KAPATAGAN, YUTA, UMA

Ang Hebreohanong Kasulatan tin-aw kaayo sa paggamit ug nagkalainlaing pulong sa pagpaila o paghubit sa nagkalainlaing matang sa yuta.

Ang Hebreohanong termino nga ʽara·vahʹ gigamit ingong ngalan sa usa ka espesipikong dapit ug ingong usa ka pulong nga naghubit sa usa ka matang sa yuta. (Tan-awa ang ARABA.) Kon gamiton nga walay tinong artikulo, ang ʽara·vahʹ magtumong sa usa ka desyertong patag o uga nga yuta, sama nianang sa Moab ug sa Jerico. (Num 22:1; 35:1; Jos 5:10; 13:32; Jer 52:8) Bisan tuod tingali adunay mga suba sa pagtaganag tubig sa dapit, ang ʽara·vahʹ sa katibuk-an nagpasiugda nga ang kapatagan maoy usa ka uga nga yuta. Busa sukwahi gayod nga kahimtang kon ang tabunok, daghan ug tubig nga Patag sa Saron mahisama sa desyertong kapatagan (Isa 33:9), o ang tubig sa mga sapa moagos sa desyertong kapatagan.​—Isa 35:​1, 6; 51:3.

Ang pulong nga biq·ʽahʹ nagtumong sa usa ka halapad nga patag nga gilibotan sa kabukiran. Kini naggikan sa usa ka berbo nga nagkahulogang “misiak” ug tukmang hubaron nga “patag sa walog.” Bisan karong adlawa ang halapad nga patag sa walog tali sa Kabukiran sa Anti-Lebanon ug sa Kabukiran sa Lebanon nailhan ingong Beqaʽ. (Jos 11:17) Diha sa Kasulatan sagad nga ang biq·ʽahʹ, o “patag sa walog,” gipalahi sa mga bukid o mga bungtod (Deu 8:7; 11:11; Sal 104:8; Isa 41:18) o sa gansangon o sagalsalon nga yuta. (Isa 40:4) Ang kaamgid nga Aramaikong pulong nga makita sa Daniel 3:1 sagad gihubad lamang ingong “kapatagan,” nga nagtumong sa dapit diin gipatindog ni Nabucodonosor ang larawan nga bulawan.

Ang usa ka hataas, ubos nga patag o walog mao ang gitumong sa Hebreohanong pulong nga ʽeʹmeq. Kining pulonga nagpasabot sa “usa ka taas, halapad nga yuta tali sa nagbuyon nga mga bungtod nga dili kaayo sangkad kon itandi sa nag-unang termino [biq·ʽahʹ], . . . kini nga pulong [ʽeʹmeq] may ideya nga ubos ug lapad imbes nga titip o nalibotan.” (Cyclopædia ni M’Clintock ug Strong, 1881, Tomo X, p. 703) Ang Hebreohanong pulong gipadapat sa daghang nagkalainlaing dapit, sama sa “ubos nga patag sa Akor,” “ubos nga patag sa Aijalon,” ug “ubos nga patag sa Repaim.”​—Jos 7:24; 10:12; 1Cr 11:15.

Ang Hebreohanong pulong nga sa·dhehʹ, nga sagad gihubad nga “kapatagan,” mahimong magpasabot sa usa ka yuta nga ayamanan, usa ka luna sa yuta nga gigamit sa pagpasibsib o sa pagpanguma, usa ka wala-matikad nga dapit nga puno sa kakahoyan, usa ka tumoy sa bukid, o bisan sa usa ka rehiyon nga gipuy-an sa usa ka matang sa katawhan, pananglitan, ang “yuta sa Moab”; kini nga termino gigamit usab nga kasukwahi sa “siyudad.” (Gen 27:5; 31:4; 37:5-7; Huk 9:​32, 36; 1Sa 14:25; Num 21:20; Deu 28:3) Ang Gregong termino nga a·grosʹ nagtumong sa tinikad nga “uma” (Mat 13:24), sa “banika” nga kasukwahi sa siyudad (Mar 16:12), ug, sa plural, sa “kabanikahan” (Mar 5:14).

Dugang pa, ang katibuk-ang luna sa mga yuta sa daghang indibiduwal nga mga tag-iya mahimong isipon ingong “uma,” maingon sa makita diha sa asoy sa Ruth. Sa pag-adto sa “uma,” sa wala tuyoa si Ruth ‘nahiadto sa luna sa yuta nga iya ni Boaz,’ nga nagpakitang si Boaz nanag-iya lamang ug usa ka bahin sa yuta. (Ru 2:​2, 3) Bisan tuod ang mga parasan ug mga tanaman lagmit nga kinoral, mopatim-aw nga ang kaumahan maoy dili kinoral. (Num 22:24; Aw 4:12) Ang Balaod nagsugo nga dili ibalhin sa usa ka tawo ang mga timaan sa utlanan sa iyang isigkatawo, nga nagpakitang sayon ra kining himoon. (Deu 19:14) Sumala sa Balaod, ang kabalangayan nga walay paril isipon nga bahin sa kabanikahan sa yuta.​—Lev 25:31.

Ang sunog daling mokaylap gikan sa usa ka uma ngadto sa lain, ug angayng bantayan ang binuhing mga hayop aron kini dili mahiadto sa uma sa laing tawo. (Ex 22:​5, 6) Sa Isaias 28:25 giingon nga ang espelta gipugas aron magsilbing utlanan. Tingali pinaagi sa pagtanom niining ubos nga matang sa trigo palibot sa kadaplinan sa ilang mga uma, ang mga mag-uuma makapanalipod sa ilang mas bililhong mga pananom, sama sa trigo ug sebada, gikan sa mga baka nga lagmit mosulod diha sa kadaplinan sa uma.

Lagmit nga posibleng makalatas sa uma pinaagi sa gagmayng mga dalandalan, ug tingali kini usab ang nahimong ulang tali sa duha ka luna sa yuta, sanglit si Jesus ug ang iyang mga tinun-an dili gayod molatas diha mismo sa uma, nga magtamak sa pipila ka uhay samtang sila moagi. Kon gihimo nila kini, walay duhaduha nga himoon usab kini nga isyu sa mga Pariseo. (Luc 6:1-5) Lagmit kini nga dalandalan ang gitumong ni Jesus diha sa iyang sambingay bahin sa magpupugas, sa paghisgot sa mga binhi nga nahulog sa daplin sa dalan.​—Mat 13:4.