KAWATAN
Usa ka tawo nga tinuyong nagkuha sa gipanag-iya sa lain nga walay permiso, ilabina ang nagbatasan sa pagpanikas ug pagpanglimbong o nangawat sa tago. Ang mga pamaagi sa mga kawatan kaniadto susama ra karong adlawa. Sila sagad mangawat sa gabii (Job 24:14; Jer 49:9; Mat 24:43; Luc 12:39; Ju 10:10; 1Te 5:2-5; 2Pe 3:10; Pin 3:3; 16:15), ug ang usa sa kasagaran nilang agianan mao ang bentana. (Joe 2:9) Sa laing bahin, ang mga tulisan ug mga bandido mag-atang ug mohasmag sa ilang mga biktima sa hilit nga mga dapit, diin imposible gayod ang pagpangayog tabang. Sagad nga sila dili magpanuko sa pagbuhat ug kapintasan o sa paghulga ug sa pagpameligro sa kinabuhi sa tag-iya sa mga kabtangan nga ilang gikuha.—Huk 9:25; Luc 10:30, 36; 2Co 11:26.
Ang mga termino sa orihinal nga pinulongan nga gihubad nga “tulis” ug “tulisan” mahimong magtumong usab sa paghikaw sa laing tawo sa kon unsay iyaha, o sa pagkuha sa mga butang gikan sa uban pinaagig pagpanikas o pinaagi sa paggamit sa mga butang nga angay unta niyang ihatag ngadto sa uban. Pinaagi sa dili pagbayad ug mga ikapulo alang sa pagsuportar sa matuod nga pagsimba didto sa templo, ang mga Hudiyo sa panahon ni Malaquias ‘nangawat sa Diyos.’ (Mal 3:8, 9) Ang Proverbio 28:24 naghisgot sa usa ka tawo nga nangawat sa iyang amahan o sa iyang inahan, dayag nga nagkahulogang nagsakmit sa iyang ginikanan sa kon unsay tinuod nga ilaha. Gihukman ni Jesu-Kristo ang mga tig-ilis ug salapi tungod kay gihimo nila ang templo nga “usa ka langob sa mga tulisan.” Kini nagpaila nga ang mga tig-ilis ug salapi naningil ug taas nga mga balayronon alang sa ilang mga serbisyo.—Mat 21:12, 13.
Sa iyang ikaduhang sulat ngadto sa mga taga-Corinto, si apostol Pablo misulat: “Ang ubang mga kongregasyon giagawan [o gikawatan] ko pinaagi sa pagdawat ug mga tagana aron maalagaran ko kamo.” (2Co 11:8) Walay nalangkit nga pagpanikas labot sa pagdawat ni Pablo ug mga tagana gikan sa uban. Apan dayag nga siya naghisgot nga daw iyang giagawan kadtong mga kongregasyona sa diwa nga iyang gigamit ang iyang nadawat gikan kanila alang sa iyang mga panginahanglan samtang siya naghago, dili alang kanila, apan alang sa mga taga-Corinto.
Sa pipila ka kahimtang, ang pagpangawat mahimong magtumong sa makataronganong buhat sa pagkuha sa butang nga siya adunay katungod, ang gipasiugda mao ang hinok nga paagi sa pagkuha niini. Pananglitan, ang mga Israelinhon “nagkawat” sa lawas ni Saul gikan sa plasa sa Bet-san. (2Sa 21:12) Ang iyaan sa batang si Jehoas nagluwas sa iyang kinabuhi pinaagi sa ‘pagkawat kaniya gikan sa taliwala sa iyang mga igsoon,’ nga gipamatay sa daotang si Atalia.—2Ha 11:1, 2; 2Cr 22:11.
Gihukman sa Diyos. Apan, ang kadaghanang paghisgot sa Bibliya labot sa pagpangawat nagtumong sa supak sa balaod nga pagkuha sa gipanag-iya sa laing tawo. Ang balaod ni Jehova ngadto sa Israel tin-awng nag-ingon: “Dili ka mangawat.” (Ex 20:15; Lev 19:11, 13; Deu 5:19; Mat 19:18) Ang usa ka kawatan kinahanglang mobayad ug duha ka pilo, upat ka pilo, o hangtod sa lima ka pilo, depende sa kon unsay gilatid sa Balaod. Kon siya dili makabayad, siya ibaligya ngadto sa pagkaulipon, ug dayag nga makabaton pag-usab sa iyang kagawasan sa dihang makabayad na sa bug-os. (Ex 22:1-12) Dugang pa sa pagbayad, ang naulawan nga kawatan (Jer 2:26) kinahanglang magdalag halad-sa-pagkasad-an ug ang saserdote mohimog pagtabon-sa-sala alang kaniya.—Lev 6:2-7.
Sa ngadtongadto gibalewala sa nasod sa Israel kini nga mga balaod, ug ingong sangpotanan, gitugotan ni Jehova nga ang mga tulisan ug mga kawatan gikan sa sulod ug sa gawas modagsang sa nasod. (Deu 28:29, 31; Eze 7:22) Nahimong komon ang mga buhat sa pagpanikas, ilabina ang pagdaogdaog sa kabos ug timawa nga mga tawo.—Isa 1:23; 3:14; Jer 7:9-11; 21:12; 22:3; Eze 22:29; Miq 2:2.
Bisan tuod nga ang kawatan nga nangawat tungod sa kagutom mahimong dili ingon ka salawayon kay sa usa kinsa, sama kang Acan ug Judas Iskariote, nangawat tungod sa kahakog ug tungod sa daotang kasingkasing (Jos 7:11, 20, 21; Pr 6:30; Mat 15:19; Ju 12:4-6), kadtong nagtinguha sa pagbaton sa pag-uyon sa Diyos kinahanglang dili sad-an sa pagpangawat. (Isa 61:8; Rom 2:21) Bisan tuod ang mga Kristohanon dili ilalom sa Moisesnong Balaod, sila nailalom sa sugo nga higugmaon ang ilang isigkatawo. “Ang gugma dili magabuhat ug daotan ngadto sa silingan”; busa, ang pagpangawat walay dapit taliwala sa mga Kristohanon. (Rom 13:9, 10; Mat 22:39; San 2:8) Ang bisan kinsang kawatan nga buot mabuhi ubos sa pagmando sa Gingharian sa Diyos kinahanglang maghinulsol sa iyang kanhing paagi sa panggawi ug mokat-on sa pagkugi aron mabuhi. (1Co 6:10; Efe 4:28; 1Pe 4:15) Ug ang tinuod nga mahinulsolon nga kanhing kawatan makasalig sa pagpasaylo ni Jehova.—Eze 33:14-16.
Ang usa ka Hebreohanong idiom nga sa literal nagkahulogang “kawata ang kasingkasing” nagpasabot sa “paglansis.”—Gen 31:20, 26, ftn sa Rbi8; itandi ang 2Sa 15:6.