Usa ka Leksiyon Kon Unsaon Pagdumala sa mga Suliran
PIPILA lamang ka tawo ang nakasagubang sa tanang suliran nga naagian ni Job. Sa mubong yugto sa panahon, siya nahugno sa pagkahanaw sa iyang bahandi ug pangabuhian, sa makapasubong kamatayon sa tanan niyang mga anak, ug sa kataposan sa usa ka masakit kaayong balatian. Gisalikway sa mga higala ug mga paryente, siya giagda sa iyang asawa sa ‘pagtunglo sa Diyos ug magpakamatay!’—Job 2:9; 19:13, 14.
Hinunoa, si Job maoy usa ka talagsaong tinubdan sa kadasig alang sa tanan kinsa nagaantos sa susamang mga pagsulay. Gipakita sa positibong sangpotanan sa iyang pagsulay nga ang paglahutay atubangan sa kalisdanan makahatag kalipay sa kasingkasing ni Jehova, kon kita palihokon sa tinuod diyosnong debosyon inay sa personal nga interes.—Job, mga kapitulo 1, 2; 42:10-17; Proverbio 27:11.
Kining maong asoy sa Bibliya naundan usab sa bililhong mga leksiyon kon unsaon pagdumala sa mga suliran. Kini nagtaganag talagsaong mga pananglitan kon sa unsang paagi ang usa nga nag-atubang sa mga pagsulay angayan—ug dili angayan—nga pagatambagan. Dugang pa, ang kaagi ni Job mahimong makatabang kanato sa pagsanong sa timbang nga paagi sa dihang makaplagan nato ang atong kaugalingon nga makmakan sa malisod nga mga kahimtang.
Leksiyon sa Negatibong Pagtambag
Ang ekspresyong “maglilipay ni Job” nahisama sa usa ka tawo kinsa, inay mosimpatiya sa panahon sa kalisod, magpasamot hinuon sa kahimtang. Apan bisan pa sa dungog nga naangkon sa tulo ka kauban ni Job nga maoy angay kanila, dili nato hunahunaon nga ang ilang mga motibo pulos daotan. Sa usa ka sukod tingali buot silang motabang kang Job, uyon sa ilang sayop nga mga panglantaw. Nganong napakyas sila? Sa unsang paagi sila nahimong mga instrumento ni Satanas, kinsa determinado sa pagbungkag sa integridad ni Job?
Aw, ilang gipasikad halos ang tanan nilang tambag sa dili hustong pangagpas: nga ang pag-antos modangat lamang ngadto sa nakasala. Sa iyang unang pakigpulong, si Eliphaz miingon: “Kinsa ba ang namatay nga walay-sala? Aduna bay matul-id nga gilaglag? Sumala sa akong nakita, kadtong mga naglaraw ug daotan ug kadtong nagapugas ug kasamok magaani niana.” (Job 4:7, 8) Si Eliphaz sayop nga nagtuo nga dili-madutlan sa kadaot ang mga walay-sala. Siya nangatarongan nga sanglit si Job daghag suliran ug nag-antos ug dako, seguradong siya nakasala batok sa Diyos.a Sila si Bildad ug Zophar parehong miinsistir nga hinulsolan ni Job ang iyang mga sala.—Job 8:5, 6; 11:13-15.
Ang iyang tulo ka kauban dugang nga nagpaluya kang Job tungod sa pagpahayag ug personal nga mga ideya inay sa diyosnong kaalam. Si Eliphaz miingon pa gani nga ‘ang Diyos walay pagsalig sa iyang mga alagad’ ug nga dili gayod importante kang Jehova kon matarong ba si Job o dili. (Job 4:18; 22:2, 3) Wala na gayoy mas makapaluya—o mas dili matinud-anon—nga pahayag kay niana! Dili ikatingala, sa ulahi gisaway ni Jehova si Eliphaz ug ang iyang mga kauban tungod niining maong pasipala. “Kamo wala magsulti sa matarong bahin kanako,” siya miingon. (Job 42:7) Apan ang labing makadaot nga pahayag umaabot pa.
Si Eliphaz sa kataposan naghingapin pa sa paghimog direktang mga akusasyon. Sanglit wala siya makahimo sa pagpaangkon kang Job nga sad-an, midangop siya sa pagtumotumo ug mga sala nga gituhoan niyang gibuhat gayod ni Job. “Dili ba grabe na kaayo ang imong pagkadaotan, ug walay kataposan ang imong mga kalapasan?” misukna si Eliphaz. “Kay imong giilog ang pasalig sa imong mga igsoon nga walay hinungdan, ug imong gihukas bisan ang mga sapot sa mga tawong hubo. Wala nimo hatagig ilimnon ang gikapoy, ug imong gitungina ang tinapay sa gigutom.” (Job 22:5-7) Kining maong mga sumbong wala gayoy basehanan. Si Jehova mismo naghubit kang Job ingong usa ka tawo nga “walay-ikasaway ug matul-id.”—Job 1:8.
Sa unsang paagi si Job misanong niining mga pag-atake sa iyang personal nga integridad? Masabot, ilang gipasakitan siya ug gipasubo apan mas determinado siya sa pagpamatuod nga kining maong mga sumbong dili tinuod. Sa pagkamatuod, nalinga siya pag-ayo sa pagbindikar sa iyang kaugalingon nga, sa usa ka paagi, misugod siya sa pagbasol kang Jehova sa iyang kahimtang. (Job 6:4; 9:16-18; 16:11, 12) Ang tinuod nga mga isyu nga nalangkit nasipyatan, ug ang panagsultihay nahimong walay kapuslanang lantugi bahin kang Job, kon siya ba usa ka tawong matarong o dili. Unsang mga leksiyon ang makat-onan sa mga Kristohanon gikan niining madaotong sesyon sa pagtambag?
1. Ang usa ka mahigugmaong Kristohanon dili dayon motuo sa sinugdan nga ang mga suliran sa igsoon maoy gumikan sa iyang kaugalingong buhat. Ang masakit nga mga pagsaway sa miaging mga sayop—tinuod man o hinanduraw—bug-os makapaluya sa usa ka tawo nga naningkamot nga makapadayon nga dili-mawad-ag kadasig. Ang nagmagul-anon nga kalag kinahanglan nga ‘lipayon’ inay kasab-an. (1 Tesalonica 5:14) Buot ni Jehova nga ang mga magtatan-aw mahimong “usa ka salipdanan gikan sa hangin,” dili “samokang mga tighupay” sama kang Eliphaz, Bildad, ug Zophar.—Isaias 32:2; Job 16:2.
2. Dili gayod kita mangakusar kon walay tin-awng ebidensiya. Ang mga dungogdungog o mga pangagpas—sama niadtong kang Eliphaz—dili maayong basehanan sa pagbadlong. Pananglitan, kon ang usa ka ansiano mohimog sayop nga akusasyon, siya mawad-an gayod ug kredibilidad ug makapahinabo ug emosyonal nga kabug-at. Unsay gibati ni Job bahin sa pagpaminaw sa sayop nga tambag? Iyang gipahungaw ang iyang gibating kalisod pinaagi sa matamayong pahayag: “O pagkadako ninyong tabang sa tawo nga walay kusog!” (Job 26:2) Ang usa ka mabalak-ong magtatan-aw ‘magatuy-od sa kamot nga nahuyhoy,’ dili magdugang sa suliran.—Hebreohanon 12:12.
3. Ang tambag kinahanglang binase sa Pulong sa Diyos, dili sa personal nga mga ideya. Ang mga argumento sa mga kauban ni Job parehong dili husto ug makadaot. Inay ipaduol si Job kang Jehova, ilang gipatuo siya nga dunay nag-ulang kaniya gikan sa iyang langitnong Amahan. (Job 19:2, 6, 8) Ang hanas nga paggamit ug Bibliya, sa laing bahin, makatul-id sa mga butang, makapalagsik sa uban, ug makahatag ug tinuod nga kahupayan.—Lucas 24:32; Roma 15:4; 2 Timoteo 3:16; 4:2.
Samtang ang basahon ni Job nagatabang sa mga Kristohanon sa pag-ila sa pipila ka mga lit-ag, kini usab nagtagana ug mapuslanong leksiyon kon unsaon paghatag ug epektibong tambag.
Kon Unsaon Paghatag sa Pagtambag
Ang tambag ni Elihu lahi gayod kay sa tulo ka kauban ni Job, sa unod niini ug sa paagi sa pakiglabot ni Elihu kang Job. Iyang gigamit ang ngalan ni Job ug nakigsulti kaniya ingong usa ka higala, dili ingong maghuhukom ni Job. “Apan, karon, Oh Job, palihog pamatia ang akong mga pulong, ug patalinghogi ang tanan ko nga isulti. Tan-awa! Alang sa matuod nga Diyos ako sama gayod kanimo; gikan sa abog giumol ako, ako usab.” (Job 33:1, 6) Si Elihu abtik usab sa paghatag ug komendasyon kang Job tungod sa iyang matul-id nga dalan. “Nalipay ako sa imong pagkamatarong,” iyang gipasaligan si Job. (Job 33:32) Gawas niining maayong paagi sa pagtambag, si Elihu malamposon tungod sa ubang mga katarongan.
Kay mapailobong naghulat hangtod nakahuman sa pagsulti ang uban, si Elihu nakasabot ug maayo sa mga isyu una mihatag ug tambag. Tugotan ta nga si Job maoy usa ka tawong matarong, pagasilotan ba siya ni Jehova? “Halayo gayod sa matuod nga Diyos nga molihok sa daotang paagi, ug ang Labing Gamhanan sa paglihok nga dili makataronganon!” mipahayag si Elihu. “Dili niya kuhaon ang iyang mga mata gikan sa mga matarong.”—Job 34:10; 36:7.
Ang pagkamatarong ba ni Job mao ang pangunang isyu? Gidala ni Elihu ang pagtagad ni Job sa dili-timbang nga panglantaw. “Matud nimo, ‘Ang akong pagkamatarong maoy labaw kay sa Diyos,’” siya miingon. “Hangda ang kalangitan ug tan-awa, ug tan-awa ang mga panganod, nga kini mas hataas kay kanimo.” (Job 35:2, 5) Maingon nga ang mga panganod mas hataas kay kanato, mao usab ang mga paagi ni Jehova mas hataas kay sa atong mga paagi. Wala kita sa kahimtang sa paghukom sa iyang paagi sa paghimo sa mga butang. “Busa pasagding ang mga tawo mahadlok kaniya. Siya dili magtagad kang bisan kinsa nga maalamon diha sa ilang kaugalingong kasingkasing,” mihinapos si Elihu.—Job 37:24; Isaias 55:9.
Ang maayong tambag ni Elihu nag-andam sa dalan alang kang Job aron dawaton ang dugang instruksiyon gikan kang Jehova mismo. Sa pagkatinuod, adunay talagsaong kaamgiran tali sa pagrepaso ni Elihu sa “kahibulongang mga buhat sa Diyos,” sa kapitulo 37, ug sa kaugalingong mga pulong ni Jehova ngadto kang Job, nga natala sa mga kapitulo 38 hangtod 41. Dayag, nakita ni Elihu ang mga butang gikan sa panglantaw ni Jehova. (Job 37:14) Sa unsang paagi masundog sa mga Kristohanon ang maayong panig-ingnan ni Elihu?
Sama kang Elihu, ang mga magtatan-aw ilabinang buot nga mahimong mabination ug maluluton, nga naghinumdom nga sila usab dili mga hingpit. Mas maayo nga maminaw silag maayo aron makuha ang hinungdanong mga detalye ug sabton ang mga isyu una mohatag ug tambag. (Proverbio 18:13) Dugang pa, pinaagi sa paggamit sa Bibliya ug sa Kasulatanhong mga publikasyon, mapaneguro nila nga mangibabaw ang panglantaw ni Jehova.—Roma 3:4.
Gawas sa paghatag niining praktikal nga mga leksiyon alang sa mga ansiano, ang basahon ni Job nagatudlo kanato kon unsaon pag-atubang sa mga suliran sa timbang nga paagi.
Kon sa Unsang Paagi Malikayan ang Dili-Maayong Reaksiyon sa Daotang mga Kahimtang
Kay nahugno sa iyang pag-antos ug kahigawad tungod sa iyang mini nga mga tighupay, si Job mibatig kapait ug gibug-atan. “Wagtanga ang adlaw nga ako natawo . . . Ang akong kalag mibatig kasilag sa akong kinabuhi,” siya miagulo. (Job 3:3; 10:1) Kay wala masayod nga si Satanas mao ang sad-an, nagtuo siya nga gikan sa Diyos ang iyang mga kaalaotan. Daw dili gayod makataronganon nga siya—usa ka matarong nga tawo—kinahanglang mag-antos. (Job 23:10, 11; 27:2; 30:20, 21) Kining maong tinamdan nagbuta kang Job sa ubang mga butang nga angay konsiderahon ug mitultol kaniya sa pagsaway sa mga pakiglabot sa Diyos sa katawhan. Si Jehova nangutana: “Imo bang kawangon ang akong hustisya? Hukman ba nimo ako nga daotan aron nga ikaw ang mahimong matarong?”—Job 40:8.
Tingali ang atong dihadiha nga reaksiyon sa dihang mag-atubang ug kalisod mao ang pagbating nabiktima, ingon sa daw nahitabo kang Job. Ang kasagarang reaksiyon mao ang pagpangutana, ‘Nganong ako pa? Nganong ang uban—nga mas daotan pa kay kanako—nagtagamtam sa kinabuhing halos walay mga suliran?’ Kini maoy negatibong mga panghunahuna nga atong masuklan pinaagi sa pagpamalandong sa Pulong sa Diyos.
Dili sama kang Job, kita anaa sa kahimtang nga makasabot sa mas dagkong mga isyu nga nalangkit. Nasayod kita nga si Satanas “nagasuroysuroy sama sa usa ka leyon nga nagangulob, nga nagapangita ug usa nga matukob.” (1 Pedro 5:8) Ingon sa gipadayag sa basahon ni Job, ang Yawa malipay sa pagbungkag sa atong integridad pinaagi sa paghatag kanato ug mga suliran. Determinado siya nga pamatud-an ang iyang pangangkon nga kita maoy mga Saksi lamang ni Jehova ubos sa maayong kahimtang. (Job 1:9-11; 2:3-5) Aduna ba kitay kaisog sa pagtuboy sa pagkasoberano ni Jehova ug sa ingon mapamatud-ang bakakon ang Yawa?
Ang panig-ingnan ni Jesus, ug sa dili-maihap nga ubang mga alagad ni Jehova, nagpakita nga ang pipila ka matang sa pag-antos maoy halos dili-kalikayan niining sistema sa mga butang. Si Jesus miingon nga ang iyang mga tinun-an kinahanglang andam sa ‘pag-alsa sa ilang sakitanang estaka’ kon gusto nilang mosunod kaniya. (Lucas 9:23) Ang atong personal nga “sakitanang estaka” hayan usa o sobra pa sa mga kalisod nga giantos ni Job—sakit, kamatayon sa mga minahal, depresyon, kalisod sa panalapi, o pagsupak sa mga dili-magtutuo. Bisag unsang matanga sa suliran nga atong atubangon, kini adunay positibong bahin. Mahimo natong lantawon ang atong kahimtang ingong usa ka kahigayonan aron ipasundayag ang atong kamalahutayon ug dili-matarog nga pagkamaunongon ngadto kang Jehova.—Santiago 1:2, 3.
Mao kanay paagi sa pagsanong sa mga apostol ni Jesus. Sa wala madugay human sa Pentekostes sila gibunalan tungod sa pagwali bahin kang Jesus. Inay maluya, sila nanglakaw nga “nagkalipay.” Sila malipayon, dili tungod sa pag-antos mismo, kondili tungod kay “sila takos nga pakaulawan alang sa iyang [Kristo] ngalan.”—Buhat 5:40, 41.
Siyempre, dili tanan sa atong mga kalisdanan modangat kanato ingong resulta sa pag-alagad kang Jehova. Ang atong mga suliran mahimong gumikan sa kaugalingong buhat—sa labing menos sa usa ka sukod. O tingali, dili gumikan sa atong kaugalingong sayop, ang suliran nakaapektar sa atong espirituwal nga pagkatimbang. Bisag unsay kahimtang, ang mapaubsanong tinamdan sama kang Job magpaarang kanato sa pag-ila kon diin kita nasayop. Si Job miangkon kang Jehova: “Ako nagsulti, nga walay pagsabot.” (Job 42:3) Ang usa nga modawat sa iyang mga sayop niining paagiha dakog kalagmitan nga makalikay sa susamang mga suliran sa umaabot. Ingon sa gisulti sa sanglitanan, “maalamon ang tawo nga makakita sa kadaotan ug magatago sa iyang kaugalingon.”—Proverbio 22:3.
Labing importante, ang basahon ni Job nagpahinumdom kanato nga ang atong mga suliran maoy temporaryo. Ang Bibliya nagaingon: “Among ginapahayag nga malipayon kadtong mga nakalahutay. Kamo nakadungog sa pag-agwanta ni Job ug nakakita sa sangpotanan nga gihatag ni Jehova, nga si Jehova malumo kaayo sa pagmahal ug maluluy-on.” (Santiago 5:11) Makaseguro kita nga si Jehova sa susama magaganti sa pagkamatinumanon sa iyang mga alagad karon.
Kita usab nagalantaw sa unahan ngadto sa panahon sa dihang ang tanang matang sa mga suliran—“ang kanhing mga butang”—milabay na. (Pinadayag 21:4) Hangtod nga mobanagbanag kanang maong adlaw, ang basahon ni Job magasilbing bililhong giya nga makatabang kanato sa pag-atubang sa mga suliran uban sa kaalam ug kalig-on sa hunahuna.
[Footnote]
a Samtang ang Bibliya nagpahayag nga “bisan unsay ginapugas sa usa ka tawo, kini usab iyang anihon,” kini wala magpasabot nga ang pag-antos sa tawo maoy panimalos sa Diyos. (Galacia 6:7) Niining kalibotan nga gigamhan ni Satanas, ang matarong sagad makaatubang ug mas daghang suliran kay sa mga daotan. (1 Juan 5:19) “Mahimo kamong mga dulumtanan sa tanang katawhan tungod sa akong ngalan,” sulti ni Jesus sa iyang mga tinun-an. (Mateo 10:22) Ang sakit ug ubang matang sa kalisdanan mahimong moabot sa tanang matinumanong mga alagad sa Diyos.—Salmo 41:3; 73:3-5; Filipos 2:25-27.
[Hulagway sa panid 28]
“Hangda ang kalangitan, nga kini mas hataas kay kanimo.” Sa ingon si Elihu nakatabang kang Job sa pagsabot nga ang mga paagi sa Diyos mas hataas kay sa mga paagi sa tawo