Itugyan ang Tanan Ninyong mga Kabalaka Kang Jehova
“Ipaubos ang inyong kaugalingon . . . ilalom sa gamhanang kamot sa Diyos, aron nga iya kamong bayawon sa takdang panahon; samtang inyong ginatugyan kaniya ang tanan ninyong mga kabalaka, kay siya may kahangawa kaninyo.”—1 PEDRO 5:6, 7.
1. Sa unsang paagi makaapektar ang kabalaka kanato, ug sa unsang paagi kini ikailustrar?
ANG kabalaka makaapektar ug dako sa atong kinabuhi. Ikapanag-ing kini sa static nga usahay magdaot sa nindot nga tugtog nga madungog sa radyo. Kon walay mosapaw nga signal diha sa linya sa radyo, kita malingaw sa matahom nga mga tugtog ug makahatag kalinaw sa hunahuna sa mamiminaw. Hinunoa, ang kinaas sa static magdaot bisan sa kinanindotang tugtog, nga makapalagot ug makapahigawad kanato. Ang kabalaka mahimong adunay ingon niana nga epekto sa atong kamalinawon. Mabug-atan kaayo kita niini nga dili na hinuon nato maatiman ang hinungdanong mga butang. Sa pagkatinuod, “ang kabalaka sa kasingkasing sa usa ka tawo makapaluyloy niini.”—Proverbio 12:25.
2. Unsay giingon ni Jesu-Kristo bahin sa “mga kabalaka sa kinabuhi”?
2 Naghisgot si Jesu-Kristo bahin sa kapeligrohan nga malinga tungod sa sobrang kabalaka. Sa iyang tagna bahin sa kataposang mga adlaw, siya miawhag: “Tagda ang inyong kaugalingon nga ang inyong mga kasingkasing dili gayod mabug-atan sa pagpalabig kaon ug pagpalabig inom ug sa mga kabalaka sa kinabuhi, ug sa kalit kanang adlawa dihadiha modangat nganha kaninyo ingon nga usa ka lit-ag. Kay moabot kini nganha sa tanang nagapuyo ibabaw sa nawong sa tibuok nga yuta. Nan, padayong magtukaw, nga sa tanang panahon magapangamuyo nga kamo molampos sa pag-ikyas niining tanang butanga nga gikatinong mahitabo, ug sa pagbarog atubangan sa Anak sa tawo.” (Lucas 21:34-36) Maingon nga ang hingaping pagkaon ug sobrang pag-inom makapahabol sa hunahuna, mao usab ang pagkanabug-atan tungod sa “mga kabalaka sa kinabuhi” makapawala sa atong tin-aw nga panimuot, nga adunay makapasubo nga mga resulta.
Kon Unsa ang Kabalaka
3. Giunsa paghubit ang “kabalaka,” ug unsa ang pipila ka hinungdan niini?
3 Ang “kabalaka” gihubit ingong “masakit o makahahadlok nga kagil-as sa hunahuna nga kasa[garan] ipahinabo tungod sa umaabot o gidahom nga kalisod.” Kini maoy “may-kahadlok nga kahangawa o kabalaka” ingon man “usa ka dili-normal ug sobrang kakulba ug kahadlok nga sagad tiniman-an sa pisikal nga mga ilhanan (sama sa pagsingot, tensiyon, ug kusog nga pagpitik sa pulso), tungod sa pagduhaduha labot sa pagkatinuod ug matang sa hulga, ug sa pagduhaduha sa kaugalingong katakos sa pagsagubang niana.” (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary) Busa ang kabalaka mahimong usa ka komplikadong problema. Lakip sa daghang hinungdan niini mao ang mga balatian, pagkatigulang, kahadlok sa krimen, pagkawala sa trabaho, ug kabalaka alang sa kaayohan sa pamilya.
4. (a) Unsay maayong hinumdoman bahin sa mga tawo ug sa ilang mga kabalaka? (b) Kon kita nabalaka, unsay mahimong buhaton?
4 Dayag, adunay lainlaing sukod sa kabalaka, maingon nga adunay lainlaing kahimtang o sirkumstansiya nga magpahinabo niana. Dili parehas ang pagsanong sa tanang tawo sa usa ka kahimtang. Busa, kinahanglang sabton nato nga bisan pa kon ang usa ka butang dili makasamok kanato, kini mahimong hinungdan sa hingaping kabalaka sa pipila nato ka isigka-magsisimba kang Jehova. Unsay mahimong buhaton kon ang kabalaka makaabot sa punto nga dili na nato bug-os matagad ang nagkauyon ug makalilipay nga mga kamatuoran sa Pulong sa Diyos? Komosta kon ang kabalaka nakaapektar gayod kanato sa paagi nga dili na nato bug-os matagad ang mga isyu bahin sa pagkasoberano ni Jehova ug ang Kristohanong integridad? Tingali dili na kita makausab sa atong mga kahimtang. Hinunoa, kinahanglang mangita kita ug Kasulatanhong mga punto nga makatabang kanato sa pagsagubang sa hingaping kabalaka nga dala sa malisod nga mga problema sa kinabuhi.
Mabatonan ang Tabang
5. Sa unsang paagi kita molihok nga uyon sa Salmo 55:22?
5 Sa dihang ang mga Kristohanon nanginahanglag espirituwal nga tabang ug nabug-atan sa mga kabalaka, makakuha silag kahupayan gikan sa Pulong sa Diyos. Kini nagataganag kasaligang giya ug nagahatag kanatog daghang pasalig nga kita wala mag-inusara ingong maunongong mga alagad ni Jehova. Pananglitan, ang salmistang si David miawit: “Itugyan mo kang Jehova ang imong palas-anon, ug siya magasapnay kanimo. Dili gayod niya tugotan nga matarog ang usa nga matarong.” (Salmo 55:22) Sa unsang paagi kita molihok uyon niining mga pulonga? Pinaagi sa pagtugyan sa tanan natong mga kabalaka, mga kaguol, mga kahadlok, ug mga kahigawad ngadto sa atong mahigugmaong langitnong Amahan. Makatabang kini sa paghatag kanato ug hilwas nga pagbati ug kalinaw sa kasingkasing.
6. Sumala sa Filipos 4:6, 7, unsay mahimo sa pag-ampo alang kanato?
6 Ang regular kinasingkasing nga pag-ampo hinungdanon kon igatugyan nato ang atong palas-anon, lakip ang tanan natong kabalaka, ngadto kang Jehova. Kini mohatag kanatog kalinaw sa kahiladman, kay si apostol Pablo nagsulat: “Ayaw pagkabalaka sa bisan unsang butang, apan sa tanang butang pinaagi sa pag-ampo ug pangamuyo uban ang pagpasalamat ipahibalo ang inyong mga pangaliya ngadto sa Diyos; ug ang kalinaw sa Diyos nga nagalabaw sa tanang panghunahuna magabantay sa inyong mga kasingkasing ug sa inyong mga gahom sa pangisip pinaagi kang Kristo Jesus.” (Filipos 4:6, 7) Ang dili-ikatanding nga “kalinaw sa Diyos” maoy usa ka talagsaong kalinaw nga ginatagamtam sa dedikadong mga alagad ni Jehova bisan sa labing masulayong mga kahimtang. Kini maoy resulta sa atong suod personal nga relasyon sa Diyos. Samtang kita nagaampo alang sa balaang espiritu ug tugotan kana sa pagpalihok kanato, dili kita mahigawas sa tanang mga suliran sa kinabuhi, apan atong matagamtam ang kalinaw nga maoy bunga sa espiritu. (Lucas 11:13; Galacia 5:22, 23) Dili kita madaog sa kabalaka, kay kita nasayod nga ang tanang matinumanong katawhan ni Jehova iyang “papuy-on diha sa kasegurohan” ug dili magtugot nga may mahitabo nga makahatag kanato ug permanenteng kadaot.—Salmo 4:8.
7. Unsay bahin sa Kristohanong mga ansiano sa pagtabang kanato sa pagsagubang sa kabalaka?
7 Apan, komosta kon magpadayon ang atong kabalaka, bisan pag nagapamalandong kita sa Kasulatan ug padayong nagaampo? (Roma 12:12) Ang tinudlong mga ansiano sa kongregasyon maoy mga tagana usab ni Jehova sa pagtabang kanato sa espirituwal. Sila makalipay ug makatabang kanato pinaagi sa paggamit sa Pulong sa Diyos ug pinaagi sa pag-ampo uban kanato ug alang kanato. (Santiago 5:13-16) Giawhag ni apostol Pedro ang iyang isigka-ansiano sa pagbantay sa panon sa Diyos sa kinabubut-on, sa maikagon, ug sa sulondang paagi. (1 Pedro 5:1-4) Kining mga lalakiha interesado gayod sa atong kaayohan ug buot nga makatabang. Siyempre, aron bug-os nga makabenepisyo sa tabang sa mga ansiano ug maayog kahimtang sa espirituwal diha sa kongregasyon, kinahanglang ipadapat natong tanan ang tambag ni Pedro: “Kamong bata-bata nga mga lalaki, magpasakop kamo sa gulang-gulang nga mga lalaki. Apan baksi ninyong tanan ang inyong kaugalingon sa pagkamapaubsanon sa hunahuna ngadto sa usag usa, tungod kay ang Diyos nagasupak sa mga mapahitas-on, apan siya nagahatag ug dili-takos nga kalulot sa mga mapainubsanon.”—1 Pedro 5:5.
8, 9. Unsang paglipay ang makuha gikan sa 1 Pedro 5:6-11?
8 Si Pedro midugang: “Busa, ipaubos ang inyong kaugalingon ilalom sa gamhanang kamot sa Diyos, aron nga iya kamong bayawon sa takdang panahon; samtang inyong ginatugyan kaniya ang tanan ninyong mga kabalaka, kay siya aduna may kahangawa kaninyo. Padayong hupti ang inyong panimuot, magmabinantayon. Ang inyong kontra, ang Yawa, nagasuroysuroy sama sa usa ka leon nga nagangulob, nga nagapangita ug usa nga matukob. Hinuon bumarog kamo batok kaniya, nga lig-on diha sa pagtuo, kay nahibalo nga ang samang mga butang maylabot sa mga pag-antos ginapahinabo diha sa tibuok kapunongan sa inyong mga igsoon dinhi sa kalibotan. Apan, human kamo makaantos sa makadiyut, ang Diyos sa tanang dili-takos nga kalulot, kinsa mitawag kaninyo ngadto sa iyang walay-kataposang himaya kahiusa kang Kristo, mismo magahuman sa inyong pagbansay, siya magpalig-on kaninyo, siya magpakusgan kaninyo. Ngadto kaniya ang gahom hangtod sa hangtod. Amen.”—1 Pedro 5:6-11.
9 Pagkamakapahupayng mahibaloan nga kita makahimo sa ‘pagtugyan sa tanan natong kabalaka ngadto sa Diyos tungod kay siya nahangawa kanato’! Ug kon ang pipila sa atong mga kabalaka maoy resulta sa mga pagsulay sa Yawa sa pagdaot sa atong relasyon kang Jehova pinaagi sa pagpahamtang ug paglutos ug ubang mga pag-antos kanato, dili ba katingalahang masayod nga ang tanang butang mosangpot ug maayo alang sa mga maghuhupot sa integridad? Oo, human kita mag-antos sa makadiyut, ang Diyos sa tanang dili-takos nga kalulot motapos sa atong pagbansay ug mohimo kanato nga malig-on ug dili-matarog.
10. Unsang tulo ka hiyas ang gihisgotan sa 1 Pedro 5:6, 7 nga makatabang sa paghupay sa kabalaka?
10 Ang 1 Pedro 5:6, 7 naghisgot ug tulo ka hiyas nga makatabang kanato sa pagsagubang sa kabalaka. Ang usa mao ang pagkamapaubsanon, o “pagpaubos sa hunahuna.” Gitapos ang bersikulo 6 sa ekspresyong “sa takdang panahon,” nga nagpasabot sa panginahanglan ug pailob. Ang bersikulo 7 nagpakita nga kita masaligong makatugyan sa tanan natong kabalaka ngadto sa Diyos ‘tungod kay siya may kahangawa kanato,’ ug kadtong mga pulonga nagdasig sa bug-os nga pagsalig kang Jehova. Busa atong tan-awon kon sa unsang paagi ang pagpaubos, pailob, ug bug-os nga pagsalig sa Diyos makatabang sa paghupay sa kabalaka.
Kon sa Unsang Paagi ang Pagpaubos Makatabang
11. Sa unsang paagi makatabang kanato ang pagpaubos sa pagsagubang sa kabalaka?
11 Kon kita mapaubsanon, atong dawaton nga ang mga hunahuna sa Diyos mas labaw kay sa atong hunahuna. (Isaias 55:8, 9) Ang pagpaubos motabang kanato sa pagdawat sa limitadong katakos nga maabot sa atong hunahuna kon itandi sa nagalukop-sa-tanan nga hunahuna ni Jehova. Nakita niya ang mga butang nga dili nato masabtan, ingon sa gipakita sa kaso sa matarong nga tawo nga si Job. (Job 1:7-12; 2:1-6) Pinaagi sa pagpaubos sa atong kaugalingon “ilalom sa gamhanang kamot sa Diyos,” atong gidawat ang atong ubos nga posisyon may kalabotan sa Supremong Soberano. Sa baylo, kini nagatabang kanato sa pagsagubang sa mga kahimtang nga iyang gitugot. Hayan mangandoy ang atong mga kasingkasing ug kahupayan dihadiha, apan sanglit hingpit nga pagkabalanse ang mga hiyas ni Jehova, nasayod gayod siya kon kanus-a ug kon sa unsang paagi molihok alang kanato. Nan, sama sa gagmayng mga bata, sa pagkamapaubsanon hawiran nato ang kusgang kamot ni Jehova, nga masaligon nga siya motabang kanato sa pagsagubang sa atong mga kabalaka.—Isaias 41:8-13.
12. Sa unsang paagi maapektohan ang kabalaka sa materyal nga kasegurohan kon mapaubsanon natong ipadapat ang mga pulong sa Hebreohanon 13:5?
12 Ang pagpaubos naglakip sa kaandam sa pagpadapat sa tambag gikan sa Pulong sa Diyos, nga sagad makakuhag diyutay sa kabalaka. Pananglitan, kon ang atong kabalaka maoy resulta sa pagkalinga kaayo sa materyal nga mga pangagpas, maayong atong palandongon ang tambag ni Pablo: “Himoa ang inyong paagi sa pagkinabuhi nga mahigawas sa gugma sa salapi, samtang kamo magmakontento sa mga butang nga anaa karon. Kay [ang Diyos] nag-ingon: ‘Dili ko gayod ikaw pagabiyaan ni sa bisan unsa mang paagi magatalikod kanimo.’” (Hebreohanon 13:5) Pinaagi sa mapaubsanong pagpadapat niining tambaga, daghan ang nakalingkawas sa hilabihang kabalaka sa materyal nga kasegurohan. Samtang ang ilang pinansiyal nga kahimtang tingali wala mouswag, kana wala mangibabaw sa ilang mga hunahuna nga makadaot sa ilang espirituwal.
Ang Papel sa Pailob
13, 14. (a) Bahin sa mapailobong paglahutay, unsang panig-ingnan ang gihatag sa tawong si Job? (b) Ang mapailobong paghulat kang Jehova makahimog unsa alang kanato?
13 Ang ekspresyong “sa takdang panahon” diha sa 1 Pedro 5:6 nagpasabot sa panginahanglan sa mapailobong paglahutay. Usahay dugay masulbad ang suliran, ug kana magpasamot sa kabalaka. Sa maong kahimtang ilabinang gikinahanglan natong itugyan ang mga butang diha sa mga kamot ni Jehova. Ang tinun-ang si Santiago misulat: “Among ginapahayag nga malipayon kadtong mga nakalahutay. Kamo nakadungog sa pag-agwanta ni Job ug nakakita sa sangpotanan nga gihatag ni Jehova, nga si Jehova malumo kaayo sa pagmahal ug maluluy-on.” (Santiago 5:11) Si Job nakasinatig kapildihan sa panalapi, namatyan ug napulo ka anak, nag-antos sa makaluod nga sakit, ug sayop nga gihukman sa maot nga mga maglilipay. Sa labing menos natural nga mabalaka ubos sa maong mga kahimtang.
14 Bisan pa niana, si Job maoy maayong panig-ingnan sa mapailobong paglahutay. Kon kita nailalom sa grabeng pagsulay sa pagtuo, tingali kinahanglang maghulat kita ug kahupayan, sama kaniya. Apan ang Diyos sa pagkatinuod milihok alang kaniya, nga sa kataposan gikuha ang pag-antos ni Job ug madagayaong miganti kaniya. (Job 42:10-17) Ang mapailobong paghulat kang Jehova nagaugmad sa atong paglahutay ug nagapadayag sa giladmon sa atong debosyon kaniya.—Santiago 1:2-4.
Sumalig Kang Jehova
15. Nganong angay kitang mosalig sa bug-os kang Jehova?
15 Giawhag ni Pedro ang isigka-magtutuo sa ‘pagtugyan sa Diyos sa tanan nilang kabalaka kay siya nahangawa kanila.’ (1 Pedro 5:7) Busa kita makahimo ug angayng magbaton ug bug-os nga pagsalig kang Jehova. Ang Proverbio 3:5, 6 nag-ingon: “Sumalig kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing ug ayaw pagsalig sa imong kaugalingong salabotan. Sa tanan nimong mga dalan ilha siya, ug siya mismo magatul-id sa imong mga agianan.” Tungod sa nangaging mga kasinatian, ang uban nga puno sa kabalaka nalisdan sa pagsalig sa ubang mga tawo. Apan kita dunay tinong katarongan sa pagsalig sa atong Maglalalang, ang mismong Tuboran ug Tig-alima sa kinabuhi. Bisan pag wala kitay pagsalig sa atong kaugalingong pagsanong sa usa ka butang, kita makasalig kanunay kang Jehova sa pagluwas kanato gikan sa atong mga kalisdanan.—Salmo 34:18, 19; 36:9; 56:3, 4.
16. Unsay gisulti ni Jesu-Kristo bahin sa kabalaka sa materyal nga mga butang?
16 Ang pagsalig sa Diyos naglakip sa pagsugot sa iyang Anak, si Jesu-Kristo, kinsa nagtudlo sa mga butang nga iyang nakat-onan gikan sa iyang Amahan. (Juan 7:16) Gidasig ni Jesus ang iyang mga sumusunod sa ‘pagtigom ug mga bahandi sa langit’ pinaagi sa pag-alagad kang Jehova. Apan komosta ang materyal nga mga kinahanglanon lakip sa pagkaon, sapot, ug puluy-anan? “Hunong na sa pagkabalaka,” mitambag si Jesus. Siya miingon nga gipakaon sa Diyos ang mga langgam. Matahom niyang gisapotan ang mga bulak. Dili ba ang tawhanong mga alagad sa Diyos labaw pa ug bili kay niini? Siyempre sila labaw ug bili. Busa, si Jesus midasig: “Nan, padayong pangitaa nga una ang gingharian ug ang pagkamatarong [sa Diyos], ug kining tanang ubang mga butang idugang kaninyo.” Si Jesus nagpadayon: “Busa, ayaw gayod kabalaka bahin sa sunod nga adlaw, kay ang sunod nga adlaw adunay iyang kaugalingong mga kabalaka.” (Mateo 6:20, 25-34) Oo, gikinahanglan nato ang pagkaon, ilimnon, sapot, ug puluy-anan, apan kon mosalig kita kang Jehova, dili kita maghingapin ug kabalaka bahin niining mga butanga.
17. Sa unsang paagi atong ikailustrar ang panginahanglan sa pagpangita pag-una sa Gingharian?
17 Sa pagpangita pag-una sa Gingharian, kinahanglang mosalig kita sa Diyos ug ibutang sa hustong dapit ang pangunang mga butang sa atong kinabuhi. Ang usa ka tigbuso mosalom nga walay mga aparato sa pagginhawa sa pagpangitag tipay nga dunay perlas sa sulod niini. Mao kini ang iyang pangita aron sa pagsustento sa iyang pamilya. Usa gayod ka pangunang butang! Apan unsa ang labawng importante? Hangin! Kinahanglang motunga siya kanunay aron pun-on na usab ug hangin ang iyang mga baga. Ang hangin maoy mas panguna gayod nga butang. Sa susama, sa usa ka paagi tingali nalangkit kita niining sistema sa mga butang aron mabatonan ang mga kinahanglanon sa kinabuhi. Hinunoa, kinahanglang unahon ang espirituwal nga mga butang tungod kay ang mismong kinabuhi sa atong panimalay nagadepende niining mga butanga. Aron malikayan ang sobrang kabalaka sa materyal nga mga kinahanglanon, kinahanglang aduna kitay bug-os nga pagsalig sa Diyos. Dugang pa, ‘ang pagkapuliki sa daghang buluhaton sa Ginoo’ makatabang sa paghupay sa kabalaka tungod kay “ang kalipay ni Jehova” mahimong atong salipdanan.—1 Corinto 15:58; Nehemias 8:10.
Padayong Itugyan ang Imong Kabalaka Kang Jehova
18. Unsay pamatuod nga ang pagtugyan sa tanan natong kabalaka kang Jehova tinuod gayod nga makatabang kanato?
18 Aron magpabiling tin-aw ang pagsentro sa pagtagad sa espirituwal nga mga butang, kinahanglang magpadayon kita sa pagtugyan sa atong tanang kabalaka kang Jehova. Hinumdumi kanunay nga siya nahangawa gayod sa iyang mga alagad. Sa pag-ilustrar: Tungod sa pagluib sa iyang bana kaniya, ang kabalaka sa usa ka Kristohanong babaye misamot ngadto sa punto nga dili na siya makatulog. (Itandi ang Salmo 119:28.) Hinuon, sa higdaanan, iyang gitugyan ang tanan niyang kabalaka kang Jehova. Iyang gibubo ang iyang mga pagbati sa Diyos, gisugid ngadto kaniya ang kasakit nga iyang giantos ug sa iyang duha ka gagmayng anak nga babaye. Human sa iyang paghilak alang sa kahupayan diha sa kinasingkasing nga pag-ampo, makatulog na siya kanunay, tungod kay siya misalig nga si Jehova moatiman kaniya ug sa iyang mga anak. Kining Kasulatanhong pagkadiborsiyo nga babaye karon malipayong naminyo sa usa ka ansiano.
19, 20. (a) Unsa ang pipila ka paagi nga mahimo natong masagubang ang kabalaka? (b) Unsay atong padayong buhaton bisan pa sa tanan natong kabalaka?
19 Ingong katawhan ni Jehova, kita adunay lainlaing paagi sa pagsagubang sa kabalaka. Ang pagpadapat sa Pulong sa Diyos ilabinang makatabang. Kita adunay tugob nga espirituwal nga pagkaon nga gitagana sa Diyos pinaagi sa “kasaligan ug mabuot nga ulipon,” lakip sa makatabang ug makapalagsik nga mga artikulo nga gipatik sa Ang Bantayanang Torre ug Pagmata! (Mateo 24:45-47) Kita adunay tabang sa balaang espiritu sa Diyos. Ang regular ug kinasingkasing nga pag-ampo makahatag kanato ug dako nga kaayohan. Ang gitudlong Kristohanong mga ansiano andam ug kinabubut-ong mohatag ug espirituwal nga tabang ug paglipay.
20 Ang atong kaugalingong pagpaubos ug pailob makatabang kaayo sa pagpakiglabot sa kabalaka nga basin modangat kanato. Ilabinang importante mao ang bug-os nga pagsalig kang Jehova, tungod kay ang atong pagtuo molig-on sa dihang atong masinati ang iyang tabang ug pagtultol. Sa baylo, ang pagtuo sa Diyos magpahimo kanato nga dili maghingapin sa pagkabalaka. (Juan 14:1) Ang pagtuo magpalihok kanato sa pagpangita pag-una sa Gingharian ug padayong magmapuliki diha sa makalilipay nga buluhaton sa Ginoo, nga makatabang kanato sa pagsagubang sa kabalaka. Ang maong buluhaton magpabati kanato nga adunay kasegurohan taliwala niadtong nagaawit ug mga pagdayeg sa Diyos sa walay kataposan. (Salmo 104:33) Busa magpadayon kita sa pagtugyan sa atong tanang kabalaka kang Jehova.
Unsaon Nimo Pagtubag?
◻ Sa unsang paagi mahubit ang kabalaka?
◻ Unsa ang pipila ka paagi nga atong masagubang ang kabalaka?
◻ Sa unsang paagi ang pagpaubos ug pailob makatabang sa paghupay sa kabalaka?
◻ Sa pagsagubang sa kabalaka, nganong hinungdanong magbaton ug bug-os nga pagsalig kang Jehova?
◻ Nganong angay natong itugyan kanunay ang tanan natong kabalaka kang Jehova?
[Hulagway sa panid 24]
Nasayod ka ba kon nganong si Jesus miingon, “Hunong na sa pagkabalaka”?