Kapitulo Desiotso
Mga Pagtulon-an Bahin sa Pagkadili-Matinumanon
1. Sama ba sa unsa ang maanaa sa sulod sa usa ka karaang siyudad nga ginaatake?
HANDURAWA kon sama sa unsa nga maanaa sa sulod sa usa ka karaang siyudad nga ginaatake. Anaa sa gawas sa mga paril ang kaaway—nga kusgan ug mapintas. Nasayod ka nga ang ubang mga siyudad iya nang napukan. Karon hugot siyang nagtinguha nga bihagon ug lungkabon ang imong siyudad ug lugoson ug patyon ang mga molupyo niini. Ang kontrang mga sundalo labawng kusganon alang sa nawongay nga kombate; ikaw makalaom lamang nga mapugngan sila tungod sa mga paril sa siyudad. Sa dihang molantaw ka sa gawas sa mga paril, makita nimo ang mga torre nga pang-asdang nga gidala sa kaaway. Sila aduna usay mga kasangkapan nga pang-asdang nga makalabayg mga batong dagko aron paglumpag sa inyong mga depensa. Makita nimo ang ilang mga ighahapak ug ang mga hagdang pang-asdang, ang ilang mga magpapana ug ang mga karo, ang ilang mga panon sa kasundalohan. Makalilisang gayod nga talan-awon!
2. Kanus-a nahitabo ang pag-atake nga gibatbat diha sa Isaias kapitulo 22?
2 Sa Isaias kapitulo 22, mabasa nato ang bahin sa maong pag-atake—ang pag-atake batok sa Jerusalem. Kanus-a kini nahitabo? Lisod ipunting ang bisan usa ka pag-atake diin natuman ang tanang bahin nga gibatbat. Dayag, ang tagna labi pang hisabtan ingon nga katibuk-ang kabatbatan sa nagkalainlaing mga pag-atake nga modangat sa Jerusalem, usa ka malangkobong pasidaan kon unsay anaa sa unahan.
3. Unsay pagsanong sa mga molupyo sa Jerusalem sa pag-atake nga gibatbat ni Isaias?
3 Atubangan sa pag-atake nga gibatbat ni Isaias, unsay ginabuhat sa mga molupyo sa Jerusalem? Ingon nga katawhang may pakigsaad sa Diyos, nagatuaw ba sila ngadto kang Jehova aron luwason sila? Wala, ilang ginapadayag ang dili gayod maalamong tinamdan, tinamdang sama sa makaplagan karong adlawa taliwala sa daghang nag-angkon nga nagsimba sa Diyos.
Usa ka Siyudad nga Ginaatake
4. (a) Unsa ang “walog sa panan-awon,” ug nganong kini ginganlan niana? (b) Unsa ang espirituwal nga kahimtang sa mga molupyo sa Jerusalem?
4 Sa kapitulo 21 sa Isaias, matag usa sa tulo ka mensahe sa paghukom gipailaila sa pamulong “Ang pahayag.” (Isaias 21:1, 11, 13) Ang Isa kapitulo 22 nagsugod sa samang paagi: “Ang pahayag sa walog sa panan-awon: Nan, unsay nahitabo kanimo nga ikaw sa kinatibuk-an misaka man ngadto sa mga bubong?” (Isaias 22:1) Ang “walog sa panan-awon” nagtumong sa Jerusalem. Ang siyudad gitawag ug walog kay bisan pag habog, gilibotan kinig mas habog nga mga bukid. Nalangkit kini sa ‘ang panan-awon’ kay daghang balaan nga mga panan-awon ug mga pinadayag ang gihatag didto. Tungod niini, ang mga molupyo sa siyudad angayng mamati sa mga pulong ni Jehova. Sa kapulihay, sila wala magpakabana kaniya ug nahisalaag ngadto sa bakak nga pagsimba. Ang kaaway nga nagaatake sa siyudad maoy usa ka galamiton sa paghukom sa Diyos batok sa iyang masukihong katawhan.—Deuteronomio 28:45, 49, 50, 52.
5. Kalagmitan, nganong ang mga tawo mosaka man sa ilang mga bubong?
5 Matikdi nga ang mga molupyo sa Jerusalem ‘sa kinatibuk-an misaka ngadto sa mga bubong’ sa ilang mga balay. Sa karaang mga panahon, ang mga bubong sa mga balay sa Israelinhon maoy lapad ug ang mga pamilya sagad nga magtapok didto. Si Isaias wala mosugilon kon nganong nagtapok sila didto sa maong higayon, apan ang iyang mga pulong nagpaila sa pagkawala-makauyon. Nan, lagmit sila misaka ngadto sa mga bubong aron mangamuyo ngadto sa ilang bakak nga mga diyos. Kini maoy ilang batasan sa katuigan nga mohangtod sa pagkalaglag sa Jerusalem sa 607 W.K.P.—Jeremias 19:13; Sofonias 1:5.
6. (a) Unsang mga kahimtang ang naglungtad sa sulod sa Jerusalem? (b) Nganong ang pipila nagsadya, apan unsay diha sa unahan?
6 Si Isaias nagpadayon: “Ikaw napuno sa kaguliyang, usa ka masaba nga siyudad, usa ka masadyaon nga lungsod. Ang imong mga patay dili kadtong mga pinatay sa espada, ni kadtong nangamatay sa gubat.” (Isaias 22:2) Ang mga panon sa katawhan mihugop sa siyudad, ug nagkaguliyang kini. Saba ug nangahadlok ang mga tawo sa kadalanan. Hinuon, masadyaon ang pipila, kay tingali gibati nila ang kasegurohan o gituohan nila nga ang kapeligrohan umalagi ra.a Ugaling, binuang ang pagsadya sa maong panahon. Daghan diha sa siyudad ang mamatay sa kamatayon nga mas mapintas kay sa sulab sa espada. Sirhan ang usa ka siyudad nga ginaatake gikan sa mga tinubdan ug pagkaon sa gawas. Magkadiyutay ang mga abiyo sulod sa siyudad. Ang gigutom nga mga tawo ug naghuot nga kahimtang mosangpot sa mga epidemya. Busa daghan sa Jerusalem ang mamatay tungod sa kagutmanan ug mga sakit. Kini nahitabo sa 607 W.K.P. ug sa 70 K.P.—2 Hari 25:3; Lamentaciones 4:9, 10.b
7. Unsay gihimo sa mga magmamando sa Jerusalem panahon sa pag-atake, ug unsay nahitabo kanila?
7 Sa maong krisis, unsang pagpanguna ang gihimo sa mga magmamando sa Jerusalem? Si Isaias nagtubag: “Ang tanan nimong mga diktador mismo nangalagiw sa usa ka higayon. Sila gidalang binilanggo nga wala kinahanglana ang busogan. Ang tanan ninyo nga nakaplagan sa tingob gidalang binilanggo. Sila mikalagiw sa halayo.” (Isaias 22:3) Ang mga magmamando ug ang gamhanang mga lalaki nangalagiw ug unya nadakpan! Nga wala ganiy busogang gibingat batok kanila, nadakpan sila ug gidalang mga binilanggo. Nahitabo kini sa 607 W.K.P. Human busloti ang paril sa Jerusalem, si Haring Zedekias mikalagiw sa pagkagabii kauban sa iyang gamhanang mga lalaki. Nasayran kini sa kaaway, sila gigukod, ug nasakpan sila sa kapatagan sa Jerico. Natibulaag ang gamhanang mga lalaki. Si Zedekias gidakop, gibutaan, gigapos sa tumbagang kadena, ug giguyod paingon sa Babilonya. (2 Hari 25:2-7) Pagkamakapasubo nga resulta sa iyang pagkadili-matinumanon!
Pagkasagmuyo Tungod sa Katalagman
8. (a) Unsay sanong ni Isaias sa tagna bahin sa katalagman sa Jerusalem? (b) Unsa unya ang kahimtang sa Jerusalem?
8 Kining tagnaa nakatandog pag-ayo kang Isaias. Siya nag-ingon: “Ayaw ninyo ako sud-onga. Ipadayag ko ang kapait diha sa paghilak. Ayaw kamo pamugos sa paghupay kanako labot sa paglaglag sa anak nga babaye sa akong katawhan.” (Isaias 22:4) Naguol si Isaias tungod sa gitagna nga dangatan sa Moab ug Babilonya. (Isaias 16:11; 21:3) Ang iyang pagkasagmuyo ug pagbangotan grabe pa samtang gipalandong niya ang katalagman nga modangat sa iyang kaugalingong katawhan. Siya dili mahupay. Ngano? “Kay adlaw kini sa kaguliyang ug sa pagyatak ug sa pagkalibog nga iya sa Soberanong Ginoo, si Jehova sa mga panon, sa walog sa panan-awon. Anaa ang manggugun-ob sa paril, ug ang pagtuaw ngadto sa bukid.” (Isaias 22:5) Ang Jerusalem mapuno sa kaguliyang. Ang mga tawo maglibotlibot nga nangalisang, nga walay tunong. Samtang ang kaaway mosugod paglusot sa mga paril sa siyudad, aduna unyay “pagtuaw ngadto sa bukid.” Nagpasabot ba kini nga ang mga molupyo sa siyudad motuaw ngadto sa Diyos diha sa iyang balaang templo sa Bukid sa Moria? Tingali. Ugaling, tungod sa ilang pagkadili-matinumanon, lagmit kini magpasabot lamang nga ang ilang mga malisangong pagtuaw molanoglanog sa kabukiran sa palibot.
9. Batbata ang kasundalohan nga nagahulga sa Jerusalem.
9 Unsang matanga sa kaaway ang nagahulga sa Jerusalem? Si Isaias nagsugilon kanato: “Ang Elam mismo nagkuha sa baslayan, diha sa karo nga iggugubat sa yutan-ong tawo, uban sa mga kabayong iggugubat; ug gibuksan sa Kir ang taming.” (Isaias 22:6) Ang mga kaaway bug-os nga armado. Sila adunay mga magpapana kansang mga baslayan napunog mga udyong. Ang mga manggugubat nagaandam sa ilang mga taming alang sa gubat. Adunay mga karo ug nabansay-sa-gubat nga mga kabayo. Ang kasundalohan naglakip sa mga sundalo gikan sa Elam, nga nahimutang sa amihanan sa gitawag karon nga Persianhong Gulpo, ug gikan sa Kir, lagmit nahimutang duol sa Elam. Ang paghisgot nianang mga yutaa nagpaila sa halayong distansiya nga gigikanan sa mga manunulong. Nagpaila usab kini nga ang taga-Elam nga mga magpapana tingalig sakop sa kasundalohang naghulga sa Jerusalem sa adlaw ni Ezequias.
Mga Paningkamot sa Pagdepensa
10. Unsang panghitabo ang daotang pasidaan alang sa siyudad?
10 Si Isaias nagbatbat sa nagkaugmad nga kahimtang: “Mahitabo nga ang mga pinili sa imong ubos nga kapatagan mapuno gayod sa mga karo nga iggugubat, ug ang mga kabayong iggugubat mismo sa walay pakyas magpahiluna gayod diha sa ganghaan, ug tangtangon sa usa ang tabil sa Juda.” (Isaias 22:7, 8a) Ang mga karo ug mga kabayo naghuot sa kapatagan sa gawas sa siyudad sa Jerusalem ug nagpahimutang aron atakehon ang mga ganghaan sa siyudad. Unsa ba “ang tabil sa Juda” nga tangtangon? Lagmit, kadto usa ka ganghaan sa siyudad, nga ang pagbihag niana daotang pasidaan alang sa mga tigdepensa.c Sa dihang tangtangon kining salipod nga tabil, ang siyudad masudlan sa mga moatake niini.
11, 12. Unsang mga lakang sa pagdepensa ang gihimo sa mga molupyo sa Jerusalem?
11 Si Isaias karon nagpunting sa mga tinguha sa katawhan sa pagdepensa sa ilang kaugalingon. Ang una nilang nahunahunaan—mga hinagiban! “Nianang adlawa ikaw molantaw sa tipiganan sa mga hinagiban sa balay sa lasang, ug tino nga inyong makita ang mga giwang sa Siyudad ni David, kay daghan gayod unya kini. Ug inyong tigomon ang mga tubig sa ubos nga lim-aw.” (Isaias 22:8b, 9) Ang mga hinagiban gipondo sa tipiganan sa balay sa lasang. Kining maong tipiganan gitukod ni Solomon. Sanglit gitukod kadto nga gigamit ang mga sedro sa Lebanon, kadto nailhang “ang Balay sa Lasang sa Lebanon.” (1 Hari 7:2-5) Ang mga giwang sa paril gisusi. Ang tubig gitigom—usa ka hinungdanong lakang sa pagdepensa. Ang mga tawo nagkinahanglag tubig aron mabuhi. Kon wala kana, ang usa ka siyudad dili makabarog. Hinunoa, matikding walay giingon bahin sa ilang pagsalig kang Jehova alang sa kaluwasan. Sa kapulihay, sila nagsalig sa ilang kaugalingong kahinguhaan. Hinaot nga kita dili gayod maghimo sa maong sayop!—Salmo 127:1.
12 Unsay mahimong buhaton niadtong mga giwang sa paril sa siyudad? “Inyong iphon gayod ang mga balay sa Jerusalem. Inyong tumpagon usab ang mga balay aron dili maabot ang paril.” (Isaias 22:10) Ang mga balay tulutimbangon aron matino kon hain ang mahimong tumpagon sa pagtaganag materyales aron mahulipan ang mga giwang. Kini maoy paningkamot sa pagsanta sa kaaway nga makagahom sa bug-os sa paril.
Walay-Pagtuo nga Katawhan
13. Sa unsang paagi ang mga tawo naningkamot nga maseguro ang suplay sa tubig, apan kinsay ilang gikalimtan?
13 “Aduna unyay usa ka tigomanang dulang nga inyong pagahimoon taliwala sa duha ka paril alang sa mga tubig sa daan nga lim-aw. Ug tino nga kamo dili motan-aw sa dakong magbubuhat niini, ug ang usa nga nag-umol niini dugay na kanhi tinong dili ninyo makita.” (Isaias 22:11) Ang paningkamot sa pagtigom ug tubig, nga gibatbat dinhi ug sa Isa 22 bersikulo 9, magpahinumdom kanato sa gihimo ni Haring Ezequias aron sa pagpanalipod sa siyudad batok sa nanulong nga mga Asiryanhon. (2 Cronicas 32:2-5) Ugaling, ang katawhan sa siyudad niining tagnaa ni Isaias bug-os nga walay pagtuo. Samtang sila nagbuhat sa depensa sa siyudad, wala sila maghunahuna sa Maglalalang, nga lahi kang Ezequias.
14. Bisan pa sa pasidaang mensahe ni Jehova, unsang dili-maalamong tinamdan ang nabatonan sa katawhan?
14 Si Isaias nagpadayon: “Ang Soberanong Ginoo, si Jehova sa mga panon, nianang adlawa motawag alang sa paghilak ug alang sa pagbangotan ug alang sa pagkaupaw ug alang sa pagbakos ug sakong panapton. Apan, tan-awa! kasadya ug pagmaya, ang pagpatay sa mga baka ug ang pag-ihaw sa mga karnero, ang pagkaon sa unod ug ang pag-inom sa bino, ‘Pasagdi nga adunay pagpangaon ug pag-inom, kay ugma kita mamatay.’” (Isaias 22:12, 13) Ang mga molupyo sa Jerusalem wala magpakitag pagbasol sa ilang pagrebelde kang Jehova. Sila wala maghilak, magputol sa ilang buhok, o magsul-ob ug sakong panapton ingon nga ilhanan sa paghinulsol. Kon kana ila pang gihimo, lagmit si Jehova magluwas kanila gikan sa umaabot nga mga kalisang. Hinunoa, nagpatuyang sila sa unodnong kahilayan. Ang samang tinamdan naglungtad karong adlawa taliwala sa kadaghanan nga walay pagtuo sa Diyos. Kay wala silay paglaom—diha kaha sa pagkabanhaw sa mga patay o sa kinabuhi sa umaabot nga Paraisong yuta—sila nagkinabuhi nga mapatuyangon, nga nag-ingon: “Mangaon kita ug manginom, kay ugma kita mangamatay.” (1 Corinto 15:32) Pagkamubog-panglantaw! Kon mosalig lang unta sila kang Jehova, makabaton silag malungtaron nga paglaom!—Salmo 4:6-8; Proverbio 1:33.
15. (a) Unsa ang mensahe sa paghukom ni Jehova batok sa Jerusalem, ug kinsay nagpatuman sa iyang paghukom? (b) Nganong ang Kakristiyanohan makaagom sa usa ka dulnganan nga sama sa iya sa Jerusalem?
15 Ang giatakeng mga molupyo sa Jerusalem dili makasinatig kasegurohan. Si Isaias nag-ingon: “Sa akong mga igdulongog si Jehova sa mga panon nagpadayag sa iyang kaugalingon: ‘“Kini nga kasaypanan dili pagahimoan ug pagtabon-sa-sala alang kaninyo hangtod nga kamo mamatay,” miingon ang Soberanong Ginoo, si Jehova sa mga panon.’” (Isaias 22:14) Tungod sa pagkagahi sa kasingkasing sa katawhan, wala unyay pagpasaylo. Sa walay pakyas, ang kamatayon modangat. Segurado kini. Ang Soberanong Ginoo, si Jehova sa mga panon, nagsulti niini. Ingon nga katumanan sa matagnaong mga pulong ni Isaias, ang katalagman kaduha midangat sa dili-matinumanong Jerusalem. Gilaglag kini sa mga kasundalohan sa Babilonya ug sa ulahi sa iya sa Roma. Mao man usab, ang katalagman modangat sa dili-matinumanong Kakristiyanohan, kansang mga membro nag-angkon nga nagsimba sa Diyos apan sa pagkatinuod nagpanghimakak kaniya pinaagi sa ilang binuhatan. (Tito 1:16) Ang mga sala sa Kakristiyanohan, uban niadtong sa ubang mga relihiyon sa kalibotan nga naglapas sa matarong nga mga dalan sa Diyos, “nagtipun-og sangko sa langit.” Sama sa kasaypanan sa apostatang Jerusalem, ang ilang kasaypanan hilabihan nga dili na mahimoan sa pagtabon-sa-sala.—Pinadayag 18:5, 8, 21.
Usa ka Hakog nga Piniyalan
16, 17. (a) Kinsa karon ang nakadawat ug usa ka mensahe sa pasidaan gikan ni Jehova, ug ngano? (b) Tungod sa iyang tag-as kaayong mga ambisyon, unsay mahitabo kang Sebna?
16 Ang manalagna karon miliso sa iyang pagtagad gikan sa dili-matinumanong katawhan ngadto sa dili-matinumanong indibiduwal. Si Isaias nagsulat: “Mao kini ang giingon sa Soberanong Ginoo, si Jehova sa mga panon: ‘Lakaw, sulod ngadto niini nga piniyalan, kang Sebna, nga nagadumala sa balay, “Unsa bay gikaikagan nimo dinhi, ug kinsa bay gikaikagan nimo dinhi, nga ikaw nagbangag man alang sa imong kaugalingon dinhi ug usa ka dapit nga lubnganan?” Sa hataas nga dapit siya nagbangag sa iyang dapit nga lubnganan; diha sa usa ka dakong bato siya nagtabas ug usa ka pinuy-anan alang sa iyang kaugalingon.’”—Isaias 22:15, 16.
17 Si Sebna maoy ‘piniyalan sa balay,’ lagmit ang balay ni Haring Ezequias. Sa ingon, siya adunay katungdanan nga impluwensiyado, nga ikaduha lamang sa hari. Dako ang gidahom kaniya. (1 Corinto 4:2) Bisan pa niana, sa dihang siya angayng maghatag ug unang pagtagad sa kahikayan sa nasod, si Sebna nagtinguha ug himaya alang sa iyang kaugalingon. Nagpagama siyag maluho nga lubnganan—nga sama sa iya sa usa ka hari—nga gibangag alang kaniya sa itaas sa dakong bato. Si Jehova, kay nakakita niini, nag-inspirar kang Isaias nga pasidan-an ang dili-matinumanong piniyalan: “Tan-awa! Si Jehova magalabay kanimo sa makusog nga paglabay, Oh lalaking lig-on ug lawas, ug kusganong magagunit kanimo. Siya sa walay pakyas hugot nga magputos kanimo, sama sa usa ka bola alang sa halapad nga yuta. Didto ikaw mamatay, ug didto ang mga karo sa imong himaya mahimong kaulawan sa balay sa imong agalon. Ug palagpoton ko ikaw gikan sa imong katungdanan; ug gikan sa imong opisyal nga kahimtang adunay magtangtang kanimo.” (Isaias 22:17-19) Tungod sa iyang pagkamahunahunaon-sa-kaugalingon, si Sebna dili makaangkon bisan lang ug ordinaryong lubnganan sa Jerusalem. Hinunoa, igalabay siya sama sa bola, nga mamatay sa halayong yuta. Niini adunay pasidaan alang sa tanan nga gitugyanan ug awtoridad taliwala sa katawhan sa Diyos. Ang pag-abuso sa gahom mosangpot sa pagkawala sa maong awtoridad ug lagmit sa pagkahininginlan.
18. Kinsay mopuli kang Sebna, ug unsay kahulogan nga kini siya makadawat sa opisyal nga mga besti ni Sebna ug sa yawi sa balay ni David?
18 Apan, sa unsang paagi si Sebna tangtangon gikan sa iyang katungdanan? Pinaagi ni Isaias, si Jehova nagpatin-aw: “Mahitabo nianang adlawa nga akong tawgon ang akong alagad, nga mao, si Eliakim nga anak nga lalaki ni Hilkias. Ug akong sul-oban siya sa imong taas nga besti, ug ang imong bakos ihugot ko pagbakos kaniya, ug ang imong dominyo akong ihatag sa iyang kamot; ug siya mahimo gayod nga usa ka amahan sa molupyo sa Jerusalem ug sa balay ni Juda. Ug akong ibutang ang yawi sa balay ni David sa iyang abaga, ug siya magabukas nga walay bisan kinsa nga magasira, ug siya magasira nga walay bisan kinsa nga magabukas.” (Isaias 22:20-22) Sa pagpuli kang Sebna, hatagan si Eliakim sa opisyal nga mga besti sa piniyalan uban sa yawi sa balay ni David. Ang Bibliya nagagamit sa terminong “yawi” aron pagsimbolo sa awtoridad, kagamhanan, o gahom. (Itandi ang Mateo 16:19.) Sa karaang kapanahonan, ang usa ka magtatambag sa hari, nga gisaligan sa mga yawi, mahimong maghupot sa katibuk-ang pagdumala sa harianong mga lawak, nga maghukom pa bahin sa mga nagtinguha nga moalagad sa hari. (Itandi ang Pinadayag 3:7, 8.) Busa, hinungdanon ang katungdanan sa piniyalan, ug dako ang gidahom kang bisan kinsa nga nagaalagad niana. (Lucas 12:48) Si Sebna tingali may katakos, apan kay siya dili man matinumanon, gipapulihan siya ni Jehova.
Duha ka Simbolikong Tarugo
19, 20. (a) Sa unsang paagi si Eliakim mahimong panalangin sa iyang katawhan? (b) Unsay mahitabo niadtong mopadayon sa pagsalig kang Sebna?
19 Sa kataposan, si Jehova naggamit ug simbolikong mga pulong aron mabatbat ang pagbalhin sa gahom gikan ni Sebna ngadto kang Eliakim. Siya nagpahayag: “‘Akong ipadulot siya [Eliakim] sama sa usa ka tarugo sa usa ka dapit nga malungtaron, ug siya mahimo gayong sama sa usa ka trono sa himaya sa balay sa iyang amahan. Ug ilang isab-ong kaniya ang bug-os nga himaya sa balay sa iyang amahan, ang mga kaliwat ug ang mga salingsing, ang tanang sudlanan nga magagmay, ang mga sudlanan nga panaksan ingon man ang tanang sudlanan nga tadyaw. Nianang adlawa,’ mao ang giingon ni Jehova sa mga panon, ‘ang tarugo [Sebna] nga gipadulot sa usa ka dapit nga malungtaron ibton, ug kini putlon ug mahulog, ug ang luwan nga anaa sa ibabaw niana putlon, kay si Jehova mismo nagsulti niini.’”—Isaias 22:23-25.
20 Niining mga bersikuloha, ang unang tarugo mao si Eliakim. Siya mamahimong “usa ka trono sa himaya” sa balay sa iyang amahan, si Hilkias. Lahi kang Sebna, dili siya magpakaulaw sa balay o dungog sa iyang amahan. Si Eliakim mamahimong usa ka sangga nga malungtaron sa mga sudlanan sa panimalay, nga mao, sa uban nga nag-alagad sa hari. (2 Timoteo 2:20, 21) Sa kasukwahi, ang ikaduhang tarugo nagtumong kang Sebna. Bisan pag siya morag malig-on, siya pagaibton. Si bisan kinsang mopadayon sa pagsalig kaniya mahulog.
21. Sa modernong kapanahonan, kinsa, nga sama kang Sebna, ang gipulihan, ngano, ug ni kinsa?
21 Ang kasinatian ni Sebna magpahinumdom kanato nga taliwala sa mga nag-angkon nga nagsimba sa Diyos, kadtong nakadawat ug mga pribilehiyo sa pag-alagad angayng mogamit niana aron sa pag-alagad sa uban ug sa pagdayeg kang Jehova. Dili angay nga abusohan nila ang ilang katungdanan aron sa pagpadato sa ilang kaugalingon o sa pag-angkon ug personal nga kadungganan. Pananglitan, ang Kakristiyanohan dugay nang nagpasiugda nga siya maoy usa ka tinudlong piniyalan, ang hawas ni Jesu-Kristo dinhi sa yuta. Bisan pa niana, ingon nga si Sebna nagpakaulaw sa iyang amahan pinaagi sa pagpangagpas sa iyang kaugalingong himaya, ang mga pangulo sa Kakristiyanohan nagpakaulaw sa Maglalalang pinaagi sa pagtigom ug bahandi ug gahom alang sa ilang kaugalingon. Busa, sa dihang ang panahon sa paghukom nga “magsugod . . . sa balay sa Diyos” miabot sa 1918, gitangtang ni Jehova ang Kakristiyanohan. Gipaila ang laing piniyalan—‘ang matinumanong piniyalan, ang usang maalamon’—ug gitudlo ibabaw sa yutan-ong panimalay ni Jesus. (1 Pedro 4:17; Lucas 12:42-44) Kining daghag-sakop nga matang nagpakita nga may katakos sa pag-abaga sa harianong “yawi” sa balay ni David. Sama sa usa ka kasaligang “tarugo,” napamatud-an kini nga usa ka masaligan nga sangga sa tanang nagkalainlaing “mga sudlanan,” ang dinihogang mga Kristohanon nga may nagkalainlaing mga responsabilidad nga nagasalig niini alang sa espirituwal nga pagkaon. Ang “ubang mga karnero” usab, sama sa ‘langyawng molupyo sulod sa mga ganghaan’ sa karaang Jerusalem, nagdepende sa maong “tarugo,” ang modernong-adlawng Eliakim.—Juan 10:16; Deuteronomio 5:14.
22. (a) Nganong tukma sa panahon ang pagpuli kang Sebna ingon nga piniyalan? (b) Sa modernong kapanahonan, nganong tukma sa panahon ang pagtudlo sa ‘matinumanong piniyalan, ang usang maalamon’?
22 Si Eliakim maoy mipuli kang Sebna sa dihang si Senakerib ug ang iyang mga panon nanghulga sa Jerusalem. Sa susama, ‘ang matinumanong piniyalan, ang usang maalamon,’ natudlo sa pag-alagad sa panahon sa kataposan, nga modangat sa katiklopan sa dihang si Satanas ug iyang mga puwersa molihok na alang sa pangataposang pag-atake sa “Israel sa Diyos” ug sa ilang mga kauban nga ubang mga karnero. (Galacia 6:16) Sama sa adlaw ni Ezequias, ang maong pag-atake matapos diha sa pagkalaglag sa mga kaaway sa pagkamatarong. Kadtong manghawid sa “tarugo sa usa ka dapit nga malungtaron,” ang matinumanong piniyalan, maluwas, ingon nga ang matinumanong mga molupyo sa Jerusalem naluwas sa pagsulong sa Asirya sa Juda. Nan, maalamon gayod nga dili manghawid sa napakaulawan nga “tarugo” sa Kakristiyanohan!
23. Sa kataposan unsay nahitabo kang Sebna, ug unsay atong makat-onan gikan niini?
23 Unsa bay nahitabo kang Sebna? Wala kitay rekord kon sa unsang paagi natuman ang tagna bahin kaniya, nga natala sa Isaias 22:18. Sa dihang gibayaw niya ang iyang kaugalingon ug unya napakaulawan, siya nahisama sa Kakristiyanohan, apan mahimong siya nakakat-on gikan sa disiplina. Niini, siya lahi kaayo sa Kakristiyanohan. Sa dihang ang Asiryanhong si Rabsake miawhag sa pagsurender sa Jerusalem, ang bag-ong piniyalan ni Ezequias, si Eliakim, maoy nanguna sa delegasyon nga milakaw aron makigkita kaniya. Ugaling lang, si Sebna diha sa iyang kiliran ingon nga sekretaryo sa hari. Dayag, si Sebna nag-alagad pa sa hari. (Isaias 36:2, 22) Pagkamaayo nga pagtulon-an alang sa mga mawad-ag katungdanan sa pag-alagad diha sa organisasyon sa Diyos! Inay maglungotlungot ug mayugot, maalamon nga mopadayon sila sa pag-alagad kang Jehova diha sa bisan unsang kapasidad nga iyang itugot. (Hebreohanon 12:6) Sa pagbuhat niana, sila makalikay sa katalagman nga modangat sa Kakristiyanohan. Sila makatagamtam sa pag-uyon ug panalangin sa Diyos hangtod sa hangtod.
[Mga footnote]
a Sa 66 K.P., daghang Hudiyo nagsadya sa dihang misibog ang Romanong mga sundalo nga nag-atake sa Jerusalem.
b Sumala sa historyano sa unang siglo nga si Josephus, sa 70 K.P., ang kagutmanan sa Jerusalem grabe kaayo nga gipangaon sa mga tawo ang panit, sagbot, ug uhot. Sa usa ka gitahong kaso, usa ka inahan ang nag-asal ug nagkaon sa iyang kaugalingong anak.
c Ingong kapilian, “ang tabil sa Juda” basin nagtumong sa laing butang nga manalipod sa siyudad, sama sa mga kuta nga gipondohan sa armas ug gipuy-an sa mga sundalo.
[Hulagway sa panid 231]
Sa dihang si Zedequias mikalagiw, siya nadakpan ug gibutaan
[Hulagway sa panid 232, 233]
Makapasubo ang palaaboton sa mga Hudiyo nga natanggong sa Jerusalem
[Hulagway sa panid 239]
Si Eliakim gihimo ni Ezequias nga “usa ka tarugo sa usa ka dapit nga malungtaron”
[Hulagway sa panid 241]
Sama kang Sebna, daghan sa mga pangulo sa Kakristiyanohan ang nagpakaulaw sa Maglalalang pinaagi sa pagtigom ug bahandi
[Mga hulagway sa panid 242]
Sa modernong kapanahonan ang usa ka matinumanong piniyalan nga matang natudlo nga magadumala sa panimalay ni Jesus