nga inanak sa espiritu ug dinihogan sa balaang espiritu mahimong tawgong mga dinihogan. (2Co 1:21) Sama kang Aaron nga direktang gidihogan ingong pangulo sa mga saserdote, apan ang iyang indibiduwal nga mga anak nga lalaki wala buboi ug lana diha sa ilang mga ulo, si Jesus usab direktang gidihogan ni Jehova, ug ang iyang kongregasyon sa espirituwal nga mga igsoon gidihogan ingong grupo sa mga tawo pinaagi kang Jesu-Kristo. (Buh 2:1-4, 32, 33) Busa sila gitudlo sa Diyos nga mahimong mga hari ug mga saserdote kauban ni Jesu-Kristo didto sa mga langit. (2Co 5:5; Efe 1:13, 14; 1Pe 1:3, 4; Pin 20:6) Gipakita ni apostol Juan nga ang pagdihog pinaagi sa balaang espiritu nga nadawat sa mga Kristohanon nagtudlo kanila. (1Ju 2:27) Kini nagsugo ug nagkuwalipikar kanila alang sa ilang Kristohanong ministeryo sa bag-ong pakigsaad.—2Co 3:5, 6.
Si Jehova adunay dakong gugma ug kabalaka sa iyang mga dinihogan ug mainampingong nagbantay kanila. (1Cr 16:22; Sal 2:2, 5; 20:6; 105:15; Luc 18:7) Giila ni David nga ang Diyos mao ang nagpili ug nagtudlo sa Iyang mga dinihogan ug nga ang Diyos mao ang maghukom kanila. Ang usa ka tawo nga mobakyaw sa iyang kamot aron himoan ug kadaot ang mga dinihogan ni Jehova o si bisan kinsa nga iyang gitudlo makaagom sa kapungot ni Jehova.—1Sa 24:6; 26:11, 23; tan-awa ang KRISTO; PAGPAHILUNA-SA-KATUNGDANAN; HARI (Mga hawas nga gitudlo sa Diyos); MESIYAS.