Kapitulo 18
Himoang Imong Tumong ang Pag-alagad sa Diyos sa Walay Kataposan
1, 2. Unsay gikinahanglan gawas sa pagbaton ug kahibalo mahitungod sa Diyos?
HANDURAWA nga nagbarog ka atubangan sa gikandadohang pultahan nga motultol ngadto sa usa ka lawak nga dunay dakong mga bahandi. Ibutang nato nga gihatagan ka sa usa ka awtorisadong tawo ug yawi ug giingnan ka nga mokuha taman sa imong gusto niining bililhong mga butang. Kanang maong yawi mahimong walay kapuslanan kon dili nimo kana gamiton. Sa susamang paagi, kinahanglang gamiton nimo ang kahibalo aron makabenepisyo ka gikan niana.
2 Kini ilabinang tinuod mahitungod sa kahibalo sa Diyos. Sa pagkamatuod, ang tukmang kahibalo bahin kang Jehova nga Diyos ug kang Jesu-Kristo nagkahulogan ug kinabuhing walay kataposan. (Juan 17:3) Apan, kanang maong paglaom dili matuman pinaagi sa pagbaton lamang ug kahibalo. Maingon nga imong gamiton ang usa ka bililhong yawi, kinahanglang ipadapat nimo ang kahibalo sa Diyos sa imong kinabuhi. Si Jesus nag-ingon nga kadtong nagabuhat sa kabubut-on sa Diyos “makasulod sa gingharian.” Ang maong mga indibiduwal makapribilehiyo sa pag-alagad sa Diyos sa walay kataposan!—Mateo 7:21; 1 Juan 2:17.
3. Unsay kabubut-on sa Diyos alang kanato?
3 Human masayod sa kabubut-on sa Diyos, mahinungdanon ang pagbuhat niana. Unsay gituohan nimo nga kabubut-on sa Diyos alang kanimo? Mahimo kanang tingbon niining mga pulonga: Sundoga si Jesus. Ang 1 Pedro 2:21 nagatug-an kanato: “Niini nga dalan kamo gitawag, tungod kay bisan si Kristo nag-antos alang kaninyo, nga nagbilin kaninyo ug sulondan aron inyong sundon pag-ayo ang iyang mga tunob.” Nan, sa pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos, kinahanglang sundon nimo pag-ayo ang panig-ingnan ni Jesus kutob sa mahimo. Mao kanay paagi nga imong magamit ang kahibalo sa Diyos.
KON GIUNSA NI JESUS PAGGAMIT ANG KAHIBALO MAHITUNGOD SA DIYOS
4. Nganong si Jesus daghan kaayog nahibaloan mahitungod kang Jehova, ug sa unsang paagi niya gigamit kining maong kahibalo?
4 Mas halalom ang kahibalo ni Jesu-Kristo mahitungod sa Diyos kay sa uban. Siya nagkinabuhi ug nagbuhat uban kang Jehova nga Diyos sa langit sulod sa daghang panahon sa wala pa moanhi sa yuta. (Colosas 1:15, 16) Ug unsay gibuhat ni Jesus nianang tanang kahibalo? Wala siya makontento sa pagbaton lamang niana. Nagkinabuhi si Jesus sumala niana. Mao nga siya maluluton kaayo, mapailobon, ug mahigugmaon sa iyang mga pagpakiglabot uban sa isigkatawo. Sa ingon gisundog ni Jesus ang iyang langitnong Amahan ug naglihok uyon sa iyang kahibalo sa mga paagi ug personalidad ni Jehova.—Juan 8:23, 28, 29, 38; 1 Juan 4:8.
5. Nganong nagpabawtismo si Jesus, ug sa unsang paagi siya nagkinabuhi sumala sa kahulogan sa iyang bawtismo?
5 Ang kahibalo ni Jesus nagpalihok usab kaniya sa paghimog mahinungdanong lakang. Gikan sa Galilea miadto siya sa Subang Jordan, diin gibawtismohan siya ni Juan. (Mateo 3:13-15) Unsay gisimbolohan sa bawtismo ni Jesus? Ingong usa ka Hudiyo, siya natawo sa usa ka nasod nga napahinungod sa Diyos. Busa, si Jesus napahinungod na sukad sa pagkatawo. (Exodo 19:5, 6) Sa pagpabawtismo, gipresentar niya ang iyang kaugalingon kang Jehova aron buhaton ang balaang kabubut-on alang kaniya niadtong panahona. (Hebreohanon 10:5, 7) Ug gituman ni Jesus ang kahulogan sa iyang bawtismo. Iyang gigugol ang iyang kaugalingon sa pag-alagad kang Jehova, nga gipaambit ang kahibalo sa Diyos uban sa katawhan sa matag higayon. Nakaplagan ni Jesus ang kalipay sa pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos, gani nag-ingon pa nga nahisama kini sa iyang pagkaon.—Juan 4:34.
6. Sa unsang paagi gisalikway ni Jesus ang iyang kaugalingon?
6 Nasabtan sa bug-os ni Jesus nga ang pagbuhat sa kabubut-on ni Jehova taas kaayo ug bili—nga mahimo gani kining magkahulogan sa iyang kinabuhi. Bisan pa, gisalikway ni Jesus ang iyang kaugalingon, nga nagbutang sa iyang personal nga mga panginahanglan sa ikaduhang dapit sa iyang kinabuhi. Kanunay nga mauna ang pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos. Niining bahina, sa unsang paagi masundog nato ang hingpit nga panig-ingnan ni Jesus?
MGA LAKANG NGA MOTULTOL NGADTO SA KINABUHING WALAY KATAPOSAN
7. Unsay pipila ka lakang nga kinahanglang himoon sa usa aron makuwalipikado alang sa bawtismo?
7 Dili sama kang Jesus, kita mga dili hingpit ug makaabot lamang sa ang-ang sa bawtismo human makahimog ubang mahinungdanong mga lakang. Magsugod kini pinaagi sa pagpasulod ug tukmang kahibalo mahitungod kang Jehova nga Diyos ug kang Jesu-Kristo sa atong kasingkasing. Ang pagbuhat niini magpalihok kanato nga magpasundayag ug pagtuo ug magbaton ug dakong gugma sa Diyos. (Mateo 22:37-40; Roma 10:17; Hebreohanon 11:6) Ang pagtuman sa mga balaod, mga prinsipyo, ug mga sukdanan sa Diyos angayng magpalihok kanato nga maghinulsol, nga magpasundayag sa diyosnong kasubo labot sa nangagi natong mga sala. Motultol kini ngadto sa kombersiyon, sa ato pa, pagliso ug pagbiya sa bisan unsang sayop nga dalan nga atong gisubay sa dihang wala pa kitay kahibalo sa Diyos. (Buhat 3:19) Natural, kon sa tago nagahimo gihapon kita ug sala inay magbuhat ug matarong, wala pa gayod kita makaliso, ni kita nakalimbong sa Diyos. Mamatikdan ni Jehova ang tanang pagkasinalingkapaw.—Lucas 12:2, 3.
8. Unsang aksiyon ang angay nimong himoon sa dihang gusto nimong makigbahin sa pagwali-sa-Gingharian nga kalihokan?
8 Karon nga nagkuha ka nag kahibalo sa Diyos, dili ba haom nga tagdon ang espirituwal nga mga butang sa personal kaayong paagi? Tingali naghinamhinam kang ipaambit ang imong nakat-onan sa imong mga paryente, mga higala, ug sa uban pa. Sa pagkamatuod, mahimong dugay na nimo kining gihimo, maingon nga si Jesus nakig-ambit sa maayong balita sa uban sa impormal nga mga kahimtang. (Lucas 10:38, 39; Juan 4:6-15) Karon basin gusto nimong mohimo ug labaw pa. Malipay ang Kristohanong mga ansiano nga makig-estorya kanimo aron pagtino kon kuwalipikado ka na ug makaarang na sa pagpakigbahin nga regular sa pagwali-sa-Gingharian nga kalihokan sa mga Saksi ni Jehova. Kon kuwalipikado ka na, ang mga ansiano mohimog mga kahikayan nga ikaw mokuyog sa usa ka Saksi diha sa ministeryo. Gisunod sa mga tinun-an ni Jesus ang iyang mga instruksiyon aron mapalampos ang ilang ministeryo sa mahusay nga paagi. (Marcos 6:7, 30; Lucas 10:1) Makabenepisyo ka gikan sa susamang tabang samtang nakig-ambit ka sa pagpakaylap sa mensahe sa Gingharian gikan sa balay ngadto sa balay ug sa ubang mga paagi.—Buhat 20:20, 21.
9. Sa unsang paagi ang usa magpahinungod sa Diyos, ug sa unsang paagi ang pagpahinungod mag-apektar sa kinabuhi sa usa?
9 Ang pagwali sa maayong balita sa tanang matang sa tawo diha sa teritoryo sa kongregasyon maoy usa ka paagi nga makaplagan kadtong nakiling sa pagkamatarong ug apil kini sa maayong mga buhat nga magpamatuod nga ikaw dunay pagtuo. (Buhat 10:34, 35; Santiago 2:17, 18, 26) Ang regular nga pagtambong sa Kristohanong mga tigom ug pagbaton ug makahuloganong bahin diha sa pagwali nga buluhaton maoy mga paagi usab sa pagpasundayag sa imong paghinulsol ug pagliso ug karon determinadong magkinabuhi uyon sa kahibalo sa Diyos. Unsa kahay sunod nga makataronganong lakang? Kini mao ang pagpahinungod kang Jehova nga Diyos. Kini nagkahulogan nga sa kinasingkasing nga pag-ampo, imong isulti sa Diyos nga ikaw andam na ug sa tibuok kasingkasing ihalad nimo ang imong kinabuhi kaniya aron buhaton ang iyang kabubut-on. Mao kini ang paagi sa pagpahinungod sa imong kaugalingon ngadto kang Jehova ug pagdawat sa magaang yugo ni Jesu-Kristo.—Mateo 11:29, 30.
BAWTISMO—KON UNSAY KAHULOGAN NIINI ALANG KANIMO
10. Nganong angay kang magpabawtismo human sa imong pagpahinungod kang Jehova?
10 Sumala kang Jesus, ang tanan nga mahimo niyang tinun-an kinahanglang bawtismohan. (Mateo 28:19, 20) Nganong kinahanglanon kini human ka makapahinungod sa Diyos? Sanglit gipahinungod na nimo ang imong kaugalingon kang Jehova, siya nasayod nga gihigugma nimo siya. Apan walay duhaduha nga buot nimong mohimog dugang mga lakang aron masayod ang uban mahitungod sa imong gugma sa Diyos. Aw, ang bawtismo maghatag kanimo ug kahigayonan aron mahibaloan sa kadaghanan ang imong pagpahinungod kang Jehova nga Diyos.—Roma 10:9, 10.
11. Unsay kahulogan sa bawtismo?
11 Ang bawtismo dagaya sa simbolikong kahulogan. Sa dihang ikaw gitidlom, o “gilubong,” sa ilalom sa tubig, nahisama kini nga ikaw namatay sa imong kanhing dalan sa kinabuhi. Sa imong pagtunga gikan sa tubig, nahisama kini nga ikaw nagagula nganha sa usa ka bag-ong kinabuhi, usa nga gimandoan sa kabubut-on sa Diyos ug dili sa imong kaugalingon. Siyempre, kana wala magpasabot nga dili ka na makasala, tungod kay kitang tanan dili hingpit ug busa makasala matag adlaw. Hinunoa, ingong napahinungod, bawtismadong alagad ni Jehova, nakasulod ka sa linaing relasyon uban kaniya. Tungod sa imong paghinulsol ug sa imong mapaubsanong pagpabawtismo, si Jehova andam nga magpasaylo sa imong mga sala pinasikad sa halad lukat ni Jesus. Busa ang bawtismo motultol ngadto sa usa ka mahinlong tanlag atubangan sa Diyos.—1 Pedro 3:21.
12. Unsay kahulogan sa pagpabawtismo (a) “sa ngalan sa Amahan”? (b) ‘sa ngalan sa Anak’? (c) ‘sa ngalan sa balaang espiritu’?
12 Gisugo ni Jesus ang iyang mga sumusunod sa pagbawtismo sa bag-ong mga tinun-an “sa ngalan sa Amahan ug sa Anak ug sa balaang espiritu.” (Mateo 28:19) Unsay gipasabot ni Jesus? Ang bawtismo “sa ngalan sa Amahan” nagpaila nga sa tibuok kasingkasing gidawat sa tawong gibawtismohan si Jehova nga Diyos ingong ang Maglalalang ug ang may-katungod nga Soberano sa uniberso. (Salmo 36:9; 83:18; Ecclesiastes 12:1) Ang pagkagibawtismohan ‘sa ngalan sa Anak’ nagkahulogan nga gidawat sa indibiduwal si Jesu-Kristo—ug ilabina ang Iyang halad lukat—ingong ang bugtong paagi sa kaluwasan nga gihatag sa Diyos. (Buhat 4:12) Ang bawtismo ‘sa ngalan sa balaang espiritu’ nagpasabot nga giila sa kandidato sa bawtismo ang balaang espiritu, o aktibong puwersa, ni Jehova ingong instrumento sa Diyos sa pagpatuman sa Iyang mga katuyoan ug sa paghatag ug gahom sa Iyang mga alagad sa pagbuhat sa Iyang matarong nga kabubut-on maylabot sa Iyang tinultolan-sa-espiritu nga organisasyon.—Genesis 1:2; Salmo 104:30; Juan 14:26; 2 Pedro 1:21.
ANDAM KA NA BA SA BAWTISMO?
13, 14. Nganong dili kita angayng mahadlok nga mopili sa pag-alagad kang Jehova nga Diyos?
13 Sanglit makahuloganon kaayo ang bawtismo ug maoy labing importanteng ang-ang diha sa kinabuhi sa usa ka tawo, usa ba kini ka lakang nga angay nimong kahadlokan? Dili gayod! Samtang wala pakasayona ang desisyon nga magpabawtismo, dili malalis nga kini maoy labing maalamong desisyon nga malagmit imong mahimo.
14 Ang bawtismo nagpamatuod nga imong gipili nga mag-alagad kang Jehova nga Diyos. Hunahunaa ang mga tawong imong nahibalag. Sa usa o laing paagi, dili ba ang matag usa kanila nag-alagad sa usa ka agalon? Ang pipila nagpaulipon alang sa bahandi. (Mateo 6:24) Ang uban makugihong nangagpas sa ilang mga karera o nag-alagad sa ilang kaugalingon pinaagi sa pagtagbaw sa ilang kaugalingong mga tinguha ingong kinaimportantehang butang sa ilang kinabuhi. Ang uban pa nag-alagad sa bakak nga mga diyos. Apan imong gipili nga alagaran ang matuod nga Diyos, si Jehova. Wala nay lain nga nagpakitag dakong pagkamaayo, pagbati, ug gugma. Gipasidunggan sa Diyos ang mga tawo pinaagi sa may-katuyoang buluhaton nga nagpunting kanila sa kaluwasan. Iyang gantihan ug kinabuhing walay kataposan ang iyang mga alagad. Sa walay duhaduha, ang pagsunod sa panig-ingnan ni Jesus ug ang paghatag sa imong kinabuhi kang Jehova dili angay kabalak-an. Sa pagkatinuod, mao lamang kini ang makapahimuot sa Diyos ug maoy hingpit nga makataronganon.—1 Hari 18:21.
15. Unsay pipila ka kasagarang mga babag sa bawtismo?
15 Apan, ang bawtismo maoy lakang nga dili angay himoon tungod sa impluwensiya sa uban. Usa kini ka personal nga butang tali kanimo ug kang Jehova. (Galacia 6:4) Samtang nagauswag ka sa espirituwal, tingali mahibulong ka: “Unsay nakapugong kanako nga magpabawtismo?” (Buhat 8:35, 36) Mahimong pangutan-on nimo ang imong kaugalingon, ‘Ang pagsupak ba sa pamilya maoy nakababag kanako? Nalangkit pa ba ako sa usa ka dili-kasulatanhong kahimtang o makasasalang bisyo? Mahimo kahang nahadlok lang akong mawad-an sa pag-uyon sa katilingban?’ Kini maoy pipila ka hinungdan nga pagatagdon, apan timbangtimbanga kini sila sa realistikong paagi.
16. Sa unsang paagi ka makabenepisyo gumikan sa pag-alagad kang Jehova?
16 Dili realistiko ang pagtimbangtimbang sa bili nga dili tagdon ang mga benepisyo sa pag-alagad kang Jehova. Pananglitan, tagda ang pagsupak sa pamilya. Nagsaad si Jesus nga bisan pa kon ang iyang mga tinun-an mawad-ag mga paryente tungod sa pagsunod kaniya, sila makabaton ug mas dakong espirituwal nga pamilya. (Marcos 10:29, 30) Kining maong mga isigkamagtutuo magpakita kanimo ug inigsoong gugma, magtabang kanimo sa pag-agwanta sa paglutos, ug magpaluyo kanimo subay sa dalan sa kinabuhi. (1 Pedro 5:9) Ang mga ansiano sa kongregasyon ilabinang makatabang kanimo sa pagsagubang sa mga suliran ug sa pagbuntog sa ubang mga hagit nga malamposon. (Santiago 5:14-16) Kon bahin sa pagkawala sa pag-uyon niining kalibotana, mahimong mangutana ka sa imong kaugalingon, ‘May ikatandi pa kaha sa pag-uyon sa Maglalalang sa uniberso, nga ang akong gipiling dalan sa kinabuhi maghatag kaniyag kalipay?’—Proverbio 27:11.
PAGKINABUHI SUMALA SA IMONG PAGPAHINUNGOD UG BAWTISMO
17. Nganong angay mong isipon ang bawtismo ingong usa ka sinugdanan inay kataposan?
17 Mahinungdanon nga hinumdoman nga ang bawtismo dili sangkoanan sa imong espirituwal nga pag-uswag. Kini maoy sinugdanan sa tibuok-kinabuhi nga pag-alagad sa Diyos ingong ordinadong ministro ug usa sa mga Saksi ni Jehova. Bisan tuod mahinungdanon kaayo ang bawtismo, dili kini garantiya sa kaluwasan. Si Jesus wala mag-ingon: ‘Ang tanan nga mabawtismohan mamaluwas.’ Hinunoa, siya nag-ingon: “Siya nga nakalahutay hangtod sa kataposan mao ang maluwas.” (Mateo 24:13) Busa, mahinungdanon nga unahon nimo pagpangita ang Gingharian sa Diyos pinaagi sa paghimo niana nga pangunang interes sa imong kinabuhi.—Mateo 6:25-34.
18. Human sa bawtismo, unsay pipila ka tumong nga pagaagpason?
18 Aron makalahutay sa imong pag-alagad kang Jehova, buot nimong magbaton ug espirituwal nga mga tumong alang sa imong kaugalingon. Usa ka takos nga tumong mao ang pagdugang sa imong kahibalo sa Diyos pinaagi sa regular nga personal nga pagtuon sa iyang Pulong. Pagplano alang sa matag-adlaw nga pagbasa sa Bibliya. (Salmo 1:1, 2) Tambong nga regular sa Kristohanong mga tigom, tungod kay ang panagkauban nga imong makaplagan didto makatabang sa paghatag kanimo ug espirituwal nga kalig-on. Sa imong bahin, nganong dili nimo himoong tumong nga mokomento sa mga tigom sa kongregasyon ug sa ingon makadayeg kang Jehova ug maninguha sa pagpalig-on sa uban? (Roma 1:11, 12) Mahimong ang laing tumong mao ang pagpauswag sa kalidad sa imong mga pag-ampo.—Lucas 11:2-4.
19. Unsang mga hiyas nga ang balaang espiritu makatabang kanimo sa pagpasundayag?
19 Kon buot nimong magkinabuhi sumala sa kahulogan sa imong bawtismo, kinahanglang tagdon nimo kanunay ang imong ginabuhat, nga tugotan ang balaang espiritu sa Diyos nga mamunga diha kanimo sa mga hiyas sama sa gugma, kangaya, pakigdait, taas-nga-pailob, kalulot, pagkamaayo, pagtuo, kalumo, ug pagpugong-sa-kaugalingon. (Galacia 5:22, 23; 2 Pedro 3:11) Hinumdomi, si Jehova naghatag sa iyang balaang espiritu sa tanan nga moampo alang niana ug mosugot kaniya ingong iyang matinumanong mga alagad. (Lucas 11:13; Buhat 5:32) Busa pag-ampo sa Diyos alang sa iyang espiritu ug pangayo kaniyag tabang sa pagpasundayag sa mga hiyas nga makapahimuot kaniya. Ang maong mga hiyas labaw pang madayag diha sa imong pagpanulti ug panggawi samtang mosanong ka sa impluwensiya sa espiritu sa Diyos. Siyempre, ang matag indibiduwal diha sa Kristohanong kongregasyon naningkamot sa pag-ugmad sa “bag-ong pagkatawo” aron mahimong labi pang sama ni Kristo. (Colosas 3:9-14) Ang matag usa kanato nag-atubang ug lainlaing mga hagit sa pagbuhat niini tungod kay kita anaa sa lainlaing mga ang-ang sa espirituwal nga pag-uswag. Sanglit dili ka hingpit, kinahanglang manlimbasog ka aron mabatonan ang samag-Kristo nga personalidad. Apan ayawg kaluya niining bahina, tungod kay posible kini uban sa tabang sa Diyos.
20. Sa unsang mga paagi nga imong masundog si Jesus diha sa ministeryo?
20 Kinahanglang ilakip sa imong espirituwal nga mga tumong ang mas suod nga pagsundog sa mangayaong panig-ingnan ni Jesus. (Hebreohanon 12:1-3) Gimahal niya ang ministeryo. Kon nakapribilehiyo ka sa pagpakig-ambit diha sa pagwali-sa-Gingharian nga kalihokan, nan, ayawg itugot nga mahimo kanang ordinaryo lamang. Paningkamoti nga makakaplag ug katagbawan diha sa pagtudlo sa uban mahitungod sa Gingharian sa Diyos sama ni Jesus. Gamita ang instruksiyon nga gihatag sa kongregasyon aron matabangan ka nga mouswag ingong magtutudlo. Ug magmasaligon nga si Jehova makahatag kanimo ug kusog sa pagtuman sa imong ministeryo.—1 Corinto 9:19-23.
21. (a) Sa unsang paagi kita nasayod nga gipabilhan ni Jehova ang matinumanong bawtismadong mga indibiduwal? (b) Unsay nagpakita nga ang bawtismo maoy mahinungdanon sa atong paglabang-buhi inigpahamtang sa paghukom sa Diyos ibabaw sa daotang sistema sa mga butang?
21 Ang napahinungod, bawtismadong tawo nga matinumanong naningkamot sa pagsunod kang Jesus maoy espesyal alang sa Diyos. Ginasusi ni Jehova ang tanang binilyong tawhanong kasingkasing ug nasayod kon unsa ka talagsaon ang maong mga indibiduwal. Giisip niya sila ingong mga bahandi, “tilinguhaong mga butang.” (Hageo 2:7) Gipakita sa mga propesiya sa Bibliya nga giisip sa Diyos ang maong mga indibiduwal ingong pinatikan aron makalabang-buhi inigpahamtang sa iyang paghukom nga sa dili madugay moabot ibabaw niining daotang sistema sa mga butang. (Ezekiel 9:1-6; Malakias 3:16, 18) Ikaw ba “sa husto nahimutang alang sa kinabuhing walay-kataposan”? (Buhat 13:48) Sinsero ka bang nagtinguha nga mapatikan ingong usa nga nagaalagad sa Diyos? Ang pagpahinungod ug pagpabawtismo maoy bahin nianang patika, ug kini sila hinungdanon alang sa paglabang-buhi.
22. Alang sa unsang mga kalaoman ang “dakong panon” makapanglantaw sa unahan?
22 Human sa tibuok-yutang Lunop, si Noe ug ang iyang pamilya minggula sa arka ngadto sa nahinloang yuta. Sa susamang paagi karon, “usa ka dakong panon” nga nagpadapat sa kahibalo sa Diyos diha sa ilang mga kinabuhi ug nakabaton sa pag-uyon ni Jehova ang may kalaoman nga makalabang-buhi sa kataposan niining daotang sistema sa mga butang ug tagamtamon ang kinabuhing walay kataposan sa permanenteng nahinloang yuta. (Pinadayag 7:9, 14) Mahisama sa unsa kanang kinabuhia?
TAKSA ANG IMONG KAHIBALO
Sa unsang paagi buot ni Jehova nga gamiton nimo ang imong kahibalo mahitungod kaniya?
Unsay pipila ka lakang nga motultol ngadto sa bawtismo?
Nganong ang bawtismo dili sangkoanan kondili usa ka sinugdanan?
Sa unsang paagi kita magkinabuhi sumala sa atong pagpahinungod ug bawtismo?
[Hulagway sa panid 172]
Ikaw ba nakapahinungod na sa Diyos diha sa pag-ampo?
[Mga hulagway sa panid 174]
Unsay nakapugong kanimo sa pagpabawtismo?