Kinsay “Makalingkawas”?
“Ang tanang nagatawag sa ngalan ni Jehova maluwas.”—BUHAT 2:21.
1. Nganong ang Pentekostes 33 K.P. usa ka hinungdanong adlaw sa kasaysayan sa kalibotan?
ANG Pentekostes 33 K.P. maoy hinungdanong adlaw sa kasaysayan sa kalibotan. Ngano man? Tungod kay nianang adlawa nahimugso ang usa ka bag-ong nasod. Sa una, kadto dili kaayo dakong nasod—120 lamang ka tinun-an ni Jesus ang nagtigom sa usa ka lawak sa taas sa Jerusalem. Apan karong adlawa, sa dihang ang kadaghanang nasod nga naglungtad kaniadto nakalimtan na, ang nasod nga nahimugso niadtong lawak sa taas ania pa gihapon uban kanato. Kining kamatuorana importante kaayo alang kanatong tanan, sanglit mao kini ang nasod nga gitudlo sa Diyos nga mahimong iyang saksi atubangan sa katawhan.
2. Unsang milagrosong mga hitabo ang nagtimaan sa pagkahimugso sa bag-ong nasod?
2 Sa dihang misugod paglungtad kanang bag-ong nasod, nahitabo ang importanteng mga panghitabo nga nagtuman sa matagnaong mga pulong ni Joel. Atong mabasa kining maong mga panghitabo sa Buhat 2:2-4: “Sa kalit may nahitabong kabanha gikan sa langit sama gayod nianang nagahuros makusog nga hangin, ug kini mipuno sa tibuok nga balay diin sila nanglingkod. Ug ang mga dila nga maorag kalayo napakita ngadto kanila ug naapod-apod, ug usa ang mipahiluna diha sa matag usa kanila, ug silang tanan napuno sa balaang espiritu ug misugod sa pagsulti uban sa lainlaing mga dila, ingon sa gitugot sa espiritu nga ilang ipamulong.” Niining paagiha kadtong 120 ka matinumanong mga lalaki ug babaye nahimong usa ka espirituwal nga nasod, ang unang mga membro sa gitawag ni apostol Pablo sa ulahi nga “ang Israel sa Diyos.”—Galacia 6:16.
3. Unsang tagna ni Joel ang natuman sa Pentekostes 33 K.P.?
3 Nagtigom ang mga panon sa pagsusi sa “nagahuros makusog nga hangin,” ug si apostol Pedro nagpatin-aw kanila nga natuman ang usa sa mga tagna ni Joel. Unsang tagnaa? Aw, pamati sa iyang giingon: “‘Sa kataposang mga adlaw,’ nagaingon ang Diyos, ‘ako magbubo ug bahin sa akong espiritu diha sa tanang matang sa unod, ug ang inyong mga anak nga lalaki ug mga anak nga babaye managpropesiya ug ang inyong mga batan-ong lalaki makakitag mga panan-awon ug ang inyong mga tigulang nga lalaki magadamgog mga damgo; ug bisan nganha sa akong mga ulipong lalaki ug nganha sa akong mga ulipong babaye ako magbubo ug bahin sa akong espiritu nianang mga adlawa, ug sila managpropesiya. Ug ako magahatag ug mga tilimad-on diha sa langit sa itaas ug mga ilhanan diha sa yuta sa ubos, dugo ug kalayo ug gabon sa aso; ang adlaw mahimo nga kangitngit ug ang bulan nga dugo sa dili pa moabot ang dako ug mabantogong adlaw ni Jehova. Ug ang tanang nagatawag sa ngalan ni Jehova maluwas.’” (Buhat 2:17-21) Ang mga pulong nga gikutlo ni Pedro makaplagan sa Joel 2:28-32, ug ang katumanan niini nagpasabot nga nagakapupos na ang panahon alang sa Hudiyonhong nasod. “Ang dako ug mabantogong adlaw ni Jehova,” nga usa ka panahon sa pagsudya sa di-matinumanong Israel, haduol na. Apan kinsay maluwas, o makalingkawas? Ug unsa may gilandongan niini?
Duha ka Katumanan sa Tagna
4, 5. Tungod sa nagsingabot nga mga panghitabo, unsang tambag ang gihatag ni Pedro, ug nganong kanang tambaga mapadapat saylo sa iyang adlaw?
4 Sa mga tuig human sa 33 K.P., milambo ang espirituwal nga Israel sa Diyos, apan ang unodnong nasod sa Israel wala molambo. Sa 66 K.P., ang unodnong Israel nakiggubat sa Roma. Sa 70 K.P., ang Israel halos wala na maglungtad, ug ang Jerusalem uban sa templo niini naugdaw. Sa Pentekostes 33 K.P., si Pedro naghatag ug maayong tambag maylabot nianang nagsingabot nga katalagman. Nagkutlo na usab kang Joel, siya miingon: “Ang tanang nagatawag sa ngalan ni Jehova maluwas.” Ang matag usa ka Hudiyo kinahanglang mohimog personal nga desisyon nga motawag sa ngalan ni Jehova. Naglakip kini sa pagpatalinghog sa dugang mga instruksiyon ni Pedro: “Paghinulsol kamo, ug magpabawtismo ang matag usa kaninyo sa ngalan ni Jesu-Kristo alang sa kapasayloan sa inyong mga sala.” (Buhat 2:38) Kinahanglang dawaton sa mga mamiminaw ni Pedro si Jesus ingong Mesiyas, nga gisalikway sa Israel ingong usa ka nasod.
5 Kadtong matagnaong mga pulong ni Joel may dakong epekto diha sa mga maaghop sa unang siglo. Bisan pa niana, kini adunay mas dakong epekto karong adlawa sanglit, ingon sa gipakita sa mga hitabo ika-20ng siglo, adunay ikaduhang katumanan sa tagna ni Joel. Tan-awon nato kon sa unsang paagi.
6. Sa unsang paagi ang kailhanan sa Israel sa Diyos nagsugod sa pagkatin-aw samtang nagkaduol ang 1914?
6 Human sa kamatayon sa mga apostol, ang Israel sa Diyos natabonan sa mga bunglayon sa bakak nga Kristiyanidad. Hinunoa, panahon sa kataposan, nga nagsugod sa 1914, ang kailhanan niining espirituwal nga nasod natin-aw na usab. Kining tanan maoy katumanan sa sambingay ni Jesus bahin sa trigo ug mga bunglayon. (Mateo 13:24-30, 36-43) Samtang nagkaduol ang 1914, ang dinihogang mga Kristohanon nagsugod sa paglain sa ilang kaugalingon gikan sa dili-matinumanong Kakristiyanohan, maisogong nagsalikway sa bakak nga mga doktrina niini ug nagsangyaw sa umaabot nga kataposan sa “tinudlong mga panahon sa mga nasod.” (Lucas 21:24) Apan ang unang gubat sa kalibotan, nga mibuto sa 1914, nagpatunghag mga isyu nga niana sila wala makapangandam. Ubos sa tumang pagpig-ot, daghan ang nangaluya, ug ang pipila mikompromiso. Sa 1918 ang ilang buluhatong pagsangyaw halos nahunong.
7. (a) Unsang hitabo nga susama sa Pentekostes 33 K.P. ang nahitabo sa 1919? (b) Sugod sa 1919, unsay epekto sa pagbubo sa espiritu sa Diyos diha sa mga alagad ni Jehova?
7 Sa gihapon, wala kadto magdugay. Sugod sa 1919, gisugdan ni Jehova pagbubo ang iyang espiritu ibabaw sa iyang katawhan sa paaging nagpahinumdom sa Pentekostes 33 K.P. Siyempre, sa 1919 walay pagsultig mga pinulongan ug walay nagahuros makusog nga hangin. Atong masabtan gikan sa mga pulong ni Pablo nga natala sa 1 Corinto 13:8 nga ang panahon sa mga milagro dugay nang natapos. Bisan pa niana, ang espiritu sa Diyos dayag kaayo sa 1919 sa dihang, panahon sa kombensiyon sa Cedar Point, Ohio, T.B.A., ang matinumanong mga Kristohanon napalagsik pag-usab ug sa makausa pa misugod sa buluhatong pagsangyaw sa maayong balita sa Gingharian. Sa 1922 sila mibalik sa Cedar Point ug napalig-on sa pagdasig nga “Imantala, imantala, imantala, ang Hari ug ang iyang gingharian.” Ingon sa nahitabo sa unang siglo, napugos ang kalibotan sa pagmatikod sa mga epekto sa pagbubo sa espiritu sa Diyos. Ang matag dedikadong Kristohanon—lalaki ug babaye, tigulang ug batan-on—nagsugod sa “pagtagna,” nga mao, sa pagpahayag sa “halangdong mga butang sa Diyos.” (Buhat 2:11) Sama kang Pedro, ilang giawhag ang mga maaghop: “Pagpakaluwas gikan niining baliko nga kaliwatan.” (Buhat 2:40) Unsaon pagbuhat niana niadtong mga mosanong? Pinaagi sa pagpaminaw sa mga pulong ni Joel nga anaa sa Joel 2:32: “Ang tanang nagatawag sa ngalan ni Jehova maluwas.”
8. Sa unsang paagi ang mga butang miuswag alang sa Israel sa Diyos sukad sa 1919?
8 Sukad niadtong unang katuigan, ang mga kalihokan sa Israel sa Diyos nag-uswag. Ang pagpanimre sa mga dinihogan dayag nga natapos na, ug sukad sa katuigang 1930 ang usa ka dakong panon sa mga maaghop nga adunay yutan-ong paglaom mitungha sa esena. (Pinadayag 7:3, 9) Ang tanan mibatig pagkadinalian, kay ang ikaduhang katumanan sa Joel 2:28, 29 nagpakita nga duol na kita sa mas dako ug makalilisang nga adlaw ni Jehova, sa dihang ang tibuok kalibotang relihiyoso, politikal, ug komersiyal nga sistema sa mga butang pagalaglagon. Aduna kitay lig-ong pasikaranan sa ‘pagtawag sa ngalan ni Jehova’ sa bug-os nga pagtuo nga siya magaluwas kanato!
Sa Unsang Paagi Kita Motawag sa Ngalan ni Jehova?
9. Unsa ang pipila sa mga butang nga nalangkit sa pagtawag sa ngalan ni Jehova?
9 Unsay nalangkit sa pagtawag sa ngalan ni Jehova? Ang konteksto sa Joel 2:28, 29 motabang kanato sa pagtubag nianang pangutanaha. Pananglitan, si Jehova dili maminaw sa matag usa nga motawag kaniya. Pinaagi sa laing manalagna, si Isaias, si Jehova miingon sa Israel: “Sa diha nga bayawon ninyo ang inyong mga kamot, tagoon ko ang akong mga mata gikan kaninyo. Bisag magahimo pa kamo ug daghang pag-ampo, ako dili maminaw.” Nganong dili man maminaw si Jehova sa iyang kaugalingong nasod? Siya mismo nagsaysay: “Ang inyong mga kamot napuno sa pag-ula ug dugo.” (Isaias 1:15) Si Jehova dili maminaw ni bisan kinsang sad-an sa dugo o padayong nagpakasala. Mao kanay hinungdan kon nganong giingnan ni Pedro ang mga Hudiyo sa Pentekostes nga maghinulsol. Sa konteksto sa Joel 2:28, 29, atong makaplagan nga gipasiugda usab ni Joel ang paghinulsol. Pananglitan, sa Joel 2:12, 13, atong mabasa: “‘Ug karon usab,’ ang pulong ni Jehova mao, ‘bumalik kamo kanako uban ang bug-os ninyong kasingkasing, ug uban ang pagpuasa ug uban ang paghilak ug uban ang pagbalata. Ug gisia ang inyong mga kasingkasing, ug dili ang inyong mga sapot; ug bumalik kamo kang Jehova nga inyong Diyos, kay siya mapuangoron ug maluluy-on, mahinay sa kasuko ug dagaya sa mahigugmaong-kalulot.’” Sugod sa 1919, ang dinihogang mga Kristohanon milihok uyon niining mga pulonga. Gibasolan nila ang ilang mga kasaypanan ug determinadong dili na gayod mokompromiso o maluya. Nagbukas kini sa dalan nga ikabubo ang espiritu sa Diyos. Ang matag usa nga buot motawag sa ngalan ni Jehova ug dunggon kinahanglang mosubay sa mao gihapong dalan.
10. (a) Unsa ang tinuod nga paghinulsol? (b) Sa unsang paagi mosanong si Jehova sa tinuod nga paghinulsol?
10 Hinumdomi, ang tinuod nga paghinulsol labaw pa kay sa yanong pag-ingon, “Gikasubo ko.” Naanad ang mga Israelinhon sa paggisi sa ilang panggawas nga mga sapot aron ipakita ang gibug-aton sa ilang mga pagbati. Apan si Jehova miingon: “Gisia ang inyong mga kasingkasing, ug dili ang inyong mga sapot.” Ang tinuod nga paghinulsol magsumikad sa kasingkasing, gikan sa kinahiladman sa atong pagkatawo. Naglakip kini sa pag-ayad sa daotang buhat, sama sa atong mabasa sa Isaias 55:7: “Pabiyai sa daotan ang iyang dalan, ug sa tawo nga madinaoton ang iyang mga hunahuna; ug pabalika siya kang Jehova.” Naglakip kini sa pagdumot sa sala, sama sa gihimo ni Jesus. (Hebreohanon 1:9) Dayon, mosalig kita nga si Jehova magpasaylo kanato pinasikad sa halad lukat tungod kay si Jehova “mapuangoron ug maluluy-on, mahinay sa kasuko ug dagaya sa mahigugmaong kalulot.” Iyang dawaton ang atong pagsimba, ang atong espirituwal nga halad nga kalan-on ug halad nga ilimnon. Maminaw siya kon kita motawag sa iyang ngalan.—Joel 2:14.
11. Unsay dapit sa matuod nga pagsimba diha sa atong kinabuhi?
11 Sa Wali sa Bukid, gihatagan kita ni Jesus ug laing butang nga hinumdoman, sa dihang siya miingon: “Nan, padayong pangitaa nga una ang gingharian ug ang iyang pagkamatarong.” (Mateo 6:33) Dili nato pakamenoson ang atong pagsimba, nga mantinilan nato aron lamang sa paghupay sa atong tanlag. Ang pag-alagad sa Diyos takos nga unahon diha sa atong kinabuhi. Busa, pinaagi kang Joel, si Jehova nagpadayon sa pagsulti: “Patingoga ang trompeta didto sa Sion . . . Tigoma ang katawhan. Balaana ang usa ka kongregasyon. Pundoka ang mga tawong tigulang. Tigoma ang kabataan ug kadtong mga masuso. Pagulaa ang pamanhonon gikan sa iyang sulod nga lawak, ug ang pangasaw-onon gikan sa iyang lawak sa kinasal.” (Joel 2:15, 16) Natural lamang sa mga bag-ong minyo nga malinga, nga ang pagtagad anaa lamang sa usag usa. Apan bisan para kanila, ang pag-alagad kang Jehova kinahanglang maoy panguna. Wala nay mas importante pa kay sa pagkatigom nato ngadto sa atong Diyos, nga magatawag sa iyang ngalan.
12. Unsang purohan sa pagtubo ang makita diha sa taho sa Memoryal sa miaging tuig?
12 Nga anaa kini sa hunahuna, palandongon nato ang estadistikang gibutyag sa 1997 nga Taho sa Tuig sa Pag-alagad sa mga Saksi ni Jehova. Sa miaging tuig kita may kinatas-ang ihap nga 5,599,931 ka magmamantala sa Gingharian—tinuod gayong usa ka dakong panon sa mga magdadayeg! Ang nanambong sa Memoryal maoy 14,322,226—labaw ug mga walo ka milyon ug tunga kay sa gidaghanon sa mga magmamantala. Kanang numeroha nagpakitag maayo kaayong purohan sa pagtubo. Daghan nianang walo ka milyon ug tunga nagtuon na sa Bibliya uban sa mga Saksi ni Jehova ingong interesadong mga tawo o mga anak sa bawtismadong mga ginikanan. Daghan kaayo ang nanambong ug tigom sa unang higayon. Ang ilang pagtambong naghatag sa mga Saksi ni Jehova ug maayong kahigayonan sa pagsinati kanila pag-ayo ug sa paghatag kanila ug tabang nga mohimog dugang pag-uswag. Unya, anaa kadtong nagtambongan sa Memoryal matag tuig ug tingali nagtambongan sa pipila sa ubang mga tigom, apan wala sila makahimog dugang pag-uswag. Siyempre, mahimo kaayong motambong sila sa mga tigom. Apan awhagon nato sila sa pagpalandong pag-ayo sa matagnaong mga pulong ni Joel ug hunahunaon kon unsang dugang mga lakang ang angay nilang himoon aron maseguro nga si Jehova mamati sa dihang motawag sila sa iyang ngalan.
13. Kon kita nagatawag na sa ngalan ni Jehova, unsang kaakohan ang atong nabatonan ngadto sa uban?
13 Gipasiugda ni apostol Pablo ang laing bahin sa pagtawag sa ngalan sa Diyos. Sa iyang sulat ngadto sa mga taga-Roma, iyang gikutlo ang matagnaong mga pulong ni Joel: “Ang tanang nanagtawag sa ngalan ni Jehova mamaluwas.” Dayon siya nangatarongan: “Unsaon nila pagtawag kaniya kang kinsa wala sila magbutang ug pagtuo? Unsaon, sa baylo, pagbutang nila ug pagtuo kaniyang kinsa wala nila madunggi? Unsaon, sa baylo, nila pagkadungog kon walay magwali?” (Roma 10:13, 14) Oo, daghan pa nga hangtod karon wala makaila kang Jehova ang kinahanglang motawag sa iyang ngalan. Kadtong nakaila na kang Jehova mao ang adunay kaakohan dili lamang sa pagsangyaw kondili sa pagpaningkamot ug paghatag kanila nianang maong tabang.
Usa ka Espirituwal nga Paraiso
14, 15. Unsang paraisonhong mga panalangin ang natagamtam sa katawhan ni Jehova tungod kay sila nagatawag sa iyang ngalan sa paagi nga makapahimuot kaniya?
14 Ingon niana ang paglantaw sa mga butang sa dinihogan ug sa ubang mga karnero, ug ingong resulta, si Jehova nagapanalangin kanila. “Si Jehova magmasiboton alang sa iyang yuta ug magpakitag kahangawa sa iyang katawhan.” (Joel 2:18) Sa 1919, gipakita ni Jehova ang kasibot ug kahangawa sa iyang katawhan sa dihang iyang gipasig-uli sila ug gidala sila ngadto sa iyang natad sa espirituwal nga kalihokan. Kini tinuod nga usa ka espirituwal nga paraiso, nga maayong pagkahubit ni Joel niining mga pulonga: “Ayawg kahadlok, Oh yuta. Paglipay ug pagmaya; kay si Jehova magahimo ug usa ka dakong butang sa Iyang ginabuhat. Ayawg kahadlok, kamong mga mananap sa kapatagan, kay molunhaw gayod ang mga sibsibanan sa kamingawan. Kay ang kahoy magahatag gayod sa iyang bunga. Ang kahoyng higuera ug ang paras kinahanglang magahatag sa ilang kalig-on. Ug, kamong mga anak sa Sion, magmalipayon ug magmaya diha kang Jehova nga inyong Diyos; tungod kay siya gayod magahatag kaninyo sa ulan sa tinghunlak sa igong gidaghanon, ug iyang pabundakon ang ulan diha kaninyo, ulan sa tinghunlak ug ulan sa tingpamulak, sama sa una. Ug ang mga giokanan kinahanglang mapuno sa hininloang lugas, ug ang mga pug-anan magaawas sa bag-ong bino ug lana.”—Joel 2:21-24.
15 Pagkamakalilipayng hulagway! Dagayang tagana sa tulo ka kinahanglanon sa kinabuhi sa Israel—lugas, lana sa olibo, ug bino—duyog sa daghang kahayopan. Sa atong adlaw kanang matagnaong mga pulong natuman gayod sa espirituwal nga paagi. Si Jehova nagtagana kanato sa tanang espirituwal nga pagkaon nga atong gikinahanglan. Wala ba kita malipay sa maong hinatag sa Diyos nga kadagaya? Sa pagkatinuod, sumala sa gitagna ni Malaquias, ang atong Diyos ‘nagbukas sa mga tamboanan sa mga langit ug nagbubo kanato sa panalangin hangtod nga wala nay panginahanglan pa.’—Malaquias 3:10.
Ang Kataposan sa Usa ka Sistema sa mga Butang
16. (a) Unsay kahulogan sa pagbubo sa espiritu ni Jehova sa atong panahon? (b) Unsay anaa sa umaabot?
16 Maoy human sa pagtagna sa paraisonhong kahimtang sa katawhan sa Diyos nga si Joel nagtagna bahin sa pagbubo sa espiritu ni Jehova. Sa dihang gikutlo ni Pedro kining tagnaa sa Pentekostes, siya miingon nga kini natuman sa “kataposang mga adlaw.” (Buhat 2:17) Ang pagbubo sa espiritu sa Diyos balik niadto nagkahulogan nga nagsugod na ang kataposang mga adlaw alang sa Hudiyohanong sistema sa mga butang. Ang pagbubo sa espiritu sa Diyos ibabaw sa Israel sa Diyos sa ika-20ng siglo nagkahulogan nga kita nagkinabuhi sa kataposang mga adlaw sa tibuok kalibotang sistema sa mga butang. Tungod niini, unsa may anaa sa umaabot? Ang tagna ni Joel nagpadayon sa pagtug-an kanato: “Ako magapakita ug mga tilimad-on diha sa kalangitan ug sa yuta, dugo ug kalayo ug mga haligi sa aso. Ang adlaw mismo mahimong kangitngit, ug ang bulan mahimong dugo, sa dili pa moabot ang dako ug makalilisang nga adlaw ni Jehova.”—Joel 2:30, 31.
17, 18. (a) Unsang makalilisang nga adlaw ni Jehova ang midangat sa Jerusalem? (b) Ang katinoan sa umaabot nga makalilisang nga adlaw ni Jehova mopalihok kanato sa pagbuhat sa unsa?
17 Sa 66 K.P., kining matagnaong mga pulong nagsugod sa pagkatuman sa Juda samtang ang mga hitabo padayong nagairog ngadto sa tayuktok sa makalilisang nga adlaw ni Jehova sa 70 K.P. Pagkamakahahadlok nga nianang panahona maapil niadtong wala magbayaw sa ngalan ni Jehova! Karon, ang mga hitabo nga sama ka makalilisang anaa sa unahan, sa dihang kining tibuok kalibotang sistema sa mga butang pagalaglagon pinaagi sa mga kamot ni Jehova. Sa gihapon, ang pag-ikyas posible. Ang tagna nagpadayon sa pag-ingon: “Mahitabo nga bisan kinsa nga magatawag sa ngalan ni Jehova pagaluwason; kay didto sa bukid sa Sion ug sa Jerusalem atua kadtong nanagpakaikyas, sumala sa giingon ni Jehova, ug taliwala sa mga makalabang buhi, mao kadtong pagatawgon ni Jehova.” (Joel 2:32) Ang mga Saksi ni Jehova mapasalamaton gayod nga nakaila sa ngalan ni Jehova, ug sila adunay bug-os nga pagsalig nga siya magaluwas kanila sa dihang sila motawag kaniya.
18 Apan, unsay mahitabo sa dihang ang dako ug dungganong adlaw ni Jehova mohampak niining kalibotana sa bug-os nga kapungot niini? Hisgotan kana sa kataposang tun-anang artikulo.
Nahinumdom Ka Ba?
◻ Kanus-a unang gibubo ni Jehova ang iyang espiritu ibabaw sa iyang katawhan?
◻ Unsa ang pipila sa mga butang nga nalangkit sa pagtawag sa ngalan ni Jehova?
◻ Kanus-a midangat sa unodnong Israel ang dako ug dungganong adlaw ni Jehova?
◻ Sa unsang paagi gipanalanginan ni Jehova kadtong nagatawag sa iyang ngalan karong adlawa?
[Hulagway sa panid 15]
Ang usa ka bag-ong nasod nahimugso sa Pentekostes 33 K.P.
[Hulagway sa panid 17]
Sayo niining sigloha, si Jehova nagbubo na usab sa iyang espiritu ibabaw sa iyang katawhan ingong katumanan sa Joel 2:28, 29
[Hulagway sa panid 18]
Ang mga tawo kinahanglang tabangan sa pagtawag sa ngalan ni Jehova