KATAPOSANG MGA ADLAW

Sa tagna sa Bibliya, ang “kataposang mga adlaw” o ang susama nga mga ekspresyon sama sa “kaulahiang bahin sa mga adlaw” gigamit sa pagpaila sa usa ka panahon sa dihang matapos ang mga panghitabo sa kasaysayan. (Eze 38:8, 16; Dan 10:14) Ang kaundan sa tagna nagtino sa sinugdanan sa “kaulahiang bahin sa mga adlaw” sa dihang ang gitagnang mga panghitabo mosugod sa pagkatuman. Busa, kadtong mga nabuhi sa panahon sa katumanan sa tagna ikaingon nga nabuhi sa “kataposang mga adlaw” o sa “kaulahiang bahin sa mga adlaw.” Depende sa kinaiyahan sa tagna, kini mahimong usa ka yugto nga nagkobre sa pipila lamang ka tuig o sa daghang katuigan ug mapadapat sa dagko ug kal-ang nga mga yugto sa panahon.

Tagna ni Jacob sa Dihang Siya Himalatyon Na. Sa dihang si Jacob miingon sa iyang mga anak, “Pagtigom kamo aron sultihan ko kamo kon unsay mahitabo kaninyo sa kataposang bahin sa mga adlaw” o “sa mga adlaw nga moabot” (AT), siya nagpasabot sa umaabot nga panahon sa dihang ang iyang mga pulong mosugod sa pagkatuman. (Gen 49:1) Kapin sa duha ka siglo una pa niana si Jehova miingon sa apohan ni Jacob nga si Abram (Abraham) nga ang iyang mga kaliwat mag-antos o makaagom ug kasakitan sulod sa 400 ka tuig. (Gen 15:13) Busa, niini nga kahimtang, ang umaabot nga panahon nga gitumong ni Jacob ingong “kataposang bahin sa mga adlaw” dili mahimong magsugod hangtod nga matapos ang 400 ka tuig nga kasakitan. (Alang sa mga detalye maylabot sa Genesis 49, tan-awa ang mga artikulo bahin sa mga anak ni Jacob ubos sa ilang tagsatagsa ka ngalan.) Ang ulahing kapadapatan sa tagna nga maglangkit sa espirituwal nga “Israel sa Diyos” madahom usab.​—Gal 6:16; Rom 9:6.

Tagna ni Balaam. Sa wala pa ang mga Israelinhon mosulod sa Yutang Saad, si manalagnang Balaam miingon ngadto kang Haring Balak sa Moab: “Umari ka, pahibaloon ko ikaw kon unsay buhaton unya niini nga katawhan [Israel] nganha sa imong katawhan sa kataposang mga adlaw. . . . Usa ka bituon mogula gikan kang Jacob, ug usa ka setro motungha gikan sa Israel. Ug buk-on niya ang mga tampihak sa ulo ni Moab ug ang mga bagolbagol sa tanang anak sa kaguliyang sa gubat.” (Num 24:14-17) Sa unang katumanan niini nga tagna, ang “bituon” mao si Haring David, ang nagbuntog sa mga Moabihanon. (2Sa 8:2) Busa, dayag nga sa maong katumanan niini nga tagna, ang “kataposang mga adlaw” nagsugod sa dihang nahimong hari si David. Sanglit si David naglandong kang Jesus ingong Mesiyanikong Hari, kini nga tagna mapadapat usab kang Jesus sa panahon nga iyang buntogon ang iyang mga kaaway.​—Isa 9:7; Sal 2:​8, 9.

Ang Tagna ni Isaias ug Miqueas. Sa Isaias 2:2 ug Miqueas 4:1 ang mga pulong nga “kaulahiang bahin sa mga adlaw” nagpaila sa usa ka tagna bahin sa panahon sa dihang ang katawhan gikan sa tanang kanasoran magaganayan ngadto sa “bukid sa balay ni Jehova.” Diha sa tipikal nga katumanan, tali sa 29 K.P. ug 70 K.P., sa panahon sa kaulahiang bahin sa mga adlaw sa Hudiyohanong sistema sa mga butang, ang pagsimba ni Jehova gituboy sa ibabaw sa hataas nga posisyon nga gipahinungod sa paganong mga nasod ngadto sa ilang bakak nga mga diyos. Ang Hari, si Jesu-Kristo, ‘nagbukas sa alagianan’ sa pagbayaw sa matuod nga pagsimba, ug nagsunod kaniya, una ang usa ka nahibilin sa nasod sa Israel, ug dayon ang katawhan gikan sa tanang kanasoran. (Isa 2:2; Miq 2:13; Buh 10:34, 35) Diha sa antitipikal nga katumanan, sa kaulahiang bahin sa mga adlaw niining sistema sa mga butang, ang pagsimba ni Jehova gibayaw ngadto sa kalangitan. Ang Hari, si Jesu-Kristo, nagtultol sa nahibilin sa espirituwal nga Israel ngadto sa putli nga pagsimba, ug nagsunod kanila ang usa ka dakong panon gikan sa tanang kanasoran.​—Pin 7:9.

Kataposang mga Adlaw sa Hudiyohanong Sistema sa mga Butang. Wala pay tulo ug tunga ka tuig una pa ang mga dili-Hudiyo nahimong bahin sa Kristohanong kongregasyon, ang espiritu sa Diyos gibubo nganha sa matinumanong Hudiyong mga tinun-an ni Jesu-Kristo. Sa maong panahon gipatin-aw ni Pedro nga kini maoy katumanan sa tagna ni Joel, nga nag-ingon: “‘Ug sa kataposang mga adlaw,’ nagaingon ang Diyos, ‘ibubo ko ang bahin sa akong espiritu sa tanang matang sa unod . . . Ug ako magahatag ug mga tilimad-on diha sa langit sa itaas ug mga ilhanan diha sa yuta sa ubos, dugo ug kalayo ug gabon nga aso; ang adlaw mahimong kangitngit ug ang bulan mahimong dugo sa dili pa moabot ang dako ug bantogang adlaw ni Jehova.’” (Buh 2:16-20) Niini nga kahimtang ang “kataposang mga adlaw” nauna sa “dako ug bantogang adlaw ni Jehova,” nga kini nga “adlaw” dayag nga nagtapos sa “kataposang mga adlaw.” (Itandi ang Sof 1:14-18; Mal 4:5; Mat 11:13, 14; tan-awa ang ADLAW NI JEHOVA.) Sanglit si Pedro namulong ngadto sa kinaiyanhong mga Hudiyo ug sa Hudiyong mga kinabig, ang iyang mga pulong tino nga nagtumong kanila ug dayag nga nagpailang sila nagkinabuhi sa “kataposang mga adlaw” sa naglungtad niadto nga Hudiyohanong sistema sa mga butang nga ang sentro sa pagsimba niini nahimutang sa Jerusalem. Una pa niana, si Kristo Jesus mitagna sa kalaglagan sa Jerusalem ug sa templo niini (Luc 19:41-44; 21:5, 6), nga nahitabo niadtong 70 K.P.

Maylabot gayod usab sa kataposan sa Hudiyohanong sistema sa mga butang nga si Kristo Jesus gihisgotan nga nagpakita ug nagtuman sa iyang buluhaton “sa kataposan sa mga panahon” o “sa kataposan niining mga adlawa.” (1Pe 1:20, 21; Heb 1:1, 2) Gipamatud-an kini pinaagi sa mga pulong sa Hebreohanon 9:26: “Apan karon gipadayag na niya [Jesus] ang iyang kaugalingon makausa alang sa tanang panahon sa kataposan sa mga sistema sa mga butang aron sa pagwagtang sa sala pinaagi sa paghalad sa iyang kaugalingon.”

Ang Kataposang mga Adlaw Nalangkit sa Apostasya. Ang mga pulong nga “kataposang mga adlaw” o ang susama nga mga ekspresyon usahay gigamit maylabot sa apostasya nga hapit nang masinati sulod sa Kristohanong kongregasyon. Misulat si apostol Pablo kang Timoteo: “Ang inspiradong pulong nag-ingon gayod nga sa ulahing mga yugto sa panahon adunay pipila nga mangahulog gikan sa pagtuo, nga magtagad sa nagpahisalaag nga inspiradong mga pulong ug mga pagtulon-an sa mga demonyo.” (1Ti 4:1; itandi ang Buh 20:29, 30.) Sa ulahing sulat ngadto kang Timoteo, gihisgotan pag-usab kini ni Pablo ug namulong bahin sa umaabot nga “kataposang mga adlaw.” Tungod sa pagtalikod sa mga tawo sa hustong panggawi niadtong panahona, kadto nahimong “makuyaw nga mga panahong lisod sagubangon” o, sa mas literal, ‘mabangis nga tinudlong mga panahon.’ (Int) Human hubita nga detalyado ang pagkamasukihon ug hiwi nga mga tinamdan nga magpatigbabaw taliwala sa mga tawo nga magkinabuhi nianang panahona, si Pablo nagpadayon: “Gikan kanila manungha ang mga tawo nga sa kamalalangon manakasaka sa mga panimalay ug magapamihag sa mahuyang nga mga babaye nga nabug-atan sa mga sala, nga nadaldal sa nagkadaiyang mga tinguha, nga kanunayng nagatuon apan dili gayod makadangat sa tukmang kahibalo sa kamatuoran.” (2Ti 3:1-7) Dayon si Pablo nagpalahi sa maong daotan nga mga tawo gikan kang Timoteo, nga nagsubay pag-ayo sa pagtulon-an sa apostol, ug nagdasig kaniya nga ‘magpadayon sa mga butang nga iyang nakat-onan ug nakakombinsir kaniya sa pagtuo.’ (2Ti 3:8-17; tan-awa usab ang 2Ti 4:3-5.) Busa pinasukad sa konteksto tataw nga ang apostol abante kaayong nagpahibalo kang Timoteo bahin sa umaabot nga kaugmaran niini taliwala sa nag-angkong mga Kristohanon ug naghubit sa bunga nga sa kataposan ipatungha niini nga apostasya.

Sa susama, si apostol Pedro nagpahibalo daan sa mga isigka-Kristohanon bahin sa mga pagpit-os gikan sa sulod sa kongregasyon: “Aduna unyay mini usab nga mga magtutudlo taliwala kaninyo. Kini sila sa hilom magpasulod ug malaglagong mga sekta ug magalimod pa gani sa tag-iya nga nagpalit kanila, nga magpahinabog hinanali nga kalaglagan sa ilang kaugalingon. Dugang pa, daghan ang mosunod sa ilang mga buhat sa malaw-ayng panggawi.” (2Pe 2:1, 2) Kining samang pasidaan gisubli sa mga pulong ni Judas sa pagdasig sa mga Kristohanon nga “kusganong makigbugno alang sa pagtuo”: “Kon bahin kaninyo, mga hinigugma, hinumdomi ang mga pulong nga gisulti kanhi sa mga apostoles sa atong Ginoong Jesu-Kristo, nga sila miingon kaninyo: ‘Sa kataposang panahon aduna unyay mga mabiaybiayon, nga magpahiuyon sa ilang kaugalingong mga tinguha alang sa dili-diyosnong mga butang.’” (Jud 3, 17, 18) Sa hinapos sa unang siglo K.P., ang mga apostata dayag na kaayo. Sa atong adlaw ang katibuk-ang bunga sa maong apostasya dayag na gayod; miabot na ang “kataposang mga adlaw” nga gihisgotan ni Pablo.

Ang “Kataposan sa Sistema sa mga Butang.” Hinunoa, ingon sa gitagna ni Jesu-Kristo, wala madala sa apostasya ang tibuok hugpong sa mga Kristohanon; ang mga matuod ug mga maunongon nahisama sa “mga trigo” kauban sa “mga bunglayon.” Human magsugod ang dili-makitang presensiya ni Kristo diha sa espiritu, ug sa “kataposan sa sistema sa mga butang” sa maong panahon, ang usa ka tataw nga panagbulag ug ulang kinahanglang madayag. Ang “mga bunglayon,” “ang mga anak sa usa nga daotan,” kinahanglang ‘tigomon gikan sa gingharian sa Anak sa tawo.’ Kini nga paghinlo sa matuod nga Kristohanong kongregasyon magpatunghag usa ka umahan nga lunlon trigo; ang bakak, mini nga mga Kristohanon anaa sa gawas sa matuod nga Kristohanong kongregasyon. Samtang ang mga samag bunglayon itambog ngadto sa “nagkalayong hudno,” ang samag trigo ‘mosidlak sama ka hayag sa adlaw diha sa gingharian sa ilang Amahan.’ (Mat 13:24-30, 37-43) Kini tinong nagpunting sa kataposang bahin sa sistema sa mga butang ilalom sa daotang pagmando ni Satanas, sa dili pa ang kalaglagan niini.

Dugang pa, ang sambingay nagpakita nga ang apostasya bug-os nga mamunga sa pagkadaotan niini sa “kataposan sa sistema sa mga butang” ilalom sa paggahom ni Satanas. Busa, makataronganon nga sa maong panahon ang mga kahimtang nga gihubit sa mga magsusulat sa Kristohanon Gregong Kasulatan ingong nagtimaan sa “kataposang mga adlaw” makita nga kaylap gayod taliwala sa nag-angkong mga Kristohanon. Adunay pag-usbaw sa pagkamalinapason ug pagkadili-masinugtanon ngadto sa mga ginikanan. Ang mga tawo “mga mahigugmaon sa kalipayan inay nga mga mahigugmaon sa Diyos, nga nagbaton sa dagway sa diyosnong pagkamahinalaron apan nagpanghimakak sa gahom niini.” (2Ti 3:2-5) Lain pa, aduna unyay “mga mabiaybiayon uban sa ilang mga pagbiaybiay, nga magpahiuyon sa ilang kaugalingong mga tinguha ug magaingon: ‘Hain na man kining gisaad nga presensiya niya? Aw, sukad sa adlaw nga ang atong mga katigulangan nangatulog sa kamatayon, ang tanang butang nagpadayon nga mao ra gayod sukad sa sinugdan sa kalalangan.’”​—2Pe 3:3, 4.

Ang matagnaong sambingay ni Jesus nagpakita usab nga molabay una ang panahon sa dili pa bug-os madayag ang mga samag bunglayon, nga sa kataposan pagalaglagon. Sanglit ang mga apostoles nahibalo niini, ang ilang paggamit sa “kataposang mga adlaw” ug sa samang mga ekspresyon maylabot sa apostasya wala magpasabot nga sila nagdahom nga moabot dayon ang presensiya ni Jesus ug ang mosunod nga kalaglagan sa mga dili-diyosnon. Maingon sa gipunting ni Pablo ngadto sa mga taga-Tesalonica: “Hinunoa, mga igsoon, maylabot sa presensiya sa atong Ginoong Jesu-Kristo ug sa pagtigom kanato ngadto kaniya, kami naghangyo kaninyo nga dili unta dayon kamo matay-og sa inyong pangatarongan ni tugotan ninyo nga makuratan kamo sa usa ka inspiradong pahayag o sa usa ka binaba nga mensahe o sa usa ka sulat nga daw gikan kanamo, nga nag-ingong ang adlaw ni Jehova ania na. Ayaw tugoting may modaldal kaninyo sa bisan unsa mang paagi, tungod kay kini dili moabot gawas kon ang apostasya moabot una ug ang tawo sa kalapasan mapadayag, ang anak sa kalaglagan.”​—2Te 2:1-3.

“Kataposang Adlaw.” Ang Bibliya naghisgot usab sa usa ka “kataposang adlaw,” nga sa maong panahon mahitabo ang pagpamanhaw sa mga patay. (Ju 6:39, 40, 44; 11:24; itandi ang Dan 12:13.) Sa Juan 12:48 kini nga “kataposang adlaw” nalangkit sa usa ka panahon sa paghukom. Busa, dayag nga kini nagtumong sa usa ka panahon sa halayo pang umaabot nga saylo pa sa kataposan sa apostolikanhong yugto.​—Itandi ang 1Te 4:15-17; 2Te 2:1-3; Pin 20:4-6, 12.