Kapitulo Kuwatro

Balay ni Jehova Gituboy

Isaias 2:1-5

1, 2. Unsang mga pulonga ang gisulat sa usa ka paril sa plasa sa Hiniusang Kanasoran, ug diin kana gikan?

“ILANG pagasalsalon ang ilang mga espada ingong mga punta sa daro. Ug ang ilang mga bangkaw ingong mga galab: usa ka nasod dili mobakyaw sa espada batok sa usa ka nasod. Ni sila makakat-on pa sa gubat.” Kining mga pulonga gisulat sa usa ka paril sa plasa sa Hiniusang Kanasoran sa New York City. Sulod sa daghang dekada ang gigikanan sa maong kinutlo wala ipaila. Sanglit ang tumong sa HK mao ang pagbuhat aron ipatungha ang pakigdait sa tibuok kalibotan, dali nga mohinapos nga ang kinutlo maoy gikan sa mga magtutukod sa HK, niadtong 1945.

² Hinuon, niadtong 1975 ang ngalang Isaias gikulit sa paril ubos sa kinutlo. Nadayag niadto nga ang mga pulong dili bag-o ug sinugdanan. Sa pagkatinuod, gisulat kana ingong usa ka tagna kapig 2,700 ka tuig kanhi diha sa ika-2ng kapitulo karon sa basahon ni Isaias. Sulod sa mga milenyo ang mga mahigugmaon ug pakigdait nahibulong kon sa unsang paagi ug kon kanus-a matuman ang gitagna ni Isaias. Dili na kinahanglang mahibulong pa. Karong adlawa makita nato sa atong atubangan ang talagsaong katumanan niining karaang tagna.

 3. Kinsa ang mga nasod nga nagsalsal sa ilang mga espada ingong mga punta sa daro?

³ Kinsa ang mga nasod nga nagsalsal sa ilang mga espada ingong mga punta sa daro? Segurado, sila dili mao ang politikanhong mga nasod ug mga gobyerno karong adlawa. Hangtod karon kining mga nasora naggamag mga espada, o mga hinagiban, aron ipakiggubat ug ipatunhay ang “pakigdait” pinaagi sa kusog. Sa pagkatinuod, ang kiling sa mga nasod mao kanunay ang pagsalsal sa ilang mga punta sa daro ingong mga espada! Ang tagna ni Isaias natuman diha sa mga hawas sa tanang nasod, mga tawo nga nagsimba kang Jehova, “ang Diyos sa pakigdait.”—Filipos 4:9.

Ang mga Nasod nga Nagaganayan Ngadto sa Maputling Pagsimba

4, 5. Unsay gitagna sa unang mga bersikulo sa Isaias kapitulo 2, ug unsay nagpasiugda sa pagkakasaligan nianang mga pulonga?

⁴ Ang Isaias kapitulo 2 nagsugod niining mga pulonga: “Ang butang nga nakita ni Isaias nga anak nga lalaki ni Amoz mahitungod sa Juda ug Jerusalem: Ug mahitabo gayod sa kaulahiang bahin sa mga adlaw nga ang bukid sa balay ni Jehova lig-ong matukod ibabaw sa tumoy sa kabukiran, ug kini igatuboy gayod ibabaw sa kabungtoran; ug nganha niini ang tanang kanasoran magaganayan.”—Isaias 2:1, 2.

⁵ Matikding ang gitagna ni Isaias dili pagbanabana lamang. Si Isaias gisugo nga itala ang mga hitabo nga “mahitabo gayod”—nga walay pakyas. Bisan kon unsa ang katuyoan ni Jehova ‘tinong molampos.’ (Isaias 55:11) Dayag nga sa pagpasiugda sa pagkakasaligan sa iyang saad, gidasig sa Diyos ang manalagnang si Miqueas, nga katalirongan ni Isaias, nga isulat diha sa iyang basahon ang samang tagna nga gipahayag sa Isaias 2:2-4.—Miqueas 4:1-3.

 6. Kanus-a matuman ang tagna ni Isaias?

⁶ Kanus-a matuman ang tagna ni Isaias? “Sa kaulahiang bahin sa mga adlaw.” Ang New International Version mabasa: “Sa kataposang mga adlaw.” Ang Kristohanon Gregong Kasulatan nagtagnag mga kinaiyahan nga magpaila sa maong yugto. Nalakip niana ang mga gubat, mga linog, mga kamatay, mga kanihit sa pagkaon, ug “mga panahong lisod sagubangon.”a (2 Timoteo 3:1-5; Lucas 21:10, 11) Ang pagkatuman sa maong mga tagna naghatag ug dakong ebidensiya nga kita nagapuyo “sa kaulahiang bahin sa mga adlaw,” ang kataposang mga adlaw niining presenteng sistema sa kalibotan. Nan, makataronganon nga atong dahomon nga makita ang katumanan sa mga butang nga gitagna ni Isaias sa atong panahon.

Usa ka Bukid nga Pagasimbahan

 7. Unsang matagnaong hulagway ang gihubit ni Isaias?

⁷ Sa pila ra ka pulong, gihubit ni Isaias ang tin-aw nga matagnaong hulagway. Makita nato ang usa ka taas nga bukid, nga sa tuktok anaa ang usa ka matahom nga balay, ang templo ni Jehova. Nagbuntaog ang maong bukid ibabaw sa kabukiran ug kabungtoran sa palibot. Bisan pa niana, dili kini usa ka tilimad-on sa kadaotan o makahahadlok; makapadani kini. Ang mga katawhan sa tanang nasod nangandoy nga motungas ngadto sa bukid sa balay ni Jehova; sila nagaganayan ngadto niana. Sayon kining handurawon, apan unsay kahulogan niini?

 8. (a) Sa unsa nalangkit ang kabungtoran ug kabukiran sa adlaw ni Isaias? (b) Unsay gihulagwayan sa pagganayan sa mga nasod ngadto sa “bukid sa balay ni Jehova”?

⁸ Sa adlaw ni Isaias ang kabungtoran ug kabukiran sagad gilangkit sa pagsimba. Pananglitan, sila nahimong mga dapit alang sa idolatrosong pagsimba ug mga sangtuwaryo sa bakak nga mga diyos. (Deuteronomio 12:2; Jeremias 3:6) Hinunoa, ang balay, o templo, ni Jehova nagdayandayan sa tuktok sa Bukid sa Moria sa Jerusalem. Ang matinumanong mga Israelinhon moadto sa Jerusalem katulo sa usa ka tuig ug motungas sa Bukid sa Moria aron sa pagsimba sa matuod nga Diyos. (Deuteronomio 16:16) Busa ang pagganayan sa mga nasod ngadto sa “bukid sa balay ni Jehova” naghulagway sa panagkatigom sa daghang katawhan alang sa matuod nga pagsimba.

 9. Unsay gihawasan sa “bukid sa balay ni Jehova”?

⁹ Siyempre, ang katawhan sa Diyos karon dili magtigom diha sa usa ka literal nga bukid nga may templong ginama sa bato. Ang templo ni Jehova sa Jerusalem gilaglag sa Romanong kasundalohan sa 70 K.P. Gawas pa, gitin-aw ni apostol Pablo nga ang templo sa Jerusalem ug ang tabernakulong nag-una niana mahulagwayon. Sila naghawas sa mas dako, espirituwal nga katinuoran, “ang matuod nga tolda, nga gipatindog ni Jehova, ug dili sa tawo.” (Hebreohanon 8:2) Ang maong espirituwal nga tolda mao ang kahikayan sa pagduol kang Jehova diha sa pagsimba nga gipasukad sa halad lukat ni Jesu-Kristo. (Hebreohanon 9:2-10, 23) Nahiuyon niini, “ang bukid sa balay ni Jehova” nga gihisgotan sa Isaias 2:2 naghawas sa tinuboy nga maputling pagsimba ni Jehova sa atong panahon. Kadtong nagsagop sa maputling pagsimba dili magtigom sa bisan unsang dapit sa yuta; sila magtigom nga nahiusa sa pagsimba.

Ang Pagtuboy sa Maputling Pagsimba

10, 11. Sa unsang diwa ang pagsimba ni Jehova natuboy sa atong adlaw?

¹⁰ Ang manalagna nag-ingon nga “ang bukid sa balay ni Jehova,” o maputling pagsimba, “lig-ong matukod ibabaw sa tumoy sa kabukiran” ug ‘igatuboy ibabaw sa kabungtoran.’ Dugay na una pa sa panahon ni Isaias, si Haring David nagdala sa arka sa pakigsaad ngadto sa Bukid sa Zion sa Jerusalem, nga nahimutang ug 760 metros ibabaw sa nawong sa dagat. Ang arka napondo didto hangtod nga gibalhin kadto ngadto sa nakompletong templo sa Bukid sa Moria. (2 Samuel 5:7; 6:14-19; 2 Cronicas 3:1; 5:1-10) Busa, sa pagkaadlaw ni Isaias ang sagradong arka sa pisikal natuboy ug nabutang na sa templo, diha sa posisyon nga taas pa kay sa daghang kabungtoran sa palibot nga maoy gigamit alang sa bakak nga pagsimba.

¹¹ Siyempre, sa espirituwal nga diwa, ang pagsimba ni Jehova sa tanang panahon labaw kay sa relihiyosong mga tulumanon niadtong nag-alagad sa bakak nga mga diyos. Hinunoa, sa atong adlaw gituboy pa ni Jehova ang iyang pagsimba abot sa langit, ibabaw sa tanang matang sa mahugawng pagsimba, oo, labaw pa kaayo kay sa tanang “kabungtoran” ug “tumoy sa kabukiran.” Sa unsang paagi nahitabo kana? Pinaagi ilabina sa pagtigom nga tingob niadtong buot mosimba kaniya “pinaagi sa espiritu ug kamatuoran.”—Juan 4:23.

12. Kinsa “ang mga anak sa gingharian,” ug unsang pagtigom ang nahitabo?

¹² Si Kristo Jesus naghisgot sa “usa ka katiklopan sa usa ka sistema sa mga butang” ingon nga panahon sa pag-ani sa dihang ang mga manulonda magtigom sa “mga anak sa gingharian”—kadtong may paglaom nga magmando uban ni Jesus diha sa langitnong himaya. (Mateo 13:36-43) Sukad sa 1919, si Jehova naghatag ug gahom sa “mga nahibilin” sa maong mga anak aron makig-ambit uban sa mga manulonda diha sa buluhatong pagpangani. (Pinadayag 12:17) Sa ingon, sa sinugdan, “ang mga anak sa gingharian,” ang dinihogang mga igsoon ni Jesus, mao ang gitigom. Dayon sila nakig-ambit sa dugang pang pagtigom nga buluhaton.

13. Sa unsang paagi si Jehova nagpanalangin sa dinihogang nahibilin?

¹³ Niining panahon sa pag-ani, si Jehova mausbawong nagtabang sa dinihogang nahibilin nga makasabot ug magpadapat sa iyang Pulong, ang Bibliya. Nakatabang usab kini sa pagtuboy sa maputling pagsimba. Bisan pag “ang kangitngit mismo motabon sa yuta, ug ang bagang kangiob sa nasodnong mga pundok,” ang mga dinihogan “nagasidlak ingong mga magbabanwag” taliwala sa katawhan, kay nahinloan na ug gilunsay ni Jehova. (Isaias 60:2; Filipos 2:15) Kay ‘napuno sa tukmang kahibalo sa iyang kabubut-on diha sa tanang kaalam ug espirituwal nga panabot,’ kining mga dinihogan sa espiritu “mosidlak ingon kamadan-agon sa adlaw diha sa gingharian sa ilang Amahan.”—Colosas 1:9; Mateo 13:43.

14, 15. Dugang pa sa pagtigom sa “mga anak sa gingharian,” unsang pagtigom ang nagkahitabo, ug giunsa kini pagtagna ni Hageo?

¹⁴ Dugang pa, ang uban pa nagaganayan ngadto sa “bukid sa balay ni Jehova.” Gitawag ni Jesus nga iyang “ubang mga karnero,” kini sila nakabaton sa paglaom nga mabuhing walay kataposan sa usa ka paraisong yuta. (Juan 10:16; Pinadayag 21:3, 4) Sugod sa katuigang 1930, sila nanungha nga libolibo, unya ginatos ka libo, ug karon minilyon! Sa usa ka panan-awon nga gihatag kang apostol Juan, sila gibatbat ingon nga “usa ka dakong panon, nga walay tawong makaihap, gikan sa tanang kanasoran ug mga tribo ug mga katawhan ug mga dila.”—Pinadayag 7:9.

¹⁵ Ang manalagnang si Hageo mitagna sa pagtungha sa dakong panon. Misulat siya: “Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ‘Sa makausa pa—diyutay na lamang nga panahon—ug uyogon ko ang kalangitan ug ang yuta ug ang dagat ug ang mamala nga yuta. Ug uyogon ko ang tanang kanasoran, ug ang tilinguhaong mga butang sa tanang kanasoran [kadtong moduyog sa dinihogang mga Kristohanon diha sa maputling pagsimba] manulod; ug pun-on ko kining balaya sa himaya,’ nag-ingon si Jehova sa mga panon.” (Hageo 2:6, 7) Ang paglungtad niining nagtubo-pa nga “dakong panon” ug ilang dinihogang mga kauban nagtuboy, oo naghimaya, sa maputling pagsimba diha sa balay ni Jehova. Wala pa sukad mahitala ang daghan kaayo ingong naghiusa sa pagsimba sa matuod nga Diyos, ug kini nagdalag himaya kang Jehova ug sa iyang naentronong Hari, si Jesu-Kristo. Misulat si Haring Solomon: “Diha sa panon sa katawhan adunay dayandayan ang usa ka hari.”—Proverbio 14:28.

Pagsimba Gituboy Diha sa mga Kinabuhi sa Katawhan

16-18. Unsang mga kausaban ang gihimo sa pipila aron magsimba kang Jehova sa dalawatong paagi?

¹⁶ Si Jehova takos sa tanang pasidungog alang sa pagtuboy sa maputling pagsimba sa atong panahon. Sa gihapon, kadtong moduol kaniya makapribilehiyo sa pagpakig-ambit niining buluhatona. Ingon nga kinahanglan ang kahago sa pagtungas sa usa ka bukid, mao man usab, nga kinahanglan ang kahago sa pagkat-on ug sa pagkinabuhi sumala sa matarong nga mga sukdanan sa Diyos. Sama sa mga Kristohanon sa unang siglo, ang mga alagad sa Diyos karong adlawa nagbiya na sa mga estilo sa kinabuhi ug mga batasan nga dili uyon sa matuod nga pagsimba. Ang mga makihilawason, mga magsisimbag idolo, mga mananapaw, mga kawatan, mga tawong dalo, mga palahubog, ug uban pa nagbag-o sa ilang mga dalan ug “hinlo nang nahugasan” sa panan-aw sa Diyos.—1 Corinto 6:9-11.

¹⁷ Mahulagwayon niana mao ang kasinatian sa usa ka batan-ong babaye nga misulat: “Ako kaniadto walay direksiyon sa kinabuhi ug walay paglaom. Nagkinabuhi ako nga imoral ug huboghubogan. Ako may seksuwal nga mga sakit. Namaligya usab akog mga droga ug walay pagtagad sa bisan unsa.” Human sa pagtuon sa Bibliya, siya mihimog dagkong mga kausaban aron makapahiuyon sa mga sukdanan sa Diyos. Karon siya nag-ingon: “Ako nagtagamtam ug kalinaw sa hunahuna, pagtahod-sa-kaugalingon, paglaom sa umaabot, usa ka tinuod nga pamilya ug, labaw sa tanan, usa ka relasyon uban sa atong Amahan, si Jehova.”

¹⁸ Bisan sa pagkadangat sa inuyonang baroganan sa atubangan ni Jehova, ang tanan kinahanglang magpadayon sa pagtuboy sa maputling pagsimba pinaagi sa paghatag nianag prominenteng dapit sa ilang mga kinabuhi. Linibong katuigan kanhi, pinaagi ni Isaias, gipahayag ni Jehova ang iyang pagsalig nga adunay kapid-an karong adlawa nga maikagong naghimo sa iyang pagsimba nga labing hinungdanong butang sa ilang mga kinabuhi. Apil ka ba kanila?

Usa ka Katawhang Gitudloan sa Dalan ni Jehova

19, 20. Unsay gitudlo sa katawhan sa Diyos, ug diin?

¹⁹ Si Isaias nagsugid kanatog dugang bahin niadtong mosagop sa maputling pagsimba karong adlawa. Siya nag-ingon: “Daghang katawhan ang moadto gayod ug moingon: ‘Umari kamo, ug manungas kita ngadto sa bukid ni Jehova, ngadto sa balay sa Diyos ni Jacob; ug siya magatudlo kanato bahin sa iyang mga dalan, ug kita magalakaw sa iyang mga alagianan.’ Kay gikan sa Zion ang balaod mogula, ug ang pulong ni Jehova gikan sa Jerusalem.”—Isaias 2:3.

²⁰ Si Jehova dili motugot nga ang iyang katawhan magkatibulaag nga samag nangawalang mga karnero. Pinaagi sa Bibliya ug sa binase-sa-Bibliya nga mga publikasyon, iyang ipahayag kanila ang iyang “balaod” ug iyang “pulong” aron sila makakat-on sa iyang mga dalan. Kining kahibaloa magsangkap kanila nga “magalakaw sa iyang mga alagianan.” Gikan sa mga kasingkasing nga punog apresasyon ug nahiuyon sa balaang pagtultol, sila magsultiay sa usag usa mahitungod sa mga dalan ni Jehova. Sila magtigom nga tingob diha sa dagkong mga kombensiyon ug sa gagmayng mga pundok—diha sa mga Kingdom Hall ug sa pribadong mga balay—aron mamati ug makakat-on sa mga dalan sa Diyos. (Deuteronomio 31:12, 13) Sa ingon ilang masundog ang sumbanan sa unang mga Kristohanon, kinsa nagtigom aron pagpalig-on ug pagdasigay sa usag usa sa pagpadayag sa ‘gugma ug sa maayong mga buhat.’—Hebreohanon 10:24, 25.

21. Sa unsang buluhaton ang mga alagad ni Jehova nagapakig-ambit?

²¹ Ilang ginadapit ang uban nga ‘motungas’ ngadto sa tinuboy nga pagsimba kang Jehova nga Diyos. Pagkauyon gayod niini sa sugo nga gihatag ni Jesus sa iyang mga tinun-an sa dayon niyang kayab ngadto sa langit! Giingnan niya sila: “Busa panglakaw kamo ug paghimog mga tinun-an sa katawhan sa tanang kanasoran, nga magabawtismo kanila sa ngalan sa Amahan ug sa Anak ug sa balaang espiritu, nga magatudlo kanila sa pagsunod sa tanang butang nga akong gisugo kaninyo.” (Mateo 28:19, 20) Uban ang balaang pagpaluyo, ang mga Saksi ni Jehova masinugtanong nanglakaw sa tibuok yuta, nga nagtudlo ug naghimog mga tinun-an, nga nagbawtismo kanila.

Mga Espada nga Nahimong mga Punta sa Daro

22, 23. Unsay gitagna sa Isaias 2:4, ug unsay giingon sa usa ka opisyal sa HK bahin niana?

²² Karon nakaabot kita sa sunod nga bersikulo, nga ang bahin niana gisulat sa paril sa plasa sa HK. Si Isaias nagsulat: “Siya magahukom gayod taliwala sa mga nasod ug magatul-id sa mga butang labot sa daghang mga katawhan. Ug ilang pagasalsalon ang ilang mga espada ingong mga punta sa daro ug ang ilang mga bangkaw ingong mga galab. Usa ka nasod dili mobakyaw sa espada batok sa usa ka nasod, ni sila makakat-on pa sa gubat.”—Isaias 2:4.

²³ Ang pagpatuman niini dili gamay nga kahimoan. Si Federico Mayor, direktor-heneral sa United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization, kas-a miingon: “Ang tanang kangil-aran sa gubat, nga atong makita karong mga adlawa pinaagig kasangkapang audio-visual, daw dili makapugong sa pag-uswag sa tuman ka dakong makinarya sa gubat nga gitukod ug gimentinar latas sa daghang siglo. Nabatonan sa presenteng mga kaliwatan ang halos imposible, Biblikanhong tahas nga ‘pagasalsalon ang ilang mga espada ingong mga punta sa daro’ ug pagbalhin gikan sa usa ka kinaiya nga pabor sa gubat—nga naugmad sukad sa kanhing kapanahonan—ngadto sa usa ka pagbati nga pabor sa kalinaw. Ang pagpatuman niini mao ang labing maayo ug labing hamiling buhat nga mapatuman sa ‘tibuok-yutang balangay,’ ug ang labing maayong kabilin alang sa atong mga kaliwat.”

24, 25. Kang kinsa natuman ang mga pulong ni Isaias, ug sa unsang paagi?

²⁴ Ang mga nasod sa katibuk-an dili gayod makapatuman niining hamiling tumong. Sa yano kini saylo sa ilang katakos. Ang mga pulong ni Isaias gituman sa tinagsa ka tawo sa daghang nasod, kinsa nahiusa diha sa maputling pagsimba. Si Jehova ‘nagtul-id sa mga butang’ sa ilang taliwala. Gitudloan niya ang iyang katawhan sa pagkinabuhi nga makigdaiton sa usag usa. Sa pagkamatuod, diha sa nabahinbahin ug punog-away nga kalibotan, sa masambingayon sila nagsalsal sa ilang ‘mga espada ingong mga punta sa daro ug sa ilang mga bangkaw ingong mga galab.’ Sa unsang paagi?

²⁵ Sa usa ka bahin, sila walay ginadapigan diha sa mga gubat sa mga nasod. Sa dayon nang mamatay si Jesus, ang armadong mga tawo miabot aron dakpon siya. Sa dihang gihulbot ni Pedro ang usa ka espada aron pagdepensa sa iyang Agalon, giingnan siya ni Jesus: “Ibalik ang imong espada sa nahimutangan niini, kay ang tanang mogamit sa espada mamatay pinaagi sa espada.” (Mateo 26:52) Sukad niadto, ang mga sumusunod sa lakang ni Jesus nagsalsal sa ilang mga espada ingong mga punta sa daro ug naglikay sa pagbakyaw ug mga hinagiban aron patyon ang ilang isigkatawo ug pagpaluyo sa mga singkamot sa gubat sa ubang mga paagi. Sila ‘nagtinguha sa pagpakigdait uban sa tanang katawhan.’—Hebreohanon 12:14.

Pagsubay sa mga Dalan sa Pakigdait

26, 27. Sa unsang paagi ang katawhan sa Diyos ‘nagtinguha sa pakigdait ug nangagpas niini’? Paghatag ug usa ka pananglitan.

²⁶ Ang pakigdait sa katawhan sa Diyos molabaw pa sa pagdumili nga makiggubat. Bisan pag sila makaplagan diha sa kapig 230 ka nasod ug naghawas sa di-maihap nga mga pinulongan ug mga kultura, sila nagtagamtam sa pakigdait sa usag usa. Diha kanila makaplagan ang modernong katumanan sa mga pulong ni Jesus, kinsa miingon ngadto sa iyang mga tinun-an sa unang siglo: “Pinaagi niini ang tanan makaila nga kamo akong mga tinun-an, kon kamo adunay gugma taliwala kaninyo.” (Juan 13:35) Ang mga Kristohanon karong adlawa maoy “mga madaiton.” (Mateo 5:9; potnot) Sila ‘nagtinguha sa pakigdait ug nangagpas niini.’ (1 Pedro 3:11) Nagapaluyo kanila mao si Jehova, “ang Diyos nga nagahatag ug kalinaw.”—Roma 15:33.

²⁷ Adunay makapaukyab nga mga panig-ingnan niadtong nakakat-on nga mahimong mga madaiton. Usa ka batan-ong lalaki nagsulat mahitungod sa iyang kinabuhi ingong batan-on: “Ang mapait nga kasinatian nagtudlo kanako kon unsaon ko pagpanalipod sa akong kaugalingon. Kadto naghimo kanako nga mapintason ug masuk-anon sa kinabuhi. Kanunay mosangpot nga ako makig-away. Kada adlaw, ako makig-away sa laing batan-on sa silinganan, usahay pinaagi sa mga kumo, usahay pinaagi sa mga bato o sa mga botelya. Nagtubo ako nga tuman ka bangis.” Ugaling, ngadtongadto siya midawat sa imbitasyon nga motungas ngadto sa “bukid sa balay ni Jehova.” Siya nakakat-on sa mga dalan sa Diyos ug nahimong makigdaitong alagad sa Diyos.

28. Unsay mahimo sa mga Kristohanon aron mangagpas sa pakigdait?

²⁸ Kadaghanan sa mga alagad ni Jehova dili gikan nianang mapintasong silinganan. Sa gihapon, bisan sa gagmayng mga butang—mga buhat sa kalulot, pagpasaylo, ug empatiya—sila naningkamot nga mapausbaw ang pagpakigdait sa uban. Bisag dili hingpit, sila naningkamot sa pagpadapat sa tambag sa Bibliya nga “padayon nga mag-inantosay sa usag usa ug bukas nga magpinasayloay sa usag usa kon ang usa may hinungdan sa pagreklamo batok sa lain.”—Colosas 3:13.

Kaugmaon nga May Kalinaw

29, 30. Unsay palaaboton alang sa yuta?

²⁹ Si Jehova nakahimog kahibulongang butang niining “kaulahiang bahin sa mga adlaw.” Siya nagtigom gikan sa tanang nasod ug mga tawo nga buot mag-alagad kaniya. Siya nagtudlo kanila sa paglakaw diha sa iyang mga dalan, sa mga dalan sa pakigdait. Kini sila mao ang makalabang-buhi sa umaabot nga “dakong kasakitan” ug mosulod ngadto sa malinawong bag-ong kalibotan diin ang gubat mawagtang na sa walay kataposan.—Pinadayag 7:14.

³⁰ Ang mga espada—mga hinagiban—mawala na. Ang salmista misulat bahin nianang panahona: “Umari kamo, tan-awa ang mga kalihokan ni Jehova, giunsa niya paghimo ug makapahinganghang mga hitabo sa ibabaw sa yuta. Iyang gipahunong ang mga gubat hangtod sa kinatumyan sa yuta. Iyang gibali ang busogan ug giputolputol ang bangkaw; iyang gipangsunog sa kalayo ang mga karo.” (Salmo 46:8, 9) Tungod nianang maong palaaboton, ang mosunod nga awhag ni Isaias haom karong adlawa sama ra sa panahong gisulat niya kini: “Oh mga tawo sa balay ni Jacob, umari kamo ug manlakaw kita sa kahayag ni Jehova.” (Isaias 2:5) Oo, palamdaga ang kahayag ni Jehova sa atong agianan karon, ug kita magalakaw sa iyang dalan hangtod sa kahangtoran.—Miqueas 4:5.

[Mga footnote]