KAPITULO 2
“Ang Dalan ug ang Kamatuoran ug ang Kinabuhi”
1, 2. Nganong imposible ang pagduol kang Jehova sa atong kaugalingon, ug unsay gihimo ni Jesu-Kristo alang kanato bahin niini?
MAY higayon ba nga nasalaag ka? Mahinumdom ka tingali sa higayon nga ikaw nagbiyahe aron moduaw sa usa ka higala o paryente ug unya nasalaag ka. Samtang gisubay mo ang dili sinati nga dalan, ikaw ba mihunong ug nangutanag direksiyon? Hunahunaa kon unsay imong bation kon, imbes sultihan ka lang kon asa ka mopaingon, ang usa ka tawong maluluy-on moingon: “Sunod lang kanako. Giyahan ti ka paingon didto.” Ikaw mahupayan gayod!
2 Sa usa ka diwa, susama niana ang gibuhat ni Jesu-Kristo alang kanato. Imposible gayod ang pagduol sa Diyos sa atong kaugalingon. Tungod sa napanunod nga sala ug pagkadili-hingpit, ang katawhan nasalaag, nga “nahimulag sa kinabuhi nga iya sa Diyos.” (Efeso 4:17, 18) Nagkinahanglan kitag tabang aron makatultol sa hustong dalan. Si Jesus, ang atong maluluy-ong Sulondan, wala lang mohatag sa tambag ug direksiyon; labaw pa ang iyang gihimo. Sumala sa atong nasabtan sa Kapitulo 1, si Jesus nagdapit kanato, nga nag-ingon: “Umari ka, mahimong akong sumusunod.” (Marcos 10:21) Hinuon, siya naghatag usab kanatog lig-ong katarongan sa pagdawat sa maong pagdapit. Sa usa ka higayon, si Jesus miingon: “Ako ang dalan ug ang kamatuoran ug ang kinabuhi. Walay makaadto sa Amahan kon dili pinaagi kanako.” (Juan 14:6) Atong hisgotan ang pipila ka katarongan kon nganong ang pagduol sa Amahan posible lamang pinaagi sa Anak. Unya, nga naghunahuna sa maong mga katarongan, atong hisgotan kon sa unsang paagi si Jesus mao gayod “ang dalan ug ang kamatuoran ug ang kinabuhi.”
Usa ka Hinungdanon Kaayong Papel Diha sa Katuyoan ni Jehova
3. Nganong ang pagduol sa Diyos maoy pinaagi ni Jesus?
3 Labing hinungdanon, ang pagduol sa Diyos maoy pinaagi ni Jesus tungod kay gipili ni Jehova nga ihatag sa iyang Anak ang labing hinungdanong papel.a Gihimo sa Amahan nga siya ang panguna o kinalabwang persona sa pagpalampos sa Iyang tanang katuyoan. (2 Corinto 1:20; Colosas 1:18-20) Aron masabtan ang hinungdanon kaayong papel sa Anak, angay natong hisgotan ang nahitabo sa tanaman sa Eden, diin ang unang magtiayon miduyog kang Satanas sa pagrebelde batok kang Jehova.—Genesis 2:16, 17; 3:1-6.
4. Unsang isyu ang gipatungha sa pagrebelde didto sa Eden, ug unsay gihukom ni Jehova nga buhaton sa paghusay sa isyu?
4 Ang pagrebelde didto sa Eden nagpatunghag usa ka isyu nga hinungdanon sa tibuok uniberso: Si Jehova nga Diyos nagmando ba sa iyang mga linalang sa hustong paagi? Aron mahusay kining hinungdanon kaayong isyu, mihukom si Jehova nga ang usa ka hingpit nga espiritung anak moanhi sa yuta. Labing hinungdanon ang misyon nga pagatumanon sa maong anak—ihatag ang iyang kinabuhi aron mabayaw ang pagkasoberano ni Jehova ug magsilbing lukat sa pagluwas sa katawhan. Pinaagi sa pagpabiling matinumanon hangtod sa kamatayon, ang napili nga anak magpahinabo nga ang tanang suliran nga gipatungha sa pagrebelde ni Satanas masulbad. (Hebreohanon 2:14, 15; 1 Juan 3:8) Apan si Jehova may milyonmilyong hingpit nga espiritung mga anak. (Daniel 7:9, 10) Kinsa kanila ang iyang gipili sa pagtuman niining labing hinungdanong buluhaton? Gipili ni Jehova ang iyang “bugtong nga Anak,” ang usa nga sa ulahi nailhang si Jesu-Kristo.—Juan 3:16.
5, 6. Giunsa pagpasundayag ni Jehova nga siya may pagsalig sa iyang Anak, ug unsay pasikaranan sa iyang pagsalig?
5 Angay ba kitang matingala sa gipili ni Jehova? Dili gayod! Dako kaayo ang pagsalig sa Amahan sa iyang bugtong nga Anak. Kasiglohan nga abante sa wala pa moanhi ang iyang Anak sa yuta, gitagna ni Jehova nga ang maong Anak magpabiling maunongon bisan pag makasinati sa tanang matang sa pag-antos. (Isaias 53:3-7, 10-12; Buhat 8:32-35) Hunahunaa kon unsay ipasabot niana. Ang Anak, sama sa tanang ubang intelihenteng mga linalang, may kagawasan sa pagpili sa iyang kaugalingong dalan sa kinabuhi. Bisan pa niana, dako kaayo ang pagsalig ni Jehova nga iyang gitagna nga ang iyang Anak magmatinumanon. Unsay pasikaranan sa iyang pagsalig? Kadto gipasukad sa kahibalo. Si Jehova nakaila pag-ayo sa iyang Anak ug nahibalo nga ang iyang Anak buot gayong magpahimuot Kaniya. (Juan 8:29; 14:31) Ang maong Anak nahigugma sa iyang Amahan, ug sa baylo, si Jehova nahigugma sa Iyang Anak. (Juan 3:35) Ang gugma nga nabatonan sa Amahan ug Anak alang sa usag usa nahimong ilang bugkos sa panaghiusa ug sa pagsalig nga dili gayod mabugto.—Colosas 3:14.
6 Tungod sa hinungdanong papel sa Anak, pagsalig sa Amahan kaniya, ug gugma nga nagbugkos sa Amahan ug Anak, katingad-anan ba nga ang pagduol sa Diyos posible lamang pinaagi ni Jesus? Hinuon, adunay laing katarongan kon nganong ang Anak lamang ang makagiya kanato ngadto sa Amahan.
Ang Anak Lamang ang Bug-os Nakaila sa Amahan
7, 8. Nganong si Jesus tukmang nakasulti nga walay bug-os nga nakaila sa Amahan “gawas sa Anak”?
7 Adunay mga kinahanglanon nga atong kab-oton aron makaduol kita kang Jehova. (Salmo 15:1-5) Kinsay mas nahibalo kay sa Anak kon unsay gikinahanglan aron makab-ot ang mga sukdanan sa Diyos ug makabaton sa Iyang pag-uyon? Si Jesus miingon: “Ang tanang butang gitugyan na kanako sa akong Amahan, ug walay usa nga bug-os nakaila sa Anak gawas sa Amahan, ni may usa nga bug-os nakaila sa Amahan gawas sa Anak ug kaniya nga buot sa Anak nga ipadayag siya.” (Mateo 11:27) Atong tan-awon kon nganong si Jesus tukma ug wala magpasobra nga nakasulti nga walay bug-os nakaila sa Amahan “gawas sa Anak.”
8 Ingong “panganay sa tanang kalalangan,” ang Anak adunay linaing pagkasuod kang Jehova. (Colosas 1:15) Palandonga ang talagsaong pagkasuod nga naugmad sa Amahan ug Anak sulod sa di-maihap nga kapanahonan sa dihang sila pa lang duha ang naglungtad—sukad sa sinugdan sa pagpanglalang hangtod sa pagkalalang sa ubang espiritung mga linalang. (Juan 1:3; Colosas 1:16, 17) Hunahunaa lang ang bililhong kahigayonan nga nabatonan sa Anak sa dihang kauban siya sa iyang Amahan, nga iyang nasabtan ang mga panghunahuna sa Amahan bahin sa mga butang ug nakat-onan ang Iyang kabubut-on, mga sukdanan, ug mga dalan. Tinuod, dili gayod pagpasobra ang pag-ingon nga si Jesus mas nakaila sa iyang Amahan kay ni bisan kinsa. Tungod sa maong pagkasuod, si Jesus nakahimo sa pagpadayag sa iyang Amahan sa mga paagi nga dili mahimo sa lain.
9, 10. (a) Sa unsang mga paagi gipadayag ni Jesus ang iyang Amahan? (b) Aron mauyonan ni Jehova, unsay kinahanglan natong buhaton?
9 Ang mga pagtulon-an ni Jesus nagpabanaag sa iyang dulot nga kaamgohan kon unsay panghunahuna ug pagbati ni Jehova ug kon unsay Iyang gikinahanglan gikan sa Iyang mga magsisimba.b Si Jesus nagpadayag sa iyang Amahan sa lain pang talagsaong paagi. Si Jesus miingon: “Siya nga nakakita kanako nakakita usab sa Amahan.” (Juan 14:9) Hingpit nga gisundog ni Jesus ang iyang Amahan diha sa tanan niyang gisulti ug gibuhat. Busa sa dihang mabasa nato sa Bibliya ang bahin kang Jesus—ang gamhanan ug madanihong mga pulong nga iyang gigamit sa iyang pagpanudlo, ang kahangawa nga nagtukmod kaniya aron ayohon ang uban, ug ang empatiya nga maoy hinungdang siya mihilak—atong mahanduraw nga si Jehova mismo nagsulti ug nagbuhat nianang mga butanga. (Mateo 7:28, 29; Marcos 1:40-42; Juan 11:32-36) Ang mga paagi ug kabubut-on sa Amahan hingpit nga gipadayag diha sa mga pulong ug mga buhat sa Anak. (Juan 5:19; 8:28; 12:49, 50) Busa, aron mauyonan ni Jehova, kinahanglan natong patalinghogan ang mga pagtulon-an ni Jesus ug sundogon ang iyang panig-ingnan.—Juan 14:23.
10 Sanglit si Jesus nakaila pag-ayo kang Jehova ug hingpit nagsundog kaniya, dili katingad-an nga si Jehova midesisyon nga ipaagi sa Anak ang pagduol sa Amahan. Uban niining pangunang pagsabot kon nganong pinaagi lamang kang Jesus nga kita makaduol kang Jehova, hisgotan nato karon ang kahulogan sa mga pulong ni Jesus: “Ako ang dalan ug ang kamatuoran ug ang kinabuhi. Walay makaadto sa Amahan kon dili pinaagi kanako.”—Juan 14:6.
“Ako ang Dalan”
11. (a) Nganong mabatonan nato ang inuyonang relasyon uban sa Diyos pinaagi lamang kang Jesus? (b) Sa unsang paagi ang mga pulong nga nasulat sa Juan 14:6 nagpasiugda sa linaing posisyon ni Jesus? (Tan-awa ang potnot.)
11 Ato nang nahibaloan nga walay makaduol sa Diyos kon dili pinaagi ni Jesus. Tagda kon unsa gayoy kahulogan niini alang kanato. Si Jesus mao “ang dalan” sa pagkaagi nga kita makabaton ug inuyonang relasyon uban sa Diyos pinaagi lamang kaniya. Nganong matuod kana? Pinaagi sa pagkamatinumanon hangtod sa kamatayon, gihatag ni Jesus ang iyang kinabuhi ingon nga halad lukat. (Mateo 20:28) Kon wala ang maong tagana nga lukat, dili gayod kita makaduol sa Diyos. Ang sala nakamugna ug babag tali sa mga tawo ug sa Diyos, kay si Jehova balaan ug busa dili gayod mahimong mouyon sa sala. (Isaias 6:3; 59:2) Apan ang halad ni Jesus nagwagtang sa babag; kadto nagtabon sa sala. (Hebreohanon 10:12; 1 Juan 1:7) Kon dawaton nato ang tagana sa Diyos pinaagi ni Kristo ug tuohan kana, madawat nato ang pag-uyon ni Jehova. Walay laing paagi aron kita ‘mapasig-uli ngadto sa Diyos.’c—Roma 5:6-11.
12. Sa unsang mga diwa nga si Jesus mao “ang dalan”?
12 Si Jesus mao “ang dalan” kon bahin sa pag-ampo. Pinaagi lamang kang Jesus nga kita makaduol kang Jehova diha sa pag-ampo uban ang pagsalig nga ang atong kinasingkasing nga mga hangyo dunggon nga may pag-uyon. (1 Juan 5:13, 14) Si Jesus mismo miingon: “Kon kamo mangayo sa Amahan sa bisan unsa kini iyang ihatag kaninyo sa akong ngalan. . . . Pangayo ug kamo makadawat, aron ang inyong kalipay mabug-os.” (Juan 16:23, 24) Sa haom nga paagi, sa ngalan ni Jesus, kita makaduol kang Jehova diha sa pag-ampo ug makatawag Kaniya nga ‘atong Amahan.’ (Mateo 6:9) Si Jesus mao “ang dalan” sa lain pang diwa—pinaagi sa iyang panig-ingnan. Sumala sa gipahayag nga sayosayo pa, si Jesus hingpit nga nagsundog sa iyang Amahan. Busa ang panig-ingnan ni Jesus nagpakita kanato kon unsaon pagkinabuhi aron makapahimuot kang Jehova. Nan, aron makaduol kang Jehova, kinahanglan kitang molakaw nga magasunod sa mga tunob ni Jesus.—1 Pedro 2:21.
“Ako . . . ang Kamatuoran”
13, 14. (a) Sa unsang paagi maminatud-on si Jesus sa iyang gipanulti? (b) Aron si Jesus mahimong “ang kamatuoran,” unsay kinahanglan niyang buhaton, ug ngano?
13 Tinuod kanunay ang gisulti ni Jesus bahin sa matagnaong Pulong sa iyang Amahan. (Juan 8:40, 45, 46) Walay limbong ang nakaplagan sukad sa baba ni Jesus. (1 Pedro 2:22) Bisan ang iyang mga magsusupak miangkon nga siya nagtudlo sa “dalan sa Diyos subay sa kamatuoran.” (Marcos 12:13, 14) Ugaling lang, sa dihang si Jesus miingon nga “Ako . . . ang kamatuoran,” siya wala lamang magtumong sa iyang pagpahibalo sa kamatuoran diha sa iyang pagsulti, pagwali, ug pagpanudlo. Labaw pa kaayo ang nalangkit kay sa pagsulti lamang nga maminatud-on.
14 Hinumdomi nga kasiglohang abante, gidasig ni Jehova ang mga magsusulat sa Bibliya sa pagsulat ug daghang tagna bahin sa Mesiyas o Kristo. Ang maong mga tagna naghisgot ug detalyadong mga butang bahin sa iyang kinabuhi, ministeryo, ug kamatayon. Dugang pa, ang Moisesnong Balaod may mga landong o matagnaong mga sumbanan nga nagtumong sa Mesiyas. (Hebreohanon 10:1) Magmatinumanon kaha si Jesus hangtod sa kamatayon, nga pinaagi niana matuman ang tanang butang nga gitagna bahin kaniya? Nianang panahona lamang nga si Jehova mabayaw ingong ang Diyos sa matuod nga tagna. Kanang bug-at kaayong responsabilidad nahipatong sa mga abaga ni Jesus. Pinaagi sa iyang pagkinabuhi—matag pulong nga iyang gisulti ug matag buhat nga iyang gihimo—gituman ni Jesus ang matagnaong mga sumbanan. (2 Corinto 1:20) Busa, si Jesus mao “ang kamatuoran.” Siya ang kamatuoran sa diwa nga ang matagnaong pulong ni Jehova natuman sa pag-abot ni Jesus.—Juan 1:17; Colosas 2:16, 17.
“Ako . . . ang Kinabuhi”
15. Unsay kahulogan sa pagpasundayag ug pagtuo sa Anak, ug unsay mahimong sangpotanan sa pagbuhat niana?
15 Si Jesus mao “ang kinabuhi,” tungod kay pinaagi lamang kaniya nga kita makadawat ug kinabuhi—nga mao, ang “tinuod nga kinabuhi.” (1 Timoteo 6:19) Ang Bibliya nag-ingon: “Siya nga magpasundayag ug pagtuo sa Anak adunay kinabuhing walay kataposan; siya nga dili mosugot sa Anak dili makakita sa kinabuhi, apan ang kapungot sa Diyos magpabilin diha kaniya.” (Juan 3:36) Unsay kahulogan sa pagpasundayag ug pagtuo sa Anak sa Diyos? Kini nagkahulogan nga kita adunay hugot nga pagtuo nga dili kita makabaton ug kinabuhi kon wala siya. Dugang pa, kini nagkahulogan nga kita magpasundayag sa atong pagtuo pinaagig mga buhat, magpadayon sa pagkat-on gikan kang Jesus, ug magbuhat sa atong maarangan sa pagsunod sa iyang mga pagtulon-an ug panig-ingnan. (Santiago 2:26) Busa, ang pagpasundayag ug pagtuo sa Anak sa Diyos mosangpot sa kinabuhing walay kataposan—imortal nga espiritung kinabuhi sa langit alang sa “gamayng panon” sa dinihogan-sa-espiritung mga Kristohanon ug hingpit nga tawhanong kinabuhi sa yutan-ong paraiso alang sa “dakong panon” sa “ubang mga karnero.”—Lucas 12:32; 23:43; Pinadayag 7:9-17; Juan 10:16.
16, 17. (a) Sa unsang paagi si Jesus mahimong “ang kinabuhi” bisan alang niadtong nangamatay na? (b) Unsang pagsalig ang mahimo natong mabatonan?
16 Komosta kadtong nangamatay na? Si Jesus mao usab “ang kinabuhi” alang kanila. Sa dayon na niyang banhawon ang iyang higalang si Lazaro gikan sa mga patay, giingnan ni Jesus si Marta, ang igsoong babaye ni Lazaro: “Ako ang pagkabanhaw ug ang kinabuhi. Siya nga magpasundayag ug pagtuo kanako, bisan siya mamatay, siya mabuhi.” (Juan 11:25) Gitugyan ni Jehova sa iyang Anak “ang mga yawi sa kamatayon ug sa Hades,” nga gihatagan siya sa gahom sa pagbanhaw. (Pinadayag 1:17, 18) Pinaagi nianang maong mga yawi, buksan sa hinimayang Jesus ang mga ganghaan sa Hades ug sa ingon pagawason ang tanang anaa sa komong lubnganan sa katawhan.—Juan 5:28, 29.
17 “Ako ang dalan ug ang kamatuoran ug ang kinabuhi”—pinaagi niining yanong pahayag, gisumaryo ni Jesus ang tumong sa iyang kinabuhi ug ministeryo sa yuta. Kanang mga pulonga napunog kahulogan alang kanato karong adlawa. Hinumdomi nga si Jesus mipadayon pag-ingon: “Walay makaadto sa Amahan kon dili pinaagi kanako.” (Juan 14:6) Ang mga pulong ni Jesus mapadapat karong adlawa sama sa dihang iyang gisulti kini. Busa kita bug-os makasalig nga kon kita mosunod kang Jesus, dili gayod kita masalaag. Siya ug siya lamang ang magpakita kanato sa dalan “ngadto sa Amahan.”
Unsay Imong Sanong?
18. Unsay nalangkit sa pagkahimong matuod nga mga sumusunod ni Jesus?
18 Tungod sa hinungdanon kaayong papel ni Jesus ug sa iyang lalom nga kahibalo bahin sa Amahan, kita adunay balidong katarongan sa pagsunod sa Anak. Sumala sa atong nasabtan sa nag-unang kapitulo, ang pagkahimong matuod nga mga sumusunod ni Jesus naglakip sa mga buhat, dili lang sa mga pulong o mga pagbati. Ang pagsunod kang Kristo naglangkit sa pagsunod sa iyang mga pagtulon-an ug panig-ingnan diha sa atong pagkinabuhi. (Juan 13:15) Kining basahon nga imong ginabasa karon makatabang kanimo sa maong paningkamot.
19, 20. Unsay gihisgotan niining basahona nga makatabang kanimo sa imong paningkamot sa pagsunod kang Kristo?
19 Sa mosunod nga mga kapitulo, atong tukion ang kinabuhi ug ministeryo ni Jesus. Gibahin sa tulo ka seksiyon ang mga kapitulo. Una, mabatonan nato ang sumaryo sa iyang mga hiyas ug mga paagi sa pagbuhat sa mga butang. Ikaduha, susihon nato ang iyang masibotong panig-ingnan sa pagwali ug pagpanudlo. Ikatulo, hisgotan nato kon giunsa niya pagpadayag ang gugma. Sugod sa Kapitulo 3, adunay matulon-anong kahon nga nag-ulohang “Sa Unsang Paagi Makasunod Ka Kang Jesus?” Ang mga teksto ug mga pangutana dinha gidisenyo sa pagtabang kanato nga palandongon kon sa unsang paagi kita makasundog kang Jesus sa pulong ug sa buhat.
20 Sa tabang ni Jehova nga Diyos, ikaw dili gayod masalaag, nga mahimulag kaniya tungod sa napanunod nga sala. Sa iyang dakong sakripisyo, si Jehova mahigugmaong nagpadala sa iyang Anak aron ipakita kanato ang paagi sa pagbaton ug inuyonang relasyon uban sa Diyos. (1 Juan 4:9, 10) Hinaot matandog ka ug matukmod sa pagsanong sa maong dakong gugma pinaagi sa pagdawat ug paglihok sumala sa pagdapit ni Jesus: “Mahimong akong sumusunod.”—Juan 1:43.
a Hinungdanon kaayo ang papel sa Anak nga ang Bibliya naghatag kaniyag daghang matagnaong mga ngalan ug mga titulo.—Tan-awa ang kahon sa panid 23.
b Pananglitan, tan-awa ang mga pulong ni Jesus nga nasulat diha sa Mateo 10:29-31; 18:12-14, 21-35; 22:36-40.