Timbang nga Paglantaw sa Pribasiya
DAGHAN ug nagkalainlain ang mga rason nganong gusto ang mga tawo ug pribasiya. Gusto ang mga batan-on ug pribasiya aron sa paglaban sa ilang pagkinaugalingon. Ang pila gusto nga ang ilang mga pinansiyal nga pagkabutang magpabiling pribado tungod sa kaduhaduhaang mga pakigsabot. Ang mga tawong natukian nga dunay virus sa AIDS nabalaka nga ang mga resulta kinahanglang ipabiling pribado. Ug daghan ang gustog malinaw, pribadong mga palibot nga kapalandongan.
Dihang Kinahanglan ang Pribasiya
Bililhon sa mga tawong nagaatubang ug malisod nga mga kahimtang ang mga yugto sa pag-inusara. Kining mga yugtoa sa pribasiya, sumala kang Yoko, usa ka batan-ong babaye sa Tokyo, Japan, bililhon sa pagtabang kaniya sa pagsagubang. Sa usa ka adlaw, pananglitan, dihang gihatod sa matansero ang iyang order, gidawat kadto sa iyang ugangang babaye ug gilabay ang tibuok manok ngadto sa basurahan, aron lang sa pagdaot kang Yoko. Ang pag-atubang ug mga hitabong sama niini sa tibuok adlaw, miingon si Yoko, nakahimo sa panahong iyang gigugol sa pag-inusara nga bililhon.
Ang pagpalandong sa mga butang dihang mag-inusara makatabang sa tawo sa paghimog hustong desisyon. “Pagkasuko, apan ayaw pagpakasala,” maalamong nagtambag ang Bibliya. “Magsulti ka sa imong kaugalingong kasingkasing, diha sa imong higdaanan, ug maghilom.” (Salmo 4:4) “Sa pagkatinuod,” dugang nga miingon ang salmista sa Bibliya, “sa panahon sa kagabhion ginabadlong ako sa akong mga amimislon.” (Salmo 16:7) Ang iyang “mga amimislon,” o ang iyang kinailadmang mga emosyon, nagabadlong kaniya samtang ginapalandong niya ang mga hitabo.
Si Jesu-Kristo, ang tagmugna sa Kristiyanidad, nagpabilig dako sa pribasiya. Dihang nadawat ang balita nga ang iyang ig-agawng si Juan Bawtista naputlan sa ulo, siya “mipahilit gikan didto sakay sa sakayan ngadto sa mingawng dapit aron mag-inusara.” (Mateo 14:13) Lain pa, sa gabii sa wala pa siya mamatay, migahin siyag panahon sa pag-inusara aron sa pag-ampo. (Mateo 26:36-47) Sa una pa niana, iyang gisugo ang iyang mga disipulo niining bahina: “Dihang mag-ampo ka, sumulod ka sa imong lawak ug, takpi ang imong pultahan, ug mag-ampo ka sa imong Amahan nga anaa sa tago.”—Mateo 6:6.
Kinahanglan ang Pagkatimbang
Apan, bisag gusto kitag pribasiya, ang paghatag dakong pasiugda niana motultol ug daghang mga problema. “Ang sobrang pribasiya ug diyutayng pribasiya,” miingon ang The Encyclopedia Americana, “mopatunghag pagkadili-timbang nga seryosong makadaot sa kaayohan sa indibiduwal.” Sa unsang paagi mahitabo kini?
Sa Canada, ang duha ka piye nga koral libot sa usa ka propidad gipulihan ug unom ka piye nga koral aron makahatag dugang pribasiya. Ang resulta? Ang pagbayloay sa mainit nga pagtagad sa silingan naputol. Diha sa labi pang grabeng kahimtang, usa ka pamilya mibalhin sa kamingawan aron magpalayo sa tanang tawo. Gipatudloan sa magtiayon ang ilang mga anak pinaagi sa mga kurso sa sulat. Apan, makasubo, nagbulag ang magtiayon, ug ang ilang mga anak nag-antos, sanglit kulang silag kahibalo aron sa pagpangitag pangabuhian.
Ang pagpalain sa kaugalingon gikan sa uban dili-maalamon. Ang mga tawo nagkinahanglag mga tawo. Kitang tanan nagkinahanglan sa kusog ug tabang nga makuha nato gikan sa uban. “Ang usa nga nagalain sa iyang kaugalingon nagapangita sa iyang kaugalingong hakog nga tinguha,” nag-ingon ang proverbio sa Bibliya. “Mosupak siya batok sa tanang praktikal nga kaalam.”—Proverbio 18:1.
Si Jesus nagpakita ug sulondang pagkatimbang niining bahina. Tapos sa mahagong yugto, nakita ni Jesus ang panginahanglan sa iyang mga disipulo ug pribasiya, busa siya miingon: “Pangadto kamo, nga kamokamo ra sa mingaw nga dapit ug pamahulay kamog makadiyut.” Apan, ang mga tawo, nakauna ug naghulat kanila dihang miabot sila. Unsay reaksiyon ni Jesus? “Siya naluoy kanila, tungod kay sama sila sa mga karnero nga walay magbalantay. Ug siya misugod sa pagtudlo kanila sa daghang mga butang.” Oo, giuna ni Jesus ang pagtabang sa mga tawo.—Marcos 6:31-34.
Ang Panginahanglan sa Pagtahod sa Pribasiya sa Uban
Apan, ang pagkabalaka sa ubang mga tawo angay ibutang sa lugar. Ang dinaganas sa gamayng mga balod sa baybayon makahupay, apan ang makusog nga paghampak sa hilabihan ka dagkong mga balod makalaglag. Ang pagpakitag kabalaka sa uban maayo, apan ang pagpanghilabot sa pagkabutang sa ubang mga tawo makadaot sa malinawong relasyon. Ang Bibliya maalamong nagtambag: “Ayaw pagpakanunaya ang imong tiil sa balay sa imong isigkatawo, tingali unya siya pul-an kanimo ug magdumot kanimo.”—Proverbio 25:17.
Ang mahigalaong pagbisita panalagsa daw sama sa makahupayng mga dinaganas sa gamayng mga balod, apan ang pagpasobra niana mopahimo sa uban sa pagtukod ug sikolohikal nga ali aron sa pagsanta sa pagmakmak sa mga balod sa mga pagduaw. Diha sa walay kapuslanang pagpanumbalay, ang mga tabitabi ug pagpanglibak dinhi magsugod. Kon gusto nimo nga tahuron sa uban ang imong pribasiya, kinahanglang tahuron usab nimo ang pribasiya sa uban pinaagi nianang giisip nga makauulaw personal nga mga pangutana ug paglibak.
“Ayaw tugoti nga aduna kaninyoy paantuson . . . ingong mahilabtanon sa mga butang sa ubang mga tawo,” mipasidaan ang Bibliya. (1 Pedro 4:15) Naghisgot sa pila ka mga hilabtanon sa unang siglo, usa ka edukadong Kristohanon misulat: “Sila nakakat-on sa paglibodsuroy, sa pagpanumbalay; oo, dili lamang sa paglibodsuroy, kondili sa pagtabitabi ug sa pagpanghilabot sa butang sa uban, sa pagsulti sa dili angay nga isulti.”—1 Timoteo 5:13.
Unsay Umaabot sa Pribasiya?
“Ang pribasiya, maoy usa ka tagong dapit alang nako. Gusto ko nga makalimtan bisan sa Diyos,” misulat ang Ingles nga magbabalak si Robert Browning. Apan, ang bug-os nga pribasiya, maoy lamat lamang. Diha sa Oryente, dunay karaang panultihon: “Ang langit nasayod, ang yuta nasayod, ako nasayod, ug ikaw nasayod.” Ang Kristohanong apostol Pablo misulat: “Ang tanang butang binuksan ug dayag sa mga mata niya kang kinsa magahatag ra unya kita ug husay.”—Hebreohanon 4:13.
Inay sa pagtinguha nga kalimtan sa Diyos, pagkamalipayon nato nga ang atong mahigugmaong Maglalalang magpakitag interes kanato! Sanglit tuboran man siya sa kinabuhi, kon kita kalimtan niya kini mosangpot sa ulahi ug pagkawala sa kinabuhi mismo. (Salmo 36:9; 73:27, 28) Apan ang kaikag ni Jehova kanato dili pagpanghilabot; dili siya magbantay sa tanan natong lihok aron sa pagpangitag sayop. “Wala niya buhata kanato ang angay sa atong sala,” nag-ingon ang iyang Pulong, “ni magabalos siya kanato sa angay sa atong mga kasal-anan. Sama sa usa ka amahan nga naluoy sa iyang mga anak, sa mao nga pagkaagi naluoy si Jehova kanila nga may kahadlok kaniya.”—Salmo 103:10, 13.
Pagkamaayo kon ang pamilya ug mga higala, samtang nagahatag kanatog pribasiya, magapasundayag usab ug samang mahigugmaong pagtagad alang kanato! Siyempre, maanindot ang pagtinguhang pribasiya sa timbang nga paagi.
Ilalom sa Gingharian nga gisaad sa Diyos, pinaagi kang Jesu-Kristo ingong Hari, ang tanang mga tawo magatagad sa usag usa sa timbang nga paagi. (Daniel 2:44; Pinadayag 21:4) Apan sa samang panahon, dawaton sa mga tawo ang panginahanglan sa uban nga mag-inusara usahay aron sa pagtuon, sa pagpalandong, ug sa pag-ampo. Ang gitagna ni Miqueas unya matuman sa bug-os: “Ug sila magalingkod ilalom sa iyang parasan ug sa iyang kahoyng higuera, ug didto walay magahadlok kanila; kay ang baba ni Jehova sa mga panon ang nagsulti niini.”—Miqueas 4:4.
[Letrato sa panid 8]
‘Ayaw tugoti nga aduna kaninyoy paantuson ingong mahilabtanon sa mga butang sa ubang mga tawo’
[Letrato sa panid 9]
Ang panahon sa pagtagamtam sa pribasiya sa timbang nga paagi haduol na