Pagsulbad sa Misteryo sa mga Magkakabayo
KINSAY makasulbad sa misteryo sa mga magkakabayo sa Apokalipsis? Sa Bibliya, sa Daniel 2:47, si Jehova nga Diyos gitawag “Tigpadayag sa mga tinago.” Sanglit siya mao ang nagdasig sa Bibliya, apil ang panan-awon sa mga magkakabayo, siya makatagana sa mga tubag nga atong gikinahanglan. Busa, pinaagi sa pagsusi sa iyang gipadayag nga Pulong alang sa impormasyon, kita makabadbad sa kahulogan sa buloknong mga kabayo ug mga magkakabayo niini.—Amos 3:7; 2 Timoteo 3:16; 2 Pedro 1:21.
Ang unang tulo ka bersikulo sa Pinadayag, o Apokalipsis, nagahatag sa yawi sa pagtabang pagsulbad sa misteryo. Kini nagapakitang kining sunodsunod nga panan-awon may kalabotan sa umaabot nga mga hitabo, nga mao, sa umaabot nga tuig 96 K.P. dihang nakita ni apostol Juan kining mga butanga ug gisulat kini. Kini nahiuyon sa iyang pahayag sa Pinadayag 1:10 nga ang mga butang nakita sa maong mga panan-awon mahitabo lamang inigsugod sa “adlaw sa Ginoo.”—Itandi ang 1 Corinto 1:8; 5:5.
Uban niini sa hunahuna, atong susihon ang mga kabayo ug mga magkakabayo niini. Sa sinugdan, hinungdanong atong mabatonan ang hustong pagsabot sa maputing kabayo ug ang magkakabayo niini. Unya ang kahulogan sa ubang mga magkakabayo mobagay ra niana.
Gisusi ang mga Hubad
Sa nag-unang artikulo, napahayag nga ang usa ka hubad sa maputi nga kabayo ug sa nagkabayo niini mao nga sila naghawas kaha sa ‘kadaogan sa ebanghelyo o sa imperyalismo.’ Apan ang kalibotan wala makabig ngadto sa ebanghelyo (maayong balita) mahitungod kang Kristo ug sa mga katuyoan sa Diyos labot kaniya. Ug, segurado, ang imperyalismo wala magkabayo sa kadaogan. Hinunoa, kini nagkabungkag, natipaktipak, niining sigloha.
Unsa na man ang hubad nga ang maputi nga kabayo nagahawas sa kadaogan sa ebanghelyo ug sa kaputli sa pagtuo sa unang siglo? Kini wala manumbaling sa kamatuorang ang panan-awon maoy bahin sa mga butang mahitabo sa umaabot. Ug sanglit gisulat ni Juan ang panan-awon ingong binilanggo sa isla sa Patmos sa tuig 96 sa atong Komung Panahon, kini dili mahimong nagahawas sa bisan unsang butang may labot sa unang siglo.
Ang laing katin-awan mao nga ang maputi nga kabayo nagapailaila sa kawsa inay sa pagkatawo ni Kristo ug nga ang iyang Gingharian ‘anaa sa sulod’ nato, nga mao, anaa sa atong mga kasingkasing. Apan ang kawsa ni Jesu-Kristo ug sa Kristiyanidad wala magsugod sa usa ka panahong palaaboton sa pagsulat sa Pinadayag. Hinunoa, ang maong kawsa dayag na kaayo taliwala sa unang-siglong mga Kristohanon una pa mosulat si Juan.
Gawas pa, sa miingon si Jesus nga “ang gingharian sa Diyos anaa sa sulod ninyo,” siya nakigsulti ngadto sa salingkapaw nga relihiyosong mga Pariseo ingong tubag sa usa ka pangutanang ilang gipatungha. Si Jesus wala makigsulti ngadto sa matinuohon niyang mga sumusunod ug magsulti kanilang ang Gingharian maoy butang ‘anaa sa sulod nila’ sa diwa nga anaa sa ilang mga kasingkasing. Hinuon, siya nagsulti ngadto sa walay-pagtuo nga mga Pariseo nga siya, si Jesus, ingong hawas sa umaabot nga Gingharian sa Diyos, presente sa ilang taliwala niadtong higayona.—Lucas 17:21; tan-awa usab ang The Jerusalem Bible ug The New English Bible.
Unsa na man ang ideya nga ang nagkabayo sa maputi nga kabayo mao ang Antikristo? Sa bisan diin ang Bibliya wala mag-ingong ang Antikristo mohimo nianang mga pagpangdaot nga ikaingong siya “migula sa pagpanaog ug sa paghuman sa iyang pagpanaog,” sama sa giingon mahitungod sa nagkabayo sa maputi nga kabayo. (Pinadayag 6:2) Matin-aw nga si bisan kinsa ang nagsakay sa maputi nga kabayo mogula nga bug-os magapanaog. Dili mapakyas ang iyang pagpanaog. Ang tanan niyang kaaway mangalaglag.
Mga Ilhanan sa Bibliya Motabang sa Pagpaila
Ang dili-masayop nga ilhanan sa nagkabayo sa maputi nga kabayo gihatag sa “Tigpadayag sa mga tinago” sa kaulahian diha sa samang serye sa mga panan-awon. Sa Pinadayag 19:11-16, ang maputi nga kabayo makita na usab, nga sa maong panahon may tin-awng ilhanan sa nagkabayo.
Ang kamatuorang ang maputi nga kabayo kaduhang makita niining matagnaong mga panan-awon nagapailang kini sama rang kabayo ug gihulagway ang nagkadaiyang mga katungdanan o kalihokan sa nagkabayo. Sa ulahing talan-awon, ang nagkabayo ginganlan. Siya gitawag “Matinumanon ug Matuod,” “Ang Pulong sa Diyos,” ug “Hari sa mga hari ug Ginoo sa mga ginoo.”
Ang maong mga ngalan nagatino sa ilhanan sa nagkabayo sa maputi nga kabayo. Kini walay lain kondili ang Ginoong Jesu-Kristo mismo! (Itandi ang Pinadayag 17:14.) Apan sa unsang panahon sa iyang kinabuhi? Kinahanglang kini sa usa ka panahon pagkatapos sa unang siglo, sa gihatag ang panan-awon sa Pinadayag. Matikdi, usab, nga karon ang usa ka harianong purongpurong gihatag kaniya. Busa sa umaabot nga panahon si Jesu-Kristo mosugod sa espesyal nga papel ingong Hari, o Magmamando. Ug nianang katungdanana, siya gihulagway usab ingong usa ka manggugubat nga nasangkapan sa pana, sa pagsakay “nga magapanaog ug sa paghuman sa iyang pagpanaog.”
Nagpadayag usab nga kini kinahanglang umaabot pa mao kining kamatuorana: Sa panahon sa apokaliptikong panan-awon, kapin sa 60 anyos ang milabay na sukad natapos ni Jesus ang yutan-on niyang kinabuhi, nabanhaw gikan sa mga patay, ug nakakayab ngadto sa langit. Sa mibalik siya ngadto sa langit, si Jesus gipahulat sa tuong kamot sa Diyos hangtod nianang umaabot nga panahon dihang ang iyang mga kaaway pagahimoong “tumbanan sa iyang mga tiil.”—Hebreohanon 10:12, 13.
Misugod ang Pagsakay
Busa ang pagsakay sa maputi nga kabayo mosugod sa umaabot nga panahon dihang si Jesu-Kristo maentrono ingong langitnong Hari sa Gingharian sa Diyos. Sa maong panahon ang Diyos magsugo kaniya uban ang mando: “Pagmando taliwala sa imong mga kaaway.” (Salmo 110:2) Apan kanus-a ba kini mahitabo?
Ang pagpurongpurong kang Jesu-Kristo ingong langitnong Hari gibatbat sa Salmo 45:3-7. Unya sa Hebreohanon 1:8, 9 si apostol Pablo mikutlo gikan niining salmoha ug mipadapat sa mga bersikulo 6 ug 7 ngadto sa Anak sa Diyos, si Jesu-Kristo. Ang detalyadong impormasyon ug Kasulatanhong mga pamatuod nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova nagapakita nga ang pagpurongpurong kang Jesu-Kristo sa langit nahitabo sa pagkatapos sa Hentil nga mga Panahon, “ang tinudlong mga panahon sa mga nasod,” sa tuig 1914 K.P.—Lucas 21:24.a
Busa, ang hubad nga magbutang sa pagsakay sa mga magkakabayo nga mas sayo kay sa tuig 1914 dili mahimong husto. Gawas pa, sanglit ang nagkabayo sa maputi nga kabayo mao ang nag-una, ang nagsunod nga ubang mga kabayo ug mga nagkabayo maghawas sa mga hitabo nga mahitabong dungan, o pagkatapos sa pagsugod sa iyang pagsakay. Busa, ang pagsakay niining upat ka magkakabayo kinahanglang mahitabo sukad ug pagkatapos sa sinugdanan sa “panahon sa kataposan” sa 1914. Maoy sukad niadto nga ang “kataposang mga adlaw” nakitang dayag.—Daniel 12:4; 2 Timoteo 3:1-5, 13.
Ang Ubang mga Kabayo ug mga Magkakabayo
Ang ikaduhang kabayo “mapula kaayo,” o “bulok nga kalayonhon.” (Pinadayag 6:3, 4, An American Translation) Ang nagkabayo niini gitugotan “sa pagwagtang sa pakigdait sa yuta aron sila magpinatyanay sa usag usa.” Siya gihatagan sa “usa ka dakong espada.” Kini natuman dihang sa 1914 miulbo ang kinagrabehang gubat sa tibuok tawhanong kasaysayan, ang unang tibuok-yutang gubat. Niadtong panahona kadto gitawag Ang Dakong Gubat. Mga 21 ka tuig sa ulahi misugod ang Gubat sa Kalibotan II, ug kadto labaw pang malaglagon kay sa Gubat sa Kalibotan I. Sukad niadto kanunay may mga gubat. Tanantanan, sukad 1914, tungod sa mga gubat nahunos ang mga usa ka gatos ka milyong kinabuhi.
Ang ikatulong kabayo maoy maitom, ug ang nagkabayo niini may timbangan nga gikuptan. (Pinadayag 6:5, 6) Ang usa ka tingog nagapanawag nga kinahanglan ang suhol sa tibuok adlaw aron ipalit sa usa lamang ka litro (1.1 L) nga trigo o tulo ka litro sa mas baratong sebada. Kini tukmang nagabatbat sa mga kanihit sa pagkaon nga labaw kaayo kay sukad masukad. Kana natuman sukad 1914. Sukad gayod sa pag-ulbo sa Gubat sa Kalibotan I, misulbong ang mga prisyo sa pagkaon. Minilyon nangamatay sa gutom. Sukad niadto, nagpadayon ang mga kanihit sa pagkaon nga walay hunong. Gibanabana nga karon mga 450 milyong katawhan gigutom sa punto sa pagkagikuraw, ug abot sa usa ka bilyon ang walay igong makaon. Matag karon ug unya ang mangiob nga hulagway gipasiugda sa maong mga gutom ug grabeng kapildihan sa kinabuhi sumala sa gitaho gikan sa Etiopia sa katuigang dili pa dugay.
Mahitungod sa ikaupat nga kabayo, atong mamatikdang kini “luspad,” masakitong tan-awon. Ang ngalan sa nagkabayo maoy “Kamatayon.” (Pinadayag 6:7, 8) Kini tukmang nagasimbolo sa daghan kaayong nangamatay sukad sa 1914 tungod sa dili-kinaiyanhong mga hinungdan, sama sa mga kanihit sa pagkaon ug mga gutom, mga gubat ug kapintasan, mga hampak ug mga sakit. Ang trangkaso Espanyola nga miatake sa tibuok kalibotan sa pagkatapos sa Gubat sa Kalibotan I mipatayg kapin sa 20 milyon. Karon ang sakit sa kasingkasing, kanser, ug daghan pang laing sakit nagapatay nga ahat sa minilyon.
Ang mga hitabong gisimbolohan sa maong mga kabayo ug mga magkakabayo gipahayag usab sa susamang tagna nga gihatag ni Jesus mahitungod sa atong panahon. Siya miingon nga sa “konklusyon sa sistema sa mga butang,” nga maoy atong ginapuy-an karon, aduna unyay tibuok-yutang gubat kay ‘ang nasod motindog batok nasod ug gingharian batok gingharian.’ Siya mitagna sa “pag-usbaw sa pagkamalapason” ug “sa sunodsunod nga dapit mga kamatay ug mga kanihit sa pagkaon.”—Mateo 24:3-12; Lucas 21:10, 11.
May Ikalima Bang Kabayo?
Ang Pinadayag 6:8 mabasa: “Ug nakita ko, ug, tan-awa! usa ka maluspad nga kabayo; ug ang nagkabayo niana may ngalang Kamatayon. Ug ang Hades nagsunod kaniya.” Pinasukad niini, gisugyot sa pipila nga sanglit ang unang upat ka karakter nga gihisgotan nagasakay man sa mga kabayo, dili ba ang ikalima usab magsakay sa usa ka kabayo?
Ang Bibliya wala magsulti niana. Sa Gregong teksto ang pulong alang sa “kabayo” dili makita diha sa Pinadayag 6:8 nga maylabot sa Hades. Busa, ang kadaghanang hubad sa Bibliya wala mag-apil sa pulong “kabayo” maylabot niining ikalimang karakter. Busa igo na ang pagpahayag nga ang Hades, ang Gregong pulong alang sa komung lubnganan sa katawhan, nagsunod sa nag-unang tulo ka kabayo ug mga magkakabayo, nga nagtigom sa tanang biktima niana.
Sa Unsang Paagi Apektado Ka sa Panan-awon?
Ang pagkinabuhi sa panahong kining panan-awon sa pagsakay sa upat ka magkakabayo sa Apokalipsis nagbaton sa dramatikanhong katumanan niini tinong makapaukyab nga kasinatian. Apan panahon usab kini sa dakong kaugdang, nga magkinahanglan sa pagsusi-sa-kaugalingon. Nganong matuod man kini? Tungod kay ang tanang tawo sa yuta apektado niining simbolikong pagsakay. Oo, ikaw ug ang imong mga minahal nalangkit tanan. Sa unsang paagi?
Kining pangutanaha mopatungha sa usa ka seryosong bahin sa ulohan nga pagatubagon sa sunod isyu sa Ang Bantayanang Torre: “Kon sa Unsang Paagi ang Ilang Pagsakay Mag-apektar Kanimo.” Ayaw sayloi ang makaiikag nga tubag.
[Mga footnote]
a Tan-awa ang Ikaw Mabuhing Walay Kataposan sa Paraiso sa Yuta, mga panid 134-141, nga gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Hulagway sa panid 5]
1914—Ang “Hari sa mga hari” misugod sa pagsakay sa iyang maputi nga kabayo
[Hulagway sa panid 7]
Sukad 1914, ang Hades nakaanig makapasubong ani samtang nagsunod sa mga magkakabayo nga mao ang Gubat, Gutom, ug Kamatay