Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa

◼ Ang mga pulong ba ni Jesus sa Mateo 11:24 nagkahulogang pagabanhawon kadtong gilaglag ni Jehova pinaagi sa kalayo sa Sodoma ug Gomorra?

Sa binuotang pagtubag niining pangutanaha latas sa katuigan, gihisgotan namo ang mga pulong ni Jesus sa Mateo 10:14, 15; 11:20-24, ug Lucas 10:13-15. Ang pagsubli niini sa bag-o pa nagapailang ang maong mga bersikulo dili pagaisipong mga pahayag mahitungod sa umaabot sa katawhan sa Sodoma/Gomorra. Sa dili pa nato susihon ang ubang mga komento sa Bibliya mahitungod sa katawhang gilaglag niadtong mga siyudara, atong hisgotan ang giingon ni Jesus.

Samtang didto sa Galilea, si Jesus “nagbadlong sa mga siyudad nga niana nangahimo ang kadaghan sa iyang mga gamhanang buhat, tungod kay sila wala maghinulsol.” Tulo ang iyang ginganlan: “Alaot ikaw, Corazin! Alaot ikaw, Betsaida! tungod kay kon ang gamhanang mga buhat nga nangahimo diha kaninyo nahimo pa sa Tiro ug Sidon, dugay na unta silang naghinulsol . . . Sa Adlaw sa Hukom maarang-arang pa unya alang sa Tiro ug Sidon kay kaninyo. Ug ikaw, Capernaum, igatuboy ka kayha hangtod sa langit? Igaunlod ka hinuon sa Hades, tungod kay kon ang gamhanang mga buhat nga nangahimo diha kaninyo nahimo pa sa Sodoma, magalungtad pa unta kini hangtod niining adlawa mismo. . . . Sa adlaw sa Hukom maarang-arang pa unya alang sa yuta sa Sodoma kay kaninyo.” (Mateo 11:20-24) Gipahayag ni Jesus ang susamang mga pamulong sa gipadala niya ang 12 ka disipulo sa pagwali, ug sa ulahi ang 70.—Mateo 10:14,15; Lucas 10:13-15.

Una pa sa 1964, gisabot namo nga kining mga bersikuloha nagkahulogang ang katawhan sa Corazin, Betsaida, ug Capernaum takos sa kalaglagan nga dayon. Ugaling lamang, ang mga artikulo sa Watchtower niadtong 1964 ug 1965 nagtin-aw nga kadtong tanang tua sa Hades, o Sheol, (ang komung lubnganan sa katawhan) mogula sa pagkabanhaw ug human niana ‘pagahukman sumala sa ilang mga binuhatan.’—Pinadayag 20:13.

Kadtong mga artikuloha nangatarongan usab: Ang Mateo 11:23 ug Lucas 10:15 nagaingong ang Capernaum dili igatuboy sa langit kondili igaunlod “sa Hades,” nga labing menos nagpaila sa pagpaubos alang sa katawhan nianang siyudara. Sa samang kasulatan, gihisgotan ni Jesus ang karaang Tiro ug Sidon. Sumala sa Ezekiel 32:21, 30, ang katawhan sa Sidon, kinsa gisaway sa Diyos, miadto sa Sheol. (Isaias 23:1-9, 14-18; Ezekiel 27:2-8) Sanglit gipakasama ni Jesus ang Tiro/Sidon sa Sodoma, kana nagpailang ang katawhan sa Sodoma tua usab sa Sheol.

Ang pagsusi pag-usab sa Mateo 11:20-24, hinunoa, nagpaduhaduha kon kaha si Jesus naghisgot ba diha sa paghukom nga dayon ug sa pagkabanhaw. Ang iyang punto mao kon unsa ka walay pagsanong ang katawhan sa Corazin, Betsaida, ug Capernaum, ug sa ingon unsa ka nahiangay nga sila pagasilotan usab. Sa pag-ingon nga mahimong “maarang-arang pa” alang sa Tiro/Sidon ug Sodoma/Gomorra “sa Adlaw sa Hukom” maoy usa ka hyperbole (pagpasobra aron sa pagpasiugda sa usa ka punto) nga wala tuyoa ni Jesus nga pagasabtong literal, sama ra sa ubang tin-awng mga hyperbole nga iyang gigamit. Pananglitan:

“Madali pang mahanaw ang langit ug yuta kay sa usa ka tipik sa usa ka sulat sa Kasugoan nga dili mamatuman.” “Ang langit ug ang yuta mahanaw, apan ang akong mga pulong dili gayod mahanaw.” (Lucas 16:17; 21:33; Mateo 5:18; itandi ang Hebreohanon 1:10-12.) Kita nahibalo nga ang literal nga mga langit ug yuta dili gayod mahanaw. (Salmo 78:69; 104:5; Ecclesiastes 1:4) Si Jesus miingon usab: “Masayon pa sa usa ka kamelyo sa paglusot sa mata sa dagom kay sa usa ka tawong dato sa pagsulod sa gingharian sa Diyos.” (Marcos 10:25) Sa pagkamatuod, si Jesus wala magpasabot nga wala gayoy usa ka tawong dato ang mahimong disipulo; ang pipila sa unang siglo nahimong dinihogang mga Kristohanon. (1 Timoteo 6:17-19) Ang paggamit ni Jesus sa pagpasobra maoy aron sa pagpasiugda unsa ka lisod nga ang usa ka tawong dato magbutang sa Diyos nga una kay sa materyal nga bahandi ug mga kaharuhay.—Lucas 12:15-21.

Busa, ang pag-ingon ni Jesus nga ‘sa Adlaw sa Hukom maarang-arang pa unya alang sa Tiro o Sodoma’ wala gayod magpasabot nga kadtong mga tawhana mapresente unya sa Adlaw sa Hukom. Mahimong gipasiugda lamang niya unsa ka gahian ug salawayon ang kadaghanan sa Corazin, Betsaida, ug Capernaum. Kami nagaingon nga ang kadaghanan tungod kay ang pipila sa Capernaum mingtuo man kang Kristo. (Marcos 1:29-31; Lucas 4:38, 39) Bisan pa niana, sa pasukaranan kadtong mga siyudara nagsalikway kaniya. Ang pipila sa mga molupyo kanila, sama sa mga eskriba ug sa mga Pariseo, basin nakasala pa batok sa balaang espiritu, nga alang niana dili mahimo ang pagpasaylo bisan sa ‘umaabot nga sistema sa mga butang.’ Kadtong mga tawhana moadto sa Gehenna.—Mateo 12:31, 32; 23:33.

Gawas pa sa mga pulong ni Jesus bahin niana, ang Ezekiel 32:21, 30 nagatug-an kanatong ang paganong katawhan sa karaang Tiro/Sidon anaa sa Sheol, busa sila mahimong mabanhaw. Nan, komosta ang mga molupyo sa “yuta sa Sodoma sa Adlaw sa Hukom”? Ang kamatuoran lamang nga gipakasama ni Jesus ang Sidon sa Sodoma wala mag-establisar sa umaabot nga kalaoman niadtong mga daotan nga gilaglag sa Diyos pinaagi sa asupre ug kalayo. Apan atong tan-awon kon unsa pay ginaingon sa Bibliya bahin sa pangutana.

Usa sa labing pintok nga mga komento anaa sa Judas 7. Si Judas bag-o pang naghisgot sa (1) mga Israelinhon nga gilaglag tungod sa pagkawalay pagtuo, ug (2) sa mga manulonda nga nakasala ug ‘gitagana sa mga gapos nga dayon alang sa paghukom sa dakong adlaw.’ Dayon si Judas misulat: “Mao usab nga ang Sodoma ug Gomorra . . . gibutang sa atong atubangan ingon nga usa ka pasidaan tungod sa pagkaagom sa hudisyal nga silot sa walay-kataposang kalayo.” Kining tekstoha gipadapat ngadto sa pagkalaglag sa walay kataposan sa aktuwal nga mga siyudad, dili sa katawhan. Bisan pa niana, tungod sa Judas 5 ug 6, lagmit ang kadaghanang tawo magsabot nga ang bersikulo 7 nagkahulogan sa hudisyal nga silot sa mga indibiduwal. (Sa susama, ang Mateo 11:20-24 sabtong nagsaway sa katawhan, dili sa mga bato o mga tinukod.) Sa maong kahayag, ang Judas 7 magpasabot nga ang daotang katawhan sa Sodoma/Gomorra gihukman ug gilaglag sa walay kataposan.a

Sa pagtan-aw sa laing dapit, atong mamatikdang dili lamang kas-a nga ang Bibliya naglangkit sa Lunop ug sa Sodoma/Gomorra. Sa unsang konteksto?

Sa gipangutana bahin sa “konklusyon sa sistema sa mga butang,” gitagna ni Jesus ang umaabot nga “kataposan” ug ang usa ka “dakong kasakitan nga wala pa sukad mahitabo sukad sa sinugdanan sa kalibotan.” (Mateo 24:3, 14, 21) Siya nagpadayon sa paghisgot sa “mga adlaw ni Noe” ug kon unsay “nahitabo sa mga adlaw ni Lot” ingong mga pananglitan sa mga tawo nga wala magtagad sa pasidaan bahin sa umaabot nga kalaglagan. Si Jesus midugang: “Maingon usab unya sa adlaw sa pagpadayag sa Anak sa tawo.” (Lucas 17:26-30; itandi ang Mateo 24:36-39.) Si Jesus nag-ilustrar ba sa usa lamang ka tinamdan, o ang konteksto ba nga niana gigamit niya ang maong mga pananglitan nagapailang nalangkit ang mga hukom nga dayon?

Sa ulahi, si Pedro misulat mahitungod sa mga hukom sa Diyos ug sa Iyang pagsilot niadtong takos niana. Dayon gigamit ni Pedro ang tulo ka pananglitan: Ang mga manulonda nga nakasala, ang karaang kalibotan sa panahon ni Noe, ug kadtong gilaglag sa Sodoma/Gomorra. Ang naulahi, si Pedro miingon, ‘naghatag sumbanan alang sa mga tawong dili diyosnon sa mga butang umaabot.’ (2 Pedro 2:4-9) Human niadto, iyang gitandi ang pagkalaglag nga naagoman sa katawhan sa Lunop sa umaabot nga “adlaw sa hukom ug sa kalaglagan sa mga tawong dili diyosnon.” Kana magauna sa gisaad nga bag-ong mga langit ug bag-ong yuta.—2 Pedro 3:5-13.

Sa susama, sa kalaglagan sa presenteng daotang sistema, kadto bang pagalaglagon sa Diyos nagbaton na sa pangataposang hukom? Kana ang gipaila sa 2 Tesalonica 1:6-9: “Matarong sa bahin sa Diyos ang pagbalos ug kasakit niadtong nagasakit kaninyo, apan, alang kaninyo nga nagaantos sa kasakitan, ang kahupayan kauban namo sa pagpadayag ni Ginoong Jesus gikan sa langit uban sa iyang gamhanang mga manulonda diha sa nagdilaab nga kalayo, samtang siya magapanimalos niadtong wala makaila sa Diyos ug niadtong wala magmasinugtanon sa maayong balita mahitungod sa atong Ginoong Jesus. Kini sila mismo makaagom sa hudisyal nga silot sa kalaglagang walay kataposan gikan sa atubangan sa Ginoo ug gikan sa himaya sa iyang kusog.”

Adunay makaiikag nga kaamgid sa pamulong tali sa maong kabatbatan ug sa giingon ni Judas nga nahitabo sa kahimtang sa Sodoma. Dugang pa, ang Mateo 25:31-46 ug Pinadayag 19:11-21 nagapaila nga ang “mga kanding” nga pagaputlon sa umaabot nga gubat sa Diyos makasinatig “walay-kataposang pagputol” diha sa “linaw nga kalayo,” nga nagasimbolo sa permanenteng pagkalaglag.b—Pinadayag 20:10, 14.

Busa, dugang sa ginaingon sa Judas 7, ang Bibliya nagagamit sa Sodoma/Gomorra ug sa Lunop ingong mga sumbanan sa pagkalaglag sa presenteng daotang sistema. Nan, dayag nga kadtong gilaglag sa Diyos sa nangaging mga hukom nakaagom sa bug-os nga kalaglagan. Hinuon, ang matag usa kanato makatino niana pinaagi sa iyang pagpamatuod nga matinumanon kang Jehova karon. Nianang paagiha kita takos nga mabuhi sa bag-ong kalibotan aron sa pagtan-aw kon kinsay iyang banhawon ug kon kinsay dili. Kita nahibalong hingpit ang iyang mga hukom. Gipasaligan kita ni Elihu: “Sa pagkamatuod, ang Diyos mismo dili molihok sa pagkadaotan, ug ang Labing Gamhanan mismo dili magatuis sa hustisya.”—Job 34:10, 12.

[Mga Footnote]